۴ فروردین ۱۳۹۴، ۸:۴۵
کد خبر: 81549984
T T
۰ نفر

نيشابور شهر تاريخ اساطيري خراسان

۴ فروردین ۱۳۹۴، ۸:۴۵
کد خبر: 81549984
نيشابور شهر تاريخ اساطيري خراسان

مشهد - ايرنا - نيشابور شهري كهن در دل سرزمين پهناور و تاريخي خراسان همچون نگيني درخشنده از جاذبه هاي فراوان براي گردشگران داخلي و خارجي برخوردار است و همين جايگاه آن را در رتبه نخست هفت شهر هدف گردشگري در اين استان قرار داده است.

تاريخ دقيق پيدايش نيشابور و نام اوليه آن در دست نيست اما به گواهي متون كهن اين شهر در هزاره سوم پيش از ميلاد به لحاظ فرهنگي، هنري و تجاري از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده است .

به روايات اساطيري نخستين فردي كه بناي كهن دژ نيشابور را نهاد 'انوش بن شيث بن آدم' بود و 'ايرج بن افريدون' بر آن عمارتهاي ديگري ساخت.

نيشابور در سال 31 هجري به دست مسلمانان فتح و در اوايل قرن سوم هجري مركز حكومت طاهريان شد.

اين شهر در سال 548 هجري قمري و پس از آن در سال 618 قمري آماج حملات ويرانگر مغول قرار گرفت و در در دوره ايلخانان شهر جديدي احداث شد اما اين منطقه نيز در سال 808 هـجري قمري در زلزله اي مهيب با خاك يكسان شد.



* سابقه سكونت و فرهنگ

نيشابور در رهگذر تاريخ پرفراز و نشيب خود به واسطه برخورداري از موقعيت خاص جغرافيايي، ارتباطي، خاك حاصلخيز و آب و هواي مناسب همواره مورد توجه اقوام مختلف بوده است.

قبل از ورود آرياييها مشخص نيست چه اقوامي در آن سكونت داشته اند اما هنگام ورود قوم آريايي به ايران تيره اي از آنان به نام پارتها در منطقه خراسان و نيشابور سكونت گزيده و به آبادي و عمران آن پرداخته اند.

اين اقوام قبل از تسلط اسلام چندان با اقوام همسايه در نياميختند ولي پس از آن با موقعيت خاص نيشابور اين سرزمين مورد توجه اعراب قرار گرفت و عده اي از عساكر عرب در آن مسكن گزيدند.

پس از آن جمعيتها و اقوام ساكن در نيشابور يا همواره مورد توجه و هجوم اقوام مختلف همچون تركان غز، تركمنها، ازبكان، مغولان، تيموريان و افغانها قرار گرفته و موجب آميختگي نژادهاي مختلف در اين شهر شد و يا توسط زلزله هاي مكرر و بنيان كن جمعيتهاي بزرگ نيشابور به كام مرگ رفته جوامع و گروهجديدي جايگزين آنها شدند.

به هر حال اين خطه ميدانگاه مبارزه و برخورد افكار و عقايد مختلف و پايگاه منازعات و تعصبات متفاوتي بوده كه از يك سو سبب بروز جنبه هاي رنگارنگ قومي و فرهنگي شده و از سوي ديگر اين امر غناي فرهنگي و تمدن آن را در دوره هاي مختلف حيات تاريخي نيشابور به دنبال داشته است.

به عبارتي ديگر پايتختي نيشابور در دوره اساطيري تاريخ ايران، وجود آتشكده آذربرزين مهر يكي از سه آتشكده مقدس و اهورايي زرتشتيان در اين شهر، دومين شهر ايران در اعصار صفاريان، سامانيان، سلجوقيان و غزنويان بوده است.

وجود 27 باب از 33 باب نخستين مدارس و دانشگاههاي جهان اسلام در آن، تاسيس نظاميه نيشابور قبل از نظاميه بغداد، ثبت حديث معروف سلسله الذهب از حضرت علي بن موسي الرضا(ع) توسط چندين هزار نويسنده با قلمدانهاي مرصع در اين شهر به سال 200 هجري قمري، اين شهر را مأمن تشنگان علم و معرفت سرزمينهاي اسلامي كرده بود.

اين شهر اساطيري در قرون چهارم و پنجم هجري قمري زادگاه چهار فرقه عرفاني ملامتيه، كراميه، بكتاشيه و جوريه و مركزيت تصوف و عرفان جهان اسلام در قرن چهارم بود.

