هرمزگان با حدود یك میلیون و 578 هزار نفر جمعیت و مساحتی حدود 68 هزار كیلومتر مربع در جنوب كشور و در كنار آب های گرم خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفته است.
بر اساس اعلام مسوولین محلی، همزمان با نوروز 93 ،حدود 10میلیون نفر به هرمزگان آمدند اما از بین جاذبه های مختلف این منطقه، بیشترین آشنایی این مسافران، با آب وهوای بهاری و بازارهای آن است و از زیبایی های نهفته در طبیعت آن و تاریخ كهنش، اطلاع اندكی دارند.
برخی از سواحل شنی این استان از شرق تا غرب مانند سواحل بندرخمیر كه در جنگل های حرا فرو رفته اند دارای مناظر بدیع و خیره كننده است، گویی انسان به ناگاه از جهان مادی به رویایی شگرف و فرح بخش گام نهاده باشد.
انسان در این استان كه زیبایی آن با صنعت و مدرنیته درآمیخته، ناگهان به مردمانی بر می خورد كه هنوز زبان و لهجه های باستانی و كلمات اصیل فارسی را، در زندگی روزمره به كار می برند.
هرمزگان و به ویژه منطقه شرق آن از انگشت شمار مناطق كشور است كه هنوز می توان لهجه ها و كلمات ایران باستان را در اصیل ترین شكل خود شنید.
كاوش های باستان شناسی انجام شده در هرمزگان توانسته بر دانسته ها و داده های تاریخی بیفزاید و اطلاعاتی از مردمانی به دست دهد كه در این منطقه و همزمان با تمدن ایلام می زیسته اند.
شهرستان این استان دارای جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی خاص است كه هر كدام بازگوكننده بخشی از هویت مردمانی است كه در گذر زمان بر هویت تاریخی ، فرهنگی و اجتماعی كشور تاثیرگذار بوده اند كه بخشی از ویژگی های هر شهرستان را مرور می كنیم.
*** جاسك
شهرستان جاسك با فاصله 325 كیلومتر از مركز استان در شرق هرمزگان قرار گرفته از مناطقی است كه مردمش به زبان های فارسی، عربی، بلوچی و هندی آشنایی دارند.
جاسك كه به واسطه برنامه های دولت برای تبدیل آن به منطقه آزاد صنعتی تجاری بر سر زبان ها افتاده، خود دارای جاذبه های طبیعی و گردشگری و حتی تاریخی است.
به گفته معاون اداره كل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی هرمزگان ،بر اساس اشیا و سفالینه های كشف شده در جاسك ،سابقه حضور انسان در این شهرستان به 10 هزار سال و پیشینه سكونت انسان به پنج هزار سال قبل باز می گردد.
عباس نوروزی در این باره گفت: پژوهش ها نشان می دهد این شهرستان یكی از كانون های میتراییسم و قداست خورشید در باور ساكنان آن بوده و هنوز معبدی به نام آناهیتا در آن به جا مانده و در دوران پارت ها و ساسانیان نیز مركز تجارت بوده است.
اتاق های ساسانی، تلگرافخانه انگلیسی ها، مناظر زیبای رشته كوه های بشاگرد، خلیج جاسك،صخره های شنی، تپه ماهورها،جنگل های حرا،چشمه های آب گرم پوراف،آبگرم سدیج، برج سیاه و سفید متعلق به دوران قاجار از دیگر دیدنی های تاریخی و طبیعی این منطقه است.
منطقه حفاظت شده حرای گابریك نیز در شهرستان جاسك واقع شده كه یكی از مهمترین زیستگاه های پرندگان آبزی،بومی و همچنین مهاجری محسوب می شود كه از نقاط سردسیری عرض شمالی كره زمین به این منطقه كوچ می كنند.
در 12 سال گذشته پژوهش های باستان شناسی صورت گرفته در این منطقه، دانسته های تاریخی از دوران باستان را افزایش داده و قدمت آثار به دست آمده،با تمدن ایلام،همزمانی تاریخی دارد.
نوروزی معتقد است با انتشار نتایج پژوهش های صورت گرفته در 12 سال گذشته،كتاب های درسی دانشجویان و دانش آموزان از دوران باستان به روز و غنی تر خواهد شد.
یك كارشناس حوزه مردم شناسی و گردشگری نیز در خصوص شهرستان جاسك می گوید: بیشتر روستاییان كنونی این منطقه، بلوچ هستند كه از پوشش بلوچی استفاده می كنند و بسیاری از آنان شتربان یا در اصطلاح محلی جَت می گویند.
فرزانه زاهدی ادامه می دهد: زبان،پوشش و فرهنگ مردم آن منطقه برای علاقمندان به مردم شناسی بسیار جذاب است و جنگل های زیبای حرای گابریك وجود دارد كه افزون بر زیبایی، زیستگاه انواع گونه های پرندگان می باشد.
وی خاطر نشان كرد: سواحل شهرستان جاسك به خصوص سواحل صخره ای آن،بهترین و زیباترین منطقه گردشگری این شهرستان محسوب می شود كه منظره ای تماشایی دارد.
** بشاگرد
شهرستان كوهستانی بشاگرد كه در فاصله 260 كیلومتری شرق بندرعباس قرار دارد كه به واسطه كوه های فراوان جمعیت پراكنده ای دارد.
این شهرستان، زیستگاه خرس آسیایی و پلنگ پارسی است و به همین دلیل مورد علاقه دوستداران حیات وحش واقع شده و در فصل های مختلف سال پذیرای آنان است.
مردمان بشاگرد یا به عبارتی دیگر بَشكَرد هنوز در خانه های محلی ساخته شده از شاخ و برگ درخت نخل زندگی می كنند كه در برابر زلزله های گاه و بیگاه مصون بوده و استاندارد و ایمنی خود را از طبیعت گرفته است.
اهالی بشاگرد كفش خود را نیز كه سُواس نامیده می شود را نیز با استفاده از برگ درختان نخل می بافند كه سبكی و سادگی مهمترین ویژگی آن بوده و به عنوان یكی از صنایع دستی منطقه نیز شناخته می شود.
درباره وجه تسمیه یا دلیل نامگذاری این شهرستان نیز معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان می گوید: بَش به معنای قسمت و كَرد به معنای انجام دادن است كه از این اسم معنای قسمت شده یا قسمت كرده حاصل می شود.
عباس نوروزی كه بر بكارگیری نام صحیح و ریشه دار نقاط مسكونی و تاریخی تاكید دارد معتقد است دلیل انتخاب نام بشكرد برای این منطقه پراكندگی فراوان جمعیت و نقطه نقطه بودن كانون های سكونت انسان این شهرستان است.
