نگاهي به تحولات استان البرز پس از ارتقا در تقسيمات كشوري

سه شهرستان كرج ، ساوجبلاغ و نظرآباد پیش از قرار گرفتن در جغرافیای استان نوپای البرز بخشی از غرب استان تهران محسوب می شدند و با شكل گیری این استان دو بخش طالقان و اشتهارد نیز به شهرستان ارتقاء یافتند.

جغرافیای استان البرز به علت شرایط خاص و قرار گرفتن در مسیر 14 استان كشور از جمله مجاورت با پایتخت از ویژگی خاصی برخوردار است.

آب و هوا و جاذبه های دیدنی و طبیعی این منطقه با احتساب شرایط تاریخی ، علمی ،فرهنگی و اقتصادی بر اهمیت البرز افزوده است به طوری كه اگر چه این منطقه به لحاظ مساحت ،كم وسعت ترین استان كشور است اما در بخش جمعیت با دو میلیون و 500 هزار نفر و شاخص های اقتصادی، علمی و فرهنگی هم ردیف با استان های نخست ایران قرار دارد.

دلایل تشكیل استان البرز

.................................

زمزمه تشكیل استانی به نام البرز از سال ها پیش در تبلیغات انتخاباتی برخی نامزدهای مجلس شورای اسلامی در این منطقه بر زبان ها جاری بود اما در آن زمان اراده ای برای تحقق این امر وجود نداشت.

مسوولان در قوای مقننه و مجریه، انتزاع كرج و شهرستان های اطراف آن را به علت درآمیختگی نیازها و مسایل اجتماعی ، سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی این مناطق با تهران را امری محال می دانستند.

اما آنچه كارشناسان و مسوولان را در دولت های نهم و دهم به فراهم كردن ساز وكار و تصمیم گیری برای تشكیل استان البرز وا داشت، خواست مردم و مشكلات عدیده از جمله گم شدن چهارمین كلانشهر كشور یعنی كرج در سایه تهران بزرگ بود.

اهمیت كرج به لحاظ جمعیتی به حدی بالاست كه رهبر معظم انقلاب در سفر سال 76 به این منطقه ،آن را 'ایران كوچك 'نامید.

این در حالی بود كه ایران كوچك به عنوان عصاره ایران بزرگ در بخش زیر ساخت ها كمترین امكانات را داشت.

به عنوان مثال تا سال 83 حتی واگذاری یك خط تلفن به شهروندان این كلانشهر با مشقت فراوان انجام می شد و قیمت هر خط تلفن به بیش از 20 میلیون ریال رسیده بود.

شهرستان های مهاجر پذیر كرج، ساوجبلاغ و نظرآباد تا پیش از تشكیل البرز به لحاظ تشكیلات اداری وابسته به پایتخت بودند و اگر چه در این مناطق فرمانداری ها فعال بودند اما مدیران دستگاههای اجرایی اختیارات لازم را نداشتند.

بسیاری از امور مردم با صرف ماهها وقت و هزینه زیاد در تهران انجام می شد و مردم غرب استان تهران یا البرزی های امروز امور اداری آنان ماهها در پیچ و خم اداری پایتخت به فراموشی سپرده می شد.

وجود حدود چهار هزار واحد تولیدی و صنعتی كوچك و بزرگ كه بخشی از آنها اقلام صادراتی دارند از مزیت های اقتصادی البرز امروز و غرب استان تهران دیروز است كه مالیات این صنایع و اصناف منطقه به خزانه پایتخت واریز می شد.

این درحالی بود كه بنا به گفته كارشناسان كمترین اعتبار عمرانی برای دگرگونی سیمای كرج و شهرستان های اطراف آن اختصاص می یافت.

سهم كرج و شهرستان های اطراف آن از عواید هنگفت پایتخت در بخش اقتصادی ناچیز اما مشكلات جمعیتی ، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی تهران با غرب این منطقه تقسیم می شد كما این كه بخشی از این مشكل هنوز هم به قوت خود باقی است.

