در اين مطلب كه توسط گروه اجتماعي اين نشريه تهيه شده آمده است: پوكي استخوان يكي از انواع شايع بيماري هاي استخواني است، نوعي بيماري كه به گفته پزشكان نشانه خاصي ندارد و ممكن است فرد به واسطه شكستگي به آن پي ببرد. اين عارضه از جمله بيماري هايي است كه اصلاح رژيم هاي غذايي از كودكي مي تواند تا حد زيادي از بروز آن جلوگيري كند. پوكي استخوان منحصر به سن خاصي نيست ولي با بالا رفتن سن احتمال بروز آن بيشتر مي شود.پزشكان توصيه مي كنند كه بهتر است قبل از اين كه عوارض پوكي استخوان خود را نشان دهد، سنجش استخوان انجام شود.
همراه ديرينه
«وحداني» يكي از شهروندان در اين باره مي گويد: مدتي است كه به پوكي استخوان مبتلا هستم و فكر نمي كردم كه فرزندم هم به اين بيماري مبتلا شود.وي ادامه مي دهد: در بدو تولد، فرزندم دچار شكستگي از ناحيه پا شد و از همان زمان مشكل شكستگي او رفع نشد و به گفته پزشكان پوكي استخوان فرزندم اجازه نمي دهد استخوان شكسته جوش بخورد، براي همين پسرم همچنان بعد از گذشت 8 سال قادر به راه رفتن نيست.وي با بيان اين كه مصرف قرص هاي كلسيم هم نتوانسته است مشكل فرزندم را رفع كند، عنوان مي كند: استفاده روزانه از مواد پروتئيني و موادغذايي كه حاوي كلسيم است به طور فشرده در برنامه غذايي فرزندم گنجانده شده، ولي همچنان فرزندم درگير پوكي استخوان است.
درد بي پايان مفصل
«شريفي» يك شهروند ديگر است كه به علت درد زانو به پزشك مراجعه كرده و بعد از آزمايش متوجه پوكي استخوانش شده است.وي مي گويد: 25 سال بيشتر نداشتم و به تازگي مشغول كار شده بودم به همين دليل مجبور بودم ساعت هاي طولاني در روز پشت ميز بدون تحرك بنشينم و كمتر از 2 ماه به شدت زانو درد شدم.
وي ادامه مي دهد: به تدريج مچ دستم هم درد گرفت و همين مسئله باعث شد بيشتر از قبل آزرده شوم و اين بار از خوددرماني پرهيز و به پزشك مراجعه كردم كه تشخيص پزشك ابتلا به پوكي استخوان بود.
عوامل ايجاد پوكي استخوان
پوكي استخوان به كاهش استحكام استخوان گفته مي شود كه استخوان را مستعد به شكستگي مي كند. يك پزشك فوق تخصص غدد با بيان اين مطلب مي گويد: ابتلا به پوكي استخوان در بين زنان بيشتر از مردان است تا جايي كه در خانم هاي بالاي 50 سال از هر 3 نفر، يك نفر و خانم هاي بالاي 80 سال از هر 3 نفر، 2 نفر به پوكي استخوان مبتلا هستند.دكتر «سليمي فر» با بيان اين كه پوكي استخوان همه استخوان ها را دچار شكستگي مي كند ولي بيشتر استخوان هاي سر، گردن، ران، مهره ها و مچ دست ها در معرض خطر هستند، خاطر نشان مي كند: شكستگي در سر، گردن و استخوان ران مي تواند در 20 درصد از موارد باعث فوت فرد شود و در 30 درصد از موارد هم فرد از كار افتاده خواهد شد و فقط در 50 درصد از موارد فردي كه دچار شكستگي استخوان ران مي شود مي تواند دوباره به زندگي اوليه خود باز گردد.اين استاد دانشگاه، ژنتيك را يكي از مهم ترين عوامل ايجاد پوكي استخوان مي داند و مي گويد: برخي افراد به شكل وراثتي به پوكي استخوان مبتلا مي شوند و ممكن است در سنين خيلي پايين هم از اين بيماري رنج ببرند. سن هم عامل ديگر پوكي استخوان برشمرده شده است و معمولاً زنان بعد از يائسگي و مردها هم به دليل كمبود هورمون هاي جنسي به پوكي استخوان مبتلا مي شوند.