وی گویش های مردم هرمزگان را از لحاظ زبان شناسی بسیار مهم دانسته و خاطر نشان می كند: كسانی كه می خواهند لغات اصیل فارسی را بشنوند می توانند به شرق هرمزگان و مناطقی همچون بَشكَرد یا بشاگرد سفر كنند.
معاون گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص جاذبه های گردشگری منطقه بشاگرد می گوید : این شهرستان به واسطه بكر بودن طبیعت و نبود انواع آلودگی های صوتی و هوا، مكانی مناسب برای آرامش انسان های خسته از هیاهو و شلوغی زندگی ملال آور صنعتی است.
فرشید واحدی یادآور می شود: آسمان شب در منطقه بشاگرد به گونه ای است كه انسان می پندارد شیشه های آسمان را پایین كشیده اند و می توان سر را از پنجره زمین بیرون آورد و به تماشای ستارگان آسمان نشست.
وی اضافه می كند : دوستداران ورزش قایقرانی نیز می توانند از دریاچه مصنوعی پشت سد سهران برای قایقرانی استفاده كنند.
یكی از فعالان بخش گردشگری نیز در خصوص جاذبه های این شهرستان می گوید: دسترسی به منطقه '14 روستا 'ی بشاگرد (بشكرد) كه زیستگاه خرس سیاه آسیایی، پلنگ پارسی است دشوار بوده و نیازمند خودروهای پر قدرت است.
مهدی شیرخانی ادامه می دهد: بیشتر زمان ها حجم خوبی از آب شیرین در دسترس انسان است و برای سفر به این منطقه نیازی به همراه داشتن آب زیاد وجود ندارد.
وی با اشاره به اینكه سبك زندگی و معیشت مردم آن منطقه چندان دست نخورده اضافه می كند: زندگی در كپر و كپر نشینی دیدگاه افرادی را كه آن را برابر با محرومیت می دانند متحول می كند.
این فعال گردشگری،كپر نشینی را لطف بزرگی می خواند كه زندگی در آپارتمان هیچ گاه چنان لذتی نخواهد داشت.
این كارشناس گردشگری یادآورمی شود:هنوز كپر به معنای واقعی در بشاگرد وجود دارد و ساكنان آن فقیر ومحروم نیستند و مردم با وجود زندگی بسیار مرفه به دلیل پایبندی به باورها و اصالت خود،آن را برگزیده اند.
شیرخانی می افزاید: كپر به عنوان بوم سازه ای متناسب با اقلیم جنوب كشور طراحی شده و نتیجه تجربه پیشنیان است و هیچ سازه ای امن تر از كپر در منطقه زلزله خیز بشاگرد نمی تواند باشد كه در زمستان گرم و در تابستان خنك باقی بماند.
شیرخانی می گوید:تعارض انسان و خرس و انسان و پلنگ در ان منطقه بالا است زیرا خرس برای تغذیه به مواد قندی نیاز دارد كه برای رفع این نیاز وارد زمین های كشاورزی و نخلستان ها می شود.
به گفته وی، مسافران می توانند با سفر به آن منطقه صنایع دستی آنجا همچون سواس (صندل هایی سنتی كه با استفاده از برگ های 'داز' یك نوع خرمای تزیینی بافته می شود) را خریداری و استفاده كنند.
كارشناس صنایع نیز در خصوص صنایع دستی مردم بشاگرد می گوید: سوزن دوزی و سواس بافی از جمله شاخص ترین این صنایع است كه هریك ویژگی خاص خود را دارد.
حسن ولی زاده ادامه می دهد: سواس بافت نوعی پاپوش سنتی با الیاف درخت خرما است كه كاربرد بسیاری در منطقه بشاگرد و مناطق سخت و صخره ای دارد و قرن هاست كه شكل كلی این پاپوش تغییر نكرده ولی نوع زنانه اش و سواس عروس با تركیبی از نوارهای پارچه ای رنگی كمی متفاوت است و یك سواس را می توان برای اندازه ها یا به قولی سایزهای مختلف تنظیم و استفاده كرد.
وی اضافه می كند:هنر سوزن دوزی نیز از صنایع دستی مناطق شرقی هرمزگان است و از آنجایی كه پوشش اغلب زنان این منطقه لباس های سوزن دوزی می باشد كارگاه های خانگی بسیاری در مناطق شرق میناب تا شهر جاسك به این حرفه اشتغال دارند.
*** رودان
رودان با حدود 118هزار نفر جمعیت در فاصله یكصد كیلومتری بندرعباس قرار دارد شهر دهبارز مركز به عنوان مركز این شهرستان190 متر ازسطح دریا ارتفاع دارد.
این شهرستان كه به دلیل وجود دو رودخانه پرآب به این وصف مشهور شده دارای تپه تاریخی تُم مارون و قلعه های تاریخی،صنایع دستی حصیر بافی و باغ های لیمو و انبه است.
این شهرستان جاذبه های مختلفی همچون،قلعه كُمیز،آبشار كاریزا،پل آبنما،زیارتگاه سید سلطان محمد،باغ های لیمو،انبه،نخل و نارنج و نارنگی،سنگ نوشته های بادافشان، قلعه دختران،كوه زندان و زیارتگاه امامزاده سید سلطان محمد است.
قلعه دختران در فاصله پنج كیلومتری شمال رودان و درمنتهی الیه جنوبی كوه گرم قراردارد و وجود سنگرهای سنگی متعدد در اطراف قلعه و غاری درپایین آن،حكایت از دقت و توجه خاص ساكنان قلعه به امنیت پناهگاهشان دارد.
زیارتگاه امامزاده سید سلطان محمد كه بر اساس اسناد تاریخی به امام موسی بن جعفر ( ع ) منسوب است و بقعه در روستای زیارت پیرچوگان در فاصله 45 كیلومتری شهر دهبارز قرار دارد.
كوه زندان مكانی با دسترسی بسیار سخت است كه در قدیم مخصوص زندانیان بوده و برای رسیدن به آن باید از راه های باریك بدنه كوه عبور كرد.
مسیر عبور از تونل باریك و تاریكی كه به صورت هلالی در بدنه كوه حفر شده به گونه ای است كه با اندك غفلتی امكان سقوط به اعماق دره وجود دارد و بعد از آن شكاف غار قرار دارد كه با گذر از آن می توان وارد قلعه كه به صورت 12 اتاق حفر شده در بدنه كوه است شد.
معاون میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص شهرستان رودان می گوید: تپه تاریخی تم مارون رودان نشان دهنده سابقه پنج هزار ساله سكونت انسان با اتكا به كشاورزی است.
