این امامزاده یكی از بناهای تاریخی- فرهنگی این روستا است كه به صورت برج آرامگاهی وهشت ضلعی و دارای گنبد(مخروطی) و از جمله میراث فرهنگی متعلق به اواخر دوران مغول كه به یادگار مانده است.
روستای آئینه ورزان در مسیر جاده دماوند به فیروزكوه قرار دارد.
'اعتمادالسلطنه' تنها كسی كه توصیفی از امامزاده عبدالله (ع)در سفر نامه خود آورده است، او در سال 1301از این امامزاده دیدن كرده و نوشته است: 'بقعه امامزاده عبدالله(ع) از حوض و صحن گذشته، ابتدا اتاقی است كه مسجد و جای نماز گذاردن است. از این اتاق داخل بقعه می شوند، در وسط بقعه و بر روی قبر دو ضریح چوبی است. در اتاق اول كه مسجد است در زاویه طرف شمال متصل به بقعه دری است و درگاهی كه در آن درگاه سوراخی است، در اینجا آب چشمه از كمر كوه پایین ریخته و از زیر اتاق، داخل حوض صحن می شود.'
* نسب امامزاده عبدالله به امام جعفر صادق(ع) می رسد
روی مرقد داخل بنا، پنج ضریح روی یكدیگر قرار گرفته كه روی ضریح چهارم و پنجم نام امامزاده، «امامزاده عبدالله»آمده است؛ در میان مردم روستا نیز به همین نام معروف است؛ همچنین در شجره نامه ی موجود در امامزاده با مهر حضرت آیت الله مرعشی آمده است؛ امامزاده عبدالله بن امام جعفر صادق(ع)مشهور به عبدالله افتح، پس از شهادت امام رضا(ع) از قزوین به سوی دماوند برای اختفا رهسپار شدند و در دماوند توسط عمال مأمون خلیفه عباسی به شهادت نایل گشتند، در واقع ایشان فرزند بلافصل امام جعفر صادق(ع) هستند.
* تعمیر وتغییرات در بنای امامزاده عبدالله(ع)
امامزاده عبدالله(ع) به جهت احترام و تقدس در میان مردم منطقه و همچنین اهمیتی كه از لحاظ هنری و معماری داشته، همواره مورد توجه بوده ، از این رو سه بار مورد تعمیر، مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
نخستین مرمت این بنای تاریخی به دوره صفویه با اندك تعمیرات در نمای خارجی و احداث نمازخانه برمی گردد، دومین تعمیر مربوط به زمان قاجاریه است و سومین بازسازی در سال های 1355تا 1368 شمسی توسط كارشناسان دفتر فنی حفاظت آثار باستانی و مدیریت میراث فرهنگی در چند مرحله با انجام عملیات حفاظتی و مرمتی صورت گرفته است.
آخرین تغییرات در بنای امامزاده هم مربوط به دوره اخیر است كه مسجدی را به صورت ال مانند به نمازخانه الحاق كرده اند و ضریح جدیدی را نصب كرده اند.
* گنبد و تزیینات
گنبد امامزاده به صورت دو پوشه و از نوع گنبدهای رك ترك دار است كه هر چقدر به سوی بالا می رود، از قطر آنها كم می شود و ضلع ها در یك نقطه تمام می شوند و بلافاصله روی ساقه بنا به صورت هشت ترك قرار گرفته كه نسبت به ساقه بنا از خیز بسیار بلندی برخوردار است.
در نمای خارجی امامزاده تزئینات خاصی دیده نمی شود و معمار به صورت ساده با سنگ چین و بندهای گچی عمودی بنایی ساده را ساخته و پرداخته كرده است و داخل بنا ، با كاشی های لاجوردی خشتی تزئین شده است.
این كاشی ها دارای نقوش گلبرگ های تزیینی با الهامی از كاشی های كوكبی شكل زمان ایلخانیان است.
در چوبی و قدیمی منبت كاری شده امامزاده مربوط به دوره صفویه است و دارای كتیبه ای به خط ثلث و نسخ با مضامین 'صاحب الخیر امیر الاكرم الاعظم امیر لهراسب بن میرزا رستم جلاوی سنه اثنی و عشرین و تسعمائه' است.
روستای آیینه ورزان از روستاهای قدیمی شهرستان دماوند است كه علاوه بر آثار تاریخی و فرهنگی دارای آب و هوایی مناسب و جاذبه های دیدنی بسیاری برای گردشگران در تمام فصول سال است.
نامگذاری روستای آئینه ورزان كه به «آئین ورزان»و به گویش محلی «عینه ورزان» نیز معروف است، به دلیل آب و هوای بسیار سرد این منطقه است. مردم این روستا به زبان تاتی تكلم می كنند و دامپروری و كشاورزی از راه های امرار و معاش اهالی روستا محسوب می شود.
آبشار آیینه ورزان كه از ارتفاعات زرین كوه سرچشمه می گیرد، از جمله مكان های زیبا و گردشگری محسوب می شود.
امامزاده عبدالله(ع)، حمام تاریخی، قلعه نوذر و چند خانه تاریخی كه تنها یكی از آنها سالم باقی مانده است، از مهمترین بناهای تاریخی این روستا به حساب می آیند.
تهرام/8128/1457/1556/
بقعه امامزاده عبدالله(ع) شهرستان دماوند، قطعه اي از بهشت در زمين
۹ فروردین ۱۳۹۲، ۸:۲۰
کد خبر:
80596134
دماوند، تهران بزرگ- بقعه متبركه و زيباي امامزاده عبدالله(ع) روستاي آئينه ورزان از بناهاي ارزشمند تاريخي ثبت شده در فهرست آثار ملي ايران است.