باغ ارم در شمال غرب شیراز ، نمونه ای از باغ های بی نظیر تاریخی ایرانی ، امروز در دست نقاش طبیعت ، جلوه گری می كند ، زیبایی خلقت و شكوه فصلها را در این باغ می توان نظاره گر بود.
پاییز فصل رنگهاست ، از گذشته پاییز را بهار دوم شیراز می نامیدند ، هوای خوش و نسیم دلپذیر باغات این حسن را به شیراز بخشیده است و اینك می توانی شور زندگی را در تابلوی زیبای طبیعت باغ ارم بنگری .
آفتاب درخشان یك صبح پاییزی ، در خنكای نسیمی پاك و روح نواز ، بازی رنگها در میان شاخسار درختان باغ ارم ، منظره ای كم نظیر است كه در كمتر جایی می توان تجربه كرد.
باغ ارم شیراز همواره مورد توصیف جهانگردان و سیاحان در اعصار گذشته بوده به گونه ای كه در سفرنامه‌های مربوط به قرن دهم و یازدهم هجری از این باغ نقلها شده است.
این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده ، در زمان قاجاریه و سپس زندیه برای سازندگی و بهسازی این باغ تلاشها شده است.
در زمان قاجاریه باغ ارم 75 سال در دست سران ایل قشقایی بود كه در آن عمارتی ساختند و در زمان ناصر الدین شاه قاجارعمارت دیگری كه هنوز پابرجاست در آن ساخته شد.
باغ ارم از ابتدا تنوع گیاهی بالایی داشت و هنوز درختان دویست ساله سرو آن از قدمت و خوش ذوقی صاحبانش آثاری بر پا دارد.
عمارت اصلی باغ به سبك معماری قاجاریه و به تقلید از سبك معماری زندیه ساخته شده ، این عمارت از نظر معماری، نقاشی، كاشی كاری و گچ بری از شاهكارهای معماری ایرانی به حساب می آید.
این عمارت سه طبقه با كاشیكاری های رنگین و گچ بری های شكیل تزیین شده ، اتاق‌های طبقه زیرین كه زیرزمین به حساب می آیند ، برای استراحت در روزهای گرم تابستان كاربرد داشته اند ، در دو طبقه بالایی ستون‌هایی است كه برگرفته از بنای تخت جمشید است.
در پیشانی بنا، دو نیم‌دایره در دو طرف، و یك تابلو بزرگ در وسط قرار گرفته كه از 3 هلال روی هم تشكیل شده ، این تابلو، تصاویری از شاهنامهٔ فردوسی و نبرد شاهان قاجار را نشان می‌دهد.
رییس مركز پژوهشی باغ گیاهشناسی ارم و فضای سبز دانشگاه شیراز گفت: باغ گیاه شناسی ارم شیراز ، 5/12 هكتار وسعت دارد ، بدلیل واقع شدن در دامنه كوه آسیاب سه تایی از شرایط ویژه آب و هوایی برخوردار است.
مهندس حمیدرضا ستاری افزود: در این باغ 450 گونه گیاهی مورد شناسایی قرار گرفته كه ویژگیهای آنها با تابلودر كنار گونه ها مشخص شده است.
وی ادامه داد: در این باغ تاریخی درختان كهنسال و قدیمی انار ، نارنج ، زیتون ، خرمالو و گردو وجود دارد و مهمتر از آن درختان سرو بی نظیر و دویست ساله باغ است كه شهرت جهانی دارد.
ستاری اضافه كرد: سرو ناز معروف شیراز در روبروی عمارت باغ ارم ، با 36 متر ارتفاع بلندترین درخت باغ است كه در میان شكوه این باغ جلوه گری می كند.
بگفته وی ، عمارت تاریخی مجموعه در غرب باغ واقع شده و نمونه كاملی از ساختمانهای اواسط دوره قاجاریه است كه در دوره های قبل مورد مرمت باز سازی قرار گرفته است.
وی گفت: حمام ساختمان اندورنی ، در دوره پهلوی خاكریزی شده بود و از فضای آن بعنوان كتابخانه استفاده می شده است ، هم اكنون این حمام از زیر خاك خارج شده و بخشی از آن مرمت شده و باز سازی آن ادامه دارد.
ستاری بیان داشت: باغ ارم از سال 59 ، به باغ گیاه شناسی تبدیل شد و علاوه بر جاذبه های فرهنگی و تاریخی ، مجموعه ارزشمندی از ژنوم گیاهی برای تحقیقات علمی را در اختیار دانشجویان مقاطع مختلف قرار داده است.
وی اظهار كرد: شورای علمی مجموعه در طرح جامع باغ ، محل كلكسیونهای گیاهان مختلف را مشخص كرده ، در باغ صخره ای مجموعه قابل توجهی از گیاهان دارویی گردآوری شده است.
وی خاطر نشان كرد: باغهای گیاهشناسی در دنیا بدلیل اهمیت و حفظ گونه های مختلف با محدودیت های برای بازدید مواجه هستند و در ساعات معینی مورد بازدید قرار می گیرند.
بگفته این مقام مسوول ، باغ تاریخی ارم نیز محدودیت هایی را برای ساعات بازدید در نظر گرفته تا به لحاظ ایمنی و حفظ بنا تاریخی و گونه های گیاهی موفق عمل كند.
ستاری گفت: این مجموعه نیاز به اعتبارات مالی برای افزایش امكانات و برخورداری مردم از فضای بهتر دارد ، این مهم نیاز به توجه مسوولان دارد.
وی افزود: افرادی كه علاقمند هستند اثری از خود در این باغ تاریخی بر جای گذارند می توانند كمكهای خود را به دانشگاه اعلام كنند تا با همكاری خودشان فضای لازم ایجاد شود.
رییس دانشگاه شیراز گفت: باغ ارم شیراز ، سال گذشته در سی‌وپنجمین اجلاس كمیتهٔ میراث جهانی یونسكو به همراه هشت باغ دیگر ایرانی در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.
دكتر محمد مؤذن افزود: حفظ و بقا باغ ارم به شیوه علمی تنها در توان دانشگاه شیراز است و از عهده دیگر نهادها خارج است اما این باغ میراث ملی است و همه باید برای حفظ آن تلاش كنند.
بگفته مؤذن ، هزینه نگهداری باغ ارم تقریبا از محل درآمد های تامین می شود و نیاز كمتری به صرف هزینه از سوی دانشگاه دارد اما در موارد خاص نیاز به حمایت مسوولان دارد.
وی بیان داشت: نورپردازی باغ ارم در شب از سوی مسوولان استانی قول مساعد داده شده ، این مهم می تواند در بهره گیری گردشگران داخلی و خارجی از این باغ مصفا موثر باشد.ك/4
680/667
شيراز - قلم نقاش رنگها را در هم آميخته ، طيف سبز ، زرد و نارنجي ، قهوه اي و مسي ، شور زندگي ، را بر سر درختان باغ ريخته ، گلها رنگ و وارنگ ، سروهاي قد برافراشته سبز و استوار ، خش خش سرخوش برگهاي خشكيده بر زمين ، باغ بهشت را روبرويت به تصوير كشيده است.