بسیاری از مردم و كارشناسان معتقدند البرز مكمل پایتخت در بخش های مختلف است و نمی شود با تغییر نام، نیازهای این دو منطقه را به طور كامل از هم جدا دانست اما شواهد نشان می دهد كه تشكیل استان جدید بخش قابل توجهی از مطالبات مردم را در ایران كوچك محقق كرده است.

همانطور كه در بالا آمد زیر ساخت های عمرانی، فرهنگی و اقتصادی در غرب استان تهران تاقبل از تشكیل استان البرز در بخش آب ، برق ، گاز ، راه ، مخابرات ، بهداشت و درمان ، آموزش عالی،فضاهای آموزشی،خدماتی و فرهنگی محدود و متناسب با نیازهای جمعیت دو میلیون و 500 هزار نفری منطقه نبود.

تا پیش از تشكیل البرز برخی از كرج به عنوان كلان روستا نام می بردند و با این كه كرج و شهرستان های اطراف آن فاصله جغرافیایی كمی با پایتخت دارند اما فاصله برخورداری از امكانات در تهران با غرب آن بسیار زیاد بود.

با نگاهی به گذشته استان البرز بخوبی درمی یابیم اگر چه بستر های رشد و توسعه در این استان مناسب بوده اما شاخص ها از رشد لازم برخوردار نبوده اند.

به همین علت مسوولان تصمیم گرفتند برای ارتقای شاخص ها در ابعاد اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و امنیتی تشكیل استان البرز را در دولت دهم نهایی كنند.



تاثیر تشكیل استان بر وضعیت اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی البرز

........................................................................................

همانطور كه اشاره شد البرز به لحاظ تركیب جمعیتی عصاره اقوام ایرانی است و این امر سبب شده تا خرده فرهنگ ها در این منطقه در كنار یكدیگر قرار گیرند .

به طور قطع اختلاط فرهنگ ها و سنن اقوام مختلف ایرانی در این منطقه با فرصت ها و مشكلاتی همراه است كه تراز شاخص فرصت ها بیشتر از تهدیدها بوده است.

نزدیكی به پایتخت از حیث سیاسی نیز تاثیر مستقیم بر البرز داشته و دارد و این امر با وجود اقوام و فرهنگ ها گاهی مواقع با كنش و واكنش ها همراه بوده است.

این تاثیرات در مواقعی همچون انتخابات بیشتر نمایان می شود و احزاب سیاسی نیز از شرایط جمعیتی البرز برای رسیدن به اهداف انتخاباتی و اغراض سیاسی بهره می گیرند.

سرعت تاثیرگذاری حوادث سیاسی و امنیتی تهران در كرج و البرز بیشتر از سایر مناطق كشور است و به همین دلیل در بخش امنیتی با تشكیل استان، گام های موثری برای تثبیت و ارتقای امنیت منطقه برداشته شد.

در بخش آسیب های اجتماعی ،البرز به علت مهاجرپذیری و وجود اقوام دارای شرایط خاص است اما در دو سال اخیر اقدامات موثر، پیشگیرانه و كنترلی در این منطقه انجام شده است.

وجود چهار زندان بزرگ كشور در كرج به عنوان یكی از تهدیدهای امنیتی در غرب پایتخت بشمار می رود و مسوولان استانی و نمایندگان مردم منطقه در مجلس بارها خواستار انتقال زندانیان این منطقه به سایر نقاط كشور شده اند.

به گفته كارشناسان ،با توجه به اینكه بخشی از زندانیان مناطق مختلف كشور در ندامتگاههای كرج نگهداری می شوند خانواده های آنان اسكان در كرج و اطراف زندانها را به عنوان محل هایی برای زندگی انتخاب كرده اند.

مهاجرت های این خانواده ها بنا به گفته كارشناسان با افزایش آسیب های اجتماعی برای البرز و پایتخت همراه است.

به هر حال یكی از دستاوردهای تشكیل استان البرز این بود كه در ماههای اخیر حدود هفت هزار تن از زندانیان استان تهران از ندامتگاههای كرج به شرق پایتخت انتقال یافتند هرچند كه مشكلات ناشی از زندانها در كرج به قوت خود باقی است.

