ریزگردها موجود در هوای آلوده انواع مختلفی دارند، بعضی از این ریزگردها كه بیشترین اثر را بر روی سیستم قلبی عروقی بدن دارند، آنهایی هستند كه در اصطلاح 10ppmیا ریزگردهایی اند كه قطری كمتر از ده میكرون دارند.
تمام ریزگردها می توانند با مكانیسم های بیولوژیك متفاوت اثرات نامطلوب بر سیستم قلب و عروق داشته باشند.
ریزگردها موجود در هوای آلوده به واسطه ترشح مواد التهابی در ریه باعث ایجاد اختلالات انعقادی ، افزایش 'ترمبوز' و اختلالات 'اندوتلیال' عروق و انقباض شریان ها می شوند و از طرفی با افزایش ضربان قلب ، افزایش فشارخون و كاهش تغییرات ضربان قلب طبیعی زمینه را برای تنگی عروق كرونر، سكته های قلبی و آریتمی های قلبی مساعد می كنند.
آلودگی هوا می تواند اثرات حاد و مزمن اگر شخصی در معرض آلودگی هوا به صورت گذرا قرار بگیرد دچاریك سری اثرات حاد مثل عدم ثبات پلاك آتروم (پلاك های تنگی عروق) و افزایش فشارخون وتعداد ضربان قلب می شود.
مطالعات نشان داده است در زمان هایی كه آلودگی هوا در مرز تهدید است احتمال سكته قلبی و اختلالات ریتم قلب و مرگ ناگهانی افزایش پیدا می كند.
بیماران نارسایی قلب دچار حملات بیشتر تنگی نفس می شوند و افراد بیشتری دچار اختلالات ریتم قلبی می شوند.
همچنین كسانی كه بصورت مزمن و طولانی در معرض آلودگی هوا قرار می گیرند، ممكن است به خاطر نقش التهابی ماندگاری كه ریزگردها دارند، سیر ایجاد تنگی های عروق كرونردر آنها سریع تر شود .
روزهایی كه آلودگی هوا در محدوده تهدید و یا خطر است. به تمام كسانی كه بیماری های قلبی بخصوص تنگی عروق كرونر، نارسایی قلب، اختلالات ریتم و فشارخون بالا دارند توصیه می شود از محیط های با آلود گی بیشتر دور شوند و دیگر عوامل خطری كه برای بیماری شان وجود دارد را با شدت بیشتری كنترل كنند.
افرادی كه زمینه ناراحتی قلبی دارند، هنگام رفت و آمد در خیابان ها، بیش از افراد عادی در معرض خطر حملات قلبی هستند.
پژوهش ها در سالهای اخیر نشان داده است، ذرات میكروسكوپی معلق در هوا بر قلب ـ عروق نیز تاثیر میگذارد.
آلودگی هوای ناشی از ترافیك اتومبیل و دود كارخانهها مانند دود سیگار موجب نازك شدن سرخرگ گردن و در نهایت بیماری قلبی میشود.
مرگ زودرس ناشی از بیماری های قلبی در نواحی آلوده به اثبات رسیده است. برخی مواد آلوده كننده آثار التهابی روی دیواره داخلی سرخرگها بر جای میگذارد.
آلودگی هوا بیشترین تاثیر را بر ریهها بر جای میگذارد، آسم، برونشیت، بیماریهای انسدادی و سرطان ریه از جمله آثار آلایندههای هواست، ضمن اینكه آلودگی هوا در ایجاد بیماریهای قلبی نیز نقش دارد.
پنج گروهی كه در رابطه با آلودگی هوا در معرض بیشترین خطر قرار دارند، كودكان، سالمندان، بیماران ریوی، بیماران قلبی و خانمهای باردار هستند.
بروز اختلالات رفتاری از جمله آثار و عوارض آلایندههای هوا به شمار میآید، آلودگی هوا باعث عصبانیت و پرخاشگری می شود .
سیگار، آلودگیهای شغلی و آلودگی هوا را سه عامل خطرساز بیماریهای ریوی نامید و گفت: این بیماریها از شایعترین بیماریهای جامعه بشری بوده و در این میان سرطان ریه شایعترین سرطانهاست.
خانمهای باردار و جنین در سه ماه نخست بارداری بیشترین تاثیر را از آلودگی میپذیرند، عدم خروج از منزل، نخستین توصیهای است كه به این گروه از شهروندان و سایر گروههای در معرض خطر میتوان ارائه داد.
علمی (5)****1354**1544
تهران -اخيراً سازمان بهداشت جهاني، آلودگي هوا را به همراه بيماريهايي همچون فشار خون، چربي خون و قند خون در فهرست عوامل خطرساز سلامت انسان قرار داده است.