به گزارش ایرنا دبیرخانه آژانس بین المللی انرژی اتمی با اعلام اینكه این دبیرخانه در تاریخ 20 نوامبر 2014 نامه ای از نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در آژانس دریافت كرده است، متن این یادداشت توضیحی ایران را برای اطلاع كشورهای عضو منتشر كرد.
دبیرخانه آژانس خاطرنشان كرد: این یادداشت به تبیین شیوه «اجرای قرارداد پادمان های مربوط به معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای و شروط مربوط به قطعنامه های شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران» كه در سندی به شماره و تاریخ GOV/2014/58 شرح داده شده است، می پردازد. بنا به درخواست هیات دائمی ایران در آژانس، این نامه و یادداشت توضیحی پیوست به آن بدین وسیله جهت اطلاع رسانی در اختیار قرار می گیرد.
*یادداشت توضیحی هیات دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره گزارش دبیر كل آژانس در خصوص اجرای پادمان ها در جمهوری اسلامی ایران (GOV/2014/58 به تاریخ 7 نوامبر 2014)
I . اظهارات كلی
1 . همانطور كه گزارش مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی یك بار دیگر نشان داد، فعالیت های هسته ای ایران مسالمت آمیز و منطبق با پادمان های آژانس است.
2 . مواد هسته ای در ایران هیچگاه از اهداف صلح آمیز منحرف نشده است. آژانس همچنان عدم انحراف مواد اعلام شده در تاسیسات هسته ای ایران و مكان هایی در خارج از تاسیسات (LOFs) را تائید می كند. همه شش موضوع حل نشده كه آژانس آن را در قالب «طرح كاری» (INFCIRC/711) مورد توافق متقابل مشخص كرده بود، حل و فصل شده و توسط مدیر كل سابق در اختیار شورای حكام (GOV /2007/58 و GOV/2008/4) قرار گرفته است.
3 . جمهوری اسلامی ایران پیش از این دیدگاه هایش را از طریق اسناد قبلی (INFCIRCs) درباره برخی پاراگراف های تكراری گزارش مدیر كل GOV/2014/58 مورخ 7 نوامبر 2014 كه در گزارش هی قبلی مدیر كل نیز قید شده بود، ارائه داده است. با این وجود، ملاحظات جدی ایران در مورد اشارات زیر بار دیگر تكرار می شود:
A . اطلاعات طراحی (كد اصلاح شده 1/3 ترتیبات فرعی)
ایران بطور داوطلبانه كد اصلاح شده 1/3 «ترتیبات فرعی» را از سال 2003 اجرا كرد اما اجرای آن را متعاقب قطعنامه های غیرقانونی شورای امنیت سازمان ملل علیه فعالیت های هسته ای صلح آمیز ایران به حال تعلیق درآورد. با این حال، ایران در حال حاضر كد 1/3 ترتیبات فرعی را اجرا می كند.
B . پروتكل الحاقی
1. پروتكل الحاقی تا زمان تصویب از طریق فرایند قانونی كشورهای عضو، نمی تواند یك ابزار الزام آور قانونی تلقی شود و ماهیت آن داوطلبانه است. بسیاری از كشورهای عضو (55 كشور طبق گزارش SIR 2013) از جمله ایران این پروتكل داوطلبانه را اجرا نمی كنند. باید یادآور شود كه ایران پروتكل الحاقی را به مدت بیش از 2 سال و نیم (2006-2003) بطور داوطلبانه به عنوان یك اقدام اعتمادساز اجرا كرده است. به رغم اجرای داطلبانه پروتكل الحاقی توسط ایران به عنوان یك اقدام اعتمادساز، قطعنامه های ضد ایرانی با انگیزه های سیاسی و غیرموجه در جلسات شورای حكام تصویب شده است. طبق قانون بین المللی، هیچ كشور مستقلی را نمی توان تحت هیچ شرایطی به پیروی از یك ابزار بین المللی به ویژه ابزاری همچون پروتكل الحاقی كه در ماهیت داوطلبانه است، مجبور كرد. قابل قبول نیست كه یك ابزار داوطلبانه به یك تعهد قانونی بدون موافقت یك كشور مستقل تغییر یابد. همانطور كه در كنفرانس بازنگری ان پی تی سال 2010 و قطعنامه های مرتبط كنفرانس عمومی آژانس تاكید شد، «تصمیم به تصویب نهایی یك پروتكل الحاقی تصمیمی در حوزه اختیارات حاكمیتی هر كشوری است».
