روند رفع توقیف فیلمهای سینمایی در شرایطی با فیلم مهم «خانه پدری» از چهارشنبه آغاز میشود كه یك جریان خاص درصدد است تا به هیچ عنوان هیچ فیلمی رفع توقیف نشود و در همین راستا، برای اینكه قطار رفع توقیفها به حركت در نیاید، سنگاندازیها به اوج خود رسیده اما این روزها در پشت صحنه سینمای ایران دقیقاً چه اتفاقاتی و توسط چه اشخاصی رخ میدهد و در نهایت در این بازی كه این بار مدیران وزارت فرهنگ و ارشاد قصد عقبنشینی از آن را ندارد، چه نتیجهای حاصل خواهد آمد؟
به گزارش «تابناك»؛ پس از كشمكشهای فراوان در خصوص رفع توقیف فیلمهای سینمایی، بالاخره فیلم «خانه پدری» كه كمترین حساسیت دربارهاش وجود داشت و تنها سكانس نخست این اثر به دلیل خشونتش مناسب رده سنی نوجوانان تشخیص داده نمیشد، در ابتدای صف رفع توقیفها قرار گرفت و قرار شد در قالب گروه سینمایی هنر و تجربه با در نظر گرفتن رده بندی سنی اكران محدود داشته باشد و در واقع از شیوه اكران طولی برای نمایش این فیلم استفاده شود.
در همین چارچوب، آخرین ساخته سینمایی عیاری همچون دیگر آثار این كارگردان مطرح سینمای ایران برای مخاطبان بالای شانزده سال در پردیسهای كوروش، آزادی، موزه سینما، خانه هنرمندان، هویزه مشهد و سوره اصفهان از هشتم دی ماه اكران میشود تا بدین شكل طلسم اكران این اثر كه چندین سال در بلاتكلیفی به سر میبرد، شكسته شود و این اتفاق آغاز بر رفع توقیف فیلمهای سینمایی باشد.
صحنهگردان توقیف فیلمهای سینمایی كیست؟
اكران «خانه پدری» از مدتها پیش مشخص بود و هیچ واكنش یا نگرانی را در پی نداشت اما زمانی كه مشخص شد این فیلم نخستین حلقه از زنجیره رفع توقیف فیلمها است، به یك باره موضعگیریها آغاز شد. در واقع نگرانیها نه به دلیل اكران خانه پدری، بلكه به دلیل رفع توقیف فیلمها است و هر فیلم دیگری با هر ممیزی از لیست فیلمهای توقیفی در صف اكران قرار میگرفت، با واكنشهای مشابهی مواجه میشد و به عبارت سادهتر، مشكل لایه پنهان مخالفان رفع توقیف هر فیلمی است كه به منزله افزایش اعتماد سینماگران به دولت خواهد بود.
در این میان اما نقش یك شخص در این پروسه كاملاً هویدا است و ظاهراً صحنه گردان بازی ادامه توقیف فیلمها یك شخص بیشتر نیست؛ شخصی كه از یك سو برخی رسانههای خاص را برای تولید علیه رفع توقیف فیلمها و اكنون علیه رفع توقیف خانه پدری به خط میكند و از آن سو، برخی مسئولان نظارتی تاثیرگذار در پروسه رفع توقیف فیلمها را با تكیه بر خبرها، به سمتی سوق میدهد كه مانع از اكران فیلمها شوند.
در كنار این دو رویكرد، همین صحنهگردان كم سن و سال، تحركاتی را برای عدم اكران فیلم «خانه پدری» در سینماهای حوزه هنری در پیش گرفته تا در صورت عدم اكران این فیلم در سینماهای حوزه، همین پروسه درباره سینماهای شهرداری تهران و دیگر نهادهای صاحب سینما نیز طی شود و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان سینمایی در اكران فیلمهای توقیفی تنها بماند و مجبور به عدم اكران فیلمها شود.
صحنهگردان توقیف فیلمهای سینمایی كیست؟
این روش در گذشته و در دوره شمقدری اتفاق افتاد و پس از پایین كشیده شدن دو فیلم از پرده سینماها، حوزه هنری اقدام به عدم اكران گروهی از فیلمها كرد كه برای حوزه هنری و حتی سینماگرانی كه با حوزه هنری همكاری كردند، هزینهساز شد و هنوز نیز گاهی نقدهایی نسبت به همكاری آن گروه سینماگران با حوزه هنری مطرح میشود. در واقع حوزه هنری، یك مرتبه هزینه كلانی را در سطح افكارعمومی بابت عدم اكران فیلمهایی داده كه با نمایششان هیچ اتفاق منفی در جامعه رخ نداد.
