در جریان جنگ تحمیلی ارتش صدام با كمك كشورهای غربی از گازهای شیمیایی علیه ایران و سپس علیه اتباع خود در حلبچه استفاده كرد؛ آخرین مورد استفاده از گازهای شیمیایی حمله تروریستی فرقه آئوم در متروی توكیو در 1995 است كه به مرگ بیش از ده تن و مصدومیت بیش از پنج هزار نفر منجر شد.
توافقنامه میان فرانسه و آلمان (1675م) مبنی بر منع استفاده از گلوله های سمی، نخستین تلاش برای محدود كردن سلاح های شیمیایی به شمار می آید؛ در كنفرانس بین المللی صلح در لاهه (1899 م) موافقتنامه منع استفاده از گازهای سمی در جنگ منعقد گردید. اما این معاهده مانع استفاده وسیع از گازهایی شیمیایی در جنگ اول جهانی نشد، لذا پس از جنگ و در پروتكل 1925 ژنو مجددا كاربرد سلاح های شیمیایی و باكتریولوژیك در جنگ ها ممنوع گردید لیكن تولید، توسعه و انباشت آنها منع نشده بود.
كمیته خلع سلاح(بعداً به كنفرانس خلع سلاح تغییر نام یافت) در سال 1972 مذاكرات كنوانسیون منع سلاح های بیولوژیك( BWC ) را تكمیل كرد و از دل همین كنفرانس مذاكرات مربوط به منع سلاح های شیمیایی شكل گرفت.
پیوستن صنایع عمده شیمیایی جهان به مذاكرات و متعاقباً استفاده عراق از سلاح های شیمیایی علیه ایران و علیه اتباع خود در حلبچه، پیشرفت مذاكرات را سرعت بخشید و نهایتا متن معاهده منع سلاح های شیمیایی در سه سپتامبر 1992 پس از 20 سال مذاكره تصویب شد.
جمهوری اسلامی ایران به عنوان یكی از 18 كشور عضو كمیته خلع سلاح در دهه 70 در طول مذاكرات مربوط به كنوانسیون با عنایت به این كه خود قربانی سلاح های شیمیایی در جنگ عراق بوده نقش فعال و پویایی ایفا كرده است.
بر اساس این گزارش رژیم صدام طی جنگ تحمیلی با به كار بردن بیش از دو میلیون و 500 هزار كیلوگرم مواد شیمیایی كشنده و ناتوان كننده یكی از بزرگترین جنایات جنگی تاریخ را مرتكب شد اما متاسفانه این جنایت به دلایل سیاسی با سكوت و حتی حمایت مجامع بین المللی مواجه شد.
سخنگوی وزارت امور خارجه امروز - سه شنبه- طی سخنانی در نشست مقامات عالی رتبه در خصوص پانزدهمین سالگرد لازم الاجرا شدن كنوانسیون سلاحهای شیمیایی ، با اشاره به كمكهای بیش از 455 شركت عمدتا غربی به توسعه سلاحهای شیمیایی توسط صدام گفت: صدام به عنوان عامل اصلی استفاده از سلاحهای شیمیایی علیه ایران به سزای اعمال خود رسید و حالا نوبت مجازات آنهایی است كه به وی در تولید این سلاحهای غیرانسانی كمك كردند.
سخنگو و رئیس مركز دیپلماسی عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه همچنین با اشاره به اینكه ایران اصلی ترین قربانی سلاحهای شیمیایی در دهه های اخیر است، اظهار داشت در نتیجه حملات شیمیایی صدام به ایران در زمان جنگ تحمیلی هشت ساله، بیش از 100 هزار نفر از شهروندان ایرانی، شامل 7 هزار نفر از غیرنظامیان شهید و مصدوم شدند كه تعداد زیادی از مصدومان هنوز هم از شدت صدمات وارده رنج می برند.
مهمانپرست همچنین بر لزوم اجرای موثرتر كنوانسیون در ارتباط با انتقال مواد و فن آوری برای مصارف صلح آمیز تأكید كرد و در این راستا خواستار اجرای تعهدات كشورهای توسعه یافته عضو كنوانسیون در این زمینه شد.