تشكیل استان البرز سبب شد تا اختیارات دستگاههای اجرایی و امنیتی در این منطقه بیشتر شود.



وضعیت اقتصادی البرز قبل و بعد از تشكیل استان

.................................................................

این استان در بخش صنعتی با برخورداری از حدود چهار هزار واحد تولیدی و صنعتی یكی از قطب های صنعتی كشور محسوب می شود.

بخش عمده كالاهای تولیدی استان به كشورهای حوزه خلیج فارس ، اروپا و آسیای میانه صادرمی شود و سهم صادارت غیر نفتی استان در كشور تاكنون قابل توجه بوده است.

مدیران صنایع استان تا پیش از ارتقای منطقه مشكلات كارگری ، كارفرمایی و تولیدی را در تهران دنبال می كردند و نه تنها كمتر گره ای از مشكلات باز می شد بلكه برخی مواقع مشكلات پیچیده تر شده و افزایش می یافت .

با ارتقای سطح تشكیلات اداری استان از جمله فعالیت سازمان صنعت ، معدن و تجارت و سایر ادارات كل اكنون امور اداری صنایع در منطقه بررسی و برای رفع مشكلات تصمیم گیری می شود.

تا پیش از تشكیل استان،كارگران بسیاری از واحدهای صنعتی بارها برای رفع مشكلاتشان دست به تحصن زدند اما در دو سال گذشته اگر چه برخی مشكلات به قوت خود باقی است لیكن این گونه تحصن ها به میزان زیادی كاهش یافته است.

تشكیل كار گروه ویژه برای شناسایی واحدهای صنعتی مشكل دار و بررسی نیازهای جامعه كارگری و كارفرمایی از نقاط قوت و برجسته ارتقای سطح تشكیلات اداری استان است.

مدیران صنایع استان در یكسال اخیر نیز برای ارتقای سطح مبادلات تجاری با دنیای خارج

اقدامات چشمگیری انجام دادند، تا آنجا كه هیات های تجاری البرز با سفر به كشورهای مختلف جهان یا دعوت از مدیران صنایع سایر كشورها ،جنب وجوش خاصی در مراودات تجاری به وجود آورده اند.

انعقاد قراردادهای تجاری بین البرز و تجار كشورهای تركیه ، تاجیكستان ، افغانستان و عراق در سال جاری بیانگر رویكرد جدید در ساختار اقتصادی البرز است.

همچنین دعوت از سرمایه گذاران خارجی برای مشاركت در طرحهای زیربنایی كرج از جمله طرح قطار شهری یكی دیگر از دستاوردهای استان البرز است.

همچنین زیرساخت های عمرانی و اقتصادی در بخش های مخابراتی ، تولیدی ، فنی و مهندسی گسترش یافته بطوریكه كه امروز ارایه برخی خدمات نظیر واگذاری خطوط تلفن به روز شده است.

استان البرز دارای 75 هزار هكتار باغ و اراضی كشاورزی است كه سبب شده این استان تولید كننده بخش عمده گندم بذری كشور و محصولات با كیفیت زراعی و باغی باشد.

تولید سالانه محصولات زراعی و باغی البرز حدود 500 هزار تن است كه بخشی از این محصولات به كشورهای مختلف جهان صادر می شود.

فعالیت فرودگاه بین المللی پیام بستر را برای صادرات محصولات زراعی ، باغی و كالاهای صنعتی البرز را فراهم كرده است.

این فرودگاه دو سال پیش به منطقه تجاری تبدیل شد و تاكنون تعداد زیادی صنایع تبدیلی و انبار نگهداری كالا در اطراف این فرودگاه توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی احداث و راه اندازی شده است.

در بخش كشاورزی دولت با ارایه تسهیلات به بهره برداران گام های موثری برای بهبود كسب و كار و تولید در این بخش برداشته اگر چه به تلاش و حمایت بیشتری در این بخش نیاز است.

فعالیت بزرگترین بندر خشك غلات ایران در زمینی به مساحت 300 هكتار در شهرستان ساوجبلاغ یكی از دستاوردهای دولت دهم است.

