فك ها موجوداتی هستند كه بی رحمی برخی صیادان غیر مجاز بلای جانشان شده و حیاتشان در معرض انقراض قرار داده است.
بر اساس آخرین آمار ارایه شده، از 18 سال گذشته تا كنون تعداد فك های خزری از یك میلیون قلاده به 100 هزار قلاده كاهش یافته است كه زنگ خطری برای بقای این حیوانات است.
صید بی رویه این حیوانات از سوی صیادان كشورهای آذربایجان ، قزاقستان و تركمنستان با هدف تهیه كیف و كفش از پوست آنها اصلی ترین علت كاهش جمعیت آنهاست.
در این میان صیادان ایرانی به هیچ وجه این موجودات را صید نمی كنند زیرا بر اساس یك باور قدیمی در میان صیادان ایرانی كشتن یك فك رزق و روزی را كاهش می دهد ازاین رو آنها هیچ گاه به كشتن این حیوان اقدام نمی كنند.
' عبدالرضا كرباسی ' معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در مورد وضعیت فك های خزری گفت: مقامات قزاقستان و روسیه هر دو سال یك بار از طریق پیمایش هوایی جمعیت فك ها را شمارش می كنند كه قرار بود اوایل امسال (2013)آمار جدید را اعلام كنند اما هنوز آماری منتشر نشده است.
وی افزود: صیادان ایرانی در سال های اخیر آموزش هایی در زمینه رهایی فك ها از تور صیادی نیز دیده اند بنابراین آنها به راحتی می توانند این حیوانات را از لابه لای تور صیادی با كمترین صدمه نجات دهند به گونه ای كه هیچ گونه استرس و شوكی به حیوان وارد نشود.
وی افزود: همچنین سازمان محیط زیست به منظور حفاظت از فك های دریایی تفاهم نامه ای كه با مركز فك هلند منعقد كرده است كه انجام تحقیقات مشترك درمورد علل و عوامل از بین رفتن فك، احیای جمعیت فك، شناخت بیماری های فك و تاسیس بیمارستان دریایی از بندهای این تفاهم نامه است.
كرباسی در مورد نقش و تاثیر آلودگی در كاهش جمعیت فك های خزری گفت: آلودگی ها به طور مستقیم در مرگ و میر فك ها تاثیر مستقیم ندارد اما موجب بیماری این حیوانات و ضعیف شدن بدن آنها در برابر بیماری می شود.
فك دریای خزر (Pusa caspica) یكی از پستانداران كمیاب آبزی دنیاست كه فقط در دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن زندگی می كند. این گونه تنها پستاندار دریای خزر محسوب میشود و به دلیل صید بی رویه و به هم خوردن شرایط زیستی و كاهش شدید جمعیت نیازمند حمایت بینالمللی است.
فك خزری به طور میانگین 5 /1 متر طول و 68 كیلوگرم وزن دارد و یكی از كوچكترین انواع فك به شمار می رود.
فك پستانداری است كه در آب زندگی میكند و تنها برای زادآوری و گاهی برای استراحت به ساحل میآید. در خشكی بسیار كم تحرك ولی در آب بسیار فعال است و با كمك پاهای خود به سرعت شنا می كند. فكها از دستهایشان برای حفظ تعادل استفاده میكنند.
بدن این پستاندار برای زندگی در آب به مرور تغییراتی كرده است. میان انگشتان دست و پای آن پردهای وجود دارد كه باعث می شود دستها و پاها شبیه بالهای برای شنا شود. پاها در انتهای بدن و در امتداد دم قرار گرفته اند به همین دلیل فكها نمی توانند به راحتی روی زمین راه بروند.
فكهای دریای خزر مهاجرت سالانه منظمی دارند. آنها به دمای آب بسیار وابستهاند. وقتی دمای آب افزایش می یابد، آنها به بخشهایی كه آب عمیق تر و سردتر است، مهاجرت میكنند.
شیر فكها 12 درصد چربی دارد. در زمان های گذشته، تعداد زیادی از فكها برای استفاده از پوست و گوشتشان شكار می شدند. در حال حاضر هم هر سال تعداد زیادی از آنها در تورهای ماهیگیران گرفتار می شوند.
گرم شدن زمین، باعث ذوب یخهای بخش شمالی دریای خزر و در نتیجه نابودی زیستگاههای فكها شده است. از عوامل دیگر كاهش شدید جمعیت فك های دریای خزر، آلودگیهای محیطی و نوعی بیماری است كه از سگ سانان به این گونه منتقل می شود.
فكها با خوردن آبزیان بیمار و ایجاد تعادل در جمعیت آنها، در اكوسیستم دریای خزر نقش موثری دارند.
علمی ( 5 ) **9014**1581
تهران - فك هاي خزري موجودات بي دفاعي هستند كه به علت كاهش جمعيت نياز به حمايت هاي بين المللي دارند. تهيه كيف و كفش از پوست اين حيوان دليل اصلي صيد آن از سوي صيادان كشورهاي آذربايجان ، قزاقستان و تركمنستان است.