آیین سنتی " نخل گردانی" در برخی از شهرهای شمال اصفهان برگزار شد
#
کاشان ، خبرگزاری جمهوری اسلامی 20/11/84
داخلی. دینی مذهبی.مناسبت ها.محرم
همزمان با عاشورای سرور آزادگان جهان، آیین های سنتی "نخل گردانی" و یا
عزاداری سنتی پا نخل در برخی از شهرهای شمال اصفهان از جمله کاشان، نطنز
اردستان و آران و بیدگل اجرا شد.
در این آیین های که نمادی از مظلومیت حسین (ع) و اصحاب با وفای آن حضرت
و مصایب کربلا و ظلم و ستم بنی امیه است، ارادتمندان به خاندان عصمت و
طهارت (ع) در سوک آن حضرت اشک ماتم ریختند و به نوحه سرایی پرداختند.
نویسنده کتاب "عزاداری سنتی شیعیان" نخل را به عنوان جنازه تشبیهی و
حجله عزای امام حسین (ع) تعریف کرده است.
" سید حسین معتمدی" می نویسد: چون در قدیم برای ساختن نخل از چوب درخت
خرما استفاده می شد، اصطلاحا به آن "نخل" گفته می شود.
از جمله نخل های چوبی معروف کاشان ، نخل "حسینیه پانخل " است که آن را
با سه پارچه مشکی به نشانه عزا ، قرمز حاکی از خون و شهادت و پارچه سبز
به شکل عمامه به نشانه سیادت شهید می پوشانند و بر روی آن اشعاری در
وصف حسین (ع) و حماسه کربلا و آیاتی از قران دیده می شود.
نظیر این نخل با تفاوت در بزرگی و کوچکی و نحوه تزیین در نقاط دیگر
این مناطق از جمله اردستان، نطنز، آران و بیدگل و شهرهای تابعه کاشان
مانند قمصر و نیاسر وجود دارد.
در برخی از محلات و حسینیه های این مناطق نخل ها با سپر جنگی و تمثال
ائمه بویژه حضرت علی (ع) ، امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) تزیین
شده است.
مولف کتاب "عزاداری سنتی شیعیان" می نویسد: نخل گردانی در این مناطق
از جمله در کاشان برخی دیگر از مناسبتها از جمله شهادت حضرت علی (ع) ،
بیست و هشتم صفر و ارتحال و تشییع علمای برجسته منطقه مرسوم است.
نخل ها به لحاظ داشتن پایه به تعداد چهار تا بیش از 10 پایه با هم
متفاوت هستند و از نظر داشتن قدمت اداره امور آن موروثی است.
نخل "حسینیه محله سرپره و گذر صدره"، " نخل "حسینیه محله قاضی اسدالله"
نخل " حسینیه قبرستان درب باغ" ، نخل " حسینیه محله کلهر" و نخل "
حسینیه زیارت طاهر و منصور" از دیگر نخل هایی است که از قدیم در کاشان
در عزاداری ها از جمله شب عاشورا و شانزدهم محرم برداشته می شود.
امسال نیز همچون سالهای گذشته برنامه نخل گردانی در محلات و بازار سر
پوشیده کاشان با حضور هیاتها و دستجات سینه زنی و عزاداران حسینی به
اجرا در آمد و قشرهای مختلف مردم در سوک سرور آزادگان جهان اشک ماتم
ریختند.
این آیین در فین کوچک و بزرک نیز با نخل گردانی "حسینیه محله ماداب"
و دیگر نخل " حسینیه محله چهارباغ " اجرا شد.
نخل برداری در روستای "قریه العباد" کاشان نیز که یکی از پرشورترین
آیین عزاداری سنتی این منطقه بشمار می رود که عصر عاشور برگزار می شود.
در این آیین حاملان نخل باید سیاه پوشیده و شال عزا به گردن داشته
باشند.
آیین مذهبی " نخل گردانی " در شهرستان اردستان نیز همه ساله شب هفتم،
محرم و روز عاشورا با حضور شیفتگان اهل بیت (ع) و هیات های عزادار و سینه
زن برگزار می شود.
در این آیین، سادات ، پیرمردان سیاه پوش و جوانان ،نخل را که در پیشاپیش
هیات های سینه زنی و عزادار قرار دارد با خود از محلی به محل دیگر می
گردانند.
در باور اهالی " نخل " نمادی از اعتقاد و اخلاص مردم به امام حسین (ع)
و خاندان اهل بیت (ع) است.
به اعتقاد آنها بدن مطهر سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در
نخل قرار گرفته و به همین خاطر آن پیکر مطهر را تشییع می کنند.
" نخل " در اردستان از دیرباز در دو محل قدیمی این شهر بنام ، کوشک و
راهمیان نگهداری و به زبان محلی به آن " اماری " می گویند.
نخل اردستان در ابعاد 4 در 5/2 متر و ارتفاع آن 3 متر است که با چوب
الوار ساخته شده است.
554/659