این بندر برای نگهداری، صادرات و انتقال غلات استان البرز طراحی و ساخته شده كه توسعه آن در دست اقدام است.

در بخش دامی استان البرز بیش از 300 هزار راس دام سبك و سنگین دارد كه توسعه واحدهای دامی صنعتی بصورت مجتمع در دستور كار قرار گرفته است.

مجتمع دامی و كشاورزی ماهدشت در زمینی به مساحت 300 هكتار یكی از طرحهای بزرگ تولیدی است كه بزودی ساخت آن شروع می شود.

استان البرز علاوه بر صنایع و بخش كشاورزی و دامی از موقعیت خاص گردشگری در كشور برخوردار است.

شرایط جغرافیایی و آب هوایی البرز سبب شده تا سالانه بیش از 20 میلیون سفر به این استان انجام شود.

جاذبه های طبیعی استان البرز از جمله شهرستان های طالقان ، ساوجبلاغ ، نظرآباد و جاده كرج – چالوس سبب شده تا در طول سال بویژه ایام تعطیل و تابستان حجم مسافرتها به این منطقه چندین برابر شود.

از همین رو طی سفرهای سه گانه هیات دولت به استان البرز شش روستا در این استان به عنوان روستاهای هدف گردشگری معرفی شدند.



تحولات عمرانی البرز

...........................

طبق آمار و اطلاعات ارایه شده از مراجع رسمی تا پیش از تشكیل البرز سهم اعتبارات عمرانی شهرستان های این استان از بودجه كشور سالانه در مجموع از دو هزار میلیارد ریال تجاوز نمی كرد.

كه با ارتقای ساختار اداری و سیاسی منطقه در سال 89 و همزمان با سومین سفر رییس جمهوری به این استان 20 هزار میلیارد ریال بودجه برای البرز اختصاص یافت .

این اعتبار در سال 91 با افزایش حدود 40 درصدی همراه است و بر اساس برنامه ریزی نیازهای استان در چند بخش تعریف شده است.

* راه

در بخش عمرانی اولویت نخست به توسعه راههای استان و زیرساخت های حمل و نقل عمومی و ریلی است.

دولت خدمتگزار با توجه به شرایط ترافیكی بین استان های البرز و تهران ،احداث سه بزرگراه جدید در محدوده این دو استان در برنامه كاری قرار داده است.

اتصال بزرگراه شهید همت به كرج و استمرار آن در قالب سه بزرگراه شمالی ، جنوبی و شمال به جنوب در شهرستان كرج از دستاوردهای دولت خدمتگزار است كه تاكنون بخشی از این طرح ها اجرایی شده است.

توسعه و تعریض بزرگراه تهران - كرج از دیگر اقداماتی است كه تاكنون بیش از 60 درصد این طرح انجام شده است .

احداث جاده جدید طالقان به طول 30 كیلومتر از طرح های دولت است كه حدود 60 درصد

پیشرفت فیزیكی دارد.

همچنین انجام طرح مطالعاتی جاده طالقان به تنكابن از دیگر طرح هایی است كه بار ترافیكی را در جاده های البرز كاهش می دهد.

دولت در سال 90 با تكمیل طرح نیمه كاره دو خطی جاده اشتهارد- كرج بطول 60 كیلومتر میزان حوادث این مسیر را به كمترین سطح رسانده است .

این جاده به علت تردد فراوان و ترانزیتی بودن یكی از حادثه خیزترین جاده های ایران بود كه به همت دولتمردان به مشكلات آن پایان داده شد.

جاده اشتهارد - بویین زهرا بطول 20 كیلومتر نیز طی دو سال اخیر دو باندی شده و در واقع مسیر ایمن دیگر به غرب كشور گشوده شد.

استان البرز در مجموع دارای یك هزار و 500 كیلومتر راه اصلی ، آزاد راه ، بزرگراه و راه روستایی است كه با احداث راهها و بزرگراههای جدید طول مسیر های ارتباطی این استان به حدود یك هزار و 800 كیلومتر خواهد رسید.