2. پانوشت 72 این گزارش حاكی است كه «شورای حكام به دفعات متعدد از سال 1992 تایید كرده است كه پاراگراف 2 از سند INFCIRC/153 كه منطبق با ماده 2 توافق پادمانی ایران است، به آژانس اختیار می دهد و این نهاد را ملزم می كند درصدد تایید عدم انحراف مواد هسته ای در تاسیسات هسته ای اعلام شده و نبود فعالیت های هسته ای اعلام نشده در این كشور برآید. با این حال، بر طبق توافق پادمانی از آژانس خواسته نشده درصدد راستی آزمایی فقدان مواد و فعالیت های هسته ای اعلام نشده در یك كشور عضو در حال اجرای یك توافق پادمانی جامع (CSA) برآید. در حقیقت، توافق پادمانی حق و تعهد آژانس برای تضمین اجرای پادمان بنا بر شروط این توافق درباره تمام منابع مواد شكافت پذیر را توضیح می دهد. در همین حال، شورای حكام هیچگاه به آژانس اختیار نداده یا از آن نخواسته كه درصدد راستی آزمایی هر دو موضوع عدم انحراف مواد هسته ای در فعالیت های اعلام شده و فقدان فعالیت های هسته ای اعلام نشده در یك كشور عض. برآید. سوابق GOV/OR.864 به روشنی نشان می دهند كه این دیدگاه شخصی و خلاصه بحث بیان شده توسط رئیس در آن جلسه شورای حكام بود كه متعاقب آن هم برخی ملاحظات از سوی برخی اعضای شورا در رد دیدگاه رئیس بیان شد. بنابراین ، سند GOV/OR.864 معرف یك تصمیم شورای حكام نیست و نباید به عنوان مبنایی برای تفسیر یكجانبه عمل كند. از سوی دیگر، دسترسی آژانس به اطلاعات متن باز (open source) به این سازمان اختیار نمی دهد كه از یك كشور عضو خواستار ارائه اطلاعات یا فراهم كردن دسترسی هایی فراتر از توافق پادمانی آن كشور شود».
C. قطعنامه های غیرقانونی شورای حكام آژانس (BOG) و شورای امنیت سازمان ملل در ارتباط با برنامه هسته ای صلح آمیز ایران
جمهوری اسلامی ایران پیش از این روشن ساخته است كه بر اساس شروط اساس نامه آژانس و توافق پادمانی، قطعنامه های شورای حكام علیه ایران غیرقانونی و ناموجه هستند. موضوع برنامه هسته ای صلح آمیز ایران بطور غیرقانونی به شورای امنیت ارجاع شده است . در این زمینه ، تصویب قطعنامه های غیرقانونی، ناعادلانه و دارای انگیزه سیاسی شورای امنیت علیه ایران ، نامشروع و غیر قابل پذیرش است. حتی اعضای دائم شورای امنیت از طریق تبعیت از 'طرح اقدام مشترك' ، در عمل پذیرفته اند كه آن قطعنامه های غیرقانونی شورای امنیت سازمان ملل دیگر معتبر نیستند. از این رو ، هرگونه درخواست آژانس بر مبنای آن قطعنامه ها توجیه پذیر نیست.
D . اطلاعات مبسوط و موضوع محرمانه بودن
1. آژانس باید به دقت به تعهدات خود تحت اصل هفتم (VII.F) اساسنامه این سازمان و اصل 5 توافق پادمانی بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس كه هر دو بر الزامات محرمانه بودن تاكید دارند، عمل كند. چنانكه در یادداشت های توضیحی پیشین ایران تاكید شد ، اطلاعات گردآوری شده در جریان بازرسی ها از تاسیسات هسته ای ایران باید به عنوان اطلاعات محرمانه تلقی شوند. اما یك بار دیگر ، گزارش مزبور بر خلاف الزامات اساسنامه ای آژانس و توافق پادمانی (INFCIRC/214) شامل موارد متعدد جزئیات محرمانه فنی است كه نمی بایست منتشر می شد.
