چهارشنبه سوری و چهارشنبه سوزی

به گزارش ایرنا چند سالی است از صدای ترقه و فشفشه و نارنجك های دست ساز بگیریم تا انفجار خانه ها و خودروها و نشاندن آتش و خاكستر به جای درختان سبز، همه و همه صحنه هایی است كه واژه چهارشنبه سوری را در ذهن تداعی می كند یا به تعبیر رایج تر چهارشنبه سوزی.

صدای آمبولانس ها، رنگ قرمز آژیر خطر خودروهای آتش نشانی و نیز چراغ های گردان خودروهای انتظامی هم نشان از احتمال یك خطر، یك آسیب و یك جان دادن به بهای هیچ، به دلیل یك هیجان و بی احتیاطی است.

گذشته از آنكه در آستانه نوروز باستانی عده زیادی از نیروهای انتظامی، آتش نشانی، اورژانس، بیمارستان ها و سایر نهادهای امداد و نجات باید خستگی یك روز طاقت فرسا را به دوش بكشند عده ای با بی تدبیری و غفلت خود خانواده های زیادی را نگران، مضطرب و حتی در مواردی داغدیده می كنند.

اما امسال كه بهار رنگ و بوی فاطمی هم دارد بدون شك، چهارشنبه سوری در آرامش كامل سپری خواهد شد زیرا مردم ایران اسلامی به ائمه اطهار (ع) ارادتی بی نظیر و مثال زدنی دارند.



**طرح ویژه نیروی انتظامی در چهارشنبه آخر سال

فرمانده انتظامی استان كرمان به طرح ویژه نیروی انتظامی برای چهارشنبه آخر سال اشاره و بیان كرد: مردم مسلمان ایران اسلامی احترام ویژه ای برای اهل بیت (ع) دارند و انتظار داریم كه مردم در ایام نوروزی و چهارشنبه سوری هرچه بیشتر به حفظ حرمت حضرت فاطمه (س) توجه كنند.

سردار حسین چناریان تاكید كرد: آیین سنتی چهارشنبه آخر سال باید به صورت خانواده محور و محله محور برگزار شود و پلیس نیز در خدمت نظم و آسایش عمومی خواهد بود.

وی گفت: مردم استان كرمان سال گذشته بهترین همكاری را در چهارشنبه آخر سال داشته اند و امیدواریم امسال نیز همكاری خوبی با نیروی انتظامی داشته باشند.

وی توصیه كرد: آیین چهارشنبه سوری در ساعات اولیه شب با نظارت و مدیریت خانواده ها در محلات برگزار شود و به گونه ای باشد كه موجب سلب آسایش عمومی نشود.

فرمانده انتظامی استان كرمان اظهار كرد: در این طرح نیروهای انتظامی با آمادگی كامل در سطح جامعه حضور خواهند داشت.

وی افزود: بر اساس پیش بینی های انجام شده، چهار پاسگاه فرماندهی انتظامی استان كرمان در چهار نقطه فعال خواهند بود و دستگاه های امداد و نجات نیز هماهنگ شده و اطلاع رسانی انجام می شود.

سردار چناریان با تاكید بر اینكه نیروی انتظامی مانع نشاط مردم نیست گفت: نیروی انتظامی در هیچ میدان، خیابان و پاركی اجازه برگزاری آیین چهارشنبه سوری را نخواهد داد.

وی افزود: وسیله نقلیه افرادی كه قصد ایجاد مزاحمت و انجام رفتارهای غیر اصولی داشته باشند توقیف و با متخلفان نیز برخورد می شود.

فرمانده انتظامی استان كرمان تصریح كرد: افرادی كه در چهارشنبه آخر سال بازداشت شوند تا پایان تعطیلات نوروزی در زندان به سر خواهند برد.



**چهارشنبه سوری بیرون شهر برگزار نمی شود

جانشین فرمانده انتظامی استان كرمان نیز گفت: درباره برگزاری آیین چهارشنبه سوری در مناطقی بیرون از شهر كرمان نیز مطالبی مطرح شده كه این امر منتفی شده است.

سرهنگ عبدالرضا ناظری عنوان كرد: آیین چهارشنبه سوری باید به صورت محله محور و با نظارت خانواده در ساعات اولیه شب برگزار شود و نیروی انتظامی نیز در این رابطه با مردم همكاری خواهد داشت و ممانعتی ایجاد نخواهد كرد.

وی گفت: انسداد میادین و معابر ممنوع است و با افرادی كه موجب بر هم خوردن نظم و امنیت عمومی و سد معبر شوند، برخورد می شود.



