زنگ خطر افزايش شمار سزارين در ايران/ مادران مراقب سلامتي خود باشند

زايمان طبيعي در كشورهاي پيشرفته جهان بهترين روش زايمان محسوب شده و آمار زايمان طبيعي در اين كشورها بالا است اما در ايران برغم عوارض متعددي كه براي سزارين عنوان مي شود آمار سزارين تفاوت چشمگيري با آمار زايمان هاي طبيعي دارد.

با توجه به اينكه زنان، محور سلامت خانواده و جامعه به شمار مي روند، مسايل پزشكي مربوط به زنان در دوره حاملگي از اهميت ويژه اي برخوردار است چرا كه در اين دوران، علاوه بر سلامت زنان ، سلامت جنين و كودك نيز بايد مد نظر قرار گيرد.



**عوارض سزارين

سزارين‌هاي غيرضروري به عنوان يك عمل جراحي بزرگ براي مادر و نوزاد به شمار رفته و منجر به تحميل هزينه‌هاي فراوان به خانواده و جامعه مي‌شود.

عفونت، خونريزي، عوارض بيهوشي، احتمال نياز به تزريق خون و عوارض رواني از خطرات اثبات شده سزارين براي مادر است و در مورد نوزاد مي‌توان به مشكلات تنفسي و تولد زودرس اشاره كرد.

مادراني كه سزارين مي‌شوند، نوزاد چندين ساعت از مادرش دور است و مادر در امر شيردهي به نوزادش با مشكل مواجه مي‌شود.

مدت بستري شدن بعد از زايمان طبيعي بسيار كمتر از سزارين است و مادران مي‌توانند زودتر به زندگي عادي و جمع خانواده بازگردند در حالي كه سزارين ارتباط بين مادر و نوزاد، شيردهي و حضور در جمع خانوادگي را به تاخير مي‌اندازد.



**كدام مادران بايد سزارين شوند؟

استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران مي گويد: هر مادري مي تواند زايمان طبيعي داشته باشد تا هنگامي كه خلاف آن ثابت شود.

دكتر 'شيرين نيرومنش' در گفت و گو با خبرنگار اجتماعي ايرنا، قرار گرفتن پاهاي جنين در جهت پايين، مناسب نبودن شرايط فيزيكي زنان، قرار گرفتن جنين به صورت عرضي در شكم مادر و جنين هاي درشت بيشتر از 4 كيلو را از جمله مواردي عنوان مي كند كه در آن صورت مادران بايد سزارين شوند.

وي خاطرنشان مي كند همچنين سزارين در چندقلو زايي نيز شايع تر است ؛ در شرايط خونريزي هاي شديد و مكرر مادر در سه ماهه آخر بارداري، داشتن جفت سر راهي، ضربان غيرطبيعي قلب نوزاد و دكلمان (جداشدن زودرس جفت) نيز از سزارين استفاده مي شود تا جان مادر و نوزاد را نجات داد.



**دلايل آمار بالاي سزارين در كشور

يكي از دلايل آمار بالاي سزارين در كشور اين است كه زنان خود سزارين را نسبت به زايمان طبيعي ترجيح داده و شيوه سزارين را براي زايمان انتخاب مي كنند.

استاد دانشگاه و فلوشيپ پريناتولوژي (حاملگي هاي پرخطر) در اين باره به خبرنگار اجتماعي ايرنا مي گويد: يكي از دلايل آمار بالاي سزارين در كشور، ترس زنان از درد زايمان است.

نيرومنش مي افزايد: درد زايمان يكي از شديدترين دردهايي است كه بشر در طول زندگي مي تواند تجربه كند و اين درد از ساعت ها تا يك روز طول مي كشد و زنان براي فرار از اين درد از روش سزارين براي تولد نوزادان خود استفاده مي كنند.

وي يادآور مي شود زنان براي كاهش درد زايمان مي توانند از روش هاي زايمان بي درد، داروهاي استنشاقي و اپيدورال Epidurals (بي حسي از ناحيه كمر) استفاده كنند.



**ديگر عوارض ناشي از سزارين

استاد دانشگاه و متخصص زنان و زايمان با بيان اينكه عوارض سزارين با پيشرفت هاي علمي در حال كمتر شدن است، ادامه مي دهد: به هرحال هر عمل جراحي و بيهوشي ، عوارض خاص خود از جمله عفونت بعد از عمل و خونريزي را دارد.

نيرومنش مي گويد: سزارين موجب ايجاد عارضه 'چسبندگي رحم' مي شود و عمل سزارين را حداكثر سه بار مي توان براي يك مادر انجام داد.

