به گزارش خبرنگار ایرنا، مدرسه دارالفنون واقع در خیابان ناصر خسرو تهران، قدمتی 163 ساله دارد، ساختمان حاضر، ساختمان دوم دارالفنون است كه نقشه ساختمان اولیه این مدرسه به دستور محمدتقی خان امیر كبیر و توسط میرزا رضای مهندس تهیه و در اوایل سال 1299 به سرپرستی محمدتقی خان معمار باشی ساخته شد.
سال 1231 مدرسه دارالفنون به بهره برداری رسید و امیر كبیر 13 روز بعد از افتتاح این مدرسه در فین كاشان به شهادت رسید.
مدرسه دارالفنون سال 1357 به شماره 1748 در فهرست آثار ملی ثبت شد.
به گفته یكی از دوستداران میراث فرهنگی، مدرسه دارالفنون، دومین مدرسه نوین ایران و اولین مدرسه نوین شهر تهران است، اولین مدرسه ایران توسط میرزا حسن تبریزی رشدیه در تبریز احداث شده است.
شهرام شهریار افزود: مایحتاج دانش آموزان این مدرسه توسط دولت پرداخت می شد و شاهزادگان برای تحصیل 40 تومان و افراد عادی 12 تومان به مدرسه دارالفنون پرداخت می كردند.
وی با اشاره به ویژگی‌های ساختمان دارالفنون گفت: قنات گوهر ریز، قنات ارگ سلطنتی، در جنوب ساختمان دارالفنون واقع است كه ارگ سلطنتی از این قنات مشروب می شد و سند این قنات در حال حاضر نیز به نام دارالفنون است.
شهریار افزود: دانش آموختگان مدرسه دارالفنون اولین ها را در شهر تهران به وجود آورند، حضور آنان باعث ایجاد زندگی شبانه در محله لاله زار و ایجاد اولین چراغ گازی در خیابان های اطراف دارالفنون شد.
وی ادامه داد: دانش آموختگان مدرسه دارالفنون باعث شدند كه واگن اسبی در محور لاله زار شكل بگیرد و این امر باعث شد تا زنان به جز حضور در میهمانی های خانوادگی در محور لاله زار به گردش بپردازند.
متاسفانه اولین مدرسه نوین شهر تهران كه روزگاری محل تحصیل بزرگان علم و ادب ایران همچون محمدحسین بهجت تبریزی، پروفسور حسابی، منوچهر احترامی،محمدعلی جمال زاده، نادر ابراهیمی، جلال آل احمد، روح الله خالقی، مصطفی چمران، بهرام بیضایی، فرامرز پایور، فریدون مشیری و صادق هدایت بوده و به دلیل بی توجهی مسوولان میراث فرهنگی در سال های اخیر، بخشی از ساختمان این مدرسه تخریب و كلاس های آن ویران شده است.
مدیر مجموعه دارالفنون با اشاره به تاریخ این مجموعه گفت: ساختمان اولیه دارالفنون شامل یك طبقه با 50 اتاق بود كه 80 سال عمر كرد.
ابوطالب حافظی افزود: پس از 80 سال در بازدیدی كه اعتماد الدوله وزیر معارف وقت از این بنا داشت، دریافت كه ساختمان مدرسه دارالفنون قدیمی و در حال از بین رفتن است و وی دستور تخریب بنا را داد تا مدرسه دارالفنون مجددا ساخته شود.
حافظی ادامه داد: مهندس ماركوف، مهندسی روسی تبار بنای حاضر دارالفنون را طراحی كرده و در نهایت این ساختمان سال 1308 به بهره برداری رسید.
وی بیان كرد: ساختمان فعلی دارالفنون دارای 32 كلاس است كه تا سال 76 به عنوان دبیرستان و پس از پیروزی انقلاب به عنوان مركز تربیت معلم دارالفنون مورد استفاده قرار گرفت.
وی با اشاره به ثبت ملی مدرسه دارالفنون در سال 75 اظهار كرد: از آن تاریخ تاكنون، ساختمان مدرسه به دلیل قدمت نیازمند مرمت و بهسازی است.
مشاور رئیس سازمان پژوهشی و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش افزود: سال 1384، دو میلیارد تومان اعتبار از سوی میراث فرهنگی برای مرمت ساختمان دارالفنون اختصاص داده شد و 300 میلیون تومان برای بهسازی محوطه مدرسه از جمله مرمت سقف شیروانی ضلع شمالی حیاط و تخریب ساختمان های الحاقی و بهسازی و بازسازی دوباره آنها در اختیار كارشناسان فنی قرار گرفت اما به علت نگاه متفاوت وزارت آموزش و پرورش و سازمان میراث فرهنگی برای بهسازی این بنا، پروژه مرمت متوقف شد.
