به گزارش ایرنا، مشكلات در همكاریهای روسیه و اتحادیه اروپا در عرصه گازی از حدود یك سال پیش با تدوین منشور جدید انرژی اروپا شكل گرفت و مسكو به مطرح شدن قوانین جدید انرژی اروپا كه محدودیت هایی را برای فعالیت شركت انحصاری گازپروم روسیه صادر كننده گاز این كشور به كشورهای اروپایی ایجاد می كند، اعتراض كرد.
مطابق این منشور، شركت های صادر كننده گاز باید از شركت های توزیع كننده جدا باشند و به این صورت عرصه برای فعالیت گازپروم در بازار گاز اروپا تنگ می شود.
روسیه حدود یك چهارم گاز كشورهای اروپایی را تامین می كند و صادرات گاز این كشور به اروپا به حدود 150 میلیارد مترمكعب در سال می رسد. این رقم در 10 ماه نخست سال میلادی جاری به 1/1131 میلیارد مترمكعب رسید.
شركت گازپروم از طریق خطوط ترانزیت گاز كشورهای اوكراین و بلاروس و نیز خط لوله گاز اروپای شمالی با ظرفیت 50 میلیارد مترمكعب ، گاز به كشورهای اروپایی تحویل می دهد.
در حال حاضر مسكو خط لوله گاز 'جریان جنوبی' را در دست احداث دارد كه قرار است گاز روسیه را از طریق دریای سیاه و قلمرو تركیه گاز به كشورهای اروپای جنوبی به مقصد ایتالیا صادر كند.
خط لوله گاز 'جریان جنوبی' دارای ظرفیت انتقال سالانه ۳۱ میلیارد مترمكعب گاز خواهد بود و قرار است در سال ۲۰۱۵ راه اندازی شود و روسیه تاكنون با كشورهای بلغارستان، مجارستان، یونان و صربستان، اسلوونی و كرواسی برای مشاركت در پروژه جریان جنوبی توافقنامه هایی را امضا كرده است.
روسیه در بازار گاز اروپا حضور فعال دارد و مقامهای روس امیدوارند كه كشورشان موقعیت خود در عرصه گار اروپا را تقویت بخشیده و در جایگاه عالی قرار گیرد.
اما این وضعیت نگرانی مسئولین اروپایی را برانگیخته و سران كمیسیون اروپا با بدبینی به تلاش های روسیه برای تحكیم موقعیت خود در بازار گاز این قاره می نگرند و حتی به باور برخی كارشناسان، زنگ خطر نفوذ روسیه در اروپا به صدا درآمده است.
البته در این مساله واشنگتن نیز بیكار ننشسته و مقامهای آمریكایی به تحریك مسئولین اتحادیه اروپا برای رهایی از وابستگی انرژی به روسیه می پردازند.
رادیو دولتی 'صدای روسیه' به تازگی در گزارشی در این خصوص به نقل از 'لئونید پولیاكوف' تحلیلگر آمورشگاه عالی اقتصادی روسیه اعلام كرد: آمریكا برای جلوگیری از گسترش صادرات گاز روسیه به كشورهای اروپایی تلاش و از احداث خط لوله گاز دریای خزر از جمهوری آذربایجان به تركیه حمایت می كند.
تحلیل گر روس گفت: آمریكا می ترسد كه وابستگی گازی اروپا شریك اصلی خود در سازمان پیمان آتلانتیك شمالی (ناتو) به روسیه، تا حد وابستگی سیاسی و اقتصادی افزایش یابد و تهدید ژئوپلیتیكی به وجود آورد.
در گزارش رادیوی روسی گفته شد:'هیلاری كلینتون' وزیر امور خارجه آمریكا اخیرا حمایت كشورش از خط لوله گاز دریای خزر را كه از جمهوری آذربایجان به تركیه كشیده می شود و انحصار صادرات گاز روسیه به كشورهای اروپایی را از بین می برد، اعلام كرد.
