به گزارش ایرنا، مهدی مجتهدی روز پنج شنبه در كارگاه معیشت پایدار، راهی برای احیاء تالاب ها، اظهار كرد: با تشدید شرایط خشك شدن دریاچه ارومیه، اهمیت این تالاب ها به عنوان منبع آب شیرین منطقه و بستری برای ادامه حیات پرندگان و حیوانات دوچندان شده است.
وی با اشاره به اینكه در این عرصه تالاب قره قشلاق به عنوان بزرگترین تالاب اقماری حوزه این دریاچه نقش مهمی ایفا می كند، افزود: شكار غیرمجاز پرندگان و تخلیه فاضلاب برخی صنایع، از جمله مشكلاتی است كه این تالاب را تهدید می كند و باید برای جلوگیری از ادامه این روند برنامه ریزی كرد.
مجتهدی با بیان اینكه بیشترین بحث های زیست محیطی منطقه به سمت دریاچه ارومیه معطوف شده و از تالاب ها كمتر سخنی به میان می آید، یادآوری كرد: اطراف تالاب هایی همچون قره قشلاق به دلیل تنوع بالای گیاهی و جانوری از نظر زیست محیطی حایز اهمیت است و به همیل دلیل باید حمایت بیشتری از برنامه های این حوزه شود.
وی زیست پرندگانی همچون ماهی خورك (كه مختص مناطق گرمسیر كشور است)، پرنده تاج طلایی (كه كوچكترین پرنده غرب آسیا به شمار می رود) و حضور دسته های بزرگ پرندگانی همچون غاز كه نمونه های آن كمتر در دیگر نقاط كشور دیده می شود را فقط نمونه هایی از تنوع زیست محیطی و اهمیت تالاب قره قشلاق اعلام كرد.
مجتهدی با بیان اینكه 40 درصد آب دریاچه ارومیه توسط زرینه رود تامین می شود، گفت: حدود سه هزار پمپ در محدوده 30 روستای نزدیك تالاب قره قشلاق به صورت شبانه روزی از این رودخانه پمپاژ می كند كه این آب صرف مصارف كشاورزی پرآب می شود.
مدیر انجمن دامون برداشت غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانه زرینه رود را از دیگر عوامل موثر در كاهش آب خروجی از این رودخانه اعلام و اضافه كرد: ادامه این شرایط نه فقط دریاچه ارومیه بلكه تالاب قره قشلاق را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
به گزارش ایرنا، آذربایجان شرقی 14 تالاب مهم دارد كه تالاب قره قشلاق با 22 هزار و 225 هكتار وسعت در شهرستان بناب به دلیل زیبایی و تنوع گونه های جانوری و گیاهی به عروس تالاب های شمال غرب كشور شهرت یافته است.
منطقه تالاب قره قشلاق بناب یك اكوسیستم ویژه و منحصر به فرد با چشم اندازهای طبیعی و زیبا، آبگیرها و ماندآبهای شاخص، یكی از زیستگاه های بسیار مناسب برای گونه های مختلف پرندگان است و این منطقه از طریق پاسگاه های محیط بانی 'چپقلو و قره قوزلو' و برجك دیده بانی جدید التاسیس تحت حفاظت قرار دارد.
جاذبه های طبیعی بكر و دست نخورده و تنوع گونه های گیاهی، جانوری شامل آبزیان، پرندگان مهاجر و گرازهای پا كوتاه از جمله ویژگی های شناسنامه ای تالاب قره قشلاق هستند كه جایگاه این زیست بوم را در بین میراث زیستی كشور تحكیم كرده اند.
تالاب و منطقه شكارممنوع قره قشلاق با 48 هزار هكتار وسعت در بین رودخانه های دایمی صوفی چای و زرینه رود و درحاشیه جنوبی پارك ملی دریاچه ارومیه در جنوب استان آذربایجان شرقی حد فاصل شهرستان های بناب، میانوآب و میانه واقع شده است.
تالاب قره قشلاق هرسال در فصل سرما، مامن هزاران پرنده مهاجر است كه از دوردست ها به ویژه سرمای كشنده سیبری با خاطره خوش میزبانی سال های متمادی به این منطقه مهاجرت می كنند. از این رو رقص فلامینگوها و درناها در شروع سال شمسی همواره نوید زندگی و بهار را به مردم بومی منطقه و گردشگران داخلی و خارجی بازدید كننده از تالاب هدیه می كند.