با این حال بعید است رئیس سازمان تبلیغات اسلامی كه به تازگی به جمع شورای پروانه نمایش ملحق شده، با این جریان همراهی كند و در شرایطی كه نهادهای فرهنگی تعامل بالایی دارند، این اتفاق منجر به آغاز اختلافات میان حوزه هنری و وزارت فرهنگ و ارشاد شود؛ اختلافاتی كه در دولت پیشین به اوج خود رسید و باعث شد رئیس جمهور وقت به تندی از این مجموعه در كنفرانس خبریاش انتقاد كند. این مسئله از آن جهت اهمیت دارد كه با دعوت خاموشی به عنوان مقام ارشد بر حوزه هنری به شورای پروانه نمایش، انتظار میرود اتفاقات رخ داده برای برخی فیلمها در دولت پیشین تكرار نشود.
در این میان یك نقد اساسی نسبت به برخی مدیران وجود دارد و آن هم به كارگیری چهرههایی نظیر صحنه گردان توقیف فیلمهای سینمایی در نهادهای موثر در روند اكران است، چرا كه در شرایط كنونی گره زدن امر فرهنگی به ماجراجویی به منزله سلب امنیت در نظام تولید آثار فرهنگی - آن هم در این شرایط كه اغلب آثار فرهنگی از جمله فیلم در گیشه توان سودآوری بالایی ندارند- است و باید به شدت از چنین برخوردی با حوزه فرهنگ و به ویژه سینما كه گرانترین محصول فرهنگی را دارد، پرهیز كرد.
صحنهگردان توقیف فیلمهای سینمایی كیست؟
بدون شك اگر این جنگ تازه اكران كه در پشت پرده به شدت در جریان است، منجر به عدم اكران فیلمها شود و امنیت سرمایه گذاری بیش از این كاهش یابد، در سالهای آینده هیچ فیلم با سرمایه گذاری كلان تولید نخواهد شد و بیش از پیش آثار كمهزینه آپارتمانی تولید میشود كه فاقد خاصیت و اثرگذاری خواهند بود اما دیگر برای اكران مشكلی نخواهند داشت.
باید پذیرفت در جامعهای كه مطابق با آمار اعلام شده توسط نهادهای انتظامی، 16 درصد قتلهای رخ داده در هر سال ناموسی است و این درصد با در نظر گرفتن آمار 1910 قتل سال 92، معادل حدود 300 قتل ناموسی در سال میشود، نمیتوان سكوت كرد و به این چالش نپرداخت و اگر هنرمند یا سینماگران به این معضل پرداخت، نباید مقابل دهانش را گرفت و یا از او خواست، هیچ سكانسی از وقوع یك قتل را به تصویر نكشد!
با این اوصاف اگر فیلمی همچون خانه پدری كه تنها یك صحنه قتل به نمایش میگذارد و سپس در سایر سكانسهای فیلم، تاوان چنین قتلی را برای خانواده به تصویر میكشد نیز ساخته نشود، چگونه میتوان به نقد این موضوع پرداخت و تلاش كرد تا با آگاهی به جامعه، این آمار را در نسلهای بعد به صفر نزدیك كرد؟ آیا باید به خاطر لجبازی سیاسی و با هدف ناكام گذاشتن یك طیف از مدیران فرهنگی، اجازه بیان یك نقد اجتماعی ساده را نیز نداد؟
منبع / تابناك
اول **
تهران - ایرنا - سایت خبری تابناك نوشت :همین صحنهگردان تلاشهایی را برای عدم اكران فیلم «خانه پدری» در سینماهای حوزه هنری در پیش گرفته تا در صورت عدم اكران این فیلم در سینماهای حوزه، همین پروسه درباره سینماهای شهرداری تهران و دیگر نهادهای صاحب سینما نیز طی شود و وزارت ارشاد در اكران فیلمهای توقیفی تنها بماند و مجبور به عدم اكران فیلمها شود...