ایمنی و سلامت غذا از مزرعه تا سفره

بهداشت؛ علم و روشی برای پیشگیری از بیماری ها، بهبود وضعیت سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی انسان و افزایش طول عمر است و دربردارنده ی مواردی همچون آموزش بهداشت فردي به اشخاص، ارایه ی خدمات پزشكي و پرستاري به ‌منظور تشخیص فوري درمان، توسعه و تكمیل خدمات اجتماعي و تامین وسایل زندگی برای برطرف كردن نیازمندي‌هاي مردم و برخورداری از سلامت و طول عمر بیشتر است.

این علم با گسترش بیماری های گوناگون و به دلیل رعایت نكردن اصول بهداشتی در جوامع مختلف از اهمیت بسیاری برخوردار شد و كشورهای جهان را برآن داشت تا برای ارایه ی راهكارهای مفید، به منظور حفظ سلامت و بهداشت بشر، اندیشه ی تشكیل سازمان جهانی بهداشت(WHO) را در سر بپرورانند.

بنابراین پیشنهاد تشكیل چنین نهادی نخست از طرف كشورهای چین و برزیل در 1946 میلادی در اجلاس سانفرانسیسكو مطرح و اساسنامه ی آن با هدف دستیابی مردم به بیشترین سطح سلامت ممكن در هفتم آوریل 1948 میلادی برابر با هجدهم فروردین 1327 هجری خورشیدی در سازمان ملل متحد تصویب شد و این گونه سازمان جهانی بهداشت(WHO) برای ارتقای سلامت عمومی مردم جهان شكل گرفت و از آن پس این روز در تقویم رسمی تمامی كشورها با عنوان روز جهانی بهداشت ثبت شد.

این سازمان هر ساله برای گرامیداشت این روز با توجه به اولویت ها و نگرانی های بهداشت عمومی جهان، یك موضوع یا شعار خاصی را برای آن انتخاب می كند و برنامه های گوناگونی را در این زمینه ارایه می دهد.

ایمنی مواد غذایی از مزرعه تا بشقاب(همیشه و همه جا)؛ شعار سازمان جهانی بهداشت در 2015 میلادی است. این سازمان به دلیل آنكه عرضه ی مواد غذایی را به صورت فزاینده ای در حال جهانی شدن می داند و مواد غذایی ناسالم را كه دربردارنده ی باكتری های مضر، ویروس ها، انگل ها و یا مواد شیمیایی هستند، مسوول بروز بیش از 200 بیماری و سبب مرگ انسان های بسیاری عنوان می كند و با انتخاب این شعار تلاش دارد تا بتواند با همكاری كشورهای عضو، بیش از پیش به سیستم ایمنی مواد غذایی در جوامع مختلف توجه كند و به پیشگیری، شناسایی و درمان بیماری هایی كه با مصرف مواد غذایی ایجاد می شوند، بپردازد.

تهدیدهای تازه برای ایمنی مواد غذایی به صورت مداوم در حال افزایش است و تغییر در شیوه ی تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی، تغییر در محیط زیست ظهور عوامل بیماری زای تازه، مقاومت ضد میكروبی، تمامی این ها سیستم ایمنی مواد غذایی را به چالش كشیده اند. بنابراین سازمان جهانی بهداشت(WHO) برای رسیدگی به سلامت و بهداشت مواد غذایی می كوشد تا به ارایه ی استانداردها و روش های بین المللی، برای پوشش فرایندهای اصلی غذایی به همراه سازمان غذا و كشاورزی ملل متحد(FAO) به اطلاع رسانی جهانی بپردازد و در مورد ایمنی مواد غذایی هشدار دهد و در این راه پنج نكته ی كلیدی همچون تمیز نگه داشتن، جدا نگه داشتن مواد غذایی خام از مواد غذایی پخته، پختن كامل مواد غذایی، پختن غذا با درجه حرارت مناسب و نیز استفاده از آب و مواد غذایی سالم را برای راهنمایی فروشندگان و مصرف كنندگان غذای سالم و ایمن به تمامی كشورهای جهان ارایه كرده است.

وزارت بهداشت و درمان ایران نیز همزمان با گرامیداشت روز جهانی بهداشت، از هجدهم تا بیست و چهارم فروردین را هفته ی سلامت نامگذاری كرد و شعار «عزم ملی برای دسترسی عادلانه به خدمات سلامت» را برای آن برگزید تا بتواند به اهدافی همچون سلامت و ارتقای ایمنی غذا، سلامت و سبك زندگی ایرانی- اسلامی، عدالت در سلامت و ارتقای خدمات بهداشتی- درمانی، سلامت، آموزش همگانی و خودمراقبتی، سلامت و مشاركت‌های اجتماعی، سیاست‌های كلی سلامت، همكاری میان بخشی و نیز اقتصاد سلامت و توسعه سرمایه‌گذاری دست یابد.

بهداشت در جهان امروز زیر بنای فعالیت های اقتصادی و پیشرفت های اجتماعی یك ملت به شمار می رود به صورتی كه سلامت جامعه در گرو رعایت اصول بهداشتی است و تنها جامعه ی سالم و تندرست می تواند از منافع خود دفاع و حقوق خویش را كسب كند.

بنابراین جوامع مختلف با گرامیداشت چنین روزی برای جامه ی عمل پوشانیدن به شعار سازمان جهانی بهداشت تلاش می كنند تا بتوانند به مسوولان، كشاورزان، تولیدكنندگان، توزیع كنندگان، متخصصان بهداشت و سلامت و همچنین مصرف كنندگان، در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و هر چیزی كه در احساس امنیت و اعتماد به غذای مصرفی نقش دارد، هشدار دهند و این گونه راه حفظ بهداشت و سلامت مردم را در سطح بین المللی هموار سازند.



با الهام از: كتاب جامع بهداشت عمومی

*گروه اطلاع رسانی

پژوهشم**9128**2002**9131