*سیاست یك بام و دو هوای كشورهای غربی
سخنگوی كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در این مورد به خبرنگار ایرنا می گوید: یكی از ابعاد فاجعه آمیز تجاوز عراق به ایران در دوران حكومت صدام تجاوز شیمیایی به جبهه های جنگ بویژه به مناطق مسكونی از جمله حلبچه بود.
'سید حسین نقوی حسینی' می افزاید: متاسفانه این جنایت بشری آنچنان فجیع و وحشتناك بود كه همچنان بعد از گذشت سال ها باز هم آثارش در مردم وجود دارد.
این جنایت جنگی آزمونی برای مجامع و محافل بین المللی كه مدعی حقوق بشر و مبارزه با اشاعه سلاح های كشتار جمعی بود اما آنان در این امتحان مردود شدند.
عكس العمل ها و پیگری های آنان بعد از وقوع چنین جنایاتی نشاندهنده این امر است كه این موضوع برای آنان كم اهمیت بوده و گویا مردم مناطق سردشت و حلبچه در افكار آنان جایی برای داشتن حقوق انسانی ندارند!
سخنگوی كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی معتقد است كه سكوت كشورهای مدعی حقوق بشر نشاندهنده سیاست یك بام و دو هوای آنان است.
*رشادت های جوانان ایرانی، استكبار جهانی را به استفاده بیشتر از سلاح های شیمایی ترغیب كرد
رییس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی نیز در همین زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: طی هشت سال جنگ تحمیلی 43 كشور پشت سر صدام حسین بودند و با حمایت های مادی و نظامی سعی در خشكاندن نهال تازه انقلاب داشتند .
امیر سرتیب دوم 'حسن سیفی' می افزاید: معتقدم استفاده از سلاح های شیمایی از جمله مواردی است كه كمتر بدان پرداخته شده و ناگفته های فراوانی در این زمینه وجود دارد.
امیر سرتیب دوم 'حسن سیفی' اظهار می دارد: پس از آنكه صدام حسین به ایران حمله می كند، نیروهای مردمی به همراهی نیروهای مسلح كشور در مقابل این تجاوز ایستادگی می كنند و دیگر نظامیان بعثی قدرت پیشروی خودشان را از دست می دهند.
در این زمان است كه عراق و دیگر كشورهای حامی وی به این نتیجه می رسند كه با آن چه كه در صحنه نبرد وجود دارد، توان رویارویی با جمهوری اسلامی امكان پذیر نیست.
اگر در آنطرف خاكریز 43 كشور دست در دست هم دادند كه بتوانند نظام جمهوری اسلامی را سرنگون كنند در داخل نیروهای مردمی كه به نواقص و كمبودهای خودشان پی برده بودند در كنار نیروهای مسلح ای كه وضع بخصوصی در آن زمان داشتند؛ قرار می گیرند و دست در دست یكدیگر با برطرف كردن كمبودها علاوه بر توقف عراق، عملیات آفندی را هم آغاز می كنند؛ بطوریكه در سال دوم جنگ با تغییر شرایط عراق مجبور می شود از خاك ایران عقب نشینی كند.
وی ادامه می دهد: موضع گیری كشورهای جهان به نفع دولت عراق در این زمان شدت پیدا كرده و دیگر كمك ها از حالت معنوی و اطلاعاتی به حمایت های تسلیحاتی تبدیل می شود.
موضع گیری سازمان ملل بعد از آزادسازی خرمشهر و كمك های علنی نظامی به عراق از جملات نكات قابل توجه این دوران از تاریخ جنگ تحمیلی بشمار می رود.
معتقدم تغییر روند و نگرش نسبت به میدان جنگ باعث می شود كه جهان استكباری احساس كند كه راهی ندارد جزء این كه از تمام توانش استفاده كند.
