خوني كه به پاسداشت وطن، حمام فين را گلگون كرد

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، دشمنان داخلی و خارجی، شاهرگ دست با كفایت امیركبیر ایران زمین را به جرم پاسداشت و ساماندهی اوضاع ویران وطن در عصر قاجار، در بیستم دی ماه 1320 بریده و صحن حمام فین كاشان را گلگون خون آن بزرگمرد سیاست كردند.

سخن گفتن از امیركبیر ایران زمین، یگانه مرد میدان های سخت دوران حكومت قاجار، كار دشواری است.

شاید گواه بزرگی این رادمرد حسینی، مدفن پاكش در جوار حرم سیدالشهدا(ع) و مقتل غریبانه اش در گوشه كوچك حمام فین كاشان باشد.

كارشناس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كاشان گفت: باغ تاریخی فین كاشان تاكنون روزگار پر فراز و نشیبی را به خود دیده كه یكی از مهمترین وقایع آن قتل امیر نظام و صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار، میرزا تقی خان امیر كبیر بوده است.

'مریم قرائتی' افزود: باغ تاریخی فین شاهد كشته شدن 'آقاخضر نهاوندی' حاكم تلاشگر و قدرتمند كاشان در عهد صفوی به دستور شاه عباس،جان دادن'شاه صفی'دیگر پادشاه عصر صفویه در اثر زیاده روی در میگساری و صدور حكم اعدام شورشیان طرفدار'نایب حسین كاشی'در سال 1298 بوده، اما هیچ حادثه ای مانند شهادت غریبانه امیركبیر صدراعظم با كفایت قاجار، نام این باغ تاریخی را ماندگار نكرد.

وی با اشاره به ناحیه‌ای كه باغ فین در آن قرار گرفته است، خاطرنشان كرد: این منطقه به نام 'فین كوچك' در جنوب غربی شهر كاشان قرار گرفته و باقیمانده مجموعه باغ های تاریخی از یكهزار و 200 سال پیش تاكنون است كه در زمان امیركبیر، متشكل از باغی شاهانه شامل عمارت ها و دو حمام بزرگ و كوچك بوده است.

كارشناس حوزه گردشگری اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری كاشان تاكید كرد: سعایت حاسدان و

'مهدعلیا' مادر'ناصرالدین شاه' موجب شد شاه قاجار برای دوركردن امیركبیر از عرصه سیاست، او را تحت الحفظ روانه كاشان كند و به بهانه پوشانیدن خلعت شاهانه در حمامی كوچك یعنی محلی كه مورداستفاده خدمه و افراد عادی بود، هنگام حجامت رگ او را بزنند.

قرائتی تصریح كرد:'حاج علیخان مراغه ای' از طرف مهدعلیا و به دستور ناصرالدین شاه حكم قتل امیركبیر را آورد و 'داوود خان ارمنی' حجام و خاصه تراشی بود كه در كتار خواجه حرم سرا و'میرغضب'، مامور قتل امیر در حمام فین كاشان بود و 'علی اكبر خان چاپارچی' را نیز زندانی كردند تا اخبار این واقعه را منتشر نكند، از این رو در روزنامه'وقایع اتفاقیه' كه خود امیركبیر آن را تاسیس كرده بود، نیز تنها خبری كذب دال بر بیماری و وفات امیركبیر در كاشان منتشر شد.

استاد تاریخ دانشگاه اصفهان نیز به اقدام های امیركبیر در امور كشورداری و اصلاح و سامان دادن معیشت مردم اشاره كرد و گفت: اوضاع ایران در آن زمان در تمام حوزه ها نابسامان بود و امیركبیر در حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به رتق و فتق امور همت گماشت.

'مرتضی دهقان نژاد'افزود: امیر در سیاست داخلی به قول خود از دخالت عمه و خاله در امور كشورداری ممانعت كرد، بطوری كه در نامه ای به ناصرالدین شاه در مورد عزل حاكمی كه عمه وی بر قم گماشته بود، چنین نوشت:

'هم اكنون كه در كنار خواهر شما به شكستن لب نان مشغولم، حاكم قم را بركنار كردم چرا كه كار ملك با عمه و خاله پیش نمی رود'.

وی با اشاره به سامان دادن سیاست خارجی ایران توسط امیركبیر تاكید كرد: در نتیجه ناكارآمدی 'فتحعلی شاه' و

'محمد شاه قاجار'، بیگانگان به دخالت های بی حد و حصری در ایران روی آورده بودند كه امیر با درایت و اقتدار، آنها را در حد یك سفیر محدود كرد.