* حمل و نقل

مدیر كل حمل و نقل و پایانه های استان البرز در این ارتباط می گوید، سالانه 15 میلیون تن كالا توسط ناوگان حمل و نقل عمومی در این استان جابجا می شود.

محمد جواد عطرچیان گفت:از این میزان ،حدود هفت میلیون تن كالا به خارج از استان انتقال می یابد و هشت میلیون تن كالا وارد البرز می شود.

مدیر كل حمل و نقل و پایانه های استان البرز گفت:اكنون 11 هزار دستگاه خودرو سنگین و نیمه سنگین ویژه حمل بار در این استان وجود دارد كه تاكنون برای هشت هزار و 500راننده آنها كارت هوشمند فعالیت در این عرصه صادر شده است.

وی افزود:این تعداد خودرو سنگین و نیمه سنگین در قالب 75 شركت خدمات باربری ساماندهی شده اند.

وی اظهار كرد: سالانه حدود 600 هزار تردد حمل بار در استان البرز انجام می شود كه بخش قابل توجهی از فعالیت های ترانزیتی كشور را تشكیل می دهد.

مدیر كل حمل و نقل و پایانه های استان البرز گفت:این استان بخاطر قرار گرفتن در مسیر 14 استان شمال و شمال غربی و نزدیكی به پایتخت ،به لحاظ تردد خودرویی رتبه نخست را در كشور دارد.

وی ادامه داد: با این كه دو درصد راههای كشور مربوط به استان البرز است اما 18 درصد تردد های خودرویی ایران در جاده های این استان انجام می شود.

این مسوول افزود:بخش عمده ترافیك در جاده های استان البرز متاثر از عبور و مرور زیاد خودروهای سنگین و نیمه سنگین ترانزیتی است.

وی افزود: با توجه به بار ترافیكی در جاده های استان البرز، احداث جاده كمربندی در این استان پیش بینی شده است.

عطرچیان بیان كرد: در بخش مسافربری سالانه دو میلیون مسافر با استفاده از دو هزار و500 دستگاه اتوبوس از طریق پایانه استان البرز جابجا می شوند.

وی گفت: با اینكه اداره كل حمل و نقل و پایانه های استان البرز حدود یكسال است كه راه اندازی شده اما برنامه های گسترده ای برای ساماندهی حمل و نقل برون شهری از جمله آموزش رانندگان اجرا شده است.

دولت در بخش ریلی با تعریف و تعیین شش خط قطار شهری برای كرج مركز استان البرز در این حوزه گام هایی نیز برداشته است.

خط ریلی كرج - تهران در سال 81 و در دولت هفتم راه اندازی شد كه اكنون روزانه حدود 700 هزار سفر با این وسیله نقلیه انجام می شود.

خط دو قطار شهری كرج بطول 30 كیلومتر با 27 ایستگاه یكی از پروژه های عمده در بخش حمل ونقل عمومی است كه اكنون به رغم تحریم ها و فشارهای اقتصادی از سوی غرب این طرح نیز بخوبی پیش می رود.

14 كیلومتر از تونل خط دو قطار شهری كرج تاكنون حفاری شده كه هشت كیلومتر از این پروژه آماده بهره برداری است.

خط دو قطار شهری البرز در واقع شهرهای شهریار و ملارد در غرب تهران را به كرج و كمالشهر متصل می كند.

كار مطالعاتی چهار خط دیگر قطار شهری در كرج پایان یافته كه خط سوم بصورت منوریل یا هوایی تعریف شده است.

اكنون نیز عملیات احداث خط ریلی كرج - هشتگرد به عنوان هفتمین خط ریلی استان البرز

با پیشرفت فیزیكی حدود 50 درصد در حال انجام است كه طبق برنامه در سال 92 به بهره برداری می رسد.

ساخت 70 هزار واحد مسكونی مهر در شهر جدید هشتگرد و ساوجبلاغ و اسكان حدود 800 هزار نفر در این واحدها تا دو سال آینده از دلایل توجیهی ساخت این خط ریلی است.

