به گزارش الف، همزمان سعودي ها حضور نظامي خود در مرز با يمن را افزايش داده و قدرت گرفتن نيروهاي شيعي را عاملي به شدت تهديدزا قلمداد مي كنند و از اين رو برخي كارشناسان از احتمال دخالت عربستان يا آمريكا و يا تقويت نيروهاي القاعده براي مقابله با حوثي ها سخن مي گويند. امر واضح و مشخص اين است كه حضور نظامي عربستان در يمن براي سعودي ها همانند باتلاق خواهد بود.
اين در حالي است كه استفان والت تحليلگر روابط بين‌الملل در آمريكا در يادداشتي براي مجله «فارين پاليسي» درباره دخالت احتمالي آمريكا در يمن و «5 درسي كه واشنگتن از بدبختي‌ها و حوادث ناگوار خاورميانه نمي‌تواند عبرت بگيرد»، مي‌پردازد.
در اين يادداشت آمده است:«آمريكا باز هم دارد در اين باره كه يك كشور اقتدارگرا در جهان عرب يا اسلامي منبع احتمالي دردسر جدي است، تصميم مي‌گيرد. آمريكا تعدادي نظامي و يا تسليحات پيشرفته براي از بين بردن مشكل مي‌فرستد و از تعدادي از رهبران محلي به اميد استقرار يك دولت بهتر حمايت مي‌كند. اما به جاي از بين بردن افراد بد، واشنگتن درباره ايجاد رژيم نوع جديد و بهبود يافته نگراني داشته و مداخله آمريكا تنها سبب دميدن در شعله خصومت ضد آمريكايي و تقويت يك درگيري داخلي مي‌شود».
به گزارش فارس، والت تصريح مي‌كند: «افرادي كه ما از آنها حمايت مي‌كنيم، پس از مدتي مشخص مي‌شود كه فاسد، غيرموثر و يا هر دو بوده و همچنين قادر به قدرت گرفتن و يا ناتوان از حفظ آن هستند. پس از صرف هزينه ده‌ها ميليون دلاري و از دست دادن تعدادي نيرو، ما دوباره به جايي كه شروع كرديم، برمي‌گرديم».
تحليلگر برجسته روابط بين‌الملل تاكيد مي‌كند: «آيا موضوعات مطرح شده براي شما آشنا به نظر مي‌آيد؟ البته اين موضوع شگفت آور نيست. اين داستان ناراحت كننده و غمگين در عراق، سوريه،ليبي، سومالي، سوريه و اكنون در يمن با شدت و ضعف متفاوت صدق مي‌كند. در هر يك از اين موارد، آمريكا از نيروي نظامي و اقدام مخفيانه براي مبارزه با تروريستها و سازماندهي مجدد به سياست داخلي يك كشور در فاصله‌هاي دور(از آمريكا) استفاده كرده است».
استاد دانشگاه هاروارد با اشاره به پيامدهاي دخالت‌هاي آمريكا مي‌گويد: «در هر يك از اين موارد، دخالت آمريكا وضعيت بد را بهتر نكرد و اغلب آن را بدتر كرد. اما با وجود اين سلسله طولاني از شكستها به نظر مي‌رسد هيچ شناسايي رسمي درباره اين موضوع كه شايد ما مسير غلطي در مقابله و مواجهه با اين مشكلات باشيم، وجود نداشته است».
والت تاكيد مي‌كند: «موضوع يمن در اين باره به طور خاص آموزنده است. اين كشور يكي از فقيرترين كشورهاي جهان عرب و با تاريخي طولاني از تفرقه و اختلاف سياسي و مداخله خارجي است. يك جنگ داخلي سخت در دهه 1960 اتفاق افتاد كه در آن جمال عبدالناصر مصر در تلاشي بيهوده و پرهزينه، حدود 50 هزار سرباز به يمن فرستاد تا از نيروهاي انقلابي حمايت كند. يمن در سال 1967 به دو قسمت رقيب شمالي و جنوبي تقسيم شد و جمهوري دموكراتيك خلق مردم يمن به يك كشور مشتري و همراه شوروي براي 20 سال تبديل شد. در سال 1990 دو كشور براي اتحاد به توافق رسيدند اما اختلافات شديد آنها باقي ماند و علي عبدالله صالح رئيس‌جمهور سابق چالشهايي را مقابل حكومت فاسد خود مي‌ديد. يمن همچنان تا همين امروز هم جامعه قبيله‌‌اي باقي بوده و بخشهايي از آن منزلگاه القاعده در شبه جزيره عرب است».
تحليلگر آمريكايي در ادامه تصريح مي‌كند: «بر اساس سياست ضد تروريسم آمريكا حملات پهپادي متعددي عليه القاعده در شبه جزيره عرب انجام شد. وقتي تظاهرات مردمي عليه علي عبدالله صالح آغاز شد، واشنگتن كمك كرد تا صالح استعفا داده و از جانشينش حمايت كرد. وقتي عبدربه منصور هادي به دنبال تسلط جنبش حوثي‌ها بر پايتخت يمن و درخواست تقسيم متناسب منابع و قدرت شدند، استعفا داد».
وي در توضيح نيروهاي انصارالله يمن اينطور مي‌نويسد: «خبر خوب آن است كه حوثي‌ها با القاعده دشمن هستند اما خبر بد آن است كه آنها با آمريكا هم دشمن هستند. با توجه به وضعيت جاري، خطر جنگ داخلي تازه در يمن بيش از پيش وجود دارد».
استفن والت مي‌نويسد: «درسهاي بزرگي اينجا هست كه بايد دقت شود. اين درسها هشداري عاقلانه به نومحافظه كاران مصر و مداخله گرايان ليبرال است كه همچنان معقدند كه مقامات حاضر در واشنگتن مي‌توانند با تعدادي پهپاد، تعدادي نيروي ويژه آموزش ديده و پول، آنچه را در فواصل دور جهان اتفاق مي‌افتد كنترل كنند».
