گویی هنر هفتم از روزگار عصر طلایی اش فاصله گرفته، آن روزهایی كه با اكران یك فیلم صف طویل مردم منتظر تماشا پایانی نداشت و هرچه جمعیت به داخل سینما می رفت باز هم از طول صف كاسته نمی شد.
شبیه آنچه كه در 'روز سلام سینما ' سال 1392 شاهد بودیم و سینماهای كشور بعد از سالهای طولانی غربت، با اقبال غیرمنتظره تماشاگران روبرو شدند و جانی دوباره یافتند. اما بعد از آن زمان تا امروز كه نزدیك به یك سال و نیم می گذرد كمتر شاهد این دوستی و پیوند با سینما بوده ایم.
طبق استانداردهای جهانی رتبه ایرانیان در میان سینماروهای جهان در سلك پایین ترینها و كمترینها است.
گفته می شود هر ایرانی هر هشت سال یك بار به سینما می رود ضمن آنكه بر خلاف استانداردهای جهانی كه یك سینما به ازا هر 10 هزار نفر است، در كشور ما به ازای هر 250 هزار نفر هم یك سینما وجود ندارد.
سینماهای موجود هم اغلب فرسوده، خارج از رده و دچار فقر و محرومیت امكانات هستند. وضعیتی كه در شهرستانها و مناطق دور از مركز با شدت بیشتری رخ می نماید.
خراسان رضوی بعد از تهران با 19 سالن سینمایی دارای 9 سینما است كه جایگاه دوم را در كشور دارا می باشد اما این سینماها به جز 'مجموعه سینمایی هویزه مشهد' كه طی چند سال اخیر بازسازی شده عموما فرسوده، قدیمی و نامناسب هستند.
قدمت برخی از سینماها به 30 سال قبل و حتی بیشتر برمی گردد كه این وضعیت با توسعه سطح توقع مخاطبان و تنوع نیازهای رفاهی، توسعه شهری و نیاز به خدمات پاركینگ و غیره و بیش از همه كیفیت پخش فیلم عملا نمی تواند خواست اولیه مخاطبان را كه در اختیار بودن فضای مناسب سینمایی با امكانات رفاهی لازم است تامین كند.
این در حالی است كه در خراسان رضوی حدود پنج هزارو 500 صندلی سینما وجود دارد كه به گفته مسوولان این تعداد به نسبت جمعیت ثابت شش میلیونی بدون احتساب میلیونها زائر حداقل باید 60 هزار صندلی باشد.
البته سالها است همه گفته اند و می گویند كه شرایط امروز سینمای ما نیازمند توجه جدی است. توجه به ساختارها و فضاهای سینمایی و امكانات آن، مدیریتهای سینمایی، سطح كیفی فیلمها و تنوع موضوعات روز به تناسب سلایق و علایق مخاطبان، نرخ بلیت و عوامل بسیار از جمله این مباحث است.
بسیاری در كنار و یا قبل از ارتقا كیفیت فیلمها از نظر كمی، محتوایی و فراهم شدن زمینه، انتخاب بیشتر و بهتر برای مخاطبان را بهبود وضعیت سینما و امكانات آن مهم می دانند.
یك تهیه كننده فیلم محدودیت امكانات و فرسودگی سینماها را از جمله علل عدم اقبال مردم به هنر هفتم می داند.
مرتضی اسكافی افزود: سینما هویزه مشهد كه طی دو سه سال اخیر بازسازی شده امروز از سطح خوبی در ارائه خدمات و امكانات رفاهی و كیفیت پخش فیلم برخوردار است كه این خود موجب اقبال بیشتر مردم به این سینما نسبت به سایر سینماهای موجود در مشهد شده است.
معاون هنری سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی هم در این زمینه می گوید صندلیهای سینمایی موجود هیچ همخوانی با جمعیت استان ندارد زیرا برای رسیدن به استانداردها بر اساس جمعیت شش میلیون نفری خراسان رضوی عملا نیاز به 60 هزار صندلی سینمایی است كه فاصله زیادی با استانداردها دارد.
ناصر نبی زاده افزود: طبق برنامه ریزیهای انجام شده با تكمیل و بهره برداری شش سینما و سالن سینمایی جدید در نیشابور، تربت حیدریه و كاشمر تا پایان امسال تعداد صندلیهای سینمایی در خراسان رضوی با رشد 40 درصدی به هفت تا هشت هزار مورد و تعداد سالنهای سینمایی از 19 تا به 25 مورد می رسد.
وی گفت: همچنین با توجه به فرسودگی سینماها برخی از آنها از جمله در مشهد، گناباد، سبزوار و نیشابور در حال تعمیر هستند.
معاون هنری سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در ادامه اظهارداشت: پارسال اقبال مردم به سینما رشد نسبتا خوبی داشت و حدود 10 درصد افزایش یافت، این رشد را در همه سالنهای سینمایی در سال 93 داشتیم اما رشد قابل قبولی نیست.