2. لازم به یادآوری است كه آژانس بر طبق 'بیانیه مشترك درباره چارچوب همكاری' ، موافقت كرد كه همچنان نگرانی های امنیتی ایران را ، از جمله از طریق استفاده از دسترسی های مدیریت شده و محافظت از اطلاعات محرمانه ، در نظر داشته باشد. در این ارتباط ، این مساله موجب نگرانی است كه حتی پیش از انتشار گزارش های آژانس ، اطلاعات درباره چنین گزارشهایی به برخی خبرگزاری ها درز می كند . بنابراین ، ما همچنان از آژانس می خواهیم كه درباره این موضوع جدی تحقیق كند.
II . تحولات تازه :
1. بر طبق 'بیانیه مشترك درباره چارچوب همكاری' ، ایران و آژانس موافقت كردند كه 'همكاری و گفت وگوی خود را با هدف تضمین ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران و حل و فصل تمام مسائل باقی مانده كه تا كنون آژانس آنها را حل نكرده است، تقویت كنند' . چنانكه توافق شد ، 'ایران و آژانس همكاری بیشتری در ارتباط با فعالیت های راستی آزمایی آژانس خواهند داشت تا تمام مسائل حال و گذشته را حل و فصل كنند. ' در بیانیه مشترك هیچ اشاره ای در ارتباط با باصطلاح 'ابعاد نظامی احتمالی' (PMD) یا 'مطالعات ادعایی' وجود ندارد زیرا ایران چنین مفاهیم نامربوطی را به رسمیت نشناخته است. بنابراین ، ما در خصوص گنجاندن هرگونه تدابیر عملی مورد توافق كه پیش از این اجرا شده یا قرار است بر طبق 'بیانیه مشترك درباره چارچوب همكاری' اجرا شود ، در بخش H از گزارش ملاحظات جدی داریم.
2. بر اساس 'چارچوب همكاری' ، جمهوری اسلامی ایران بطور داوطلبانه اكثر موارد تدابیر عملی 18 گانه مورد توافق بین ایران و آژانس را اجرا كرده است. دو مورد باقی مانده نیز در حال حاضر با آژانس مورد بحث قرار دارد.
3 . در جریان دیدارهای فنی در تهران در روزهای 7 و 8 اكتبر 2014 و 2 نوامبر 2014 ، مقام های ایران و آژانس بحث هایی در ارتباط با اجرای دو مورد عملی ذكر شده در بالا ، انجام دادند.
4 . در ارتباط با یكی از تدابیر عملی مورد بحث ، ایران در جریان دیدارهای یاد شده توضیحات مبسوطی درباره اسناد نشان داده از سوی آژانس ارائه كرد و مداركی ارائه كرد كه نشان می دهند چنان اسنادی جعلی هستند. آن اسناد ساختگی هیچ نشانه ای ندارند كه ثابت كنند اصالت ایرانی دارند و حاوی نام های ساختگی با تلفظ های خاص هستند كه تنها به یك كشور خاص عضو آژانس به عنوان كشور جعل كننده این اسناد اشاره دارند.
5. در مورد دیگر اقدامات عملی ، ما همچنین توضیحاتی درباره نشریات علمی در دسترس همه ارائه داده ایم. نیازی به گفتن نیست كه این مقاله های علمی را همه می توانند به آن دسترسی داشته باشند و این حقیقت كه هیچ كشوری در دنیا دست به انتشار مقالات مربوط به برنامه های ممنوع شده نمی زند ، اثبات درستی گفته های ایران در این زمینه است. جای شگفتی است و بسیار نادرست بود كه دیدیم در گزارش آژانس آمده ' ایران هیچ توضیحی ارائه نكرده است تا آژانس با استفاده از آن بتواند این دو اقدام عملی مهم را شفاف سازی كند'. در واقع بی اعتبار بودن اطلاعات آژانس و یا به بیان دیگر بی اعتبار بدون اطلاعاتی كه در اختیار آژانس گذاشته شده و فقدان مدارك و شواهد مستند نزد آژانس، مهمترین مشكلات مربوط به این مسائل هستند.