مدیر گروه تاریخ دانشگاه اصفهان تاكید كرد: امیر، مالیات ها را سامان داد و با حذف مالیات های بیهوده، در بخش های ضروری مالیات وضع كرد و درآمد آن را به مصارف دولتی رساند و به این وسیله از حیف و میل مالیات توسط حكام محلی ممانعت كرد.

دهقان نژاد، همچنین به معافیت مالیاتی كشاورزان اشاره كرد و گفت: امیركبیر از ریخت و پاش درباریان، حقوق های بی ضابطه آنها و واردات بی رویه به كشور جلوگیری كرد و با تشویق تولیدكنندگان نمونه، اقتصاد ایران را رونق بخشید.

این استاد تاریخ تصریح كرد: اقدامات امیر در امور اقتصادی موجب افزایش ذخایر كشور و رونق كشاورزی و صنایع شد.

دهقان نژاد اظهار داشت: اقدام های اصلاحی سیاسی، اجتماعی و اقصادی امیركبیر در كنار خاموش كردن فتنه فرقه های انحرافی'بابیت'و'بهاییت' در ایران، موجب كینه ورزی كسانی شد كه در داخل و خارج كشور منافع خود را از دست رفته می دیدند.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران نیز میرزا تقی خان امیركبیر را به معنای حقیقی،یك رجل سیاسی دانست و گفت: او با درایت خاص خود بنیان های پیشرفت كشور را بنا نهاد؛ اما صدارت كوتاه مدت او در كمتر از چهار سال، مجال تحول و اصلاح كشور را به این نخبه عرصه سیاست نداد.

حجت الاسلام والمسلمین'سید مهدی ساداتی نژاد' افزود: امیركبیر بخوبی دریافته بود كه پایه های پیشرفت یك ملت بر ریشه های عمیق دانش و نوآوری بنا نهاده می شود؛ از این رو به تاسیس مدرسه دارالفنون روی آورد.

وی اظهار داشت: این مدرسه دار محل بهره گیری از دانش و تكنولوژی غربی نامگذاری شد اما نكته حایز اهمیت در آن به كارگیری استادانی بود كه از كشورهای اروپایی مانند اتریش كه سابقه استعماری در ایران نداشتند، دعوت شده بودند.

مدیر كارگروه كمیته اندیشه سیاسی اسلام نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها تاكید كرد: استعمارگری و مداخله های روسیه و انگلیس در ایران با درایت امیركبیر حداقل در مدت كوتاه صدرات عظمای این رجل هوشمند سیاسی، متوقف شد و دسیسه قتل این آزادمرد را رقم زد.

ساداتی نژاد به دیگر اقدامات اصلاح گرایانه امیركبیر در اداره امور كشور اشاره و تصریح كرد: اصلاحات ریشه ای و تاثیرگذار در بخش كشاورزی و صنایع در كنار ترمیم ساختار غلط سیاسی دوران ناكارآمدی حاكمان قاجار از خدمات او به ملت ایران بود.

استاد دانشگاه علوم پزشكی كاشان افزود:امیركبیر با پالایش افرادی كه مانع رسیدن ایران به قله های پیشرفت بودند، نقطه آغاز روشنی در آبادانی وطن پس از سالها عقب ماندگی بود اما مانند گلی بهاری عمری كوتاه داشت.

ساداتی نژاد تاكید كرد: در طول تاریخ ایران همواره افرادی كه منشا تحولات بنیادین در اداره امور و برداشتن گام های اساسی در پیشرفت كشور بوده اند با دشمنی ها و كارشكنی های داخلی و خارجی مواجه شده و از این رهگذر صدمات جبران ناپذیر به ملت ایران وارد شده است.

وی، نمونه بارز این مساله را قربانی شدن میرزا تقی خان امیركبیر، یگانه مرد میدان سیاست در دوران دویست ساله حكومت قاجار دانست.

روز جمعه هفدهم ربیع الاول سال 1268 هجری قمری برابر با بیستم دی سال1230 هجری شمسی در حالی كه سه سال و چند ماه از خدمتگزاری امیركبیر صدراعظم 45 ساله ایران نمی گذشت، او را به دستور شاه قاجار در حمام فین كاشان رگ زدند.

روز پس از شهادت،امیركبیر را در گورستان پشت مشهد كاشان دفن اما به اصرار'عزت الدوله'همسر وی(خواهر ناصرالدین شاه)، پیكر او را به كربلا منتقل و در آنجا به خاك سپرده كردند.

مرقد مطهر امیركبیر در حجره جنوب شرقی صحن یا حیاط مسقف حرم سیدالشهدا(ع) قرار دارد.

7431/562