روش های متعدد پخش فیلم زمینه را برای ارتباط بیشتر مردم با آثار هنر هفتم فراهم كرده و از این نظر آشتی كامل برقرار است ولی همین روش ها تا حدی پای مردم را از سالن های سینما بریده، علاقه مندان گاهی با آنها قهر می كنند و گاه با اكران بعضی فیلم ها، از در صلح وارد می شوند.
علاقه مندان اكنون قادر به تماشای فیلم از طریق تلویزیون، ماهواره، ویدئوهای خانگی، رایانه، تبلت و دیگر لوازم الكترونیكی و گهگاه با رفتن به سالن های سینما هستند.
تلویزیون یكی از رقبای جدی سالن های سینما است بطوریكه خبر نمایش فیلم در این رسانه بویژه در تعطیلات آخر هفته و مناسبت ها به سوژه تكراری برخی رسانه ها تبدیل شده است.
این رسانه به مناسبت های مختلف اقدام به پخش فیلم های سینمایی با موضوعات مرتبط می كند از جمله در هفته دفاع مقدس تعدادی از فیلم های مربوط به این دوره را پخش می كند.
صدا وسیما در سال های اخیر با دایر كردن شبكه های ویژه همانند نمایش و آی فیلم فعالیت در زمینه پخش فیلم های سینمایی را گسترش داده است.
شبكه های ماهواره ای نیز با نمایش تعداد زیادی فیلم سینمایی ایرانی و خارجی قدیم و جدید در 24 ساعت شبانه روز، عرصه را هر چه بیشتر بر سالن های سینما تنگ كرده اند.
هر چند این شبكه ها، چشم بیننده ایرانی را با زیرنویس آشنایی داده اند اما برای جلب توجه بیشتر مخاطبان خود، اقدام به دوبله و پخش برخی از جدیدترین آثار سینمایی خارجی نیز می كنند.
دست این شبكه ها برای پخش انواع فیلم ها بازتر از شبكه های داخلی است و هر نوع فیلم جدید و قدیم سینمای ایران را نمایش می دهند.
شبكه نمایش خانگی یا ویدئوكلوپ ها نیز پا جای پای سالن های نمایش فیلم گذاشته اند به طوری كه به گفته مسوول امور سینمایی و سمعی بصری اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مركزی در این استان، 142 فروشگاه عرضه محصولات فرهنگی فعالیت دارند در حالیكه تعداد سینماهای فعال استان از انگشتان دست كمتر است و این وضعیت كم و بیش در كل كشور حاكم است.
ساخت برخی سریال ها و فیلم ها از جمله 'قهوه تلخ'، 'قلب یخی' و 'ساخت ایران' ویژه پخش در شبكه خانگی، اهمیت این روش را بیش از پیش نمایان كرده، هر چند سوپر ماركت ها، مراكز خدمات رایانه و دیگر اصناف را به رقیبی برای سالن های سینما تبدیل كرده است.
این روزها البته اتوبوس های برون شهری و قطارها نیز به مركزی برای نمایش فیلم تبدیل شده اند بطوری كه فقط در استان مركزی بیش از 85 درصد اتوبوس ها به دستگاه پخش فیلم مجهزند و شاید بتوان آنها را سینمای متحرك نامید.
مدیركل حمل ونقل و پایانه های استان مركزی در این خصوص می گوید: 350 دستگاه اتوبوس در ناوگان حمل و نقل برون شهری این استان فعالیت دارند كه 300 دستگاه آن مجهز به سیستم پخش فیلم های ویدیویی برای مسافران هستند.
'غلامرضا مشرفی' افزود: سالانه دو میلیون و در هر ماه 165 هزار مسافر از طریق این اتوبوس ها به نقاط مختلف كشور جابه جا می شوند.
كمبود و غیر فعال بودن سالن های سینما و نیز فرسودگی برخی اماكن موجود موجب شده تا رقبای جدید به سرعت پا جای پای آنها بگذارند بطوریكه به گفته مشاور مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مركزی، اراك دارای دو سینمای فعال است، سالن های شازند، محلات و خمین به دلیل پاره ای از مشكلات فیزیكی فعال نیستند و برخی شهرستاها نیز سالن سینما ندارند.