6. ما در ادامه همكاری با آژانس قصد داریم نشست فنی دیگری را در مورد این دو اقدام عملی به محض دریافت سوالات مستند آژانس برنامه ریزی كنیم تا این مسائل را به سرانجام برسانیم و زمانی كه این موضوعات روشن شوند و خاتمه یابند می توانیم روند بررسی اجرای اقدام عملی جدید را آغاز كنیم.
7. ایران با آژانس در مورد اجرای اقدامات عملی مربوط به 'بیانیه مشترك چارچوب همكاری ها' بطور كامل همكاری كرده و همه اطلاعات خواسته شده در مورد این اقدامات را به آژانس ارائه كرده است. از این رو ایران معتقد است كه همه موضوعات مهم مربوط به آن اقدامات عملی كه پیش از این به آنها جامه عمل پوشیده شده است، حل و فصل شده اند .
8. هیچ گاه سند معتبری در مورد وجود ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هسته ای ایران ارائه نشده است و چنانكه دبیركل پیشین آژانس در گزارش خود به شماره(GOV/2009/55) تاكید كرده است، حتی خود آژانس ابرازهای محدودی برای تشخیص اعتبار این اسناد در اختیار دارد حال انكه این اسناد پایه و اساس گزارش آژانس هستند بنابراین در واقع هیچ 'سیستمی' كه نیاز به 'ارزیابی سیستمی' داشته باشد، وجود ندارد.
9. از آنجا كه مساله صدور ویزا برای یكی از پرسنل بار دیگر در این گزارش به آن اشاره شده است، لازم می دانیم در این باره این توضیح را ارائه كنیم: در حالیكه آژانس در ماههای اخیر سه عضو جدید را به تیم خود افزوده است و برای هر سه نفر به موقع ویزا صادر شده است، باعث شگفتی است كه در گزارش آژانس به ویزای 'یكی از اعضا' كه 'ملیت خاصی' دارد اشاره می شود. صدور ویزا حق حاكمیتی ماست و هرگاه مناسب باشد آن را برای افراد صادر خواهیم كرد. صحبت از چنین موضوعات نامربوطی در این گزارش هیچ سودی ندارد و در واقع غیرسازنده است.
10. همانطور كه در نامه ای به تاریخ 23 اوت 2014 به دبیركل آژانس اشاره شده است، یك پهپاد ساخت اسرائیل حریم هوایی ایران را نقض و تلاش كرد تا در منطقه تاسیسات هسته ای نطنز عملیات جاسوسی انجام دهد. این اقدام تجاوزكارانه كه بار دیگر ماهیت واقعی رژیم اسرائیل را به نمایش می گذارد، نقض آشكار قطعنامه های نشست های عمومی آژانس در مورد تعرض ناپذیر بودن فعالیت ها و تاسیسات هسته ای صلح آمیز است كه از جمله می توان به قطعنامه های 533 و 444 اشاره كرد كه می گویند 'هر حمله مسلحانه و تهدید علیه تاسیسات هسته ای كه برای اهداف صلح آمیز ساخته شده اند، نقض اصول منشور سازمان ملل، قوانین بین المللی و اساسنامه آژانس محسوب می شود'. جمهوری اسلامی ایران قویا چنین اقدامات تجاوزكارانه را محكوم می كند و در عین حال بار دیگر موضع خود را در مورد برخورداری از حق استفاده از تمامی تدابیر مشروع لازم برای دفاع از قلمرو خود تكرار می كند و در مورد چنین اعمال تحریك آمیزی كه نتیجه ای جز عواقب جدی برای تجاوزكار نخواهد داشت، هشدار می دهد.
11. جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد كه اجرای تدابیر داوطلبانه اعتمادساز تحت 'طرح مشترك اقدام' و 'چارچوب همكاری ها' به حل و فصل تمام ابهامات درباره فعالیتهای صلح آمیز هسته ای ایران و اجرای پادمان ها طبق رویه معمول منجر شود.
12. امید است كه فضای همكاری و تعامل سازنده به وجود آمده میان ایران و آژانس ، به رفع ابهامات ساختگی درباره ماهیت منحصرا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران به شیوه ای گام به گام منجر شود.
رسانام/سیام**9109**2044**9234**1078**1572
تهران - ایرنا - نمایندگی دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در یادداشتی به توضیح برخی موارد گزارش اخیر مدیر كل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران پرداخت.