عباس نوروزی اضافه می كند: قلعه كمیز از مهمترین و در دسترس ترین قلعه های شهرستان رودان مربوط به دوره اسلام میانه است كه در روستای كمیز رودان قرار دارد.
وی خاطر نشان می كند: در این شهرستان آثاری از عصر ایلخانی تا صفوی یافت شده و یكی از ویژگی های مردم این شهرستان استفاده از واژه های فارسی است كه این مورد در حال كمرنگ شدن است.
مهدی شیرخانی از فعالان گردشگری نیز در خصوص این شهرستان می گوید:بهترین جاذبه این شهرستان گام برداشتن در میان باغ های لیموترش و نشستن در زیر سایه خنك درختان بلندقامت انبه و بهره گیری از رودخانه است.
*** میناب
شهرستان میناب با پنج هزار و 393 كیلومتر مربع مساحت در فاصله 95 كیلومتری مركز استان و پر جمعیت ترین شهرستان استان هرمزگان بعد از بندرعباس است و 40 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
از بین جاذبه های فراوان گردشگری این شهرستان می توان به پنجشبه بازار، قلعه هزاره،سواحل میناب و سواحل زیبای كوهستك و كریان،جنگل های حرا تیاب درفاصله20 كیلومتری میناب، دریاچه سد میناب، چشمه آب گرم گیودر فاصله 20كیلومتر میناب، بام میناب و پارك جنگلی را به عنوان شاخص ترین ها اشاره كرد.
قلعه هزاره میناب یا قلعه بی بی مینو(درگذشته دو قلعه وجود داشته كه یكی از آنها ویران شده ) تا اواخر دوره قاجار مركز حكومت محلی بوده و در اطراف آن خندقی وجود داشته كه همیشه سربازان مسلح در آن نگهبانی می دادند و مردم بومی معتقدند در گذشته دو خواهر به نام های بی بی مینو و بی بی نازنین این شهر را بنا كرده اند.
قلعه كَردَر یا كلات نادرشاهی در میان نخلستان بزرگی در 13 كیلومتری جنوب میناب قرار داشته و چندین برج دارد كه در بدنه هر كدام از آنها روزنه هایی برای نشانه گیری و نظارت بر محیط اطراف تعبیه شده است.
قلعه شاداب در 68 كیلومتری جنوب غربی میناب و بر فراز صخره هایی بلند در روستای كنارجو قرار دارد و به نظر می رسد از قرن نهم تا یازدهم هجری مورد استفاده بوده است همچنین بنای قلعه گرازو در روستای گرازوئیه قرار دارد كه بقایای آن برجای مانده است.
معاون میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص این شهرستان می گوید: داریوش اول در كتیبه های خود نام مكران را كه بخش هایی از شهرستان میناب و به خصوص جاسك را شامل می شده به عنوان ایالت های ایران نام برده است.
عباس نوروزی اضافه می كند: بر طبق اسناد تاریخی ، سردار بزرگ اسكندر مقدونی در مأموریتی از سواحل خلیج فارس شهرستان های میناب و جاسك كه شهرستان میناب نام آنامیس را بر خود داشته عبور كرده و نقش این شهرستان در دوره های اشكانی و ساسانی به دلیل رونق فعالیت های تجارتی بسیار حائز اهمیت بوده است.
فعال گردشگری در هرمزگان نیز می گوید: در پنجشنبه بازار میناب كه محل عرضه صنایع دستی و تولیدات سنتی و خانگی است انواع حصیر بافی، ظروف حصیری ،سفال ، لوازم دوخت لباس ، برقع ، ماهی و انواع مواد غذایی عرضه می شود.
مهدی شیرخانی ادامه می دهد: این بازار همه ساله گردشگرانی از كشورهای اروپایی به سوی خود می كشاند و صنایع سنتی،سفالگری در منطقه میناب رونق دارد و بهترین كارگاه سفالگری شهرستان میناب متعلق به هنرمند مینابی موسی كمالی است كه به عنوان پدر سازهای كوبه ای هرمزگان شناخته می شود و توانسته با كوبیدن بر كوزه هرمزگانی (جهله) صوت جدیدی ایجاد كند.
این فعال گردشگری ابراز می كند:مسافران و گردشگران می توانند با مراجعه به كارگاه های سفالگری میناب با نحوه ساخت جهله و اشتروك (مجسمه گلی از شتر) را مشاهده و تمرین كرده و غذاهای محلی را در باغ های انبه و لیمو منطقه میل كنند.
شیرخانی با اشاره به اینكه منطقه میناب و رودان زیستگاه یكی از نادرترین پرنده های جهان است، اظهار می كند: مشاهده داركوب بلوچی كه تنها در دو منقطه جهان (بلوچستان كشور پاكستان و منطقه رودان میناب در هرمزگان ) وجود دارد برای افراد بسیار مهیج و جذاب خواهد بود.
وی یاداور می شود: همچنین در این منطقه می توان با روش های تبدیل خرما به محصول های مختلف و نحوه بارور كردن این درخت و روش هرس كردن و صنایع دستی متنوعی كه با استفاده از برگ های آن ساخته می شود نیز آشنا شد.
وی اشاره می كند: گردشگری در سد استقلال میناب و مشاهده پرنده هایی كه هزاران مایل را مهاجرت می كنند در فصل بهار جذاب است.
***سیریك
شهرستان سیریك كه از نظر تاریخی همزاد میناب است سه هزار و351 كیلومتر مربع وسعت داشته و از شمال به شهرستان میناب و از جنوب به شهرستان جاسك و از شرق به شهرستان بشاگرد و از غرب به دریای عمان محدود می شود.
از جاذبه های شهرستان سیریك می توان به خور آذینی (تالاب آذینی)، قلعه شاداب (كلاگت)، قلعه سیریك، ساحل زیبای بندر كوهستك، بازارچه بزرگ میشی، باغات و مركبات و صیفی جات اشاره كرد.
در 35 كیلومتری شهر سیریك تالابی وجود دارد به نام تالاب آذینی كه از شگفت انگیزترین تالاب های گرمسیری كشورمحسوب می شود و دارای مجموعه ای از جنگل های مانگرو با دو گونه برتر حرا و چندل است.
این رویشگاه جنگلی منحصر به فرد با وسعتی بیش از 500 هكتار از نواحی مهم زمستان گذرانی پرندگانی همچون پلیكان پاخاكستری،حواصیل خاكستری، و اكرت ساحلی است.
