به گزارش ایرنا، 'طراحی و ساخت ربات آزمایشگاهی توانبخشی پای بیماران' حاصل تلاش 'علی اكبر میرزایی صبا' و 'مصطفی مقربی' دو دانش آموخته كارشناسی ارشد رشته مهندسی مكانیك، گرایش طراحی كاربردی از دانشگاه تربیت مدرس است.
این پروژه در مراسم اختتامیه شانزدهمین جشنواره جوان خوارزمی كه هفته گذشته برگزار شد عنوان رتبه دوم پژوهش های كاربردی را به دست آورد.
میرزایی صبا روز دوشنبه درباره جزییات این پروژه تحقیقاتی رباتیك به خبرنگار علمی ایرنا گفت: در كشور ما با وجود اینكه بسیاری از دانشگاه ها فعالیت های رباتیك زیادی دارند اما به جنبه درمانی این حوزه كمتر مورد توجه قرار گرفته درحالیكه در دنیا این موضوع به یكی از حوزه های اصلی رباتیك تبدیل شده است.
وی با یادآوری اینكه ربات های توانبخشی، یك شاخه بین رشته ای مرتبط با مكانیك، الكترونیك و پزشكی محسوب می شود، ادامه داد: با توجه به اینكه طراحی و ساخت ربات توانبخشی، عنوان پایان نامه كارشناسی ارشد من بود، تحقیقات آن از سال 89 شروع شد و مدل های ساخته شده و بهینه سازی روی آنها را بررسی كردیم.
این مخترع جوان بیان داشت: با كار تیمی خوبی كه در این زمینه صورت گرفت نهایتا در سال 91 به تولید نمونه اولیه رسیدیم و یك ربات ساختیم كه البته قابل تست نبود و یك حركت های ابتدایی از آن گرفتیم.
وی خاطرنشان كرد: در مرحله بعد، كار بهینه سازی ربات را نسبت به نمونه های خارجی انجام دادیم و ایمنی آن را بالا بردیم تا بتواند روی بیمار تست شود.
میرزایی صبا ادامه داد: در سال 92، پنج دانشجو به صورت همزمان وارد طرح شدند و برنامه های كنترلی را كامل كردیم و با همكاری مركز توانبخشی دكتر پروانه، دو بیمار حاضر شدند ربات بر روی آنها آزمایش شود.
وی اظهار داشت: بین 10 تا 14 جلسه روی بیماران تست كردیم و متخصصان مركز درمانی، وضعیت بیماران در مراحل قبل و بعد از درمان با استفاده از ربات را مورد بررسی قرار دادند و به گزارش مركز توانبخشی، بهبود بسیار خوبی در این دو بیمار حاصل شد و از نظر پزشكی، تاییده و گواهی عملكرد برای این ربات صادر شد.
این مخترع جوان درخصوص عملكرد این ربات توانبخشی توضیح داد: با توجه به اهداف كوتاه مدت طرح كه توانبخشی بیماران فلج یك سویه بود، ربات توانبخشی برای یك پا طراحی و ساخته ش و برای آنكه بیمار بتواند حین تمرین توانبخشی با ربات، حركت طبیعی همانند انسان سالم را داشته باشد پنج درجه آزادی برای ربات انتخاب شد كه دو درجه آن فعال و سه درجه غیرفعال هست.
به گفته وی برای آنكه امكان كنترل نیرو و برگشت پذیری برای ربات فراهم شود، عملگرهای جدیدی با عنوان عملگر سری الاستیك در طراحی ربات درنظر گرفته شده و سعی بر آن بوده است كه اینرسی اجزا به حداقل برسد و برای این منظور موتورهای محرك حتی المقدور به پایه ربات منتقل شده اند و طراحی بازوهای ربات نیز با حداقل وزن صورت گرفته است.
میرزایی صبا تصریح كرد: اندازه گیری وزن، اصطكاك و اینرسی مدل ارائه شده نشان می دهد كه طرح مورد نظر نسبت به مدل های دیگر دارای نیروهای مقاوم كمتری است كه این امر پیاده سازی روش های كنترلی مشاركتی، كه برای درمان بسیار حائز اهمیت است را میسر می سازد.
وی درباره بیمارانی كه می توانند از این ربات توانبخشی استفاده كنند نیز گفت: استفاده از این ربات به بهبود حركت بیمارانی كه ناتوانی حركتی براثر قطع نخاع دارند كمكی نمی كند زیرا عملكرد ربات در زمینه بهبود حركت و بهبود گام برداشتن، تعریف شده است.
میرزایی صبا تاكید كرد: بیشتر افرادی كه بنا به دلایل مختلف از جمله سكته مغزی، دچار ناتوانی حركتی شده اند ولی بخشی از اعصاب آنها سالم است می توانند از این ربات كمك بگیرند تا توانایی گام برداشتن به صورت موثر به آنها برگردد و اشكالات راه رفتنشان اصلاح شود.
وی افزود: این ربات ایرانی در مراكز فیزیوتراپی استفاده می شود و قابلیت حمل همراه با بیمار را ندارد.
این مبتكر جوان ایرانی از حمایت های موثر معاونت پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس در طراحی و ساخت این ربات توانبخشی قدردانی كرد و گفت: این حمایت ها حتی بیشتر از ظرفیت بودجه های پژوهشی دانشگاه بود و هزینه های مالی طرح را تا رسیدن به ساخت یك نمونه آزمایشگاهی تامین كرد.
وی درخصوص وضعیت فعلی طرح نیز گفت: الان مشكل این است كه كار ما در سطح صنعتی ارائه نشده است و اگر بخواهیم نمونه صنعتی را تولید كنیم باید بیش از 100 میلیون تومان هزینه كنیم كه از عهده مان خارج است و از طرف دیگر تا زمانی كه نمونه صنعتی تولید نكنیم این طرح معرفی نخواهد شد.
میرزایی صبا تاكید كرد: اگر حمایتهای لازم برای تولید و ارائه نمونه صنعتی این ربات صورت گیرد چون كار قوی است درصورت شناخته شدن مزایای آن، قطعا مورد استقبال قرار خواهد گرفت.
وی با بیان اینكه تولید این ربات توانبخشی كاملا صرفه و توجیه اقتصادی دارد، اظهار داشت: با قاطعیت و اطمینان می گوییم كه می توانیم دستگاه را با یك پنجم قیمت نمونه خارجی بسازیم و نیازهای كشور را در این زمینه پاسخ دهیم.
علمی (4)**1055**1440
تهران - ایرنا -دو دانش آموخته جوان دانشگاه تربیت مدرس با 'طراحی و ساخت ربات آزمایشگاهی توانبخشی پای بیماران' موفق به كسب رتبه دوم پژوهش های كاربردی شانزدهمین جشنواره جوان خوارزمی شدند.