**چالش های چهارشنبه سوری

چهارشنبه سوری، كم و بیش ماجرای اسفند ماه هر سال است، ماجرای پر سر و صدا و آتشینی كه به طور معمول از اوایل اسفند آغاز می شود و در آخرین شب چهارشنبه سال اوج می گیرد.

به گزارش دانشگاه علوم پزشكی كرمان چه كسی می داند كه چهارشنبه سوری امسال یا سال بعد، چند چشم زیبا بسته خواهد شد؟ چند دست و صورت مهربان خواهد سوخت؟ چند خانواده داغدار خواهد شد؟ و این ماجرا تا كی ادامه خواهد داشت؟



**آموزش را جدی بگیریم

پیشگیری از حوادث تلخی مانند حوادث چهارشنبه سوری، مستلزم ارتقای فرهنگ ایمنی است و فرهنگ ایمنی بر سه اصل آگاهی، آموزش و الزام استوار است كه بسیاری از والدین بدون آگاه سازی و آموزش مناسب فرزندانشان سراغ الزام می روند و سعی می كنند با توسل به زور و اجبار، آنها را از كاری منع یا به كاری ترغیب كنند اما این شیوه به طور معمول با شكست همراه است.

آگاه سازی و آموزش نوجوانان و جوانان ضرورت دارد و در روند این آگاه سازی باید به شخصیت آنها احترام گذاشت و از جریحه دار كردن غرورشان پرهیز كرد.

راه ایمنی از آموزش می گذرد و پیش شرط آموزش، آگاهی است؛ آگاهی از خطرهای چهارشنبه سوری و شیوه مقابله با این خطرها احتمال بروز حوادث تلخ را در آخرین ماه سال كاهش خواهد داد.



**چهارشنبه سوری و خطر سوختگی

شایع ترین حادثه ای كه در چهارشنبه سوری رخ می دهد سوختگی درجه یك (سطحی) است ولی سوختگی های درجه دو (شدید) و درجه سه (شدیدترین نوع سوختگی) نیز در حوادث چهارشنبه سوری زیاد دیده می شود.

درد، تورم، تاول و قرمزی پوست از حوادث مهمترین نشانه های سوختگی هستند در میان نواحی مختلف بدن به طور معمول سوختگی دست از بقیه شایع تر است و پس از آن، سوختگی صورت و تنه، قطع عضو عفونت ثانویه، دو عارضه خطرناك از میان عوارض زودرس سوختگی اند و اختلال اعصاب و روان، به ویژه افسردگی، یكی از عوارض دیررس سوختگی خیلی زیاد باشد، حتی گاهی ممكن است كار مصدوم به مرگ نیز نیز بینجامد.



**خطر سوختگی و هفت توصیه

1.مصدوم را آرام كرده و شرایط عمومی او را ارزیابی كنید. از باز بودن راه های هوایی او مطمئن شوید، صدایش بزنید یا تكانش بدهید تا از هوشیار بودنش اطمینان حاصل كنید. اگر بیهوش است سر او را عقب بكشید تا زبانش باعث انسداد راه های هوایی اش نشود.

2. محل سوختگی را با آب سرد و تمیز به مدت 10 دقیقه شسته و وسایل تنگ و فشارنده (انگشتر، كمربند، ساعت و ..) را خارج كنید.

3. اگر لباس مصدوم روی عضو سوخته را پوشانده، آن را از بدنش خارج كنید و اگر لباسش به پوست ناحیه سوخته چسبیده است، دور تا دور آن را تا محل چسبیده به بدن قیچی كنید.

4. تاول را نتركانید چون آنها مانند پانسمانی مناسب در محل سوختگی عمل می كنند و آن ناحیه را از آلودگی های محیطی در امان نگه دار می دارند فقط در صورتی باید محل سوختگی را به طور كامل پاكسازی كرد كه سوختگی شیمیایی اتفاق افتاده باشد اما این پاكسازی هم به طور صرف باید به وسیله پزشكان و در شرایط استریل انجام شود.

5. با گاز استریل یا یك پارچه بدون كرك، محل سوختگی را آرام بپوشانید و هرگز خمیردندان، سیب زمینی رنده شده و روغن برای تسكین درد و بهبود سوختگی استفاده نكنید.

6. برای درمان پانسمان سوختگی باید به یك مركز بهداشتی یا درمانگاه مراجعه كنید در سوختگی های سطحی می توانید با استفاده از پمادهای سوختگی و پوشاندن محل سوختگی با یك پارچه تمیز یا گاز استریل، اقدام كمكی اولیه را انجام دهید تا در زمان مناسب، مصدوم را به مركز درمانی برسانید اما در سوختگی های شدید و عمیق باید بلافاصله با اورژانس (115) تماس بگیرید.

