۲۰ مرداد ۱۳۹۲، ۱۶:۴۲
کد خبر: 80769736
T T
۰ نفر
احياي ميدان عتيق، فرصت يا تهديد براي آثار تاريخي اصفهان

اصفهان- فعاليت هاي عمراني شهرداري اصفهان در نزديك بناهاي تاريخي ثبت جهاني شده اين شهر تاكنون با واكنش هاي منفي مجامع علمي و فرهنگي داخلي و خارجي و علاقه مندان به ميراث فرهنگي روبرو بوده است.

به گزارش ایرنا، احداث برج جهان نما در نزدیك میدان تاریخی امام(نقش جهان)، احداث خط یك مترو در نزدیك پل سی و سه پل و خیابان تاریخی چهارباغ و طرح خط دو مترو در نزدیك میدان امام در زمره این طرحهاست.

این درحالی است كه بتازگی مدیریت شهری اصفهان خبر از پایان طرح احیای میدان تاریخی عتیق این شهر خبر داده است.

میدان عتیق كه از سوی شورای اسلامی شهر اصفهان به میدان امام علی(ع) تغییر نام یافته است، سال گذشته از سوی یونسكو ثبت جهانی شد.

انتشار این خبر و وجود سوابق منفی فعالیت های مشابه گذشته شهرداری اصفهان در نزدیك آثار ثبت جهانی شده، نگرانی هایی را در اذهان علاقه مندان به میراث فرهنگی كشور ایجاد كرده است.

این شرایط باعث شده است كارشناسان میراث فرهنگی با دید شك به طرح احیای بافت قدیمی نزدیك مسجد جامع عتیق و بازتاب احتمالی آن بنگرند.

یكی از كارشناس اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: میدان امام علی(ع) در گذشته های دور وجود داشته است.

'منصور زیرك' با انتقاد از تخریب بناهای تاریخی و دخل و تصرف انجام شده پیرامون حریم مسجد جامع اصفهان افزود: احیای میدان امام علی(ع) نباید به قیمت تخریب دیگر بناهای تاریخی این منطقه منجر شود.

وی با بیان اینكه مباحث مربوط به حریم بناهای تاریخی ثبت شده در فهرست میراث جهانی بسیار اهمیت دارد و باید با بررسی كارشناسی انجام شود، تصریح كرد: یكی از دلایل به تعویق افتادن ثبت مسجد جامع عتیق وجود مشكلاتی مربوط به حریم این مسجد بود.

وی تاكید كرد: جامعه جهانی به آثار ثبت شده در فهرست یونسكو حساسیت زیادی دارد، لذا باید از اقدامات خطرناك پیرامون مسجد جامع عتیق حذر كرد.

زیرك با ابراز نگرانی در باره چندگانگی مدیریت بناهای تاریخی گفت: برای حفاظت از بناهای تاریخی باید مدیریت واحدی وجود داشته باشد.

وی با بیان اینكه اكنون مدیریت مسجد جامع عتیق از سوی اداره كل اوقاف و امور خیریه و اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مدیریت می شود، اظهار امیدواری كرد كه با حضور شهرداری در جمع مدیریتی این مسجد تاریخی مشكل چندگانگی مدیریتی آن شدت نگیرد.

عضو شورای اسلامی شهر اصفهان هم درجلسه علنی22 تیرماه این شورا در باره تكرار تجربه تلخ برج 'جهان نما' در نزدیك میدان امام (ره)، این بار با احداث میدان امام علی(ع) در كنار مسجد جامع عتیق اصفهان هشدار داد.

'محمود محمدی' افزود: گرچه برج جهان نما هزینه كلانی را به خود اختصاص داد اما كسبه و مردم از مزایای اقتصادی آن تاكنون بهره ای نبرده اند.

وی از شهرداری اصفهان خواست تا بافت پیرامون این مسجد بویژه بازارهای موجود در اطراف آن را به شیوه ای صحیح مدیریت كند.

مدیر پروژه میدان امام علی(ع) هم با بیان اینكه ماهیت این پروژه از دیگر پروژه های شهرداری اصفهان مجزاست، به خبرنگار ایرنا گفت: برای احداث این میدان بررسی های كارشناسی انجام شده است.

'سعید كورنگ بهشتی' افزود: كمیته راهبردی برای اجرای این پروژه تشكیل شد و قبل از انجام هراقدامی، كارها از سوی كارشناسان میراث فرهنگی بررسی می شد.

وی با بیان اینكه پژوهشكده میراث فرهنگی و باستان شناسی چندین سال در نقاط مختلف این میدان گمانه زنی انجام داده است، تاكید كرد: پس از اطمینان از اینكه بافت تاریخی در زیر این مجموعه وجود ندارد، كار اجرایی این پروژه شروع شد.

وی تصریح كرد: ناظر اداره كل میراث فرهنگی استان اصفهان در تمام تصمیمات و كارهای اجرایی حضور داشت و گزارش عملیات به این اداره كل منعكس شد.

مدیر پروژه میدان امام علی (ع) خاطرنشان كرد: هیچ بنای تاریخی در جریان احیای میدان امام علی(ع) از بین نرفته است.

وی اضافه كرد: با برنامه ریزی انجام شده برخی از بناهای تاریخی این محدوده در آستانه ویرانی مرمت خواهد شد.

