نیمی از جمعیت فعلی ایران كمتر از 28 سال سن دارند اما با توجه به كم شدن زاد و ولد ، نرخ جوانی جمعیت در حال كاهش است.
بر اساس گزارش های رسمی، نرخ جمعیت سالمندی در دهه گذشته 6/6 درصد بوده اما این رقم اكنون به هشت درصد افزایش یافته است.
همچنین نرخ رشد جمعیت سالمندان دو دهه پیش حدود دو درصد بوده اما اكنون این رقم به بیشتر از سه برابر افزایش یافته و پیش بینی می شود كه چهار دهه دیگر جمعیت سالمندان ایران به حدود 20 درصد از جمعیت كل كشور برسد.
بطورقطع پیرشدن هرم سنی ایران، كشور را كه در حال توسعه است با مشكلات و چالش های جدی از جمله چالش های سلامت روبرو خواهد كرد.
**هرسال یك درصد به جمعیت سالمند كشور افزوده می شود
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: نرخ جمعیت سالمندی در پنج سال منتهی به سال 90 از حدود هفت درصد به هشت درصد افزایش یافته كه اگر به همین روند ادامه یابد، هر سال جمعیت سالمند كشور یك تا یك و نیم درصد افزایش خواهد یافت.
دكتر 'فرشید شریفی' در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا با بیان اینكه سالمندی به سن بالای 60 سال اطلاق می شود، می افزاید: ظرف 10 تا 12 سال آینده، 10 درصد جمعیت كشور ، بیش از 60 سال، سن خواهند داشت.
وی تاكید می كند: با این روند باید آمادگی داشته باشیم تا با مشكلات ناشی از سالمند شدن جمعیت روبرو شویم.
**سالمندی فرد را مستعد بیماری می كند
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: با افزایش سن، فرد با 'كاهش ظرفیت حیاتی' روبرو می شود، این امر به آن معنا نیست كه حتما بیمار می شویم اما كاهش ظرفیت حیاتی، فرد ر ا مستعد ابتلا به انواع بیماری ها می كند كه اگر از بروز آنها پیشگیری نكنیم با مشكلات و فشارهای مالی زیادی روبرو خواهیم شد.
شریفی، زوال عقل، اختلالات شناختی، كاهش حافظه ، آلزایمر، و مشكلات عروقی مغز را از جمله بیماری های شایع در دوران سالمندی عنوان می كند.
وی می افزاید: همچنین احتمال بروز بیماری های قلبی و عروقی به ویژه عروق كرونر (عروق خونرسان به قلب) و سكته مغزی در سالمندان بیشتر است.
شریفی یادآور می شود: با افزایش سن، ظرفیت كلیه ها و ریه ها كاهش پیدا می كند و فرد مستعد بیماری های كلیوی و ریوی خواهد شد.
**افزایش عوامل خطر بیماری زا در سالمندی
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: با افزایش سن، عوامل خطر بیماری زا مانند فشارخون و دیابت بیشتر می شود.
به گفته شریفی، میزان شیوع فشارخون در افراد بالای 75 سال در ایران به 50 درصد هم می رسد.
وی می افزاید: احتمال بروز بیماری دیابت در دوران سالمندی به شدت افزایش پیدا می كند كه عامل مهمی برای بروز بیماری های قلبی و عروقی به شمار می رود.
**سندروم های سالمندی افراد مسن را تهدید می كند
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید : سالمندان دچار مشكلات خاصی هستند كه به آن 'سندروم های سالمندی' اطلاق می شود.
شریفی می افزاید: علل مختلفی باعث ایجاد سندروم های سالمندی می شود. سندروم سالمندی موجب می شود كه انجام فعالیت های روزمره فرد دچار اختلال شود. این امر منجر به وابستگی فرد به دیگران می شود.
وی ادامه می دهد: بطور مثال فرد در دوران سالمندی به علت سكته های مغزی ،زوال مغز و شل شدن عضلات دهانه رحم یا لگن دچار عدم كنترل ادرار یا مدفوع می شود.
**عوارض بیماری در سالمندان بیشتر است
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: عوارض بیماری ها در سالمندان بیشتر است حتی یك بیماری ساده می تواند عوارض شدیدی برای یك فرد سالمند داشته باشد.
شریفی می افزاید: افراد جوان و میانسال به راحتی بیماری های عفونی مانند آنفلوانزا را پشت سر می گذارند درحالیكه عوارض این بیماری در سالمندان شدید است.
وی ادامه می دهد: اینگونه بیماری ها ممكن است منجر به بستری شدن سالمندان در بخش مراقبت های ویژه آی. سی. یو ICU یا حتی مرگ آنان شود.
شریفی یادآور می شود: شدت این بیماری ها در سالمندان می تواند متفاوت باشد.
**آمادگی های لازم برای مواجهه با بیماری های دوران سالمندی
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: می توان با انجام برنامه ریزی های لازم احتمال وقوع بیماری ها و مشكلات دوران سالمندی را كاهش داد.
شریفی می افزاید: بطور مثال برای كاهش عوامل وقوع بیماری های قلبی و عروقی (یعنی برای كاهش فشارخون و دیابت) می توانیم اقداماتی مانند كنترل و كاهش وزن را انجام دهیم.
وی ادامه می دهد: رژیم غذایی و فعالیت بدنی مناسب موجب پیشگیری از دیابت می شود. در صورت ابتلا به دیابت نیز تشخیص به موقع و كنترل دقیق آن، نقش موثری در بهبود كیفیت زندگی و پیشگیری از بروز عوارض ثانویه دارد.
وی به جوانان توصیه می كند كه نمك غذای خود را از دوران جوانی كاهش دهند تا مستعد ابتلا به فشارخون نشوند.
دبیر مركز تحقیقات سالمندان می گوید: استرس و نگرانی ها نیز در دوران جوانی فرد را مستعد ابتلا به انواع بیماری ها می كند بنابراین باید از استرس ها پرهیز كنیم.
شریفی می افزاید: برای كنترل استرس ها می توان از روش های دارویی نیز استفاده كرد بطور مثال می توان داروهای آرامبخش با نظارت و تجویز متخصصان، مصرف كرد.
**آینده كشور در گروی برنامه ریزی های لازم برای سلامت سالمندان
به هرحال هر بیماری در دوران سالمندی مراقبت های خاص خود را می طلبد كه باید از دوران جوانی برای آن برنامه ریزی كرد.
ساختار سنی جمعیت هر كشور بر استراتژی های منابع انسانی آینده و توسعه كشور تاثیر گذار است بنابراین با پیرشدن جمعیت كشور، سلامت آنان نیز دستخوش تغییراتی می شود و از آنجا كه انسان سالم مولد ایده ها و محصولات تولیدی و زمینه ساز شكوفایی اقتصادی یك كشور است، باید در زمینه سلامت جمعیت سالمند كشور برنامه ریزی های لازم صورت گیرد.
اجتمام(5)**9185 ** 1569
تهران - تركيب سني ايران با سرعت باور نكردني از جواني به سوي سالمندشدن در حال تغيير است كه اگر براي اين امر برنامه ريزي هاي لازم صورت نگيرد جامعه با مشكلات متعددي روبرو خواهد شد.