یكی دیگر از اقدامات دولت دهم در استان البرز ساخت و راه اندازی ایستگاه راه آهن سراسری در محمدشهر كرج است كه این ایستگاه با همكاری شهرداری كرج و مسوولان

استان فعال شد.

با راه اندازی این ایستگاه در سال گذشته امكان انجام سفرهای مردم استان البرز از طریق قطار به مشهد مقدس و استان های قزوین ، زنجان و آذربایجان شرقی فراهم شد.

* روند ایجاد اشتغال

البرز همانطور كه اشاره شد یكی از استان های مهاجرپذیر كشور است كه نرخ بیكاری در آن

به همین علت صعودی است .

با این حال طبق آمار رسمی كه سال گذشته از سوی استانداری البرز ارایه شد، دولت طی سال گذشته حدود 60 هزار فرصت شغلی جدید در این استان فراهم كرد و امسال سهمیه ایجاد اشتغال این استان 90 هزار نفر تعیین شده است.

از این تعداد تاكنون 60 هزار شغل ایجاد شده و مسوولان اجرایی استان درصدد هستند تا با كمك بانك ها سهمیه امسال را در مدت باقیمانده سال تحقق بخشند.

آن طور كه كاوه حدادپور معاون عمرانی استاندار و مدیر كل تعاون ، كار و رفاه اجتماعی استان البرز می گوید: اكنون نرخ بیكاری در این استان 23 درصد است كه بیشترین نرخ بیكاری در كشور محسوب می شود .

برای كاهش نرخ بیكاری در استان مهاجرپذیر البرز به اجرای طرح های اشتغالزایی بزرگ و توسعه مراكز تولیدی و حمایت بیشتر از این مراكز نیاز است.



تحولات در بخش بهداشت و درمان

..............................................

استان البرز تا پیش از تاسیس دارای 12 بیمارستان دولتی و خصوصی بود كه امكانات و تجهیزات این مراكز نه تنها فرسوده بلكه پاسخگوی نیاز منطقه نبود.

وجود دو بیمارستان نیمه كار تامین اجتماعی و امام جعفر صادق (ع) در ساوجبلاغ یكی از

مسایلی بود كه پرونده تكمیل آنها سال ها روی میزهای مسوولان كشوری رد و بدل می شد.

به دنبال سفر های رییس جمهوری به ساوجبلاغ و با پیگیری های مسوولان استان البرز بیمارستان 123 تختخوابی امام جعفر صادق (ع ) سال گذشته به بهره برداری رسید.

در این حال بیمارستان 96 تختخوابی تامین اجتماعی سال گذشته به شهرداری شهر جدید

هشتگرد واگذار شد كه هنوز این طرح نهایی نشده است.

همچنین ساخت بیمارستان و درمانگاه 10 تختخوابی در منطقه چهارباغ شهرستان ساوجبلاغ از دستاوردهای دولت خدمتگزار است.

در بخش بهداشت و درمان و در سفر سوم رییس جمهوری به استان البرز احداث 9 بیمارستان جدید برای این استان به تصویب رسید.

عملیات ساخت یكی از این بیمارستانها سال گذشته با مشاركت بخش خصوصی در مهر شهر كرج آغاز شد اما ساخت سایر بیمارستانها هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.

مسوولان استان هم در این زمینه توضیح خاصی به خبرنگاران ارایه نمی دهند كه انتظار می رود با توجه به فرسودگی ساختمان های 9 بیمارستان فعلی در البرز،برای ساخت مراكز بیمارستانی جدید تصمیم گیری و كار به مرحله اجرا و تكمیل برسد.

آنطور كه مسوولان دانشگاه علوم پزشكی استان البرز می گویند،‌ این استان در بخش بهداشت و درمان به نگاه ویژه نیاز دارد.

مسوولان این دانشگاه بارها اعلام كرده اند با توجه به قرار گرفتن البرز بر روی نوار زلزله ، تسریع در بازسازی بیمارستان ها و ساخت مراكز درمانی جدید در این استان پرجمعیت ضروری است.