مصرف كلسيم را جدي بگيريد
وي با اشاره به ارتباط تنگاتنگ تغذيه و پوكي استخوان، عنوان مي كند: تغذيه عامل ديگر ايجاد پوكي استخوان است و افرادي كه كلسيم كمتري مصرف مي كنند بيشتر در معرض خطر هستند، البته برخي از افراد مصرف كلسيم خوبي دارند ولي بنا به دلايلي كلسيم جذب بدن آن ها نمي شود.دكتر «سليمي فر» ميافزايد: اين امر ممكن است ناشي از كافي نبودن اسيد معده و يا به واسطه ابتلا به بيماري روده باشد، البته علت هاي ديگري هم مي تواند در اين امر دخيل باشد به عنوان مثال فرد ممكن است به اندازه كافي كلسيم مصرف كند ولي به دليل استفاده از غذاهاي پروتئيني و يا غذاهاي پرنمك كلسيم بيشتر از حد معمول از بدن دفع شود.وي با اشاره به ميزان نياز روزانه بدن به كلسيم مي گويد: ميزان كلسيمي كه فرد به طور روزانه به آن نياز دارد تا پايان 3 سالگي 500 ميلي گرم و از 8 تا پايان 18 سالگي، هزار و 300 ميلي گرم است كه اين مقدار از پايان 18 سالگي تا پايان 50 سالگي به هزار و 500 ميلي گرم مي رسد و از پايان 50 سالگي هم تا پايان عمر فرد بايد روزانه هزار ميلي گرم كلسيم مصرف كند.
آفتاب بگيريد
اين پزشك فوق تخصص عنوان مي كند: كلسيم براي اين كه جذب بدن شود به ويتامين D نياز دارد كه اين ويتامين از طريق خوردني ها و منابع گياهي همچون عدس و سويا و از طريق منابع حيواني مانند ماهي و زرده تخم مرغ تأمين مي شود.وي ادامه مي دهد: راه ديگر ورود اين ويتامين به بدن، جذب آن از طريق پوست توسط نورخورشيد است و اگر فرد بخواهد از اين طريق ويتامين D مورد نياز بدن خود را تأمين كند بايد صورت، بازوها و دست ها به مدت 10 تا 30 دقيقه به طور روزانه و در هفته 2 تا 3 بار بدن خود را در تماس با نور خورشيد قرار دهد و اين تماس بايد طوري باشد كه پوست به حالت گر گرفتگي در بيايد و به يك قرمزي مختصر برسد.وي با بيان كه يكي ديگر از عواملي كه فرد را به پوكي استخوان مستعد مي كند اين است كه فرد ويتامين k به اندازه كافي استفاده نكرده باشد، مي گويد: افرادي كه از سيگار استفاده مي كنند استعداد زيادي براي پوكي استخوان دارند زيرا اين امر باعث مي شود سلول هاي استخوان ساز از بين بروند، اگرچه نبايد در اين ميان از افراد مبتلا به بيماري هاي غددي، روماتيسمي، گوارشي و سرطاني نيز غافل شد، زيرا اين افراد هم مستعد به پوكي استخوان هستند.
پيشگيري قبل از درمان
اين استاد دانشگاه متذكر مي شود: اصلاح رژيم هاي غذايي در پيشگيري از اين بيماري تأثير زيادي دارد.وي تاكيد مي كند: براي پيشگيري به فرد توصيه مي شود كه ورزش كند و اگر فردي تا سن ميانسالي مرتب ورزش كند بيشترين تراكم استخواني را خواهد داشت و اگر در بزرگسالي به انجام ورزش مبادرت ورزد تا زماني كه ورزش كند برداشت استخوانش كاهش مي يابد ولي به محض قطع كردن ورزش از دست دادن استخوان مثل سابق رو به افزايش خواهد رفت بنابراين بايد فعاليت هاي ورزشي ادامه دار باشد. ك/1
626
روزنامه خراسان شمالي در شماره روز دوشنبه خود با انتشار مطلبي به عارضه پوكي استخوان، علل و راههاي جلوگيري از آن پرداخته است.