آنان بعد از عملیات آزادسازی خرمشهر احساس كردند كه باید از هر گونه سلاح جدید نیز بهره گیرند و بر همین اساس نیز استفاده از سلاح های شیمایی یكی از مواردی بود كه فوق العاده برایشان اهمیت داشت.
آنان فكر می كردند كه با بهره گیری از سلاح های شیمیایی می توانند همزمان با آغاز عملیات رمضان كه زمین و زمان در اختیار نیروهای ایرانی بود از میزان موفقیت هایمان كاسته و به سمت شكست سوق دهند.
امیر سرتیب دوم 'حسن سیفی' با تاكید بر اینكه ورود سلاح های شیمایی به صحنه نبرد میزان آمادگی طرفین را تحت الشعاع قرار داد، می گوید: علنا كشورهای شوروی سابق و فرانسه در كمك تسلیحاتی به عراق اثرگذار می شوند.
با ورود سلاح های شیمیایی در میزان فعالیت ها و تلاش های پدافند هوایی كشور نیز افزوده می شود كه عملیات نظامی كربلای 3 كه سكوهای نفتی عراق را منهدم كرد از نمونه های بارز آن است.
به رغم اینكه این سلاح های شیمایی اثرات منفی در روحیه و توان رزمی نیروهای ایرانی برجای می گذارد اما از جان گذشتگی و طرح ریزی مدبرانه و همچنین شناخت دقیق دشمن باعث می شود كه ایرانیان با هوشیاری بیشتری در عرصه نبرد حضور داشته باشند.
رییس سازمان حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش جمهوری اسلامی می افزاید: این رشادت های جوانان ایرانی استكبار جهانی را نسبت به استفاده بیشتر از سلاح های شیمایی ترغیب می كند.
وی با اشاره بر اینكه استكبار جهانی تمام توان خودش را برای استفاده از سلاح های شیمیایی در شهر حلبچه بكار گرفت، می افزاید: انتخاب حلبچه برای عراق دو وجه داشت كه یكی ایجاد حالت رعب و وحشت برای مخالفان رژیم بعث و دیگری كاستن از توان نظامی و روحیه سربازان ایرانی بود.
شرایط جنگ و نبرد در آن مقطع به گونه ای بود كه از یكسو سربازان ایرانی در یك سمت خاكریز با مظلومیت و عشق به خدا و پیغمبر و با اطاعت از دستور ولی فقیه بر اساس مصلحت و حكمت می جنگیدند و در آنسوی خاكریز نیز نیروهای بعثی وحشیانه با تجهیزات مدرن بودند.
رژیم بعث نخستین بار از سلاح های شیمیایی در برخی از مناطق مسكونی ایران و عراق استفاده كرد كه منجر به شهید و مصدوم شدن هزاران نفر از مردم بی دفاع گردید؛ اوج جنایتش نیز در سردشت آذربایجان غربی بود كه در هفتم تیر 1366 منجر به شهید و مصدوم شدن چهار هزار و 500 نفر گردید.
بمباران بیمارستان صحرایی حضرت فاطمه الزهرا در 6 و 8 اسفند 1364 از بارزترین این جنایات عملیات های شیمایی رژیم بعث بوده است.
امیر سیفی در خاتمه تصریح كرد: معتقدم نباید از سكوت مجامع بین المللی در مورد وقایع سردشت و دیگر مناطق كشور گله مند باشیم چرا كه همین كشورهای مدعی حقوق بشر بودند كه سلاح های شیمیایی را در اختیار صدام حسین قرار دادند.
گزارمیز**9187** 1418
تهران- اين روزها در پانزدهمين سالگرد لازم الاجرا شدن كنوانسيون سلاح هاي شيميايي ، بايد غرب پاسخ دهد كه آيا مجازاتي براي 455 شركت عمدتا غربي كه به توسعه سلاح هاي شيميايي توسط صدام كمك كردند تا او از اين سلاح ها عليه ايران و مردم خويش در طول هشت سال استفاده كند، تعيين كرده است؟ و آيا غرب مفهموم معناي مسووليت بين المللي را مي داند؟