تب مالت، از كهگیلویه تا بویراحمد

زنگ خطر گسترش تب مالت در استان به صدا درآمد تب مالت یكی از شایع ترین بیماری های مشترك بین انسان و دام است، بیماری عفونی و مسری كه به بیماری هزار چهره مشهور است. مهمترین علامت های این بیماری، تب بین 38 تا 40 درجه است كه با احساس سرما یا لرز همراه باشد. دردهای عضلانی و استخوانی، سر درد، تعریق شدید به ویژه […]

تب مالت یكی از شایع ترین بیماری های مشترك بین انسان و دام است، بیماری عفونی و مسری كه به بیماری هزار چهره مشهور است. مهمترین علامت های این بیماری، تب بین 38 تا 40 درجه است كه با احساس سرما یا لرز همراه باشد. دردهای عضلانی و استخوانی، سر درد، تعریق شدید به ویژه در هنگام شب، ضعف و خستگی، بی اشتهایی، لاغری و افسردگی، بزرگ شدن كبد و طحال نیز ازجمله علایم تب مالت به شمار می رود. درصورتی كه این بیماری مزمن شود، حالاتی مانند خستگی های دایمی، دردهای عضلانی، كمردرد، یبوست، كاهش وزن، افسردگی و ناتوانی جنسی نیز به تدریج ظاهر و مزمن می شود.

تب مالت اگر به موقع تشخیص داده شود و روند درمانی آن آغاز شود ممكن است فرآیند درمان ماه ها به طول بیانجامد.

مهمترین عللی كه برای این بیماری عنوان می شود، عدم رعایت اصول بهداشتی توسط دامداران و روستائیانی است كه با دام ها سر و كار دارند و در كنار آن استفاده از لبنیات و محصولات دامی غیر پاستوریزه و محلی كه طرفداران فراوانی نیز دارد، می تواند به شیوع این بیماری كمك كند.

به گزارش امید مردم؛ هدف از آوردن این مقدمه كوتاه، آشنایی اجمالی با یكی از بیماری های شایع بود. اما هدف اصلی این گزارش بررسی شیوع این بیماری در كهگیلویه و بویراحمد است. فرماندار بویراحمد دردومین نشست شورای سلامت شهرستان از شیوع بیماری تب مالت در شهرستان بویراحمد و به ویژه در مناطق سقاوه و مارگون اظهار نگرانی كرد.

هوشنگ یاری پور به گزارش دامپزشكی بویراحمد استناد كرد و گفت: این گزارش حاكی از شیوع بیماری تب مالت انسانی در منطقه سقاوه و مارگون است.

فرماندار بویراحمد راه مقابله با این بیماری را جمع آوری مراكز عرضه مرغ و دام زنده عنوان می كند.

شیوع تب مالت از كهگیلویه تا سقاوه

موضوع شیوع تب مالت در كهگیلویه و بویراحمد از كهگیلویه آغاز شد، هنگامی كه رئیس مركز بهداشت كهگیلویه از شناسایی 55 نفر مبتلا به این بیماری در این شهرستان خبر داد. سید هاشم طاعتی كل مبتلایان به تب مالت در شهرستان كهگیلویه را در سال گذشته 43 نفر عنوان كرد در حالی كه آمارهایی كه ارائه داد از افزایش مبتلایان در چهارماهه اول سالجاری، خبر می داد به طوری كه 55 نفر تنها در این چهار ماه به این بیماری مبتلا شده اند.

طاعتی موضوع دیگری را به عنوان علل شیوع این بیماری ذكر كرد و در این زمینه گفت: دولت در سال‌های گذشته بابت معدوم ساختن دام‌های آلوده به دامداران غرامت پرداخت می‌كرد كه این امر سبب گرایش دامداران در تحویل دام آلوده به دامپزشكی می‌شد اما اكنون دولت خواستار تحویل رایگان دام‌های آلوده توسط دامداران است و دامداران استقبال خوبی از این امر ندارند.

و حال زنگ خطر این بیماری در شهرستان بویراحمد و توسط فرماندار این شهرستان به صدا درآمده است.

تب مالت گرفتار تایید و تكذیب

اما مدیركل دامپزشكی استان موضوع شیوع تب مالت در كهگیلویه و بویراحمد را تكذیب می كند. عبدالله بهمنش در گفت و گو با خبرنگار امید مردم می گوید: بیماری تب مالت در دو گروه دسته بندی می شود، گروه اول تب مالت دامی و گروه دوم تب مالت انسانی است.

وی با بیان اینكه بررسی بیماری تب مالت دامی برعهده دامپزشكی است، افزود: دامپزشكی برای بررسی بیماری های دامی و به ویژه تب مالت اقدام به خونگیری از دام ها می نماید و براساس آزمایش به بررسی و.ضعیت بیماری و سلامت دام ها می پردازد.

مدیركل دامپزشكی استان خاطر نشان كرد: تاكنون موارد خاصی از تب مالت دامی در استان گزارش نشده است و در زمینه تب مالت انسانی نیز مسئولیت برعهده شبكه بهداشت است و آمار آن نیز از طریق آنها جمع آوری و منتشر می شود.

متوسط شیوع بیماری تب مالت در استان 12 در هزار است

رئیس دانشگاه علوم پزشكی كهگیلویه و بویراحمد نیز تب مالت را از شایعترین بیماریهای مشترك انسان و دام دانست و گفت: این بیماری در جامعه ایران بومی (اندمیك) است و شیوع آن در كشور بین 30 تا 37 در یكصد هزار است.