همچنين ظهور چهار هزار و 300 شخصيت برجسته علمي و فرهنگي تا ربع اول قرن ششم در اين شهر، پرورش مشاهيري همچون عطار، حكيم عمرخيام و فضل بن شاذان شواهدي بر سابقه درخشان تمدن و فرهنگ غني نيشابور در گذشته است.



* صنايع دستي

مهمترين صنايع دستي رايج در نيشابور قاليبافي و گليم بافي است. صنعت قاليبافي در 470 روستا و صنعت گليم بافي در 27 روستاي اين شهرستان عمدتا به صورت كار اصلي و يا به صورت فعاليت جنبي و مكمل در كنار ساير فعاليتهاي اقتصادي رايج انجام مي گيرد.

آمادگي و توانمندي قاليبافان نيشابوري بگونه اي است كه اقدام به بافتن فرشهايي با متراژ چند هزار متري و در نوع خود بزرگترين در سطح جهان مي كنند.

از ديگر صنايع دستي نيشابور مي توان به سفالگري، نمدمالي، پارچه بافي، ريسندگي نخ، گيوه بافي و حصيربافي اشاره كرد.

همچنين از ديگر هنرهاي دستي نيشابور ساخت برخي ابزار موسيقي است كه عبارتند از قشمه( دوعدد فلوت به هم چسبيده)، سرنا، دهل، دوتار، سه تار، تار و دايره زنگي كه توسط خراطها ساخته مي شوند.

نمايش شبيه خواني از ديگر هنرهايي است كه گروهي از شمايل گردانها و بازيگران اين نمايش در ماههاي محرم و صفر نقشهايي را از قهرمانان اصلي قيام عاشورا ايفا مي نمايند تا حوادث و وقايع شهادت امام حسين(ع) را احيا و در خاطره مردم زنده نگهدارند.

شهر تاريخي و اساطيري نيشابور از جاذبه هاي تاريخي و گردشگري فراواني برخوردار است كه سالانه ميزبان بخش عمده اي از گردشگران داخلي و خارجي است.



* قدمگاه رضوي

بناي قدمگاه واقع در 24 كيلومتري شرق نيشابور در گذشته منزلگاهي به نام الحمراء پس از نيشابور در شاهراه اعظم راه ابريشم بوده است. اهميت اين بنا به سبب توقف حضرت امام رضا(ع) در زمان هجرت تاريخي ايشان از مدينه به مرو مي باشد و به همين سبب تسهيلاتي براي كاروانيان در اين ناحيه ايجاد شده است.

نام اين بنا بر گرفته از قطعه سنگ سياهي است كه مشهور است جاي قدوم مبارك حضرت رضا(ع) بر آن نقش بسته است.

احتمالا اين بقعه بر روي عمارتي مخروبه در زمان شاه عباس صفوي بازسازي و در زمان شاه سليمان به سال 1901 هجري قمري تكميل شده است.

در جوار اين بنا چشمه اي موسوم به حضرت قرار دارد كه زائران آب آن را نوشيده و به عنوان تيمم و تبرك با خود مي برند.



* آرامگاه عطار

شيخ فريدالدين عطار عارف، شاعر و اديب ايراني در سال 540 ه.ق متولد شد و در طول عمرش خدمات علمي و تاليفات ارزشمندي مانند تذكره الاولياء، منطق الطير و الهي نامه را از خود به يادگار گذاشت.

وي مقارن با حمله مغولان به خراسان در سال 618 هجري قمري جانش را از دست داد. بنابر شواهد نخستين بناي آرامگاه او توسط يحيي بن صاعد قاضي القضاه نيشابور در سده هفتم هجري برپا شد.

سپس اميرعليشير نوايي وزير آخرين حكمران تيموري بناي ديگر بر آرامگاه عطار ساخت كه اكنون تنها سنگ افراشته سياه رنگ كتيبه داري از آن باقي مانده است.

سرانجام در سال 1341 هجري شمسي انجمن آثار ملي بناي ويران شده را مرمت و بازپيرايي نمود و با كاشيهاي الوان آن را به شكلي زيبا آراست.

مقبره عطار همواره مورد توجه گردشگران و ادب دوستان سراسر دنيا مي باشد.



* آرامگاه خيام

حكيم ابوالفتح عمربن ابراهيم مشهور به خيام نيشابوري رياضيدان، منجم، شاعر و انديشمند والاي ايراني است كه در سطح بين المللي از شهرت بسزايي برخوردار است.