با این حال، استاد دانشگاه هنر اصفهان نیز اطلاعات تاریخی ارائه شده طراحان میدان امام علی (ع) در مورد كالبد و كاركرد میدان در زمان سلجوقیه را متقاعد كننده نمی داند.

'محمود قلعه نویی' یكی از ضعف های پروژه بزرگ میدان امام علی(ع) را نبود مطالعات تاریخی كافی آن دانست.

وی افزود: ادعای احیای میدان سلجوقی بطور قطع می بایستی با مطالعات گروه های مختلف تخصصی از جمله تاریخ، باستان شناسی، مرمت، مورد تایید قرار می گرفت.

وی تصریح كرد: اگر بپذیریم كه طراحان تلاش داشته اند میدان دوران سلجوقی را بازآفرینی كنند و به زعم خود بخشی از تاریخ اصفهان را زنده نگه دارند، نفس كار نمی تواند مورد نقد باشد.

وی مشاركت كمرنگ مردم و به كارگیری مصالح نامانوس مانند استفاده از حجم عظیمی از آهن برای سازه ای در حد یك طبقه را از دیگر ضعف های این پروژه دانست.

قلعه نویی با این وجود، برقراری ارتباط بین بازارهای قدیمی و بازآفرینی یك دوره تاریخی را نیز از ویژگی های مثبت این پروژه برشمرد.

اگرچه وی معتقد است كه این پروژه بزرگ شهری از لحاظ ویژگی های معماری ایده آل نیست اما به آن هم نمره بد نمی دهد.

عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان خاطرنشان كرد: اقدامات بعدی شهرداری اصفهان مانند تعیین نوع كاربری و فعالیت هایی كه در كنار مسجد جامع عتیق به وجود خواهد آورد، بسیار اهمیت دارد.

وی در باره بی توجهی به حریم بافت های تاریخی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسكو توسط شهرداری یا نهادهای دیگر هشدار داد.

رییس سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان نیز در نشستی خبری اظهار كرد: با احیای میدان امام علی(ع)54 پروژه تاریخی و11 درصد از بافت فرسوده و تاریخی اصفهان احیا شده است.

'حسین جعفری' خاطرنشان كرد: در زمان آغاز عملیات اجرایی این پروژه مطرح شدن مباحثی مانند ایجاد خطر برای میراث فرهنگی اصفهان به واسطه برج جهان نما و مترو اصفهان مخالفت بسیاری از افراد در استان را برانگیخت.

وی با اشاره به عملیات یك سال و نیمه باستان شناسی در این میدان تاریخی زیر نظر پژوهشكده میراث فرهنگی كشور اظهار كرد: پس از انجام مطالعات باستان شناسی، شورای فنی میراث فرهنگی كشور با قراردادن شروط و قید و بند فراوان اجازه آغاز عملیات اجرایی را صادر كرد.

مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان هم گفت:بااینكه میدان امام علی(ع) یكی ازمهمترین پروژه های عمرانی شهری اصفهان است اما نباید فراموش كرد كه پروژه های بزرگ شهری در كنار بناهای تاریخی باید با نظارت مستقیم سازمان میراث فرهنگی و شورای ثبت جهانی انجام شود.

'محسن مصلحی' افزود: نگرانی ما در باره خیلی از پروژه های شهری دیگر نظیر مترو و برج جهان نما نیز تاكنون پایان نیافته است.

وی تصریح كرد: با توجه به ثبت جهانی مسجد جامع عتیق، اخذ نظر كارشناسان یونسكو در باره هرگونه تغییر و تحول در حریم مسجد جامع عتیق الزامی است.

مدیركل میراث فرهنگی استان اصفهان، رعایت ضوابط و قوانین در باره حفظ آثار تاریخی ثبت جهانی شده از سوی یونسكو را ضروری عنوان كرد.

وی تاكید كرد:هرگونه الحاق و تغییر و تحول در حریم آثار تاریخی به ثبت جهانی رسیده طبق كنوانسیون حمایت از میراث جهانی فرهنگی و طبیعی كه در سال 1972پذیرفته شد و ایران نیز عضو آن است، به لحاظ حقوقی باید رعایت شود.

شهرداری اصفهان، میدان تازه تاسیس امام علی(ع) را در نزدیك اولین مسجد جهان اسلام كه در فهرست میراث جهانی یونسكو ثبت شده، احداث كرده است.

از سوی دیگر ایجاد ارزش افزوده در زمین های اطراف میدان احیا شده امام علی(ع) طمع بسیاری از انبوه سازان را برای ساخت و ساز در اطراف آن برانگیخته است.

ترس از تكرار اتفاق برج جهان نما و میدان امام علی(ع)و افتادن سایه بلند مرتبه سازی بر سرمسجد یكهزارو400 ساله اصفهان لرزه بر تن میراث دوستان جهان می اندازد.

تحت الشعاع قراردادن برج جهان بر میدان ثبت جهانی شده امام(ره)و همچنین گذر مترو اصفهان از نزدیك پل تاریخی سی و سه پل و سایر اماكن تاریخی این شهر تاكنون برای كشور هزینه ی سنگین تبلیغاتی از سوی دشمنان نظام جمهوری اسلامی داشته است.

اكنون مشخص نیست طرح احیای میدان عتیق(امام علی) اصفهان، فرصت یا تهدیدی برای آثار تاریخی این شهر محسوب می شود.

گ/7135/1011
۰ نفر