به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، 'شب یلدا' یا شب چله بلندترین شب سال در نیمكره شمالی زمین است كه از غروب آفتاب 30 آذر آغاز و تا طلوع آفتاب اول دی ماه به طول میانجامد؛ سابقه برگزاری جشن شب یلدا تاریخ را درنوردیده و از آیینهای كهن ایرانی به شمار میرود كه چند سالی است در فهرست میراث معنوی این سرزمین به ثبت رسیده است.
به اعتقاد ایرانیان باستان، تاریكی نمادی از اهریمن بود و از آنكه كه در این شب، تاریكی به بیشترین زمان خود میرسد و از آن پس شبهای بلند پاییزی رو به كوتاهی میگذارد و روزها بلندتر شده و به سوی فصل بهار پیش میروند، نیاكان ما برای این شب را تا صبح گرد هم جمع میشدند تا ضمن آنكه پلیدی اهریمن را از خود دور كنند، پیروزی نور بر ظلمت را جشن بگیرند.
همین جشن كوچك زمستانی، در سالهای اخیر به بهانهای برای برگزاری تورهای ویژه شب یلدا در بین دفاتر خدمات مسافرتی تبدیل شده است؛ تورهای دو یا سه روزه كه سعی میكنند با هزینه پایین گردشگران را در یكی از شهرها و بناهای تاریخی و یا جاذبههای طبیعی بیشمار این سرزمین گرد هم آورند و با خواندن شاهنامه و فال حافظ و خوردن تنقلات و شیرینیهایی كه ویژه این شب به شمار میروند،جشن نیاكان خود را ادامه دهند.
تكاپوی دفاتر خدمات مسافرتی برای برپایی تورهای شب یلدا از اواسط آذر ماه آغاز میشود؛ ماسوله،اصفهان، كاشان و كویر مرنجاب، ابیانه و ابوزید آباد، یزد، الموت قزوین، تخت جمشید و پاسارگاد در استان فارس و مقصد بسیاری از تورهای گردشگری است كه از تهران برنامهریزی میشوند.
این تورها در كنار برگزاری مراسم آیینی شب یلدا در بناهای تاریخی مقصد، تلاش میكنند تا به نحوی برگزاری كنند كه بیشترین استفاده از زمان صورت گیرد و در عین حال مسافران از بناهای تاریخی و جاذبههای طبیعی و باستانی مقصد نیز بازدید كنند.
در این سالها ابتكارات جالبی نیز به تورهای شب یلدا افزوده شده كه از جمله آن میتوان به حضور استادان حوزه ادبیات، عرفان و شاهنامه خوانان در این تورها اشاره كرد كه در خواندن متون ادبی بویژه شاهنامه كه در روزگار نچندان دور شبهای مردمان این سرزمین با قصهها و اسطورههای آن سپری میشد، تبحر ویژه دارند.
اقامت در خانههای تاریخی و اقامتگاههای بومی و یا تجربه یك شب در كویر، جذابیت دیگر تورهای شب یلدا به شمار میرود و برخی از تورها نیز با تمهیداتی چون رصد اجرام آسمانی، اجرای موسیقی و تكنوازی ساز سعی می كنند بر جذابه تورهای خود در رقابت با همكاران خود بیافزایند.
از آنجا كه بیشتر این تورها بهصورت زمینی و با هدف ارزان سازی سفر داخلی برگزار میشود ، افزایش قیمتهای اخیر صنعت هوایی تاثیر چندانی بر قیمت این تورها نسبت به سال گذشته نداشته و میتوان یك مسافرت دو روزه به ماسوله را در این ایام با قیمت 165 هزار تومان تجربه كرد.
البته در كنار جشن شب یلدا در روستای پلكانی ماسوله، بازدید از موزه میراث روستایی گیلان، آبشار ماسوله، طبیعت پاییزی جنگلهای گیلان و قلعه تاریخی رودخان در این بسته سفر به گردشگران ارایه میشود و یا در تورهای یزد، برنامههای جانبی بازدید از آتشكده و دخمه زرتشتیان، مسجد جامع، امیرچخماق، باغ دولت آباد، پیاده روی در محلات قدیمی شهر، روستا و ارگ تاریخی سریزد و دروازه فرافر گنجانده شده است.
به طور كلی هزینه تورهای شب یلدا بسته به مدت برگزاری تور بین 160 هزار تومان تا 240 هزار تومان متغییر است و با توجه به بعد مسافت مقصد از تهران، به هزینه تور نیز افزوده میشود.
برای نمونه تور دو روزه اصفهان برای این ایام 190 هزار تومان قیمت گذاری شده و سفر به یزد و اقامت در هتل كاروانسرای ملك التجار 240 هزار تومان هزینه دارد.
میانگین هزینه سفر به كاشان و مرنجاب حدود 220 هزار تومان است و برای ابیانیه و ابوزید نیز باید حدود 200 هزار تومان پرداخت.
اما این رقم برای سفر به شیراز و یا خوزستان با افزایش چشمگیری رو به رو است و به طور میانگین سفر هوایی به شیراز و شركت در تور سه روزه شب یلدا بالغ بر 500 هزار تومان هزینه دارد اما پرداخت این رقم برای آنهایی كه دوست دارند در كنار تمدن كهن ایرانی این شب ماندگار را صبح كنند، سهل خواهد بود.
شاید بسیاری از مردم قیمت این تورها را 'گران' بدانند و ترجیح دهند كه آیین شب یلدا را در كنار اقوام و در خانههای خود سپری كنند اما هستند گردشگرانی كه سعی میكنند كه از فرصت این شب برای پیوند هرچه بیشتر با میراث فرهنگی و تاریخی این سرزمین بهره گیرند و آن را در دفترچه خاطرات خود ماندگار كنند.
خوشبختانه در سالهای اخیر مردم و بویژه نسل جوان استقبال خوبی از این تورهای گردشگری داشتهاند كه تكمیل شدن ظرفیت تورها در همان هفته نخست انتشار آگهی شاهدی بر این مدعا است.
در حالی كه سرمای زمستان روی تورهای گردشگری خارجی سنگینی میكند و افزایش هزینه پروازهای داخلی، فعالان صنعت گردشگری را تحت شعاع قرار داده است، برگزاری این تورهای كوتاه مدت كه به بهانههای كوچكی مانند شب یلدا شكل میگیرند، روزنه امید بسیاری از فعالان این صنعت است.
فراهنگ(5)** 2025
تهران- پاسداشت با شكوه 'شب يلدا' چند سالي است كه دستمايه آژانسهاي مسافرتي براي برگزاري تورهاي كوتاه مدت گردشگري شده تا به مدد اين آيين ايراني، رونقي به صنعت گردشگري داخلي دهند.