حافظی بیان كرد: آموزش و پرورش عقیده داشت كه ساختمان مدرسه باید مقاوم سازی شود و بر حسب اعتبار اختصاص داده شده و با توجه به زلزله خیز بودن كشور به خصوص شهر تهران، مدرسه دارالفنون باید پابرجا بماند و مانند ساختمان ارگ بم دچار مشكل نشود.
وی افزود: كارشناسان نوسازی كشور نیز معتقد بودند كه این ساختمان باید تنها مرمت شود و این نگاه فنی باعث توقف پروژه مرمت مدرسه دارالفنون شد.
وی گفت: در حال حاضر آموزش و پرورش 500 میلیون تومان برای طرح مرمت دارالفنون اختصاص داده، طی 8 ماه اخیر مرمت و بهسازی مدرسه دارالفنون به صورت جدی آغاز شده و مقاوم سازی ساختمان نیز بر اساس مجوز میراث فرهنگی صورت می گیرد.
حافظی با اشاره به وجود اولین سالن نمایش ایران در ساختمان دارالفنون، افزود: نمایش های زمان قاجار در این مكان نمایش داده می شد و امیدواریم تا چهار ماه آینده این سالن نمایش مورد استفاده قرار بگیرد.
وی خاطرنشان كرد: برآورد اولیه برای مقاوم سازی و مرمت ساختمان دارالفنون 3میلیارد تومان است و امیدواریم با اختصاص اعتبار مورد نظر و عمل كردن میراث فرهنگی به تعهدات خود، این ساختمان در مقابل زلزله 10 ریشتری مقاوم بماند.
حافظی گفت: تا 20 روز آینده كمیته فنی مشترك با حضور محمدعلی نجفی رییس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشكری و محی الدین بهرام محمدیان معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهشی و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش برای مقاوم سازی و مرمت ساختمان اصلی مدرسه دارالفنون تشكیل خواهد شد كه در این جلسه طرح مقاوم سازی آموزش و پرورش با طرح مرمت سازمان نوسازی تلفیق می شود تا مرمت اصلی مدرسه آغاز شود.
وی درباره طرح جدید مرمتی مدرسه دارالفنون اظهار كرد: در این طرح، طبقه اول مدرسه كه دارای 16 اتاق است به عنوان موزه تعلیم و تربیت و مركز استناد آموزش و پرورش مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وی افزود: در 10 گالری اسناد و مدارك قبل از اسلام؛ مربوط به دوران های اشكانیان، هخامنشیان و دوره اسلام؛ قاجار، پهلوی، صفویه و دوران انقلاب اسلامی به نمایش گذاشته می شود و در بخشی دیگر آثاری از امیر كبیر و خدمات او كه بعد جهانی دارد، ارایه خواهد شد.
حافظی ادامه داد: طبقه اول مدرسه دارالفنون به عنوان یك مركز پژوهشی برای مولفان، محققان، اساتید و دانشجویان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
31 شهریور ماه سال جاری، در آستانه سال تحصیلی جدید محمدعلی نجفی معاون رییس جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به همراه محی الدین بهرام محمدیان معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهشی و برنامه ریزی وزارت آموزش و پرورش و سایر مسوولان از مدرسه دارالفنون بازدید كرد.
نجفی ضمن بازدید از قسمت های مختلف این بنا از تصمیم جدی برای مرمت این بنا خبر داد ه و گفته است: قرار شد كمیته فنی مشترك با حضور كارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سازمان نوسازی توسعه و تجهیز مدارس كشور تشكیل و پس از بررسی موانع و مشكلات موجود، اقدامات مرمتی و بازسازی این بنای ارزشمند با رعایت حفظ ارزش معماری و تاریخی و بر اساس تصمیمات این كمیته انجام شود.
تهرام/7245/1396
تهران بزرگ- مدرسه دارالفنون، یادگار امیر كبیر و دومین مدرسه نوین ایران پس از سال ها سكوت و بی توجهی مسوولان، با همكاری و تدبیر سازمان میراث فرهنگی و وزارت آموزش و پرورش زندگی دوباره ای خواهد یافت.