از سوی دیگر البرز به عنوان استان معین شهر تهران در زمان حوادث انتخاب شده كه ضرورت ساخت مراكز جدید بیمارستانی در منطقه دوچندان می شود.



توسعه در بخش فرهنگی و آموزشی

.................................................

در این استان قبل از تاسیس دو دانشگاه آزاد اسلامی و تربیت معلم و پردیس كشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و دانشگاه پیام نور به عنوان مراكز آموزش عالی البرز محسوب می شدند.

تاسیس دانشگاه محیط زیست كشور در كرج ، آغاز فعالیت دانشگاه علوم پزشكی با شش دانشكده ، فعالیت دانشگاه جامع علمی كاربردی با 30 دانشكده، دریافت مجوز راه اندازی دانشگاه اقتصاد ایران برای البرز و راه اندازی سه دانشگاه غیر دولتی از دستاوردهای دولت

دهم در البرز است.

بتازگی نیز مجوزهایی برای راه اندازی مراكز آموزش عالی در مناطق محروم شهرستانهای ساوجبلاغ،طالقان، اشتهارد، ماهدشت و كرج صادر شده است.

ظرفیت مراكز آموزش عالی استان البرز تا پیش از تاسیس حدود یكصد هزار دانشجو اعلام شده بود كه اكنون به بیش از 150 هزار دانشجو در مقاطع كاردانی ، كارشناسی ، كارشناسی ارشد و دكترا رسیده است.

تعداد رشته های تحصیلی نیز به فراخور نیازها برای تربیت نیروی متخصص بومی در استان البرز افزایش یافته است.

در بخش علمی، فرهنگی و تحقیقاتی، فعالیت 15 سازمان و موسسه بزرگ تحقیقاتی كشور از جمله سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ، موسسه سرم سازی رازی ، موسسه تحقیقاتی دام وطیور، موسسه تحقیقات و اصلاح نهال و بذر، موسسه چغندرقند، بانك ملی ژن گیاهی ایران ، معاونت آب و خاك وزارت جهاد كشاورزی، پژوهشگاه مواد انرژی ایران،مركز تربیت مربی سازمان فنی و حرفه ای كشور و موسسه تحقیقات هسته ای كشاورزی ایران

از مزیت های علمی و فرهنگی البرز است.

در سفرهای هیات دولت به استان البرز طرح هایی برای توسعه این مراكز اجرایی شد كه اكنون البرز به خاطر فعالیت این موسسات كانون توجه كارشناسان تحقیقات بین المللی قرار گرفته است.

برگزاری حدود 20 نشست علمی و تحقیقاتی بین المللی طی دو سال اخیر در استان البرز بیانگر ارتقای سطح فعالیت های علمی و فرهنگی این منطقه است.



مزایا و معایب همجواری استان البرز با تهران بزرگ

.................................................................

آنطور كه كارشناسان و مسوولان استان البرز بارها در تریبون های رسمی اعلام كرده اند، همجواری با تهران دارای مزایای نظیر دسترسی مردم البرز به امكانات پایتخت در پاره ای مواقع است.

بسیاری از مردم و كارشناسان معتقدندكه دو استان البرز و تهران برداران دوقلو هستند كه تفكیك هر دو به لحاظ بافت اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و اقتصادی مشكل است.

اما با این حال سرریز شدن جمعیت پایتخت به علت گرانی املاك و اجاره مسكن در تهران به

البرز و غرب استان تهران از معایب این همسایگی است.

ساخت بخشی از مسكن مهر تهران در استان البرز در واقع سرازیر شدن جمعیت پاییخت به سوی اطراف است كه پیامدهای اجتماعی و تحمیل بار سنگین مالی برای محل اسكان دارد.

تامین فضاهای آموزشی ، ورزشی ، بهداشتی درمانی و خدماتی در شهرهای جدید همچون هشتگرد نیازمند بودجه كلان است كه از توان مالی استان البرز خارج است .

اكنون 113 هزار واحد مسكونی مهر در استان البرز در حال تكمیل و احداث است كه بخش عمده آنها مربوط به جمعیت سرریز تهران بزرگ است.