این خط لوله از آسیای میانه و دریای خزر بدون عبور از قلمرو روسیه كشیده می شود و آمریكا به طرف های شركت كننده در این طرح برای اجرای آن كمك می كند و مسكو بارها با احداث آن مخالفت كرده است و در این زمینه از حمایت تهران نیز كه احداث خط لوله از طریق دریای خزر را برای محیط زیست این آبگیر خطرناك می داند، برخوردار می باشد.
پولیاكوف، در باره علت حمایت آمریكا از این خط لوله خاطرنشان كرد: باید این مساله را در نگرانی آمریكا از افزایش صادرات گاز روسیه به كشورهای اروپایی جست وجو كرد.
منبع خبری روسی افزود: روسیه به تازگی خط لوله گاز اروپای شمالی با ظرفیت انتقال سالانه 55 میلیارد متر مكعب گاز به اروپا را راه اندازی كرده است و این میزان گاز 30 درصد گاز صادراتی روسیه به بازار گاز اروپا را تشكیل می دهد.
در گزارش 'صدای روسیه' گفته شد كه این موضوع موجب نگرانی جدی آمریكا شده است زیرا آنها بر این باورند روسیه به عنوان عمده ترین تامین كننده گاز اروپا، تهدیدی برای امنیت انرژی اروپا است.
پولیاكوف گفت: كلینتون بر این عقیده است كه روسیه در تلاش برای اعمال انحصار اقتصادی و حتی سیاسی بر كشورهای اروپایی می باشد و می خواهد آنها را به خود وابسته كند.
در همین حال تحلیلگران روس بر این باورند با توجه به این كه اروپا شریك اصلی آمریكا در ناتو می باشد ، مساله وابستگی گازی كشورهای اروپایی به روسیه، یك تهدید ژئوپلیتیكی است و واشنگتن تلاش می كند از هر طریق ممكن برای مقابله با این تهدید بهره گیرد.
به عقیده آنان با فعال شدن دیپلماسی گازی روسیه در اروپا در ماههای اخیر كه منجر به عقد موافقت نامه های دوجانبه با كشورهای واقع در مسیر خط لوله گاز 'جریان جنوبی' شد، تلاش ها برای ایجاد مشكلات برای روسیه در اروپا افزایش یافت.
روسیه به تازگی موافقت نامه دهساله با بلغارستان عقد كرد كه مطابق آن، این كشور اروپای شرقی سالانه 3 میلیارد مترمكعب گاز از طریق خط لوله جریان جنوبی تحویل می گیرد.
به گزارش رسانه های خبری روسیه قرار است عملیات احداث بخش دریایی خط لوله گاز 'جریان جنوبی' روز هفتم ماه دسامبر آینده آغاز شود.
بر پایه گزارش رادیو 'صدای روسیه' این موضوع موجب نگرانی سران اروپا شده و آنها از مقامهای كشورهای اروپایی خواسته اند در روابط با روسیه در عرصه گازی هوشیارانه رفتار كنند.
در گزارش منبع خبری روسی گفته شد: اروپا باید از توسعه همكاری با روسیه در عرصه گازی خرسند باشد و هیچ جای نگرانی در این زمینه وجود ندارد.اما سران تشكیلات اروپا كه بطور سنتی به روسیه اعتماد نداشته اند، نگرانی خود در باره گسترش نفوذ روسها در اروپا را به صفحات مطبوعات اروپایی منتقل می كنند و به این ترتیب فضای بی اعتمادی میان روسیه و كشورهای اروپایی به وجود می آید.
مساله ایجاد تنش در روابط اتحادیه اروپا با روسیه موجب ناخرسندی مسكو شده است، بطوری كه سران این كشور نسبت به عواقب چنین رویكردی از طرف اروپا هشدار داده اند.