در مورد ساخت معبد عشاق روستای كروك ، افسانه ای گفته می شود كه حدود چهارصد سال پیش دو جوان از طوایف متخاصم به هم دل می بندند و با مخالفت شدید رو به رو می شوند و این واقعه به مرگ آنها ختم می شود سپس جنازه دو عاشق را بر شتری سوار كرده و به سوی مقصد نامعلومی حركت می دهند.
شتر، جسد عشاق را در مكانی به زمین می گذارد كه بعدها اقوام آنها در آنجا بنای یادبودی می سازند و چون این منطقه آب نداشته ولی شتران زیادی داشته است در ساخت بنای یاد شده به جای آب از شیر شتر استفاده كرده اند.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری هرمزگان ، شهرستان سیریك را بخشی از میناب می داند و در خصوص جاذبه های تاریخی این شهرستان می گوید: یكی از این جاذبه ها قلعه شاداب (كلاگت) در فاصله 45 كیلومتری مركز شهرستان و بر فراز صخره های بلند روستای كنارجو از توابع بخش بمانی است كه بر اساس سفال های بدست آمده و به نظر می رسد از قرن نهم تا یازدهم هجری مورد استفاده بوده است.
عباس نوروزی ادامه می دهد:اثر تاریخی دیدنی دیگر این شهرستان قلعه سیریك واقع در سیریك كهنه در فاصله سه كیلومتری شهر سیریك است كه به نام كلات میر حاجی معروف بوده كه این قلعه امیرنشین در قرن هشتم تا دهم هجری استفاده می شده است.
یك كارشناس گردشگری در خصوص جاذبه های طبیعت گردی شهرستان سیریك می گوید: ساحل شنی زیبای بندر كوهستك در مركز بخش بمانی شهرستان سیریك یكی از مناطق گردشگر پذیر این شهرستان است.
فرزانه زاهدی یادآور می شود : سواحل شنی و ماسه ای زیبای روستای كرپان و روستای گهردو از توابع بخش بمانی سیریك كه در دو طرف شمال و جنوب ساحل بندر كوهستك قرار دارند نیز بسیار جذاب و آرامش بخش هستند و همچنین سواحل زیبای بین گروگ تا سیریك نیز بسیار تماشایی است.
وی اشاره می كند: بازارچه بزرگ میشی در فاصله پنج كیلومتری جنوب شهر سیریك واقع در بین جاده اصلی سیریك جاسك قرار 180 دهنه مغازه ، مجتمع خدماتی رفاهی است كه در طول سال و به خصوص نوروز پذیرای مهمانان زیادی از سراسر كشور می باشد.
این كارشناس گردشگری خاطر نشان می كند: وجود سدهای خاكی بزرگ در روستاهای كنارجو ، سرارو ، پگو و كرپان و رودخانه های فصلی و جلگه های آبرفتی و خاك حاصلخیز باعث شده كشاورزی در مناطق مهمانی ، سرزه ، پابیر ، گرائیگ ،كنارجو و كرپان رونق قابل توجه ای داشته باشد كه زندگی و تماشای باغ های و مركبات و صیفی جات خالی از لطف نیست.
*** بندرعباس
این شهرستان كه شش متر از سطح دریا ارتفاع دارد یكی از مهم ترین مراكز استراتژیكی و تجاری ایران در جوار خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان است.
برخی از جاذبه های این شهرستان شامل حمام تاریخی گله داری،مسجد گله داری، عمارت كلاه فرنگی، گنبد سرخ، معبد هندوها و حمام گپ می باشد.
قدمت حمام گله داری به دوره قاجار می رسد و سال 1320 هجری به همت حاج احمد گله داری مرمت شده در محله اوزی ها و پشت هتل امین قراردارد.
مصالح بكار رفته در این بنا بیشتر سنگ های دریایی اسفنجی،ساروج محلی و گچ دستكوب بوده و كف حمام سنگ فرش است این حمام شامل قسمت های مختلفی مانند بینه، سربینه، گرم خانه و خزینه می باشد و پنج گنبد كوچك و بزرگ دارد.
مسجد گله داری در خیابان امام خمینی و كوی اوزی ها قرار دارد كه دارای صحن ، شبستان بزرگ با 63 ستون مزین به گچ بری ، مناره و محرابی بسیار زیبا است.
عمارت كلاه فرنگی در سال 1623 میلادی برابر با 1033 قمری در دوره صفویه و هنگام حضور هلندی ها در بندرعباس ،دركناراسكله قدیم (شهید حقانی كنونی) ساخته شده و شامل دو طبقه و حیاط وسیعی درشمال و مغرب با انبارهای متعدد بوده است.
برفراز طبقه دوم، ساختمان هشت گوشی از چوب ساخته بودند كه وسط آن گنبدی مخروطی شكل شبیه به كلاهی قرار داشته كه در آن روزگار، مردم اروپا یا فرنگی ها برسر می گذاشتند.
گنبد سرخ بنایی مربع شكل دارای چهار درگاه در چهارطرف ودیوارهایی به طول تقریبی چهار متر است كه در 60 كیلومتری شمال شرقی بندرعباس و در روستایی به نام گنبدسرخ قرار دارد و متعلق به سده میانی دوره اسلامی است.
معبد هندوها یا بت گوری ( بت گوران ) ، واقع درخیابان امام خمینی بندرعباس درسال 1310 هجری قمری ازمحل جمع آوری هدایای هندوها و توسط تجار هندی ساخته شده است.
این بنا حدود 100 متر مساحت دارد و شامل یك اتاق چهار گوش میانی با محرابی از جنس چوب در قسمت شمالی ، سه اتاق در ضلع شمالی ،یك اتاق و راه پله ای منتهی به گنبد درضلع غربی و دو اتاق درضلع جنوبی است كه در اتاق بزرگتر عود و عطر های مشابهی را می سوزانده اند.
گنبد زیبای معبد كه بر روی تالار اصلی قرار گرفته و مقرنس های پیرامونی آن به همراه 72 برجك به اضافه نقوش گل نیلوفر نه تنها درسواحل جنوبی بلكه درتمام ایران نمونه منحصربه فرد سبك معماری هندی را نمایش می دهد.
مجموعه بركه های باران شامل شش بركه یا آب انبار مربوط به دوران صفویه است كه درگذشته ازمنابع ذخیره آب شیرین بندرعباس بوده و هر بركه دارای چهار دهانه اصلی برای برداشت آب داشته است.
این بركه ها درفضای مشجر وسیعی درخیابان 22 بهمن بندرعباس قرار دارند و دارای گنبدهای موزون زیبا و منحصر به فردی هستند كه توسط میراث فرهنگی هرمزگان مرمت شده و با تغییر كاربری به صورت آمفی تئاتر و موزه آب استفاده می شوند.
