روسیه نگران راهبرد پنهان آمریکا در افغانستان
..................................................
خبرگزاری جمهوری اسلامی 90/04/15
سیاسی.نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی.نگرانی کرملین
مسکو - اعلام برنامه خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان و فاش شدن برنامه
انتقال آنها به مرزهای کشورهای آسیای میانه، نگرانی شدید مسکو از توسعه
طلبی های واشنگتن در حیات خلوت دولتمردان کرملین را دامن زده است.
به گزارش ایرنا، آغاز این راهبرد ژئوپلتیکی در پامیر که توسط سازمان های
اطلاعاتی و امنیتی آمریکا در راستای نفوذ به قلمرو روسیه از یک سو و آشکار
کردن تهدیدات واشنگتن علیه کشورهای قدرتمند منطقه همچون چین و ایران از
سوی دیگر، طراحی شده، موجی از نگرانی را بین سیاستمداران و دولتمردان
روس ایجاد کرده است.
نماد بارز این رقابت تنگاتنگ نظامی - سیاسی میان واشنگتن و مسکو را می
توان در دیدار همزمان هیات های روسی و آمریکایی از دوشنبه پایتخت
تاجیکستان در اواخر هفته گذشته مشاهده کرد.
چهارشنبه هفته گذشته، شهر دوشنبه همزمان میزبان هیات روسی متشکل از سرگئی
ناریشکین رییس دفتر ریاست جمهوری و آناتولی سردیوکوف وزیر دفاع روسیه و
هیات آمریکایی به سرپرستی ویلیام براونفیلد دستیار وزیر امور خارجه
آمریکا در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر و گسترش بزهکاری بود.
هرچند در زمان این حضور، اعلام شد هر دو هیات به مسایل مرتبط با
حفاظت از مرز و استقرار پایگاه های نظامی خود در خاک
تاجیکستان علاقه مند هستند، ولی تحلیلگران فاش کردند که آمریکا و روسیه
از اعزام هیات های سیاسی خود به تاجیکستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی
به ترتیب سیاست توسعه نفوذ و صیانت از قلمروی تاریخی را در این منطقه
راهبردی دنبال می کنند.
چیدمان برنامه برای ملاقات مقام های ارشد تاجیک با هیات های اعزامی مسکو و
واشنگتن نیز گویای خیلی مسایل بود. در حالیکه امامعلی رحمان اف رییس
جمهوری تاجیکستان با ناریشکین و سردیوکوف جلسه داشت، مقام
آمریکایی برای بازدید از مرزهای جنوبی جمهوری تاجیکستان عازم این
منطقه شد.
آنچه که بازدید دستیار وزیر امور خارجه آمریکا از مرزهای جنوبی
تاجیکستان را برای تحلیلگران سیاسی روس حایز اهمیت کرد، شرکت وی در آیین
افتتاح پادگان های یگان مرزبانی شهرآباد و پایگاه جدید یخچی-پون
بود که اداره نظارت بر مواد مخدر و حفاظت از نظم حقوقی آمریکا
برای ساخت آن ها 6/1 میلیون دلار اختصاص داده است.
کارشناسان سیاسی روس با بیان اینکه آمریکایی ها از مقوله مبارزه با مواد
مخدر و تروریسم به عنوان ابزاری برای توسعه نفوذ و زیاده طلبی های خود در
آسیای مرکزی سوء استفاده می کنند، می گویند که این نخستین طرح
آمریکایی نیست که در مرز تاجیکستان با افغانستان اجرا شده و شش
سال قبل نیز که مرزبانان روس از این منطقه خارج شدند،
آمریکایی ها در نخستین گام توسعه نفوذ در این منطقه، به نوسازی پاسگاه
ها و تجهیزات نظامی مرزبانی تاجیکستان اقدام کردند.
تحلیلگران روس در تبیین برنامه های بلندت مدت و راهبردی کاخ سفید برای
توسعه نفوذ در منطقه آسیای مرکزی به گزارش سفارت آمریکا در
تاجیکستان استناد می کنند که مطابق آن واشنگتن از سال 1992 تاکنون بیش
از 984 میلیون دلار در برنامه های مساعدت به توسعه سازمان های
انتظامی و امنیتی تاجیکستان سرمایه گذاری کرده است.