در این راستا 'ولادیمیر پوتین' رییس جمهوری روسیه به تازگی با اعلام مخالفت كشورش در خصوص اعمال قوانین منشور جدید انرژی اروپا بر طرح های بزرگ سرمایه گذاری روسیه گفت: مخالف آن هستیم كه قوانینی كه در چارچوب منشور جدید انرژی اروپا (موسوم به بسته سوم انرژی) تصویب می شوند، شامل طرحهایی شوند كه در گذشته در آنها سرمایه گذاری شده است.
وی در باره این قوانین با بیان این كه چنین اقدامی را غیرقابل قبول و شیوه غیرمنطقی برای حل مسایل می دانیم گفت: اگر شركت های روسی با قوانین و مقررات موجود، در طرحی چند میلیارد دلاری سرمایه گذاری می كنند چه تضمینی در باره سرنوشت این طرح وجود دارد.
وی اضافه كرد: از شركای اروپایی و كمیسیون اروپا خواسته ایم تا در روابط خود با شركای اقتصادی از جمله روسیه به این نكته توجه كنند و حقوق بین المللی را نقض نكنند.
این دومین مورد انتقاد پوتین از اقدامات اتحادیه اروپا در زمینه گازی در روابط روسیه است و یك ماه پیش هم رییس جمهوری روسیه سران اروپا را از اقدامات برای مقابله با شركت گازپروم برحذر داشت.
بر اساس اطلاعات رسانه های خبری روسیه، كمیسیون اروپا، غول انرژی روسی گازپروم را به نقض قوانین ضدانحصاری اروپا متهم كرده است و در صورتی كه كمیسیون اروپا ثابت كند این شركت قوانین ضد انحصاری اتحادیه اروپا را نقض كرده است، این گازپروم حدود 10 میلیارد یورو جریمه خواهد شد.
كمیسیون اروپا در این رابطه اعلام كرده است: این كمیسیون به دلیل نگرانی ها در باره تلاش شركت گازپروم برای ممانعت از رقابت در بازارهای گاز مركز و شرق اروپا و نقض قوانین ضد انحصاری، بازرسی در دفاتر این شركت را آغاز كرده است.
'ولادیمیر پوتین' رییس جمهوری روسیه با اشاره به فشارهای اتحادیه اروپا بر شركت روسی گازپروم از اقدامات این اتحادیه انتقاد كرد و آن را مایه تاسف دانست.
رییس جمهوری روسیه با انتقاد از رویكرد اروپا درباره گازپروم گفت: اتحادیه اروپا می خواهد نفوذ سیاسی خود را حفظ كند و تلاش می كند ما بهای آن را بپردازیم، اما ما چنین رویكردی را غیرسازنده می دانیم.
به عقیده كارشناسان، در شرایط كنونی كه روسیه برای گسترش حضور خود در بازار انرژی اروپا به منظور تحكیم موقعیت در ساختارهای اروپایی تلاش می كند، اتحادیه اروپا از همه شیوه های ممكن برای كاهش نفوذ روسها استفاده خواهد كرد و چه بسا كه در آینده شاهد افزایش واردات گاز اروپا از كشورهای آفریقایی و آسیایی باشیم.
كارشناسان بر این باورند كه این روند مورد حمایت كامل آمریكا است و واشنگتن از نفوذ خود بر متحدانش در منطقه خاورمیانه برای صادرات گاز با بهای پایین تر به شركای اروپایی برای كاهش وابستگی آنها به منابع انرژی روسیه استفاده خواهد كرد.
اروپام/2242**518
مسكو - در شرايطي كه روسيه تامين كننده عمده گاز كشورهاي اروپايي مي باشد، اين موضوع با توجه به وابستگي غرب به صادرات گاز مسكو موجب بروز بي اعتمادي در روابط روسيه و اتحاديه اروپا در عرصه گازي شده است و تحريكات آمريكا نيز آن را تشديد مي كند.