حمام گپ بزرگترین حمام بندرعباس متعلق به دوره قاجاریه است كه تا پایان دهه پنجاه استفاده می شد و دارای دو قسمت زنانه و مردانه بوده است.
مصالح بكار رفته در آن سنگ ، آجر با ملات ساروج ، گچ و در دهه اخیر سیمان بوده است كه این حمام در دوره پهلوی دوم با راه اندازی لوله كشی شهری در بندرعباس به تاسیسات لوله كشی مجهز می شود و همچنین دوش داشته است.
عباس نوروزی معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص تاریخ بندرعباس می گوید: تاریخ نگاران و باستان شناسان معتقدند این منطقه در دوران هخامنشی یكی از بنادر مهم خلیج فارس بوده و داریوش بزرگ برای كنترل امپراتوری خود كه تا كناره دریای سرخ امتداد داشته است از بنادر این منطقه استفاده می كرده است همچنین این منطقه در دوره اشكانی و ساسانی نیز اهمیت خاص تجاری و امنیتی داشته است.
یك فعال گردشگری نیز در خصوص جاذبه های گردشگری شهرستان بندرعباس می گوید: رودخانه نمكی در ورودی منطقه گنو و بعد از بازرسی گلوگاه می توان آنرا مشاهده كرد كه در رنگ های بسیار زیبا و ابعاد مختلف تشكیل بلورهای قشنگی داده اند.
وی اضافه می كند: گندم زارها، بام و استخر فین یكی از جاذبه های تماشایی این شهرستان است كه بام آن دارای منظره ای بسیار زیبا و مكانی مناسب برای اقامت است.
شیرخانی اظهار می كند: منطقه سیاهو نیز طبیعت بسیار زیبایی دارد كه به واسطه تولید مركبات مشهور است و نزدیكی اش با منطقه هماگ باعث خاص بودن این منطقه شده است.
وی خاطر نشان می كند: از دیگر جاذبه های شهرستان بندرعباس می توان به روستای بنگلایان ، منطقه هماگ و گنبد نمكی خرسین اشاره كرد.
این فعال گردشگری یادآور شد: در شرق شهر بندرعباس منطقه كوچكی از جنگل های حرا وجود دارد كه دسترسی خوب و سریعی در همه روزهای سال نیز دارد ولی برای رفتن به آنجا باید بلد بومی داشت.
شیرخانی اشاره می كند: جزیره لارك منطقه دیگری برای گردشگری با جاذبه غواصی است كه برای این مقصود گروه هایی هستند كه هر روز تورهای غواصی برگزار می كنند و می توان اطلاعات انها را با مراجعه به اسكله شهید حقانی بندرعباس یا دریابانی نیروی انتظامی بدست آورد.
این فعال گردشگری منطقه شمیل را به لحاظ كشاورزی بسیار غنی دانست كه می توان برای لذت بردن از زندگی در كنار مزرعه گوجه فرنگی، بادمجان و صیفی جات و از آب و هوای بسیار مطبوع انجا بهره برد و همچنین صیفی ها حشره های خاص خود را دارند كه سفره ی بزرگی برای پرندگان محسوب می شوند و انوان گونه های پرنده مانند سبز قبا، مرغ مگس خوار، شهد خوار از این سفره استفاده می كنند.
وی می افزاید: كشاورزان، مترسك های جالب و مختلفی را برای دور كردن پرندگان و جوندگان استفاده می كنند به عنوان مثال گوجه آفتی دارد كه برای مبارزه با آن شب ها در تشت آب شمع روشن می كنند و بسیاری از پروانه ها درون آن افتاده و از بین می روند.
وی اضافه می كند:فرهنگ بهره گیری از مترسك ها در كشاورزی متفاوت است كه این موضوع برای فرهنگ شناسان بسیار اهمیت دارد و از آن اطلاعات مختلفی به دست می آورند.
یكی از راهنماهای گردشگری نیز در این خصوص می گوید: تماشای نزدیك تورهای ایستاده صیادی یا مُشتا در بندرعباس كه انواع ماهی های درون آنها صید می شود برای مردم بسیار جذاب خواهد بود.
محمد احمدی زاده اشاره می كند: مردم می توانند از زیبایی سواحل ماسه ای شهر بندرعباس در ضلع های شرقی و غربی این شهر استفاده ببرند.
كارشناس گردشگری دیگر نیز در خصوص جاذبه های گردشگری شهرستان بندرعباس می گوید: بیشترین جاذبه های بندرعباس در بخش طبیعت گردی همچون، كوه و آبگرم گنو، نیان است كه باغ های صیفی ، كشاورزی و باغاتش برای این امر مناسب است.
فرزانه زاهدی افزود:كوه گنو محیطی مناسب برای طبیعت گردی است و امكان پرواز با پاراگلایدر نیز وجود دارد و افراد علاقه مند به محیط زیست می توانند برخی گونه های گیاهی و حیوانی نادر را در این منطقه مشاهده كنند همچنین چند آلاچیق توسط میراث فرهنگی برای استفاده گردشگران احداث شده است.
وی خاطر نشان می كند: كوه های و آبشار نیان نیز جالب و جذاب است ولی به واسطه كمتر شناخته شده بودنش بیشتر افراد از وجود آن اطلاع ندارند.
این كارشناس گردشگری زمین و خاك های نزدیك روستای چاه فعله در شرق بندرعباس را برای ایجاد پیست شترسواری و مسابقات اتومبیل رانی دارد بسیار مناسب دانست.
*** حاجی آباد
شهرستان حاجی با یك هزار و 200 متر ارتفاع از سطح دریا در شمال هرمزگان قرار دارد كه از شمال به شهرستان سیرجان (استان كرمان) ، از شرق بخش وكیل آباد (استان كرمان) ، از غرب به شهرستان داراب (استان فارس) و از جنوب به بخش فین (شهرستان بندرعباس) محدود می شود.
می توان از قلعه تاریخی حاجی آباد،آبشار تزرج، كوه فارغان، چشمه های آب گرم حاجی آباد و آسیاب های آبی حاجی آباد به عنوان تعدادی از جاذبه های گردشگری این شهرستان یاد كرد.
قلعه تاریخی حاجی آباد در ورودی شهر حاجی آباد قرار دارد و قدمت آن به دوران ایلخانان، تیموریان و صفویه می رسد كه در دوره صفویه نیز ازآن استفاده می شده است.
آبشار تزرج یكی از زیباترین و مهمترین جاذبه های شهرستان حاجی آباد است كه توجه گردشگران زیادی را جلب می كند، این آبشار در منطقه ای زیبا، سرسبز، خوش آب و هوا، در میان نخلستان های روستای تزرج در جنوب غربی شهر حاجی آباد قرار دارد.
