اغاز فصل سرد ، بخاريهاي روشن و مونواكسيد كربن

اين گاز بي رنگ در اثر سوختن ناقص سوخت هاي فسيلي مانند نفت ، گاز، بنزين و گازوئيل و ذغال چوب توليد مي شود به طوري كه آبگرمكن ، شومينه و اجاق گازها در صورت سيستم تهويه 'دودكش' نامناسب عامل مسموميت با گاز CO مي شوند.

با توجه به اينكه با بارش باران هواي گيلان حتي در اين فصل از سال سرد و خانواده ها مجبور به روشن كردن بخاري ها هستند، رعايت نكات ايمني و توجه به دلايل عمده گازگرفتگي و علائم مسموميت با گاز مونواكسيد كربن قبل از وقوع هر حادثه اي ضروري است.

آمار ناراحت كننده پزشكي قانوني و مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان موجب شد تا به منظور اطلاع رساني عموم مردم گزارشي با محوريت گازگرفتگي و هشدارهاي ايمني لازم در اين رابطه تهيه شود.

توجه مردم و همچنين دست اندركاران آموزش و پرورش استان گيلان با توجه به آغاز سال تحصيلي جديد نسبت به آماده كردن وسايل گرمايشي و اطمينان از سوخت درست آنها به موارد پيشگيري از گازگرفتگي براي جلوگيري از حوادث تلخ ضروري است.

مكش نامناسب يا عدم مكش لوله هاي بخاري گازي يا نفتي ، سوختن ناقص نفت بخاري، بدكاركردن شومينه گازي يا سوخت ناقص شومينه هايي با سوخت چوب ، سوخت ناقص زغال 'در منقل هايي كه براي كرسي استفاده مي شود' ، بدكاركردن اجاق خوراك پزي، سوخت ناقص يا نامناسب آبگرمكن و ژنراتورهاي خانگي از دلايل عمده گازگرفتگي است.

علائم مسموميت با گاز مونواكسيد كربن مي تواند طيف وسيعي از علائم را شامل شود كه در بيماري هاي مختلفي ديده مي شود، متاسفانه بسياري از اين علائم شبيه سرماخوردگي است، به طور كلي ابتلاي تمام افراد خانواده به علائمي شبيه آنفلوآنزا مسموميت با CO را نشان مي دهد.

ضعف جسماني، سرگيجه و بي قراري، تهوع و استفراغ، خميازه بيش از حد و كاهش ديد از علائم عمومي مسموميت ها است، بنابراين علائم مسموميت با مونواكسيد كربن را بايد جدي گرفته و در مشاهده اين علائم حتما به مراكز درماني مراجعه شود.

بر اساس آمار مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان؛ سال گذشته 72 مورد درخواست كمك در رابطه با مسموميت با گاز مونواكسيد كربن شامل گازگرفتگي در منازل مسكوني، چادرهاي مسافرتي و داخل ماشين به اين مركز گزارش شده است.

از اين تعداد 69 نفر پس از انجام اقدامات اوليه درماني از سوي اورژانس 115 گيلان به بيمارستان هاي استان منتقل شدند و سه نفر ديگر هم در محل گازگرفتگي جان شان را از دست دادند.

طي شش ماه نخست سال جاري نيز 16 مورد گازگرفتگي گزارش شده كه از سوي مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان به بيمارستان منتقل و همه نجات يافتند.

همچنين بر اساس آمار پزشكي قانوني گيلان ، طي سال گذشته نيز 14 نفر به دليل مسموميت با گاز CO در اين استان فوت كردند كه از اين تعداد 11 نفر مرد و سه نفر زن هستند.

بر اساس اين آمار ، فوتي هاي ناشي از گازگرفتگي در سال 91 نسبت به سال ماقبل يعني 90 ، هفت درصد كاهش را نشان مي دهد.

همچنين بر اساس اعلام پزشكي قانوني استان گيلان طي شش ماه نخست امسال مرگ ناشي از مسموميت با گاز مونواكسيد كربن گزارش نشده است.

