۳۰ فروردین ۱۳۹۴، ۱۳:۵۱
کد خبر: 81576790
T T
۰ نفر

پایه گذار موسیقی آكادمیك در ایران چه كسی است ؟

۳۰ فروردین ۱۳۹۴، ۱۳:۵۱
کد خبر: 81576790
پایه گذار موسیقی آكادمیك در ایران چه كسی است ؟

تهران - ایرنا - محمد تقی مسعودیه ، موسیقی شناس نامی را می توان به عنوان پایه گذار موسیقی آكادمیك برشمرد كه تلاش های قابل توجهی برای شكوفایی این هنر به سر انجام رسانید.

به گزارش روز یكشنبه خبرنگار موسیقی ایرنا ، مسعودیه 31 فروردین سال 1306 در شهر مشهد در خانواده ای علاقه مند به فرهنگ و هنر متولد شد، وی پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در دبستان علمیه مشهد دیپلم خود را در سال 1324 اخذ نمود.

علاقه وی به موسیقی و داشته های آن از همان دوران كودكی بخشی از ذهن وی را به خود مشغول كرده بود كه در نهایت موجب ورود وی به هنرستان عالی موسیقی و ادامه تحصیل در این رشته به گونه آكادمیك شد.

در سن 18 سالگی به همراه خانواده خود به تهران عزیمت كرد، مسعودیه تحصیلات دوره عالی خود را در دانشكده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پی گرفت و همزمان در هنرستان عالی موسیقی تهران به تحصیل موسیقی پرداخت كه در نهایت در سال 1329 دانشنامه حقوق و علوم قضایی و دیپلم عالی موسیقی را دریافت كرد.

در این زمان برای ادامه تحصیل در كنسرواتوار ملی موسیقی پاریس عازم فرانسه شد، علاقه مسعودیه به ساز ویلن كه در زمان تحصیل در هنرستان عالی نیز مشهود بود سرانجام موجب انتخاب این ساز برای ورود به ان مركز معتبر موسیقی اروپا شد .

با قبولی در امتحان ورودی كنسرواتوار پاریس برای فراگیری ساز ویلن نزد پروفسور لین تالوئل رفت ، وی علومی همچون هارمونی را نزد پروفسور ژرژ داندلو و كنتراپوان را نزد نوئل گالان از استادان بنام موسیقی كلاسیك اروپا فراگرفت .

پس از اتمام دوره تحصیلات، فوق لیسانس رشته تخصصی هارمونی را از كنسرواتوار پاریس دریافت كرد كه این در نوع خود اتفاقی ویژه محسوب می شد چرا كه تا آن زمان هیچ ایرانی نتوانسته بود مدرك موسیقی با گرایش هارمونی را از این مركز دریافت كند .

تلاش و ممارست این هنرمند نامی موجب شد كه مسعودیه با استفاده از بورس تحصیلی اتحادیه بین المللی دانشجویان برای ادامه تحصیل در مدرسه عالی موسیقی لایپزیك به آلمان برود، هزینه این دوره بالا بود بدین منظور كمتر برای خارجی ها بورس دكتری تعلق می گرفت ، نكته قابل توجه مسعودیه دریافت این بورس به عنوان یك شهروند غیرفرانسوی برای ادامه تحصیلات در رشته دكتری بود .

مسعودیه پس از عزیمت به آلمان برای ادامه تحصیل رشته آهنگسازی را انتخاب نمود ، وی از داشته های دو تن از برجسته ترین آهنگسازان اروپا پروفسور اوتمار گرسترو یوهانس ویروخ بهره برد.

مسعودیه در سن 36 سالگی موفق به اخذ مدرك دكتری آهنگسازی از كنسواتوار لایپزیك آلمان شد.وی بلافاصله به كلن رفت و در دانشگاه آن شهر موزیكولوژی (موسیقی شناسی تاریخی) را نزد پروفسور كارل گوستاو فلرر و اتنوموزیكولوژی (موسیقی شناسی تطبیقی) را نزد پروفسور ماریوس اشنیدر فراگرفت كه در نتیجه 1347 موفق به اخذ دكترای تخصصی در این رشته شد.

مسعودیه به عنوان یكی از تحصیلكرده ترین موسیقیدانان زمان خود پس از اتمام تحصیلات تخصصی خود برای انتقال داشته های خود به ایران بازگشت و در دانشگاه هنرهای زیبای تهران مشغول به تحصیل شد.

این هنرمند نامی برای نخستین بار بسیاری از درس های تخصصی مربوط به موسیقی را وارد دانشگاه كرد كه از این میان می توان تاریخ موسیقی اروپا، هارمونی پیشرفته و پراتیك، فرم وآنالیز، سازشناسی، اركستراسیون، ترانسكرسیون و مباحث گوناگون اتنوموزیكولوژی اشاره كرد .

همین تلاش و ممارست مسعودیه به منظور تدریس وانتقال مفاهیم علمی موسیقی موجب شد كه لقب پدراتنوموزیكولوژی ایران را به وی بدهند .

مسعودیه در طول دوران تدریس خود همواره با تلاش موشكافانه به تحقیق و پژوهش در حوزه موسیقی محلی ایران و ردیف موسیقی سنتی ایران پرداخت كه در نتیجه نظریه های علمی بسیاری در فرم های مختلف موسیقی ایران مطرح نمود كه تا آن زمان سابقه نداشت.

یكی از شاخصه های منحصر مسعودیه این بود كه با بهره گیری از علوم آكادمیك غربی بستر پژوهش انواع موسیقی نواحی ایران را بنیان نهاد كه این مهم توانست باب تازه ای از نگاه های علمی به داشته های كهن موسیقایی ایران را بگشاید و شرایط ارتباط و انتقال داشته های ارزشمند آن را به دیگر نقاط جهان فراهم سازد .

از میان تالیفات وی به زبان فارسی می توان به تجزیه و تحلیل 14 ترانه محلی ایران، موسیقی بوشهر، موسیقی تربت جام، موسیقی بلوچستان، ردیف آوازی موسیقی سنتی ایران، مبانی اتنوموزیكولوژی، موسیقی مذهبی ایران، موسیقی تركمنی، سازشناسی و سازهای ایران اشاره كرد.

این هنرمند تحقیقات قابل توجهی نیز در خصوص ریشه های موسیقی ایرانی به انجام رسانید كه ترجمه كتاب موسیقی الكبیر فارابی یكی از این آثار است .

كتاب های آواز شور (درباره تغییر و تحول ملودی در موسیقی هنری ایران)، ملودی مثنوی در موسیقی هنری ایران و نسخ خطی فارسی درباره موسیقی نیز از جمله آثار منتشر شده وی به زبان های آلمانی و فرانسوی است.

وی در كنفرانس ها و همایش های بین المللی بسیاری در زمینه اتنوموزیكولوژی شركت می كرد و عضو گروه مطالعاتی مقام در شورای بین المللی موسیقی سنتی بود.

مسعودیه در طول حیات خود تلاش بسیاری در خصوص ارائه نظریه های پژوهشی و تئوریك موسیقی ایرانی انجام داد كه در نهایت موجب شكوفایی پژوهش موسیقی ایران شد .

بسیاری از دانشجویان فیزیك و رشته های مرتبط از مسعودیه به عنوان استاد خود در رشته مبانی فیزیك صوت و آكوستیك صدا بهره برده اند .

این استاد بزرگ موسیقی ایران در 12 بهمن ماه 1377 در 71 سالگی درگذشت و پیكرش در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاك سپرده شد .

فراهنگ**9252**1601**
۰ نفر