7.نواحی تناسلی، انگشتان، كف دست، صورت، مخاط ها و چشم از قسمت های بسیار مهم بدن هستند كه حتی سوختگی های كوچك آنها هم باید به وسیله پزشك معاینه و درمان شود، بنابراین اگر با كوچك ترین سوختگی در این نواحی مواجه شده اید بلافاصله مصدوم را برای معاینه و درمان به مركز درمانی برسانید.



**چهارشنبه سوری و خطر نابینایی

اصابت تركش های ناشی از انفجار مواد محترقه به چشم، باعث بروز آسیب هایی در ناحیه پلك و چشم می شود و گاهی حتی به نابینایی می انجامد، مراجعه سریع به چشم پزشك در صورت برخورد هر شی به چشم شدت ضایعه را كاهش می دهد.



**خطر نابینایی و چهار توصیه

اگر با مصدومی مواجهه داشتید كه دچار آسیب های چشمی شده بود از توصیه های زیر كمك بگیرید:

1. چشم ها و پلك های مصدوم را نمالید و در اولین فرصت به اورژانس چشم پزشكی مراجعه كنید زیرا گاهی آسیب های چشمی در مراحل اولیه علایم زیادی ندارند و ظاهر بدی ایجاد نمی كنند ولی می توانند عواقب ناگواری داشته باشند.

2.چشم آسیب دیده را با یك وسیله در دسترس (مانند لیوان یك بار مصرف یا مقوایی كه به شكل مخروط در آمده) بپوشانید اما دستمال، پنبه یا گاز را روی چشم قرار ندهید.

3. از هیچ پماد و قطره ای استفاده نكنید و چشم ها را نشویید زیرا گاهی همین كارها ممكن است آسیب های چشمی را تشدید كند.

4. تا رسیدن به اورژانس چشم پزشكی از مصرف هر گونه مسكن خودداری كنید و به مصدوم مواد غذایی ندهید تا در صورت نیاز به جراحی بتوان در اولین فرصت این كار را انجام داد.



**چهارشنبه سوری و خطر انفجار

ترس از صدای انفجار یكی از مشكلات رایج چهارشنبه سوری است و می تواند با تظاهراتی مانند از حال رفتن یا احساس درد در بخشی از بدن بویژه قفسه سینه همراه باشد این ترس به طور معمول در كودكان، سالمندان و زنان باردار با عواقب جدی تری همراه است.



**خطر انفجار و دو توصیه

اگر می خواهید از این قبیل عوارض چهارشنبه سوری در امان باشید یا اگر می خواهید به مصدومی كه در اثر سر و صداهای شدید و ناگهانی چهارشنبه سوری از حال رفته كمك كنید می توانید از توصیه های زیر كمك بگیرید:

1. شاید ایمن ترین توصیه به تمام خانواده هایی كه دوست ندارند با چنین عوارضی روبه رو شوند این باشد كه چهارشنبه آخر سال را در جایی كه مطمئن اند كمتر در معرض این قبیل سر و صداها قرار می گیرد، بگذرانند یا از گوش گیرهای مناسب برای كاهش صداهای دریافتی (بویژه برای زنان باردار، كودكان و سالمندان) استفاده كنند.

2. اگر فرد مبتلا به بیماری قلبی با شنیدن صدای نارنجك یا ترقه از هوش رفت و به زمین افتاد او را زیاد حركت ندهید و از اورژانس یا افراد خبره برای بهبود وضعیت او كمك بگیرید سپس مصدوم را به نزدیك ترین بیمارستان یا مركز درمانی برسانید.



**چهارشنبه سوری و خطرهای دیگر

علاوه بر خطرهای رایجی كه ذكر شده وجود تركیباتی مانند نیترات پتاسیم، كلرات باریم، آرسنیك و پركلارت پتاسیم كه در مواد محترقه و منفجره به كار می روند وقتی با اكسیژن هوا یا كربن تركیبات شوند بسیار خطرناك می شوند و می توانند عوارض شدیدی از عوارض پوستی گرفته تا عوارض تنفسی و خونی را به دنبال داشته باشند.

نكته آخر این كه چهارشنبه سوری یك مساله اجتماعی و فرهنگی است و اقدامات برای قرار دادن آن در مسیر صحیح خود و اصلاح رفتارهای نابهنجار پیرامونی باید از جنس این مساله باشد.



گزارش از سمیه حسن شاهی



7440/3028