آلکساندر کنیازف پژوهشگر ارشد انستیتوی خاورشناسی روسیه در
مصاحبه با روزنامه نزاویسیمایا گازتا، خوشبینی برخی مقام های روس در
خصوص روابط مسکو با تاجیکستان و دیگر کشورهای آسیای مرکزی را دور از
واقعیت توصیف کرد و گفت: شاهد تنگ شدن هر چه بیشتر عرصه منافع
روسیه در تاجیکستان و سراسر منطقه آسیای مرکزی هستیم.
از دیدگاه نخبگان سیاسی روسیه، برنامه آمریکا برای خروج نیروهای خود
از افغانستان، فریبی بیش نیست و واشنگتن با انتقال نیروها و تجهیزات
نظامی خود به مرزهای افغانستان با کشورهای آسیای مرکزی، تقویت حضور خود
در جمهوری های این منطقه را پیگیری می کند.
آنان اشاره می کنند که واحدهای آمریکایی مرز ازبکستان و افغانستان
و بخش عمده مرز تاجیکستان و افغانستان را از طرف افغان کنترل
می کنند.
این کارشناسان، همچنین مذاکرات درباره استقرار تاسیسات بزرگ نظامی
جدید آمریکا در تاجیکستان و قرقیزستان، ایجاد پایگاه های نظامی
در منطقه باتکن این کشور، عینی و فخرآباد تاجیکستان و احتمالا در
مرغاب و پامیر در نزدیکی مرز با چین را نشانه های آشکار و
نگران کننده تشدید تلاش های واشنگتن و متحدان غربی اش برای نفوذ به قلب
قدرت های منطقه اوراسیا با محوریت روسیه قلمداد می کنند.
تحلیلگران روس همچنین با اشاره به افزایش سفر دیپلمات ها و نظامیان
آمریکایی به تاجیکستان و دیگر جمهوری های آسیای میانه، هشدار می دهند
که در چنین شرایطی، تعاملات دیپلماتیک کرملین برای حفظ نفوذ تاریخی خود
در این منطقه حساس، رنگ باخته است.
لئونید ایواشوف رییس آکادمی مسایل ژئوپلتیکی روسیه در این ارتباط
می گوید که از یک سو، چین به دنبال کاهش نفوذ کرملین در آسیای
میانه و محکم کردن جای پای خود در این منطقه است و از سوی دیگر، ایالات
متحده درپی
عملی کردن برنامه های بلندمدت خود برای ایجاد پایگاهی دایمی و ماندگار در
مجاورت مرزهای روسیه می باشد.
از دید کارشناسان مسایل بین المللی ، معادلات منطقه ای در محدوده مرزهای
روسیه و چین و مناطق داخلی آن، به شدت در حال تغییر بوده و واشنگتن به
منظور تامین حضور نظامی خود به هر وسیله ممکن، افراد تاثیرگذار
محلی را تحت کنترل خود در می آورد.
به عقیده آنان، تاجیکستان که در حالت بحران به سر می برد، با
توجه به سردی روابط با روسیه، همه گونه تلاش می کند، زمینه میزبانی
بلندمدت از ایالات متحده را فراهم آورد تا ضمن ایجاد توازن در قوای
فرامرزی موثر در تحولات داخلی و خارجی خود، از مزایای این باج دهی نیز
بهره مند شود.
در واقع، نگرانی اصلی مقام های کرملین تبدیل تاجیکستان به پایگاه نظامی
آمریکا در منطقه نیست، بلکه آنان از این واهمه دارند که بزودی همه
کشورهای منطقه از افغانستان گرفته تا ترکمنستان، مملو از پایگاه
های نظامی غیر روسی شود.
می توان گفت که برنامه آمریکا برای انتقال نیروها و تجهیزات نظامی خود از
داخل افغانستان به مناطق هم مرز این کشور با جمهوری های آسیای میانه به
دغدغه اساسی دولتمردان کرملین تبدیل شده است که پیامد آن در روابط روسیه
و آمریکا در آینده ملموس تر خواهد شد.
اروپام1516**/518
شماره 117 ساعت 15:28 تمام