رييس عمليات و بحران مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان در اين رابطه گفت: مونواكسيد كربن گازي بي رنگ ، بي بو ، بي مزه و غيرمحرك و مسموميت با آن بسيار خطرناك و كشنده است.

'علي فيض ثابت' روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود : گاز CO اگر چه سبك تر از هواست اما قابليت انتشارش در محيط بسيار زياد است به همين دليل در تمام نقاط فضاي انتشار اعم از بالا و پايين به سرعت متراكم مي شود.

وي اظهار داشت: به دليل اين كه هموگلوبين خون ميل تركيبي فوق العاده اي با اين گاز دارد '300 برابر ميل تركيبي با اكسيژن' وقتي اين تركيب صورت مي گيرد ، اكسيژن ديگر به بافت ها نرسيده بنابراين سريع موجب مسموميت شده و دستگاه عصبي را فلج و قدرت هرگونه اقدامي از مسموم سلب مي شود و فرد دچار مسموميت به خواب و مرگ آرام تن در مي دهد.

فيض ثابت خاطرنشان كرد: مقدار كمي مونواكسيد كرين در خون افراد سيگاري يا ساكن در شهرهاي بزرگ وجود دارد اما اگر اين ميزان در خون يك فرد از 10 درصد بالاتر رود، دچار سرگيجه، بي قراري، خواب آلودگي، كاهش حافظه، اختلالات بينايي، تهوع، استفراغ، تشنج و حتي مشكلات تنفسي مي شود به طوري كه افزايش اين گاز در بدن مي تواند به بيهوشي و مرگ ختم شود.

رييس عمليات و بحران مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان در رابطه با علائم مراحل پاياني و نزديك به مرگ با مسموميت با گاز مونواكسيد كربن تصريح كرد : كبودي دست ، دور لب ها و نوك انگشتان از علايم پاياني مسموميت با گاز CO است كه در نهايت فرد دچار تنگي نفس شده و فوت مي كند.

وي در رابطه با ارائه اقدامات لازم براي فرد دچار مسموميت با گاز مونواكسيد كربن اظهار داشت : اولين و مهمترين اقدام براي نجات فرد دچار مسموميت با اين گاز رساندن اكسيژن 'هواي تازه' است بنابراين به محض مشاهده گازگرفتگي پنجره ها را باز كرده تا هواي تازه سريع وارد اتاق شود و در صورت امكان، فرد گازگرفته را به پنجره نزديك كنيم.

فيض ثابت ادامه داد: بعد از انجام اين اقدامات فرد كمك كننده بايستي بلافاصله دستمال مرطوبي جلوي دهان و بيني خود بگيرد تا در حين كمك به فرد مسموم به گاز مونواكسيد كربن دچار گازگرفتگي نشود، بعد از آن نيز منبع نشت گاز را شناسايي و قطع شود.

رييس عمليات و بحران مركز مديريت حوادث و فوريت هاي پزشكي استان گيلان اضافه كرد: در صورت داشتن كپسول اكسيژن در منزل، ماسك آن را روي بيني و دهان بيمار گرفته و شير آن را به آرامي باز كرده تا اكسيژن مورد نياز به فرد دچار مسموميت برسد.

وي يادآور شد : به طور كلي انتقال فرد مسموم از محيط آلوده به هواي آزاد ، باز كردن يقه پيراهن ، كمربند و لباس هاي تنگ فرد دچار مسموميت، در صورت امكان اكسيژن دهي به فرد و با باز نگه داشتن راه هاي هوايي و تماس با اورژانس 115 راه هاي چگونگي مواجهه با فرد دچار مسموميت با گاز مونواكسيد كربن است.

فيض ثابت با اشاره به آغاز سال تحصيلي جديد و فرارسيدن فصل سرما و بارندگي و سردي هوا از دست اندركاران آموزش و پرورش استان گيلان نيز خواست تا نسبت به وسايل گرمايشي و سوخت مناسب اين وسايل اطمينان حاصل كنند.

وي در خاتمه بيان داشت : فرد دچار مسموميت با گاز مونواكسيد كربن بايد حتما به بيمارستان منتقل شود.