وي در سال 439 هجري قمري پس از وفات در گورستان حيره كه امروزه در پنج كيلومتري شرق نيشابور واقع شده روي در نقاب خاك كشيد.

بناي يادبود مزار كنوني اين دانشمند بزرگ به سال 1341 هجري شمسي با طرح و نقشه مهندس هوشنگ سيحون ساخته شد.

اثر مزبور با تركيبي از مصالح آهن، بتون و تزيينات كاشيكاري به شكل لوزيهاي به هم پيوسته بر گرفته از انديشه هاي رياضي عمر خيام بنيان شده است.



* مسجد جامع نيشابور

مسجد جامع نيشابور را در دوره تيموري و به سال 889 هجري پهلوان علي كرخي بنيان نهاد. اين بنا در شهر نيشابور واقع شده و از انواع مساجد چهار ايواني به شمار مي رود.

مسجدجامع نيشابور با وسعت نزديك به هفت هزار و 276 متر مربع مشتمل بر ايوانهاي ضلع شمالي، جنوبي، رواق و شبستان است.

نماي ايوانها و طاق نماهاي اين مسجد با تزيينات آجري آراسته شده و كهنترين بناي بر جاي مانده در شهر نيشابور است.



* بقاياي شهر كهن نيشابور

در جنوب شهر فعلي ناحيه اي به وسعت 3500 هكتار قرار دارد كه به استناد متون و شواهد زيستگاهي از صدر اسلام تا اوايل دوره ايلخاني بوده است.

قسمت اعظم نيشابور كهن امروزه در دل خاك نهفته است و آثار آن محدود به چند تپه اصلي از جمله آلپ ارسلان، تپه مدرسه، آهنگران، سبزپوشان، بازار، طرب آباد، كهن دژ، تپه قنات و شادياخ است.

از اين ميان تپه هاي طرب آباد، سبزپوشان و قنات در سالهاي 1315 و 1318 هجري شمسي توسط هيات باستانشناسي موزه متروپولتين و شهر كهنه نيشابور در سال 1384 به دست هياتي ايراني فرانسوي مورد كاوش قرار گرفت.



* گنبدهاي شه مير

در حدود 10 كيلومتري جنوب نيشابور در كنار جاده اين شهر به كاشمر در ميان قبرستان قديمي دو بناي آجري به فاصله كمي از يكديگر با ساختار و اندازه اي متفاوت قرار دارند كه به مهروا، مهرآباد و شادمهر معروفند. ويژگيهاي معماري مويد انتساب گنبد بزرگ به دوران سلجوقي است و گنبد كوچك به عصر ايلخاني است.

احتمالا اين دو بنا بر فراز مقابر اشخاصي صاحبنام يا عرفاني مشهور ساخته شده اند كه هويت آنها مشخص نيست.



* محوطه تاريخي شادياخ

نيشابور در سال 205 هجري مركز حكومت طاهريان و در همان ايام در شادياخ عمارتي اميرنشين و منازلي براي سپاهيان بنا شد. از آن پس اين منطقه دارالحكومه خراسان و محل اقامت امرا و پادشاهان گشت و سرانجام با حمله مغول از ميان رفت.

شادياخ در جنوب شرقي آرامگاه عطار با وسعت بيش از 200 هزار مترمربع واقع شده و از سال 1378 مورد كاوشهاي باستانشناسي قرار گرفته است.

اين مكان يكي از سايت موزه هاي باستانشناسي در استان خراسان رضوي است.



* باغ و امارت امين الاسلامي

اين خانه باغ زيبا در گذشته متعلق به مرحوم 'ابوالحسن امين الاسلامي' بوده و امروزه در خيابان امام خميني(ره) در مجاورت باغ ملي شهر واقع است.

بناي واقع در ميان باغ با زيربناي تقريبي 1300 مترمربع در دو طبقه ساخته شده و فضاهايي نظير سالن مركزي، اتاقها، پيشخوان ستواندار و سرداب دارد.

عمارت امين الاسلامي و باغ پيرامون آن با درختان بلند از جمله چنار، كاج، شمشاد، توت و گردو در زمان پهلوي ساخته شده و الگويي از هنر باغ سازي اصيل ايراني است.