كوه فارغان یكی از مناطق خوش آب و هوای شهرستان حاجی آباد، بخش فارغان و كوه های هماگ، زردكوه، فارغان، كوشا و كافری است، این منطقه كوهستانی از طبیعت بكر و زیبایی بهره مند است و انواع پرندگان و حیوانات در آن یافت می شود.
آسیاب های آبی حاجی آباد به صورت غیرفعال و متروكه در تعدادی از آبادی ها به چشم می خورند و به دلیل آب های زیرزمینی و روزمینی فراوان در حاجی آباد، آسیاب های آبی در گذشته مورد استفاده مردم بوده اند.
آسیاب های تزرج، آسیاب های فارغان، آسیاببرغنی، آسیاب سه چشم و آسیاب سعادت آباد از مهمترین آسیاب های آبی حاجی آباد هستند.
چشمه های آب گرم حاجی آباد در مسیر جاده بندرعباس حاجی آباد در 30 كیلومتری شرق حاجی آباد در دامنه كوه قرار دارد آب آن از شكاف سنگ های آهكی مارنی خارج می شود و در ردیف آب های گوگردی معدنی است.
آب گرم ده شیخ در مسیر جاده حاجی آباد به سمت دولت آباد و در جنوب شرقی روستای ده شیخ در دامنه كوه قرار دارد كه سرچشمه آن در شرق حاجی آباد واقع شده و از شكاف سنگ های آهكی بیرون می آید و در ردیف آب های گوگردی است.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان در خصوص شهرستان حاجی آباد می گوید: پژوهش های باستان شناسی نشان دهنده آثار تاریخی معتلق به حدود پنج هزار سال در این شهرستان است و از آثار تاریخ آن می توان به برج فارغان، آسیاب های تزرج، بافت تاریخی گیس، گورستان حاجی آباد متعلق به دوره ساسانیان اشاره كرد.
عباس نوروزی ادامه می د هد: این شهرستان آثار دیگری همچون قلعه های خشت و گلی داشته كه به مرور زمان قسمت های زیادی از آنها نابود شده و جز نشانه هایی چیز دیگری از آنها باقی نمانده است.
یك فعال گردشگری در خصوص جاذبه های دیدنی شهرستان حاجی آباد می گوید: دست یافتنی ترین منطقه از طبیعت هرمزگان برای مردمانی كه از راه سیرجان بندرعباس وارد این استان می شوند صالح آباد و دشت صالح آباد و عشایر كوچنده آنجا است.
مهدی شیرخانی می افزاید: دشت صالح آباد در بهار پوشیده از گلزارهای مختلف همچون، بابونه، شقایق وحشی و علفزار بسیار زیبایی است و نمونه های خاص گل در آنجامی رویند و دام های فراوانی نیز در آن منطقه چرا می كنند.
وی خاطر نشان می كند: مردم می توانند اطلاعات یكی از دامدار شناخته شده آنجا را تهیه كرده و از امكاناتی كه وی برای خواب، خوراك و حتی گردش در اختیار گردشگران قرار می دهد استفاده كنند.
این فعال گردشگری ادامه می دهد: تجربه زیبای زندگی چوپانی ، ایل نشینی، دوشیدن شیر، خوابیدن در سیاه چادر، مشك زدن، كاشت گیاهان در طبیعت ، برداشت علوفه، آشنایی با برخی گیاهان دارویی در كنار عشایر منطقه لذت بخش خواهد بود.
وی جاذبه دیگر شهرستان حاجی آباد را آبشار تزرج می داند واضافه می كند: آبشار تزرج به لحاظ زیبایی یكی از بهترین گلگشت ها محسوب می شود كه در دسترس است و همیشه هوایی خنك تر از حاجی آباد دارد.
شیرخانی بازدید از معدن آهن تنگه زاغ را برای انسان جذاب دانست و ابراز كرد: آنجا می توان ماشین های بسیار بزرگ سنگ آهن به رنگ قرمز مشاهده كرد و راهنمای معدن نیز محل بردشت سنگ آهن وخاك، را نشان می دهد.
*** بندرخمیر
شهرستان بندرخمیر، یكی از شهرهای ساحلی استان است كه در 81 كیلومتری جنوب غربی شهر بندرعباس و با حدود 15 متر ارتفاع از سطح دریا قرار دارد.
دیوار سدار، چشمه های آب گرم، كوه گوری و پل لاتیدان به همراه جنگل های حرا از جمله نقاد دیدنی شهرستان بندرخمیر به شمار می روند.
دیوار سدار اثر تاریخی دیگر ندرخمیر برای محافظت از شهر از بالای كوه تا ساحل دریا كه بنا شده و باستان شناسان قدمت آن را به دوره زندیه می رسانند.
این دیوار ساحلی تاریخی در سه كیلومتری شرقی بندرخمیر و در نزدیكی جنگل حرای 'مردو' برای مقابله با هجوم قبایل ساخته شده و مرحوم صدرالاسلام از شعرای بنام بندرخمیر در وصف این دیوار و رشادت مردم اشعاری سروده است.
در پنج كیلومتری شرق بندرخمیر و در فاصله سه كیلومتری روستای لشتغان در دامنه كوه، دو چشمه آب گرم وجود دارد كه یكی ویژه بانوان و دیگری برای آقایان است.
چشمه آب گرم چاه احمد در 10 كیلومتری بندرخمیر در مسیر جاده بندرلنگه واقع شده كه آب آن از شكاف سنگ های آهكی از زمین خارج می شود.
كوه گوری یكی از نقاط سرسبز و زیبای شهرستان بندرخمیر، دامنه و ارتفاعات كوه گوری در شمال شهر خمیر است كه با وجود صعب العبور بودن، علاقمندان و بازدیدكنندگان بسیاری دارد.
كوه شب نیز با ارتفاع دو هزار و 681 متر از سطح دریا از كوه های مهم استان است كه در محدوده این شهرستان قرار دارد.
پل لاتیدان در 50 كیلومتری غرب بندرعباس و روی رودخانه «كل» قرار دارد و با داشتن 200 دهانه، یكهزار و 500 متر طول و شش متر عرض، یكی از پل های پل قدیمی ایران محسوب می شود.
این پل سال ها در زیر رسوبات رودخانه مدفون گشته بود تا بالاخره در سال 1373 سیلابی بستر رودخانه را شست و حدود 70 دهانه از این اثر بزرگ ظاهر گشت.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان شهرستان بندرخمیر را به لحاظ تاریخی بخش از حوزه جغرافیایی بندرعباس و در چهار راه ارتباطی بندر عباس، لنگه، قشم و فارس معرفی می كند.