درس و عبرت اول: آمريكا فهم درستي از جوامع ديگر ندارد
والت تصريح كرد:«درس اول اين است كه آمريكا فاقد يك فهم مفصل و پيچيده از بسياري از جوامع به ويژه آنهايي كه تاريخ،فرهنگ،شبكه‌هاي اجتماعي و خواسته‌ها و مطالباتشان بسيار با ما متفاوت است، مي‌باشد. مديريت فرايند سياسي و اجتماعي جوامعي كه ما مي‌شناسيم شبيه به جامعه خود آمريكا به اندازه كافي مشكل است و اين موضوع براي مهندسي اجتماعي جوامع با شناخت كم به شدت سخت است».
درس دوم،توسل به نيروي نظامي تبعات ناخواسته دارد
تحليلگر روابط بين‌الملل مي‌نويسد: «درس دومي كه به طور دائم فراموش شده ، آن است كه قدرت نظامي يك ابزار خام است كه هميشه تاثيرات ناخواسته ايجاد مي‌كند. بدون شك حملات پهپادي و ديگر روشها، تعدادي از اعضاي القاعده را كشته اما مشكل ان است كه تعداد زيادي از غيرنظاميان يمني هم كشته شدند و در كل افكار عمومي يمن را عليه آمريكا كرده است. با وجود اينكه تعداد قابل توجهي از مقامات سابق آمريكايي و ديگر كارشناسان خواستار تجديدنظر در رويكرد اصولي آمريكا شده‌اند، نشان كمي وجود دارد كه به چنين هشدارهايي توجه شده باشد».
درس سوم، دخالت خارجي در ديگر كشورها فساد ايجاد مي‌كند
والت در اين باره نوشت: «همانطور كه 'سارا چايس' در كتاب جديدش مطرح كرده، دخالت خارجي اغلب فساد را تقويت كرده و دولتهاي محلي را غيرموثر و غيرمردمي مي‌كند. وقتي آمريكا و ديگر تامين كنندگان مالي، شروع به دادن مقادير پول به مشتريان منتخب خودشان مي‌كنند آن مشتريان به برداشتن اين پولها به نفع خود تحريك مي‌شوند. حقيقت ناراحت كننده آن است كه گهگاه ابزارهاي مناسب در دسترسي براي ترسيم سياست يك كشور در مسير درست وجود ندارد در اين موارد حتي هويچ‌هاي با حسن نيت و و چماقهاي هوشمندانه تاثير مثبت چنداني نخواهند داشت».
درس چهارم، عدم صحت اطلاعات داده شده به آمريكا توسط متحدانش
وي توضيح مي‌دهد: «درس چهارم آن است كه سياسيون در سرزمينهاي خارجي، به ما آنچه كه ما خواهان شنيدن هستيم خواهند گفت چه درست باشد چه نباشد. اين موضوع درباره متحدان مختلف آمريكا در خاورميانه صحت دارد. در يمن، علي عبدالله صالح سالها با اين ادعا كه دشمن سرسخت القاعده است از حمايت آمريكا برخوردار بود اگرچه مشخص نيست او هرگز كار زيادي براي حل مشكل كرده باشد».
درس پنجم، دخالت آمريكا در بسياري از موارد غيرضروري است
استفان والت توضيح مي‌دهد: «درس پنجم و آخر البته خبر خوبي است. دخالت غيرسازنده ما در خاورميانه شايد ضروري نباشد. البته هشداردهندگان معمولي مشغول جنجال درباره ايجاد 'امپراطوري ايران' هستند تحولي كه جالب است چرا كه اين بازها(نومحافظه‌كاران) از سوي ديگر معتقدند تحريمهاي آمريكا تهران را به زانو درآورده است».
وي ادامه مي‌دهد: «آنچه اكنون در يمن در حال حادث شدن است براي امنيت آمريكا چالش و حياتي نيست. بهترين پاسخ ادامه دخالت در چنين كشورهايي نيست بلكه بهترين پاسخ كار اطلاعاتي به سبك قديم، دريافت و در اختيار قرار دادن اطلاعات با شركاي مهم، دفاع هوشمندانه از خود آمريكا و كاهش معنادار حضور نظاميان(آمريكايي) در ديگر نقاط جهان است».
والت هشدار مي‌دهد: «به خاطر داشته باشد كه بخشي از مشكل وجود تروريسم به دليل دخالت مكرر آمريكا در امور خاورميانه بوده است. ما اين مشكل را با دو برابر و تشديد سياستهايي كه سبب توليد تروريسم شده، نمي‌توانيم كاهش دهيم».
در پايان اين ياداشت تحليلگر آمريكايي مي‌نويسد: «صدمه نديدن،اصل خوبي است و آخرين فصل ناراحت‌كننده در يمن شاهد و مدركي ديگر براي تصديق اين موضوع است. تنها سوالي كه وجود دارد آن است كه آيا كسي در واشنگتن نگاهي به مسير طي شده ما(طي ساليان اخير) خواهد انداخت و شروع به كار روي رويكرد جايگزين خواهد كرد؟».
منبع/ الف
اول **
تهران - ايرنا - سايت خبري الف مي نويسد :عبدربه منصور هادي،رئيس جمهور يمن، كه از متحدان اصلي عربستان در منطقه محسوب مي شود پنجشنبه شب و در پي ادامه اعتراضات مردمي از سمت خود استعفا داد و اين رويداد موجب افزايش احتمال به قدرت رسيدن حوثي ها در يمن شده امري كه رياض و آمريكا به شدت با آن مخالف هستند.