علاوه بر این شهرستان های استان البرز از گذشته تاكنون به عنوان خوابگاه شهروندان تهران بوده كه تردد جمعیت میلیونی در صبح ها و عصرها بین این دو استان موید این ادعاست.

جمعیت میلیونی تهران فراتر از ظرفیت ها و ترافیك این كلانشهر است كه سایه آن نیز بر سر

استان البرز به عنوان همسایه سنگینی می كند.



فرصت ها و تهدیدهای برآمده از تشكیل استان

............................................................

اغلب كارشناسان بر این باورند كه تشكیل سی و یكمین استان در كنار پایتخت فرصت مناسبی برای سامان بخشی به غرب تهران است .

آنان می گویند: در گذشته به علت فراموش شدن جمعیت میلیونی البرز در سایه مشكلات پایتخت، تهدیدی بزرگ برای امنیت و ثبات سیاسی كشور بشمار می رفت.

متغیرهای وابسته همچون محدودیت امكانات، نبود دستگاههای اجرایی پاسخگو ، افزایش مهاجرت ها، ترافیك سنگین ، رشد نامتناسب بافت شهری چهارمین كلانشهر كشور، بروز مسایل سیاسی ، افزایش آسیب ها و ناهنجاریهای اجتماعی زایده فراموشی غرب پایتخت بودند.

بسیاری از مردم این منطقه اگر چه قرار گرفتن در جغرافیای استان تهران و حریم پایتخت را برای خود یك ارزش می دانستند اما در عمل به قول برخی كرجی ها دود پایتخت بیشتر از نام و نشان آن در چشمان و ریه های غرب تهرانی ها خودنمایی می كرد.

اما اینك با تاسیس استان البرز حدود 80 اداره كل و سازمان در این استان شكل گرفته و مردم مشكلات خود را با مسوولان پاسخگو و در دسترس در میان می گذارند هر چند ممكن است تمام نیازها و درخواست های آنان محقق نشود.

همچنین ارتقای سطح تشكیلات در البرز سبب شد كه مدیران شهری در چهارمین كلانشهر كشور،تمام امكانات را برای تغییر سیمای مركز استان بسیج كنند كه در دو سال گذشته چند برابر سال های قبل كار عمرانی در كرج شده است.

اجرایی شدن ساخت هشت تقاطع بزرگ غیر همسطح كه تاكنون چهار تقاطع آنها با طول عرشه هر یك حدود یك كیلومتر ، به بهره برداری رسیده كه این از دستاوردهای تشكیل استان البرز است.

احداث 150 بوستان بزرگ و كوچك و كلید خوردن نهضت آسفالت در این كلانشهر با حمایت دولت از دیگر دستاوردها بشمار می رود.

كارشناسان امور اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی معتقدند كه وضعیت استان البرز نسبت به گذشته به مراتب بهتر شده و میزان رضایتمندی و امید مردم منطقه ارتقا و همبستگی و انسجام ملی آنها افزایش یافته است.

در عین حال البرز از ظرفیت های بالایی برای توسعه برخوردار است و نگاه فرادست به این استان كه به لحاظ نیروی انسانی متخصص، بسترهای علمی ، تحقیقاتی ، اقتصادی ، فرهنگی و ورزشی در ردیف استان های نخست كشور است باید بیشتر شود.

امروز مهاجر پذیری ،ساخت و سازهای غیر مجاز در اراضی كشاورزی و عرصه های طبیعی و آلودگی هوا در منطقه كرج كه یكی از خوش آب و هواترین مناطق كشور بود از تهدیدهای استان البرز در روند توسعه نا متوازن بشمار می رود.

انتقال بخشی از جمعیت سرریز پایتخت به البرز و انتقال آب های سطحی این استان به تهران به عنوان دیگر تهدیدها هستند.

اما در بحث تشكیل استان البرز كارشناسان میزان تهدیدهای ناشی از این تصمیم گیری را كم می دانند و بالعكس فرصت های آن برای ساماندهی مشكلات منطقه به مراتب بیشتر از تهدیدها توصیف می كنند. ك/4

691/ 610