عباس نوروزی می افزاید: گمان می رود در گذشته نام این بندر جمیر به معنای محل اجتماع مردم بوده كه برای انجام مراسم های مذهبی جمع می شدند و به مرور زمان به خمیر تغییر یافته است.
وی مكان های تاریخی بندرخمیر را شامل برج قلعه خمیر، دیوار سدار، پل لاتیدان عنوان كرد و ادامه داد: قلعه خمیر كه به پنج برج نیز معروف است، یكی از قلعه های زیبا و تاریخی هرمزگان است كه به دلیل گذشت زمان ویران شده و تنها یك برج آن در بلوار مرحوم ملاسلیمان خمیری و شمال مسجد جامع شهر هنوز پابرجاست.
مهدی شیرخانی ، فعال بخش گردشگری نیز در خصوص بندرخمیر می گوید: می توان از جنگل های حرا به عنوان یكی از مهمترین جاذبه های گردشگری این شهرستان نام برد كه بواسطه پایین بودن مزاحمت برای پرندگان لانه سازی فراوانی در این جنگل ها می كنند.
*** بندرلنگه
شهرستان بندرلنگه در 251 كیلومتری جنوب غربی بندرعباس یكی از قدیمی ترین بنادر جهان است.
از خانه فكری، مسجد ملك ابن عباس، مسجد افغان، قلعه لشتان، بافت تاریخی بندركنگ، خانه گلبتان، ساحل مهتابی و چشمه های آب گرم به عنوان جاذبه های تاریخی و طبیعی گردشگری این منطقه یاد كرد.
بنای خانه فكری با بادگیری های بلند و زیبا كه از الگوهای اصلی معماری جنوب محسوب می شود توسط یكی از تجار معروف بندرلنگه به نام مرحوم حاج عبدالواحد فكری احداث شده است.
قلعه لشتان بر روی كوهی در فاصله شش كیلومتری بندرلنگه ساخته شده، احتمال دارد این قلعه با یك تونل زیرزمینی به دریا راه داشته است ، عده ای هم معتقدند كه ساختمان قلعه لشتان متعلق به دوره هخامنشی است و برخی نیز آن را مربوط به دوره حضور پرتغالی ها در منطقه می دانند.
بافت تاریخی بندركنگ از ساده ترین شكل ها تامواردی با تزیینات فراوان در فاصله پنج كیلومتری بندرلنگه قرار دارد.
خانه گلبتان از بناهای زیبای دوره قاجاریه در بندر كنگ است كه یك حیاط مركزی با تعداد زیادی اتاق و چند بادگیر دارد و طاق ها و گچبری ها ی زیبای آن نمایانگر هنر استادكاران آن دوره است.
به گفته معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان این بندر در زمان هخامنشیان به نام گوگانا شناخته می شد و آنجا فعالیت های تجاری رونق داشته است.
عباس نوروزی می افزاید: بندرلنگه در گذشته با نام بندر مروارید نیز شناخته می شد ودومین مدرسه كشور پس از دارالفنون و دومین فرودگاه كشور در این بندرساخته شده است.
وی می گوید: بندرلنگه را باید شهر مساجد و بركه ها نامید، زیرا در این شهر بركه ها و مساجد ارزشمندی وجود دارد كه بیشترشان ثبت ملی شده اند.
فعال بخش گردشگری در خصوص بندرلنگه نیز می گوید: ساحل مهتابی یكی از زیباترین و رویایی ترین سواحل كشور در مسیر بندرخمیر به بندرلنگه واقع شده كه به دلیل نزیكی به راه اصلی دسترسی بسیار خوبی دارد و راحتی دارد.
مهدی شیرخانی با اشاره به اینكه گام برداشتن در این ساحل مانند رفتن از جهان مادی به رویا است ، می افزاید: شب های مهتابی درخشش و تلالو نور مهتاب در درون دریا همان چیزی است كه تنها در رویاها می توان دید، رویای تمام عیاری كه در بیداری هر بیننده ای را مجذوب خود می كند.
وی با اشاره به اینكه شهر كُنگ بعد از بندر سیراف تاریخچه دریانوردی هرمزگان و جنوب كشور به شمار می رود ، خاطر نشان می كند: موزه دریایی بسیار خوبی در درون یكی از لنچ های قدیمی این شهر ایجاد شده و نشانه ها و علایم بزرگان دریانوردی شهر و سایر مواردی كه مربوط به تاریخچه دریانوردی بندركُنگ است آنجا قرار داده شده است.
این فعال گردشگری یادآور می شود: كسانی كه به منطقه غرب می روند از خوراك خوشمزه گبولی میل كنند، سبك وسیاق آشپزی این غذا با سایر نقاط كشورمتفاوت است، دانه های درشت نخود و دانه های سالم و درشت فلفل سیاه و تكه های بزرگ گوشت و برنج با هم مخلوط می شوند.
وی ابراز می كند:در غرب استان فرصت های خوبی برای پرنده نگری مانند ترلان ها شاهین ها ، عقاب دوبرادر ، دشتی و كوركورها وجود دارد.
شیرخانی یادآور می شود: جزیره شیدور بهشت پرندگان خاورمیانه است كه می توان با اجاره چند قایق در بندرچیرویه و هماهنگی با محیط زیست عازم آنجا شد، همچنین این جزیره اولین تالاب و پناهگاه حیات وحش و اولین آب سنگ مرجانی محافظت شده كشور است.
این فعال گردشگری خاطر نشان می كند: این جزیره در فاصله یك و نیم كیلومتری جزیره نفتی لاوان قرار دارد و به واسطه خالی از سكنه انسانی بودن ، امنیت بسیار خوبی برای پرندگان دارد و وفور غذا موجب شده پرستو های دریایی مانند كاكلی ها از شمال آفریقا و جنوب سیبری برای جفت گیری، لانه سازی و جوجه آوری آنجا را انتخاب كنند.
وی می گوید: شیدور به جزیره مارو نیز معروف است و مارهای خطرناك جعفری زیادی آنجا زیست می كنند.
این فعال گردشگری ابراز می كند: برای اقامت شبانه می توان از منازل بومی های جزیره لاوان استفاده و از ماهی تازه و ارزان قیمت آنجا بهره مند شد.
شیرخانی ابراز می كند: در چند ده متری ساحل لنچ بسیار قدیمی غرق شده كه اكنون به نشیمن گاه پرندگان تبدیل شده و منظره ای مناسب برای عكاسان حیات وحش به ویژه پرندگان فراهم كرده است.