مسوولان سینمایی كشور با پی بردن به وضعیت نامناسب سالن های سینما از نظر تجهیزات رفاهی، نور و صدا و دیگر امكانات و نیز ضرورت توسعه اماكن پخش فیلم، ساخت مجتمع های فرهنگی و سینمایی را در دستور كار خود قرار داده اند.
مجتمع‌های سینمایی با هدف ایجاد امكانات لازم برای گذراندن اوقات فراغت، تفریح و سرگرمی برای اعضای خانواده ها، برگزاری جشنواره ها، پخش فیلم و فعالیت های سمعی و بصری راه اندازی می شوند.
این مجتمع ها در نقاط مختلف كشور ساخته شده و یا در دست ساخت است بطوریكه به گفته مسوول امور سینمایی و سمعی بصری اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مركزی، هشت مجتمع با متوسط پیشرفت فیزیكی 46 درصد در این استان در حال احداث است.
'رحمت الله كرمی' می گوید: برون رفت از مشكل ركود سینما تا حدودی در گروی ارائه خدمات متنوع فرهنگی و رفاهی در یك مجموعه است.
صاحبان سالن ها نیز، بحران مخاطب و خالی بودن صندلی ها را نشانه بیماری سینمای ایران عنوان و اظهار كره اند، قرار گرفتن هزینه سینما در سبد خانواده ها از راه های رفع مشكلات این بخش است.
مدیر سینمای فرهنگ اراك می گوید: بخشی از ركودی كه از دهه 80 تاكنون گریبانگیر سینما شده به علت عدم جذابیت و كیفیت پایین فیلم های اكران شده، تشابه موضوعی فیلم ها، نمایش فیلم در شبكه های ماهواره ای و ویدئوكلوپ ها است.
'احسان بیات' می افزاید: پرداخت هزینه های نگهداری سالن و دستمزد كارگران با وضعیت نبود تماشاچی در سالن های سینما، مشكلات بسیاری را برای صاحبان این واحدها به وجود آورده است.
'محسن ذولفعلی' مدیر سینمای عصر جدید اراك نیز می گوید: بهبود وضع سینماها و استفاده از پرده های نمایش مناسب، اكران فیلم های خارجی و تبلیغات مناسب برای بالا بردن تنوع و قدرت انتخاب مخاطب می تواند كمك زیادی به وضع سینما برای جذب بیشتر بیننده كند.
هر چند گاهی با اكران برخی فیلم ها تماشاچیان به سینما هجوم برده و یاد روزهای رونق این سالن ها را در اذهان زنده می كنند، اما دست اندركاران نمایش فیلم باید بپذیرند كه تغییر شرایط سالن سینما، برای رقابت با رقبای قوی و تازه نفس ضروری است.
دست اندركاران توزیع و پخش فیلم های سینمایی، دیگر نمی توانند رقیبان قدرتمند سالن های نمایش را نادیده بگیرند، بنایراین باید با روش های علمی و دقیق به رقابت پرداخته و دست از گله و شكایت بردارند.
تولید و تامین كنندگان نیز باید با تهیه فیلم های با كیفیت و مردم پسند و رعایت موازین فنی و تكنیكی، زمینه اصلی حضور مردم در سینما را فراهم كنند.
سیاستگذران و تصمیم سازان نیز باید با اتخاذ راهكارهایی برای جلوگیری از تماشای مجانی فیلم، كاری كنند كه سینما قادر به رقابت با سایر رسانه ها باشد، شاید با این اقدامات پای تماشاچیان دوباره به سینما باز شود.ك/4
از: علی حیدر شاه حسینی
559/507 ** 1071
اراك - سينما، به معناي 'هنر هفتم' و هم 'محل نمايش عمومي' توليدات اين هنر است كه مخاطبان با اولي روابط گرمي دارند اما با دومي روابط چندان مطلوبي ندارند، هر چند هنوز قطع رابطه نيز نكرده اند.