این تالاب كه یكي از تالابهاي شاخص شمال غرب كشور در زمینه حفظ گونههاي جانوري است از سال 1364 به عنوان منطقه شكار ممنوع اعلام شده است.
وجود 185 گونه پرنده بومي و مهاجر، پستانداران متعدد، گونه هاي متنوع و نادر گیاهي و آبزي تالاب قره قشلاق نشان دهنده غناي این زیستگاه به عنوان یكي از ذخیره گاههاي اصلي و طبیعي است.
تنوع زیستي قره قشلاق آن را به یكي از زیستگاه هاي مهم حیات طبیعي و وحشي تبدیل كرده كه بعد از تالاب 'فوري گل آرا' در درجه دوم اهمیت قرار داده است.
میش مرغ، فلامینگو، درنا، اردك، غاز آنقوت و كبك از جمله پرندگاني هستند كه در این تالاب به صورت مهاجر و دایم سكونت دارند و هم اكنون 70 قطعه میش مرغ از پرندگان بسیار نادر و در حال انقراض است، در تالاب قره قشلاق به حیات خود ادامه مي دهند.
همچنین از گز، نی، نخل مرداب و گیاهان خانواده اسفناج به عنوان گونه هاي شاخص گیاهي تالاب قره قشلاق می توان نام برد.
دریاچه ارومیه به مساحت پنج هزار كیلومتر مربع دریاچه ای وسیع و با شوری زیاد است كه در شمال غربی ایران و بین استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی واقع شده است.
این دریاچه در پایین ترین نقطه حوضه آبریز بسته ای با مساحت تقریبی 52 هزار كیلومتر مربع، كه قسمت هایی از آن در استان كردستان واقع شده است، قرار دارد.
دریاچه ارومیه یك پارك ملی و یكی از بزرگترین رامسر سایت های موجود در ایران است كه به عنوان ذخیره گاه زیست كره یونسكو نیز معرفی شده است.
تعداد زیادی تالابهای اقماری آب شیرین و لب شور در اطراف این دریاچه واقع شده اند كه بسیاری از آن ها از لحاظ تنوع زیستی از اهمیت جهانی برخوردارند.
دریاچه ارومیه و تالاب های اقماری آن به عنوان یكی از سایت های نمونه طرح حفاظت از تالاب های ایران با مشاركت برنامه عمران سازمان ملل (UNDP/GEF ) انتخاب شده است.
هدف این طرح، كاهش تهدیدات عمده پیش روی این منطقه تالابی حفاظت شده از طریق استقرار مدیریت اكوسیستمی، با استفاده از یك برنامه جامع مدیریتی است.
دریاچه ارومیه طی دهه گذشته به علت كاهش شدید سطح آب و افزایش شوری، با شرایطی بحرانی مواجه بوده است. بسیاری از تالاب های اقماری اطراف دریاچه نیز در اثر اجرای طرح های زیربنایی، تغییر كاربری زمین، آلودگی و كاهش جریان های ورودی آب آسیب دیده اند.
این مشكلات، تنوع زیستی این مجموعه تالابی را كه از اهمیت بین المللی برخوردار بوده و برای جوامع محلی فواید متعددی دیگری را نیز فراهم می كند، تهدید می كنند.
انجمن دامون (جوانان حافظ زمین) گروهی مردم نهاد علاقمند و فعال در حوزه محیط زیست است كه با رویكرد تعامل مسوولانه، ایجاد هم افزایی و انسجام بخشی فعالیت‌ها، برای حفظ و ارتقای موثر سرمایه های ملی و منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب سرزمین، با استفاده های از شیوه های نوین و علمی مدیریت محیط زیست، از طریق جلب مشاركت ذینفعان و ذی ربطان و توانمند سازی ایشان فعالیت می كند.
2090/1756
تبریز - ایرنا - مدیر انجمن دامون (جوانان حافظ زمین) با بیان اینكه تالاب های دریاچه ارومیه آخرین پناهگاه پرندگان و حیوانات مهاجر و بومی آن هستند، بر ضرورت حفاظت از این تالاب ها و زیست محیط اطراف آن تاكید كرد.