* بناي امام زاده محمد محروق و امام زاده ابراهيم

در سوي ديگر باغ بناي يادبود مزار حكيم عمر خيام قرار دارد. بناي مذهبي با منظره اي زيبا از كاشيكاري معرق جلب نظر مي نمايد. اين مكان مدفن امام زادگان محمدمحروق از نوادگان حضرت امام سجاد(ع) و ابراهيم از اعقاب امام موسي كاظم(ع) است.

اين مجموع يك ايوان، دو بناي مركزي، مسجد، تالار و شبستان بوده و در دوره صفوي بنيان شده است.



* آتشكده آذر برزين مهر

اين آتشكده در دوره پيش از اسلام يعني عهد ساساني در ناحيه ريوند نيشابور قرار داشته و يكي از سه آتشكده مهم زرتشتيان به شمار مي آيد.

وجود آتشكده برزين مهر حاكي از اين است كه اين شهر قبل از اسلام از جايگاه ويژه اي بر خوردار بوده است.

قسمت اعظم نيشابور قديم هم اكنون در دل خاك نهفته است و آثار بر جاي مانده موجود محدود است به چند تپه اصلي از قبيل تپه تاكستان، تپه آهنگران، تپه آلپ ارسلان، تپه سبزپوشان، مدرسه، بازار، قنات يا قنات تپه و تپه شادياخ يا محله كه در سطح اين منطقه وسيع پراكنده شده اند.



* برج آسياب

اين برج بزرگ مدور با قدمتي بالغ بر ۴۰۰ سال در فاصله ۱۵۰۰ متري جنوب شرقي روستاي اسحاق آباد و بر كناره نهر آب خشكيده اي ساخته شده و از زيباترين برجهاي ديده باني موجود در منطقه و داراي چهار طبقه است.

اين برج در وسط دشت وسيعي احداث شده و بر مزارع و زمينهاي مزروعي اطراف احاطه كامل دارد.

تزيينات زيبايي نيز در بدنه خارجي آن ايجاد شده و در مجاورت اين برج ساختمان مخروبه يك آسياب آبي قديمي نيز قرار دارد كه علت نامگذاري برج نيز همين است.



* سردابه ي ماروسك

در مجاورت روستاي ماروسك سرولايت تپه اي به وسعت بيش از ۱۰۰ متر و ارتفاع ۵/۳ تا چهار متر قرار دارد كه بر روي آن قبرستان قديمي روستا مي باشد.

در داخل اين تپه سردابي قرار دارد كه از دو اتاق به موازات يكديگر و يك راهرو تشيل شده است. در اتاق غربي تعداد زيادي اسكلت انساني به صورت آشفته قرار دارد. قدمت اين سرداب به اواخر قرن هفتم و اوايل هشتم هجري مي رسد.



بازار سرپوشيده و تاريخي نيشابور

بازار تاريخي نيشابور از جمله بازارهاي سرپوشيده منحصر به فرد در خراسان است كه قدمت آن به دوره صفوي مي رسد. در داخل اين بازار تعدادي سرا، كاروانسرا، تيمچه ،و حمام وجود دارد.

كاروانسراي مستوفي يكي از تيمچه هايي است كه درون اين بازار تاريخي وجود دارد كه دو دهنه ورودي آن يكي در حاشيه جنوبي خيابان امام خميني و ورودي ديگر با در بزرگ چوبي به بازار مي شود.

حمام مرمر نيز يكي ديگر از جاذبه هاي اين بازار تاريخي است كه قدمت بسيار دارد اما امروز خرابه اي بيش نيست.



* آب انبار

در مقابل بازار سرپوش، بازار نو قرار دارد كه در گذشته سقف اين بازار نيز به صورت گنبد پوشيده بوده، با عبور خيابان امام خميني از اين مكان سرپوشها خراب شده است.

آب انبار در زيرزمين واقع شده و ۲۳ پله تا سطح زمين فاصله دارد و امروز قهوه خانه اي است كه داراي سقفهاي گنبدي شكل باد گير مي باشد. اين بنا محيطي زيبا، خنك، آرام و يادآور روزگاران گذشته است.

بعد از اين آب انبار تيمچه اي است كه مدتي در اختيار ژاندارمري بوده، مدتي تجارت خانه شده و كم كم از رونق افتاده است.

اين كاروانسرا در دوره صفوي و در خارج از دروازه شهر يعني دروازه مشهد احداث شده است. در اواخر دوره ي قاجار و اوايل عصر پهلوي نيز جهت اسكان و نگهداري ايتام و مستمندان و سپس مدتي به عنوان پادگان ژاندارمري مورد استفاده قرار گرفت.