دكتر رضا چمن با بیان اینكه شیوع این بیماری در استان كهگیلویه و بویراحمد از میانگین كشوری كمتر است، افزود: در استان ما متوسط شیوع این بیماری در سال 10 تا 12 مورد در یكصد هزار نفر است.

وی با اشاره به اینكه افزایش نسبی موارد اخیر هم پیگیری بیشتر دامپزشكی و همكاران ما را می طلبد، اظهار داشت: مهمتر از این ها جنبه های آموزشی و پیشگیری است كه نیازمند كمك رسانه هاست.

گزارش 13 مورد مبتلا به تب مالت در منطقه مارگون / آمار بیشتر از این است

رئیس مركز بهداشت شهید دامیده بویراحمد نیز وجود تعدادی از مبتلایان به این بیماری در سال را طبیعی دانست و از شیوع بیماری اظهار بی اطلاعی كرد.

محمد رضا محمدی افزود: بیماری تب مالت مختص به منطقه خاصی نیست و ممكن است در هر مكان شهری و یا روستایی موردی از ابتلا به آن مشاهده شود و ممكن است به صورت بستری یا به صورت سرپایی درمان شوند.

وی اظهار كرد: 13 مورد مبتلا به این بیماری در منطقه مارگون در سامانه وزارت بهداشت ثبت شده است كه البته آمار بیشتر از این موارد است كه با مراجعه به پزشك و به صورت سرپایی درمان شده اند.

رئیس مركز بهداشت شهید دامیده شهرستان بویراحمد ضمن اینكه این آمار را یك هشدار دانست تصریح كرد: شخصا در منطقه مارگون حضور پیدا كرده و موضوع را بررسی می كنم.

حال این بیماری عادی است یا ویژه، خطرناك است یا قابل درمان، به هرحال شیوع آن سلامت مردم را تهدید می كند. در این میان جای این سوال است كه فرماندار بویراحمد بر چه مبنایی به این موضوع پرداخته و نگرانی جامعه و رسانه ها را رقم زده است. اگر این بیماری گستردگی پیدا كرده باشد نیاز است كه به سرعت نسبت به پیشگیری و درمان مبتلایان اقدامات لازم صورت گیرد. و اگر شیوع پیدا نكرده است عنوان گسترش آن باعث نگرانی مردم از مصرف دام و فرآورده های دامی می شود.

در میان این انكار و تاییدها تنها علامت سوالی مقابل مردم این استان قرار می گیرد كه موضوع چیست و اگر واقعیت دارد چرا كتمان می شود؟ آیا تب مالت شیوع پیدا كرده است و باید به صورت ویژه اقدامات پیشگیرانه در دستور كار قرار گیرد یا نه، جای نگرانی نیست و شرایط عادی می باشد.

پیشگیری از تب مالت

با این وجود ، نقش مردم در پیشگیری از ابتلا به تب مالت بسیار حائز اهمیت است و با روش های ساده پیشگیرانه می توان از شیوع این بیماری جلوگیری كرد. حال تا زمانی كه پیگیری ها و تایید و تكذیب های مسئولان به نتیجه برسد بر خود لازم می دانیم كه راه های اولیه پیشگیری از این بیماری را یادآوری كنیم: بهترین راه پیشگیری از تب مالت، استفاده از محصولات لبنی پاستوریزه است. میكروب بروسلوز -كه اصلی ترین عامل تب مالت است- با جوشاندن شیر از بین می‌رود اما در مقابل باید بدانید كه قرار دادن این مواد غذایی در فریزر، میكروب بروسلوز را از بین نمی‌برد. برای جوشاندن شیر هم باید نكات خاصی را رعایت كنید؛ شیرخام قبل از استفاده، باید 15 تا 20 دقیقه تحت حرارت مستقیم شعله قرار گیرد و حداقل 10 دقیقه در حال جوشیدن باشد. دمای جوش باید به طور كامل در شیر پخش شود. به همین دلیل باید هر چند دقیقه یك بار، آن را به خوبی به هم بزنید.

تنها شیر نیست كه باید سلامت كامل داشته باشد و فراورده های لبنی دیگر مانند پنیر هم می‌تواند این بیماری را به منتقل كنند. به طور مثال این میكروب در پنیری كه از شیر غیر پاستوریزه درست شود، تا 8 هفته می‌تواند زنده بماند. ‌بنابراین نباید این محصولات را از فروشنده‌های غیر مجاز خریداری كنید. استفاده از انواع پاستوریزه تمام محصولات لبنی، می تواند فرد را در مقابل بیماری تب مالت بیمه كند.

غیر از لبنیات، گوشت‌های آلوده كه به طور ناقص پخته شده‌اند هم ممكن است بیماری را به انسان انتقال دهد.گوشت حیواناتی كه در كشتارگاه‌های غیر مجاز ذبح شده ‌و نكات بهداشتی درباره آنها رعایت نشده است، از این نظر بسیار خطرناك هستند.

البته بخشی از پیشگیری مربوط به دامداران است. واكسیناسیون دام‌ها و كنترل بیماری در آنها بسیار مهم است. ضمن اینكه افرادی كه در كشتارگاه‌ها كار می‌كنند هم باید نكات بهداشتی را رعایت كرده و هنگام تمیز كردن گوشت و پوست حیوانات از دستكش‌های لاستیكی و عینك استفاده كنند.‌

اهمیت رعایت نكات پیشگیری زمانی مشخص می‌شود كه بدانیم بیماری تب مالت به راحتی درمان نمی‌شود و می‌تواند عوارضی چون مننژیت، ضایعات مغزی، معلولیت، عفونت قلب، استخوان، مغز یا كبد به جا بگذارد.

* منبع: روزنامه امید مردم

627