وی همه سالنهای سینمایی را در خراسان رضوی مجهز به سامانه دیجیتال ذكر و بیان كرد: در این میان مجموعه سینمایی هویزه با پنج سالن سینما و امكانات بسیار خوب درجه یك محسوب می شود و سالنهای سینما در تربت حیدریه و نیشابور هم با اتمام تعمیرات تبدیل به سینماهایی مجهز می شوند.
نبی زاده از جمله علل موثر در وضعیت، امكانات سینماها و آمادگی برای پذیرش و جلب سینماروها را ضعف و قوت مدیریتهای سینمایی و تناسب آنها با شرایط جدید عنوان و بیان كرد: سینما هویزه مشهد طی سه سال اخیر با تغییر در شكل، ارائه و نگاه مدیریتی شاهد افزایش شمار مخاطبان است و فروش آن در سال 93 نسبت به سال 92 بیش از 70 درصد رشد داشته و همین نشان می دهد فضاهای نو و مدرن با امكانات و تجهیزات مناسب زمینه ای برای جذب مخاطب است.
وی گفت: مجتمعهای سینمایی فضایی مناسب است تا مخاطبان در مراجعه امكان انتخاب بیشتری داشته و بتوانند فیلم مورد علاقه خود را انتخاب كنند در عین آنكه امكان دسترسی وسیعتر و مناسبتر و سامانه های فروش بلیت اینترنتی و غیره هم خود از زمینه های استقبال بیشتر مردم از سینما است.
معاون هنری سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی افزود: امروز دسترسی به فیلمها سهلتر و بیشتر شده و نمایش خانگی خود در این بخش حضوری پررنگ دارد.
وی گفت: باید جذابیتهای سینما را افزایش داد ضمن آنكه فیلم خود از بخشهای موثر و مهم در جذب مخاطب است و در عین كیفیت و محتوای مناسب برای مخاطبین مختلف باید مكان ارائه فیلم هم جذابیتهای لازم را داشته باشد.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد هم می گوید این كلانشهر با وجود پنج مجموعه سینمایی و حدود پنج هزار صندلی عملا به لحاظ استانداردهای جهانی به نسبت جمعیت ثابت سه میلیونی و جمعیت شناور زائران و مسافران دچار كمبودهای جدی است.
'یوسف امینی' بخشی از این مساله و محدودیتهای موجود را ناشی از نوع مدیریت مدیران مجموعه های سینمای ذكر و بیان كرد: مدیران عموما طی این سالها حرفه ای و متخصص در این حوزه نبوده اند.
وی افزود: پارسال سینما هویزه كه به تازگی تعمیرات اساسی داشته در مجموع 50 فیلم مختلف را اكران كرد، سینما افریقا 11 فیلم، سینما سیمرغ 50 فیلم، سینما قدس 23 و سینما پیروزی كه اواخر سال 1393 راه اندازی شد تعداد كمتری فیلم اكران كردند.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد آمار جمعیتی كه طی سال 93 در مشهد به سینما رفتند را در مجموع یك میلیون و 300 هزار نفر ذكر و بیان كرد: از این تعداد 715 هزار و 640 نفر آنان مربوط به سینما هویزه است.
وی گفت: تماشاگران فیلمهای اكران شده در سینما آفریقای مشهد در سال 93 نیز 187 هزار نفر، در سینما سیمرغ 245 هزار و در سینما قدس حدود 84 هزار نفر بودند.
امینی افزود: سینما یك صنعت است لذا مدیریت، تجهیزات و امكانات در تعداد علاقه مندان و مخاطبان سینما موثر خواهند بود.
به اعتقاد وی نیز سینماهایی كه فضاهای مناسب، امكانات و تجهیزات پخش خوب و فضاهای بهداشتی و رفاهی، پاركینگ و مانند آن دارند با اقبال تماشاگران مواجهند چنانكه پارسال حدود 800 هزار نفر به سینما هویزه رفتند كه خود بیانگر تاثیر نوسازی این سینما و ارتقا امكانات در این امر است.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد گفت: سینما قدس نیز پارسال 83 هزار مخاطب داشت كه این میزان خیلی اندك است، این سینما مربوط به 20 سال قبل است و سایر سینماها هم شرایط مشابهی دارند و سینما آفریقا هم بسیار فرسوده است.
وی افزود: سیاستی كه در سالهای اخیر برای نوسازی و تجهیز سینماها در نظر گرفته شده اقدام درستی است زیرا سینما هویزه كه به تازگی بازسازی شده اكنون هم به جهت تعداد سالن، تجهیزات، صندلی و هم تنوع فیلمها قابل رقابت با سینماهای تهران است و از نظر تجهیزات و فروش جزو سه سینمای اول كشور محسوب می شود.
امینی ادامه داد: بافت سینمایی مجموعه سیمرغ مشهد نیز با پنج سالن در عین آنكه اكران فیلمها در آن به روز و تجهیزاتش نوسازی و دیجیتال شده اما ساختمان و فضایش قدمتی بیش از 20 سال دارد لذا نوسازی آن از جمله ضرورت ها است.