*** بستك
شهرستان بستك در فاصله حدود 220 كیلومتری غرب بندرعباس از شمال به شهرستان لارستان، از جنوب به شهرستان شهرستان پارسیان و شهرستان بندر لنگه، از مغرب به شهرستان لامرد و از سمت مشرق به شهرستان خمیر محدود می شود.
از كاروانسرای بستك، كاروانسرای بستك(عباسی)، مسجد جامع قدیم بستك، حمام خان، قنات های دهنگ، موزه مردم شناسی جناح، مجموعه كریكی، آب گرم فاریاب و آب گرم تودرویه می توان به عنوان نقاط و جاذبه های دیدنی و گردشگری این شهرستان یاد كرد.
كاروانسرای بستك كه قدمتش به دوره قاجاریه می رسد در ابتدای جاده بستك به لارستان واقع شده و ساختمان آن مربع شكل بوده و تمام حجره های آن گرداگرد حیاط اندرونی قرار دارند.
كاروانسرای بستك (عباسی) كه از آثار دوره صفویه به شمار می رود كه در بخش شرقی میدان آزادی شهر بستك قرار دارد و دو ایوانی با حجره هایی در اطراف و دو اصطبل در ضلع های غربی و شرقی دارد.
مسجد جامع قدیم بستك یكی از مساجد زیبای استان است كه تاریخ بنای اولیه آن به سه قرن پیش توسط استاد محمد صالح معمار باز می گردد.
نمای بیرون مسجد سطوح دایره شكلی با فرورفتگی هایی به شعاع یك متر دارد و درون دایره ها نقوشی از گل دیده می شود.
حمام خان از آثار دوره قاجاریه به دستور صولت الملك بستكی و توسط معماران چیره دست و محلی بستك و با نظارت معماری شیرازی ساخته شده و در ابتدای خیابان پاسداران بستك قرار دارد.
این حمام با 14 گنبد كوچك و بزرگ با ویژگی جالب تعبیه مسیر آب در جداره دیوارهای داخلی بوده و از بسیاری جهات شبیه حمام گنجعلی خان كرمان ولی البته در ابعاد و اندازه ای كوچكتر است.
قنات های دهنگ در روستای دهنگ مركز دهستان گوده از آبادی های قدیمی منطقه است كه در آن آثار فراوانی مانند چاه ها و جداول ساروجی، قبرستان، بركه، تپه و امام زاده وجود دارد.
از مهمترین آثار این منطقه هفت رشته قنات مربوط به قبل از اسلام و دوره زرتشتیان است كه شامل قنات چوقل، قنات زاویه، قنات رشیدآباد، قنات بلان، قنات سفاوه، قنات گرگ، قنات تسان می باشد.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی هرمزگان می گوید: در این شهرستان آثاری متعلق به دوران پیش از اسلام بدست آمده است .
عباس نوروزی ادامه می دهد: فعالیت های داد و ستاد و بازرگانی نیز از گذشته های بسیار دور در منطقه بستك رواج داشته است.
فعال گردشگری در خصوص این شهرستان می گوید: كوه بزرگ سفید در منطقه بستك جزو مناطق خاص با ظرفیت ویژه است كه كمتر شناخته شده است.
مهدی شیرخانی با اشاره به اینكه كوچكترین قوچ دنیا (قوچ لارستان) دراین منطقه زیست می كند، ادامه می دهد: امروزه گروه هایی ازمردم و فعالان زیست محیطی با ایجاد منطقه ای شبیه شكار ممنوع ، كمی فضا را برای حفاظت از حیات وحش فراهم كرده اند.
*** پارسیان
شهرستان پارسیان با نام سابق گاوبندی و یك هزار و 906 كیلومتر مربع در فاصله 385 كیلومتری غرب بندرعباس قرار دارد.
از كلات سرخ، مقبره پرگوده، پیر زیارت و مناظرطبیعی می توان به عنوان جاذبه های دیدنی گاوبندی (پارسیان) نام برد.
در كوه های دشتی از بخش كوشكنار، مخروبه ای به نام كلات سرخ وجود دارد كه گفته می شود از قلعه های جنگی پیش از ظهور اسلام است.
دربند زیارت محلی به نام 'پیرزیارت' وجود دارد كه مردم از اطراف برای دعا و زیارت به آنجا می روند.
طبیعت با شكوه و زیبا مناطق مختلف پارسیان در كنار چشمه ها و باغات ، مزارع كشاورزی و دشت های سرسبز، جلوه ای ویژه به جاذبه های گردشگری پارسیان بخشیده ساحل زیبای بندربوستانو، ساحل نیرم ، بندرتبن ، چشمه تنگه بردول ،چشمه تنگه سریدون ( سی رودان ) ، چشمه شمس ، چشمه تنگ آب دبه ، چشمه فاریاب ، چشمه بنوسركوه ، گاله مزرو وزاخردربركه دوكاء آبدان وآبشارچله ، طبیعت سركوه شنبه درارتفاعات روستای فومستان ، طبیعت تمبو ، آسیاب های آبی فاریاب و آسیاب فومستان از جمله زیبایی های این شهرستان هسند.
بندرصیادی جوادالائمه نیز از جاذبه های گردشگری این شهرستان است كه علاوه بر زیبایی ساحل و لنج ها و شناورهای صیادی، تاثیر ویژه ای بر اقتصاد منطقه دارد.
معاون میراث اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری هرمزگان با تاكید بر اینكه نام گابندری دارای سابقه تاریخی و اصالت فرهنگی و هویت منطقه است، می گوید: وجه تسمیه این نام گذاری وجود گاوچاه های متعدد در منطقه است.
عباس نوروزی ادامه می دهد: قدمت آثار مكشوفه مانند سفال ها و كوزه ها در این شهرستان به دوره های ساسانیان، صفویه و قاجاریه باز می گردد.
فعال گردشگری در خصوص این شهرستان می گوید: شاخص ترین جاذبه گردشگری منطقه گاوبندی منطقه ای به نام بوچیر ، دره ای باریك و پر آب است.
مهدی شیرخانی اشاره می كند: سواحل گاوبندی نیز زیبایی خاص خود را دارد و بسیار بكر ، تماشایی و آرامش بخش هستند.ك/4
8145/2094/6048 از عزت الله معمارباشی خبرنگار ایرنا بندرعباس
بندرعباس – ایرنا – هرمزگان استان جنوبی كشور با 900 كیلومتر نوار ساحلی، طبیعتی گوناگون و شگفت انگیز دارد به گونه ای كه برخی از چشم اندازهای آن به محل تلاقی رویا و بیداری شبیه تر است و از سوی دیگر تجربه تاریخی كهن و 10 هزار ساله را در كوله بار دارد.