وي تصريح مي كند: احتمال بروز عارضه 'چسبندگي رحم' و 'جدا نشدن جفت از ديواره رحم' با افزايش تعداد سزارين ها بيشتر مي شود و حتي خطر خونريزي و مرگ را به همراه دارد.



**افزايش روزافزون سزارين در بيمارستان هاي دولتي و خصوصي كشور

اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي تهران با اشاره به آمار بالاي سزارين در كشور به خبرنگار اجتماعي ايرنا مي گويد: قرار بود طبق سياست هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در سال هاي گذشته، آمار سزارين در كشور به كمتر از 25 درصد برسد كه متاسفانه اين امر محقق نشد.

نيرومنش مي افزايد: آمار سزارين در بيمارستان هاي خصوصي كشور ، 90 تا 95 درصد كل زايمان ها بوده و در مراكز دولتي نيز آمار سزارين هر روز بيشتر مي شود بطوريكه در آمار سزارين در برخي بيمارستان هاي دولتي به 60 درصد مي رسد.

وي تاكيد مي كند انجام سزارين در كلان شهرها مانند تهران، مشهد و اصفهان بيش از ساير نقاط بوده و در استان هاي خوزستان و سيستان و بلوچستان كمتر است چراكه در اين استان ها خانواده ها مي خواهند فرزندان بيشتري داشته باشند بنابراين از زايمان طبيعي استفاده مي كنند.

اين استاد دانشگاه علوم پزشكي تهران يادآور مي شود با توجه به سياست هاي افزايش جمعيت در كشور نيز بايد به ترويج زايمان هاي طبيعي در كشور توجه داشت چراكه سزارين بيش از سه بار به هيچوجه براي سلامت مادر و جنين به صلاح نيست و اگر بعد از سه بار بچه سالم متولد شود بايد لوله هاي رحم مادر بسته شود.



**ديگر دلايل آمار بالاي سزارين در كشور

كارشناسان امور بهداشتي كشور يكي ديگر از دلايل آمار بالاي سزارين در كشور را تمايل پزشكان به انجام سزارين مي دانند بطوريكه بسياري از پزشكان به بيماران خود توصيه مي كنند از روش سزارين استفاده كنند.

يكي از دلايل تمايل پزشكان به انجام اين نوع زايمان ، تعرفه‌ كم تر زايمان طبيعي نسبت به زايمان سزارين است.

كارشناسان همچنين بالا رفتن سن ازدواج در كشور را يكي ديگر از دلايل آمار بالاي سزارين در كشور مي دانند چراكه عوارض بارداري در سن بالا باعث مي شود احتمال سزارين افزايش پيدا كند.



**راهكارهاي كاهش آمار سزارين در كشور

با توجه به اينكه ترس از درد زايمان طبيعي يكي از دلايل افزايش زايمان سزارين به شمار مي رود مي توان با توسعه مراكز زايمان هاي بدون درد، آمار سزارين را كاهش داد؛ فراهم كردن امكانات انجام زايمان طبيعي بي‌درد با استفاده از روش‌هاي جديد مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسب سزارين، موجب كاهش اين شاخص و منطقي شدن روند آن در كشور شود.

همچنين امكان حضور پدر حين زايمان مي تواند ميزان آرامش مادران را افزايش دهد كه البته اين طرح در برخي بيمارستان هاي كشور به طور آزمايشي در حال اجرا است.

اطلاع رساني و افزايش آگاهي زناني كه باردار مي شوند، در كاهش آمار سزارين بسيار موثر است بطورمثال زنان باردار با انجام ورزش ها و نرمش هاي خاص اين دوران مي توانند درد زايمان طبيعي را كاهش دهند.

طرح زايمان طبيعي از سوي اعضاي هيات علمي دانشگاه هاي علوم پزشكي آماده شده و با اجرايي شدن آن مي توان آمار سزارين را كاهش داد؛ براساس اين طرح ، ماماها در زايمان هاي كم خطر مسئول هستند.

مهمترين كار براي ترويج زايمان طبيعي در كشور، فرهنگ سازي است و بايد مادران را نسبت به منافع زايمان طبيعي آگاه كرد.

يكي از راه هاي اصلي براي افزايش زايمان طبيعي، اعمال سياست از طريق افزايش تعرفه هاي زايمان سزارين نسبت به زايمان طبيعي است.

اجراي طرح هاي مديريت خطر در اتاق هاي زايمان و بخش هاي زايماني و استفاده از متخصصان كافي هنگام زايمان طبيعي از ديگر راهكارهاي كاهش آمار سزارين در كشور به شمار مي رود.

اجتمام(5)**9185 ** 1569