مقایسه آمار افرادی كه پارسال به مجموعه سینمایی سیمرغ با سینما هویزه كه هر دو پنج سالن دارند و در منطقه ای شلوغ و پرجمعیت واقع هستند نشان می دهد كه فضای مناسب در این امر تاثیر دارد چنانكه سینما هویزه پارسال حدود 800 هزار و سیمرغ 245 هزار مخاطب داشت.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد افزود: سینما پیروزی نیز نوساز و ساختمان آن نیز مناسب و تجهیزات دیجیتال است اما به دلیل آنكه دو سه سالی در همان آغاز كار تعطیل بود هنوز جا نیافتاده است.
كارشناسان قیمت بلیت را از دیگر عوامل موثر بر میزان مخاطب سینما می دانند اما معاون هنری سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی می گوید قیمت بلیت نسبت به سطح درآمد عمومی خیلی بالا نیست.
بلیت سینمای ممتاز و درجه یك پارسال 50 هزار ریال بود كه امسال به 60 هزار ریال رسیده ضمن آنكه برخی روزهای هفته نیز نرخ بلیت نیمه بها بوده است.
ناصر نبی زاده افزود: بلیت سینمای درجه دو هم 40 هزار و درجه سه نیز 30 هزار ریال است كه خیلی رقم بالایی نیست كه پرداختش از توان مردم خارج باشد.
وی گفت: امسال ضمن شناور شدن نرخ سینما كه به ممتاز، درجه یك، دو و سه تقسیم بندی شد در قیمت بلیت رشد حدود 20 درصدی اعمال گردید كه به تناسب افزایش هزینه های نگهداری سالنها صورت گرفته ضمن آنكه توان اقتصادی مخاطبان هم در نظر گرفته شده است.
این در حالی است كه به اعتقاد برخی كارشناسان و فعالان سینمایی اگر قرار باشد سینماها رونق یابند زمانی این امر محقق می شود كه خانواده ها سینمارو شوند
زیرا هزینه بلیت در سرجمع یك خانواده چند نفری قابل توجه و محسوس است.
یك فعال فرهنگی هنری و تهیه كننده فیلم با بیان اینكه امروز مخاطب انتخاب كننده است گفت: اكنون بخشی از خانواده ها در كشور ما به لحاظ هزینه كرد برای دیدن فیلم و رفتن به سینما مشكل دارند.
مرتضی اسكافی شاهد این ادعا را شلوغتر بودن سینماها در جریان اجرای طرح نیمه بها كردن نرخ بلیت سینما در یك روز هفته عنوان و بیان كرد: این طرح با توجه به زمانهای خالی و خلوت اكران سینماها فرصت خوبی است تا مخاطبانی كه توان مالی كمتری دارند امكان رفتن به سینما را بیابند.
وی ادامه داد: امسال شاید بخشی از بی رونقی سینماها ناشی از همین افزایش نرخ بلیت باشد ضمن آنكه تبلیغات نامناسب و در واقع عدم تبلیغات خود از دیگر علل كم رونقی نوروزی سینماها بود ضمن آنكه پارسال هم رشدی را در آمار مخاطبان شاهد نبودیم.
این فعال فرهنگی با بیان اینكه اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گزارشی مبنی بر پررونق بودن سینماها ارائه كرد افزود: واقعیت چیز دیگری بود زیرا سینماها طی این ایام چندان رونقی به خود ندید.
وی گفت: در كشور ما سینما به عنوان یك صنعت شناخته نمی شود كه این خود ضعفی جدی است.
او با بیان اینكه باید فیلمی كیفی ساخته شود تا فردی كه برای دیدن فیلم وقت و هزینه می كند با هر سلیقه ای اعم از درام، كمدی و غیره اقناع شود افزود: تهیه كنندگی، كارگردانی و سرمایه گذاری سینما در این حوزه دچار ضعف است.
وی ادامه داد: كلیشه ای شدن برخی داستانها و موضوعات از جمله عللی است كه موجب می شود تماشاگر اقبالی به سینما نداشته ضمن آنكه امروز آگاهیهای علمی مردم بسیار بیش از گذشته است لذا سعی می كنند همان وقت كم و هزینه ای كه برای سینما می گذارند را صرف انتخاب گزینه ای بهتر نمایند.
او موضوعات و محتوای مناسب با نیازها و شرایط جامعه برای فیلمها را از جمله مباحث موثر درجذب مخاطب دانست.
با این حال معاون هنری سینمایی اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی معتقد است در تولیدات سینمایی هر سال فیلمهای خوب، متوسط و ضعیف وجود داشته و مجموعه ای از همه آنها را می توان در تولیدات سینمایی دید.
نبی زاده افزود: در عین حال بازیگران و نوع بازیها حرفه ای تر شده و عملا از از نظر فنی سینما در حال رشد است.
وی در این بین نوع تبلیغات را در میزان اقبال مخاطبان مهم ذكر و بیان كرد: سه محور اصلی در جذب مخاطب شامل محتوای فیلم، نوع تبلیغات و شیوه های نو در این حوزه و بسترهای ارائه فیلم موثر است.
1906/1858
گزارش از : فاطمه یوسفی
مشهد - ایرنا - بهار طبیعت دوباره از راه رسید اما باز هم بهار سینما نیامد و نوروز امسال رونق به تماشا نشستن فیلم در سینماها آنچنان كه به چشم نیامد.