مديركل پزشكي قانوني استان گيلان نيز در اين رابطه با تاكيد بر ضرورت پيشگيري از گازگرفتگي با مونواكسيد كربن به مردم توصيه كرد تا از وسايل گرمايشي استاندارد استفاده كنند.

دكتر 'فريبرز آيتي فيروزآبادي' در گفت و گو با خبرنگار ايرنا ، با بيان اين كه نبايد از منقل براي كرسي استفاده شود ، افزود : خوب كاركردن آبگرمكن ، بخاري هاي گازي و نفتي بايستي مورد اطمينان مردم قرار گيرد.

وي اظهار داشت : در مكان ها استفاده از سيستم گرمايشي شومينه و بخاري، هر سه ساعت يك بار بايستي يكي از پنجره هاي ان مكان به مدت پنج دقيقه باز تا هواي تازه وارد اتاق شود.

وي با تاكيد بر اين كه بايستي از قرار دادن آبگرمكن در فضاي بسته نيز جلوگيري شود ، تصريح كرد: از بازبودن مسير لوله بخاري به ويژه در ابتداي فصل سرما بايد اطمينان حاصل شود ، در اين رابطه لازم است از دودكش هاي داراي كلاهك مخصوص به شكل ' H' مورد استفاده قرار گيرد و ورودي هاي آن نيز توسط توري فلزي از جنس مقاوم پوشانده شود.

مديركل پزشكي قانوني استان گيلان خاطر نشان كرد : رانندگان نيز توجه داشته باشند كه از گرم كردن خودرو در پاركينگ در بسته خودداري كنند.

وي مكش نامناسب يا عدم مكش لوله هاي بخاري گازي، سوختن ناقص نفت بخاري هاي نفت سوز، بدكار كردن شومينه گازي يا سوخت ناقص و يا شومينه هايي با سوخت چوب ، سوختن ناقص زغال در منقل هاي كرسي، بدكاركردن اجاق خوراك پزي، سوختن ناقص يا نامناسب آبگرمكن، ژنراتورهاي خانگي و كاركردن خودرو در پاركينگ دربسته از مهمترين دلايل گازگرفتگي بر اثر استنشاق گاز مونواكسيد كربن است.

با توجه به تحصيل حدود 385 هزار دانش آموز در حدود چهار هزار مدرسه و 20 هزار كلاس درس و اهميت توجه به وسايل گرمايشي در واحدهاي آموزشي و اطمينان از سوخت مناسب در مدارس براي ايمني دانش آموزان به سراغ مديركل نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس استان گيلان رفتيم.

'عمران حسن زاده' در اين رابطه گفت : بر اساس آيين نامه جديد سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس كشور نسبت به تشكيل تيمي براي بازبيني و كنترل وسايل گرمايشي در مدارس استان گيلان اقدام مي شود.

وي افزود : در آيين نامه رييس سازمان نوسازي، توسعه و تجهيز آمده كه با توجه به فرارسيدن فصل سرما نسبت به تمهيدات لازم در زمينه آماده سازي سيستم هاي حرارتي مدارس اقدام شود.

مديركل نوسازي، توسعه و تجهيز مدارس گيلان اظهار داشت : اداره كل هر سال با همكاري آموزش و پرورش استان نسبت به تشكيل تيمي براي بازديد از وسايل گرمايشي واحدهاي آموزشي اقدام مي كند و امسال نيز اين كار را به طور جدي انجام مي دهد.

وي خاطر نشان كرد : همچنين به مديران مدارس استان گيلان اعلام شد تا با توجه به فرارسيدن فصل سرما نسبت به نصب بخاري ها و اطمينان از سوخت درست اين وسايل گرمايشي اطمينان حاصل كنند.

وي با بيان اين كه سال گذشته نسبت به تجهيز مدارس به يك هزار بخاري استاندارد اقدام شد ، تصريح كرد : در سال جاري نيز 600 بخاري تابشي برقي قابل نصب از سوي سازمان نوسازي كشور تهيه كرديم كه به زودي به مدارس فرستاده مي شود. ك/4

7286/695/506