دستاوردهاي 'بريكس'، شكافي بر كالبد هژموني غرب

رهبران كشورهای بریكس متشكل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی روز چهارشنبه (هفتم فروردین) در آخرین روز اجلاس خود در بندر دوربان آفریقای جنوبی، اعلام كردند كه در نظر دارند بانك جدیدی تاسیس كنند كه هدف از آن، كمك به اجرای برنامه های توسعه در كشورهای عضو و همچنین كشورهای توسعه نیافته جهان است. قرار است این صندوق، پایانی بر سیطره موسسات مالی جهانی با مدیریت غربی ها، مانند بانك جهانی و صندوق بین المللی پول باشد. سران بریكس همچنین بر حل و فصل مسالمت آمیز بحران سوریه تاكید و ضمن رد هرگونه تحریم یكجانبه، درباره ماجراجویی علیه ایران هشدار دادند.

واژه 'بریك' با استفاده از حروف اول اسامی برزیل، هند، روسیه و چین به زبان انگلیسی ایجاد شده و در سال 2010، با پیوستن آفریقای جنوبی به این گروه، نام آن به بریكس تغییر یافت. اعضای این گروه می خواهند استقلال و قدرت اقتصادی خود را به نمایش گذارند.

این نخستین بار است كه اجلاس كشورهای عضو گروه موسوم به بریكس در یك كشور آفریقایی تشكیل می‌شود. كشورهای بریكس نماینده حدود سه میلیارد نفر از مردم جهان هستند. 40 درصد از مردم جهان در این پنج كشور زندگی می‌كنند و تولید ملی این كشورها، به حدود یك چهارم كل تولید ناخالص جهان بالغ می شود كه از سهم آمریكا در تولید ناخالص جهانی نیز بیشتر است.

قراردادها و تعاملات جدید میان اعضای بریكس، شاخك های ناظران غربی را درباره معادلات قدرت و چینش مولفه های جهان جدید در سایه پیشبرد اهداف این گروه نوظهور، حساس تر كرده است.



** تاسیس بانك توسعه

-----------------

رهبران كشورهای بریكس در آخرین روز اجلاس خود در بندر دوربان آفریقای جنوبی، اعلام كردند كه در نظر دارند بانك جدیدی تاسیس كنند كه هدف از آن، كمك به اجرای برنامه های توسعه در كشورهای عضو و همچنین كشورهای توسعه نیافته جهان است.

شبكه خبری 'دویچه وله' آلمان گزارش داد: بانك توسعه مطرح در اجلاس بریكس قرار است رقیبی برای صندوق بین‌المللی پول و بانك جهانی باشد و به هفت ‌دهه تسلط این بانك پایان ‌دهد. در هر دو بانك، اتحادیه اروپا و آمریكا رهبری را در دست دارند و بدون موافقت آنها اقدامی صورت نمی‌گیرد. كشورهای عضو بریكس اما، این برتری را نمی پذیرند. هریك از اعضای پنج قدرت اقتصادی نوظهور جهان قرار است در ابتدا 10 میلیارد دلار برای تاسیس این بانك هزینه كند. وظیفه ‌بانك نیز تامین بودجه برای پروژه‌های زیرساختی در كشورهای در حال توسعه خواهد بود.كشورهای گروه بریكس بر این نظرند كه در درازمدت می‌توان از این پروژه‌های زیرساختی در كشورهای در حال توسعه سود برد.

پایگاه اینترنتی بی بی سی نیز نوشت:ساختار و دستور كار این بانك، شباهت قابل توجهی به بانك جهانی دارد كه پس از جنگ دوم جهانی برای نظارت بر اجرای طرح های عمرانی در كشورهای جنگ زده اروپایی تاسیس شد و در دهه های اخیر، از اجرای طرح های توسعه در كشورهای توسعه نیافته حمایت كرده است. این رسانه غربی به نقل از 'جیكوب زوما'، رییس جمهوری آفریقای جنوبی افزود: رهبری این بانك را گروه بریكس برعهده خواهد داشت و هدف از تاسیس آن 'تجهیز پس اندازهای داخلی و حمایت مالی از طرح های توسعه در مناطق توسعه نیافته جهان است.'

به گزارش رسانه های غربی، مقامات بانك جهانی از تاسیس چنین بانكی استقبال كرده و گفته اند، آماده اند برای پیشبرد طرح های توسعه در جهان، با آن همكاری كنند.

بنا بر گزارش های این رسانه ها، تامین تمامی سرمایه مورد نظر برای بانك بریكس چندان قطعی به نظر نمی رسد و احتمالا برای راه اندازی آن، باید مدتی در انتظار بود، اما شركت كنندگان توافق خود را برای ایجاد یك 'خط مبادله ارزی' به ارزش حدود یكصد میلیارد دلار اعلام كردند. احتمالا انتظار این است كه چین، با ذخیره ارزی بیش از سه تریلیون دلار، تامین كننده اصلی منابع لازم برای این طرح باشد كه به كشورهای عضو اجازه می دهد در زمان مواجهه با كاهش نقدینگی، از امكانات آن استفاده كنند. ظاهرا قرار است این 'خط مبادله ارزی' نقشی مشابه صندوق بین المللی پول را برای كشورهای بریكس ایفا كند.



** همكاری‌های علمی و اجتماعی

------------------------

سران بریكس از كاركرد دیپلماسی عمومی و همكاری های علمی و اجتماعی برای استحكام بخشی به پیوندهای تازه این گروه، غافل نمانده اند. رسانه های جهان گزارش دادند كه روسای جمهوری و نخست وزیران كشورهای عضو بریكس در كنار گفت‌و‌گوهای اقتصادی در نظر دارند، ارتباط میان دانشگاه‌ها و دانشجویان كشورهای عضو را افزایش دهند.