هدف از احيا اين اين كاروانسرا حمايت از صنايع دستي و هنرهاي سنتي و بومي منطقه است. ضلع شرقي كاروانسرا شامل سه بخش است. در بخش باستاني اشيا تاريخي از قبيل سكه هاي متعلق به قبل از اسلام تا دوره تيموري، انواع ظروف سفالي دوران تاريخي و اسلامي، ظروف فلزي و شيشه اي و اشيا سنگي به نمايش گذاشته شده است .

در بخش مردمشناسي آن نيز جلوه هايي از زندگي روزمره مردم منطقه و اشيا مربوط به آن در معرض ديد قرار دارد.

در بخش ويژه آن نيز نمايش اشيايي چون مجسمه هاي دوران تاريخي و ماقبل آن، ماكت شهر قديم نيشابور در دوره تيموري، لوحه استوانه اي بدلي متعلق به كوروش هخامنشي به خط ميخي، تعدادي سنگ قبر تاريخي، مجموعه اهدايي مدالها و احكام شادروان پهلوان يعقوب علي شورورزي، تعدادي ضريح چوبي منبت كاري شده تاريخي و تعدادي اسناد خطي ديده مي شود.

ضلع غربي اين مكان نيز به سالن اجتماعات و محل دائمي نمايشگاه و هشتي جنوب غربي آن به كارگاه رشته هاي كار و دانش براي آموزش سفالگري، كاشيكاري و سراميك اختصاص يافته است.

علاوه بر اين كاروانسرا، در محدوده شهرستان نيشابور كاروانسراهاي مهم ديگري مانند كاروانسراي شورياب واقع در روستاي شورياب در فاصله حدود ۵۰ كيلومتري جنوب غربي شهر نيشابور متعلق به دوره قاجار، كاروانسراي چاه سالار در جنوب شهر، كاروان سراي قدمگاه و رباط قلعه وزير در ۲۴ و ۳۰ كيلومتري غرب شهر و در مسير جاده مشهد نيز وجود دارند.



* موزه خيام

موزه تخصصي نجوم 28 ارديبهشت 1379 هجري شمسي مقارن با بزرگداشت حكيم عمرخيام و در جوار آرامگاه وي با موضوع هيات و علم الافلاك افتتاح شد.

اين مكان با وسعتي نزديك به 120 مترمربع داراي اشيا نفيسي از جمله اسطرلاب، قطب نما و تصاويري از صور فلكي، ظروف فلزي سده پنجم تا هفتم هجري قمري، ظروف سفالين سده سوم تا هفتم هجري قمري و نسخ خطي علم نجوم مي باشد.



* روستاي خرو عليا

در 20 كيلومتري شرق نيشابور و در مسير جاده مشهد روستاي خرو عليا قرار گرفته است. اين روستا داراي دره اي خرم و مصفا مي باشد و پوشيده از درختان گوناگون ميوه و درختان غيرمثمر است. آبشاري نيز از ارتفاعات اين منطقه كوهستاني به پايين مي غلتد كه بر جذابيتهاي طبيعي ناحيه افزوده است.

روستاي خرو در تابستان جايگاهي مطبوع به عنوان استراحتگاه مردم نيشابور مورد استفاده قرار مي گيرد.



* روستاي ييلاقي ديزباد

روستاي ديزباد در 30 كيلومتري شرق نيشابور و در مسير جاده مشهد واقع است. اين روستاي كوهستاني داراي پوشش گياهي متنوع و آب و هوايي مطبوع و خنك مي باشد.



* روستاي بوژان

روستاي بوژان از توابع بخش مركزي شهرستان نيشابور است. ارتفاعات بلند، باغهاي سرسبز، آبشار، حواشي رودخانه و بافت مسكوني پلكاني روستاي بوژان را به يكي از مراكز مهم گردشگري شهرستان نيشابور تبديل كرده است.

روستاي بوژان از طريق شهر نيشابور با جاده اي آسفالت قابل دسترسي است. باغهاي ميوه پيرامون روستاي بوژان گسترده شده اند كه در فصول مختلف سال چشم اندازهاي رويايي و رنگارنگي پديد مي آورند.

روستاي بوژان در دامنه ارتفاعات جنوبي رشته كوه بينالود استقرار يافته و دامنه ارتفاعات سرسبز و مرتعي بينالود از انواع گلها و گياهان دارويي و صنعتي پوشيده شده است.

چشم انداز دره سرسبز روستا و رودخانه جاري آن همراه با منظره كشتزارها و باغهاي گسترده جلوه بسيار زيبا و تماشايي دارند كه طبيعت گردان و گردشگران را به سوي خود جلب مي كنند.



* بازارهاي سنتي و مشاغل بومي

نيشابور يكي از معدود شهرهاي استان خراسان رضوي است كه امروزه داراي بازار سنتي است كه در عصر صفويه بنا شد. اين بازار سرپوشيده كه معروف به بازار سرپوش است در خيام امام واقع شده و داراي راسته بازار، سراها چاروق و حجره هاي متعددي است.

در بازار سرپوش حجره هاي مشاغل سنتي و بومي از قبيل فرش فروشي، رويگري، مسگري، رنگرزي، آهنگري و پارچه فروشي وجود دارند.

از ديگر بازارهاي شهرستان نيشابور نيز مي توان به چهارشنبه بازار ميدان فردوسي، بازار رباط شاه عباسي و پاساژهاي ناصراني، قريشي، مرواريد، ولي عصر، فردوسي، سيد، تنباكوچي و بكاييان ياد كرد.



* معدن فيروزه نيشابور

فيروزه سنگي آبي ‏رنگ و گرانبها است كه از جواهرات معروف جهان شمرده مي ‏شود و معدن آن در دنيا در چند كشور بيشتر وجود ندارد.

از آن جمله در تركمنستان و آسياي صغير و همچنين در جنوب غربي آمريكا در نيومكزيكو، آريزونا، كلرادو و نوادا. اما از بين تمام معادن فيروزه جهان فيروزه نيشابور از همه مرغوب تر و گرانقيمت تر است.

معادن فيروزه نيشابور در شش دره از كوههاي موسوم به بار معدن در 50 كيلومتري شمال غربي نيشابور در بلوك ريوند واقع است و تاكنون براي به دست آوردن فيروزه بيش از 100 غار در اين دره‏ها ايجاد شده است. شهرت فيروزه نيشابور از روزگاران قديم سر زبانها بوده و گويندگان و نويسندگان در وصف آن سخنها گفته‏ اند.



* مهمترين سوغات نيشابور

نيشابور علاوه بر مهد علم و فرهنگ دوره هايي از تاريخ تمدن اسلامي و زادگاه گروهي از دانشوران و مردان نامدار تاريخ ايران، از دوره هاي بسيار كهن نيز به داشتن جواهري گرانبها به نام فيروزه به شهرت جهاني رسيده است.

از تاريخ دقيق كشف فيروزه و نحوه استخراج آن در گذشته هاي دور و به ويژه تا پيش از زمامداري پادشاهان صفوي اطلاعات جامعي در دست نيست اما احتمال مي رود كه در اوج شهرت و آباداني نيشابور ساكنين اين منطقه از وجود فيروزه و نحوه استخراج آن آگاهي داشته اند.



* ريواس

ريواس نوعي ميوه كوهستاني نيشابور است كه در اصل گياهي مرتعي و خودرو بوده و در فصل بهار بر دامنه هاي ارتفاعات شمالي و شرقي يعني كوههاي بينالود مي رويد و از بهترين و مرغوبترين نوع آن در ايران محسوب مي شود.

اين گياه از زمانهاي بسيار دور در نيشابور به عمل مي آمده بطوري كه در ˈبندهشˈ يكي از متون كهن ايراني به اين گياه با ديد اساطيري اشاراتي شده و در كتب برخي مورخين و سياحان ايراني و خارجي نيز از طعم و طراوت ريواس نيشابور توصيفها شده است.

ريواس داراي ساقه هايي سفيد تا ارتفاع 80 سانتيمتر بوده و در سر ساقه هاي آن برگ بزرگ و پهني شبيه پنجه مرغابي وجود دارد و تنها قسمت ساقه هاي آن خوردني است.

ساقه هاي اين گياه لطيف و آبدار و طعم آن ترش و مطبوع است و علاوه بر وجود مقدار زيادي املاح معدني و انواع ويتامينها خاصيت دارويي نيز دارد.

از ريواس در انواع خوراكي، مربا، شربت و خورش استفاده مي كنند و شربت ريواس مهمترين محصول فرآوري شده آن به عنوان سوغات نيشابور به ساير نقاط ايران و خارج از كشور به ويژه به كشورهاي حوزه خليج فارس صادر مي شود.ك/4

7496/1858