'انكوآنا ماشابانه'، نخست وزیر آفریقای جنوبی در این باره تاكید كرد كه جوانان كشورهای عضو، تاثیری كلیدی بر فعالیت‌های بریكس خواهند داشت. شمار بسیاری از شهروندان كشورهای عضو جوان هستند. 60 درصد از مردم قاره آفریقا را افراد جوان تشكیل می‌دهند.

شركت كنندگان در اجلاس دوربان همچنین، بر سر اجرای طرح ایجاد خط ارتباطی كابل نوری با ظرفیت زیاد بین كشورهای عضو به توافق رسیدند. این خط ارتباطی بیش از 28 هزار كیلومتر طول دارد و به گفته جیكوب زوما، رییس جمهوری آفریقای جنوبی، هدف از احداث آن، 'كاهش وابستگی كشورهای بریكس به ممالك پیشرفته به عنوان نقاط ارتباطی' است.



** درخواست سوریه از بریكس

-----------------------------

خبرگزاری ریا نوستی نوشت: رهبران كشورهای عضو گروه بریكس در پایان اجلاس در شهر دوربان طی اعلامیه نهایی خود موارد نقض حقوق بشر در سوریه را محكوم كرده و مخالفت خود را با هر گونه تلاش برای تشدید خشونت مورد تاكید قرار دادند. در این اعلامیه آمده است: 'ما نگرانی خود را در رابطه با بدتر شدن اوضاع در سوریه قبل از همه در عرصه های مختلف امنیتی و انسانی ابراز داشته و موارد نقض حقوق بشر و حقوق بین المللی انسانی را در پی ادامه خشونت در این كشور به شدت محكوم می كنیم'.

در اجلاس دوربان، 'بثینه شعبان'، مشاور ارشد رییس جمهوری سوریه، پیام بشار اسد، حاوی درخواست از كشورهای بریكس برای اقدام در جهت 'پایان دادن به خشونت و فراهم كردن زمینه گفتگو' را ابلاغ كرد و افزود كه دولت سوریه مایل به آغاز گفتگو است.



** همكاری های دو جانبه میان اعضا بریكس

------------------------------------------

'صدای آمریكا' با اشاره به عقد قراردادهای دو جانبه میان اعضا بریكس به نقل از 'لینت چن'، مدیرعامل بنیاد تجاری 'مشاركت نوین برای توسعه آفریقا' گزارش داد: درشرایطی كه كشورهای عضو پنج اقتصاد نوظهور در سطح جهانی فعالیت می كنند، براساس مشاركت های دوجانبه به سطوحی از قدرت دست می یابند و سرمایه گذاری های مشتركی انجام می دهند كه برای ارتقای روابط تجاری بسیار مهم هستند. مساله، فقط سرمایه گذاری این كشورها در آفریقای جنوبی نیست، بلكه آفریقا نیز می تواند در این كشورها سرمایه گذاری داشته باشند. بنابراین، چنین فرصت هایی برای عقد توسعه مناسبات دوجانبه بسیار مهم هستند.

شبكه 'یورونیوز' نیز از هماهنگی های ایجاد شده میان روسیه و چین قبل از اجلاس بریكس خبر داد و با اشاره به سفر 'شی جین پینگ' رییس جمهوری تازه به قدرت رسیدۀ چین به روسیه نوشت: این سفر نشان دهنده تمایل چین به گسترش روابط سیاسی و اقتصادی با شریك و متحد دیرینه خود یعنی روسیه است. در این سفر معاهدات اقتصادی میان چین و روسیه افزایش یافت.

یورونیوز افزود: با امضای قراردادهای جدید، چین بیش از گذشته برای تامین احتیاج خود به انرژی از جمله نفت و گاز به روسیه وابسته خواهد شد. در مقابل، كالاهای چینی بیش از پیش به بازارهای روسیه سرازیر می شوند. ضمن اینكه این دو كشور، در دنیای سیاست هم، متحد سرسخت یكدیگر به شمار می آیند و با این دیدار، روسیه و چین كه دو كشور مهم در میان كشورهای دارای حق وتوی سازمان ملل هستند، پیام مهمی را به دیگر كشورها از جمله كشورهای غربی، ارسال كردند. این دو كشور كه در بیشتر تصمیم های بین المللی، با سیاستی مشترك، گاه مانع واكنش سازمان ملل به یك مناقشۀ بین المللی شده اند، از این پس نیز، متفق القول خواهند بود.



** مخالفت بریكس با تحریم های یكجانبه و ماجراجویی علیه ایران

-----------------------------------------------------------

پنج قدرت نوظهور اقتصادی جهان، درباره تهدیدهای نظامی علیه برنامه اتمی ایران با صدور بیانیه ای هشدار دادند.

صدای آمریكا اذعان كرد: كشورهای بریكس خود را متعهد و ملزم به تحریم های یك جانبه علیه ایران نمی دانند. به اعتقاد این كشورها، تحریم های یك جانبه علیه ایران علاوه بر اینكه تهدیدی است بر قیمت های بالای نفت، نهایتا می تواند به كمبود تامین آن در بازار بین المللی نیز منجر شود.

صدای آمریكا اشاره كرد كه چین و هند، بزرگترین خریداران نفت ایران هستند، كالایی كه برای ادامه رشد اقتصادی دوكشور جنبه حیاتی دارد. این رسانه آمریكایی به نقل از وزرای تجارت خارجی دو كشور چین و هند گزارش داد كه آنها پیوندهای اقتصادی خود را با تهران، حفظ خواهند كرد.

پژوهش**1673**9241