به گزارش ایرنا ، چندی پیش احداث برج 30 طبقه در رسانه های استان یزد منتشر شد و بازخورد هایی را در جامعه به همراه داشت .
قرار است تا سال 2016 میلادی 110هكتار از بافت 750 هكتاری شهر یزد به ثبت جهانی در یونسكو برسد اما در آن سوی دیگر استان ؛ زمزمه هایی درباره برج سازی و بلندمرتبه سازی در این شهر تاریخی نیز شنیده می شود.
اما آیا بین این دو مقوله رابطه ای وجود دارد و آیا می تواند ساخت واحدهای چند طبقه در هر جای شهر یزد به بافت قدیمی و تاریخی دومین شهر تاریخی جهان آسیب وارد كند یا نه اختلافاتی وجود دارد.
عده ای معتقدند تب تراكم و ارتفاع در حال بلعیدن معماری كهن این شهر است و ساخت برج ها و برج 30طبقه متناسب با یزد تاریخی نبوده و موجب خدشه دار شدن بافت تاریخی می شود.
اما عده دیگری معتقدند اگر قرار باشد به هر بهانه ای جلوی سرمایه گذاران گرفته شده و مانع ساخت و ساز و پیشرفت شهر شویم مثلا همچون گذشته از قافله پیشرفت عقب می افتیم.
*** لزوم توجه به ساخت و سازهای مدرن در كنار احیای بافت تاریخی
در این خصوص به سراغ رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد رفته ایم تا نظر وی را در این خصوص جویا شویم.
علیرضا فرشید در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: احداث برج 30 طبقه تمام مجوزها را در كمیسیون ماده پنج كه میراث فرهنگی نیز عضوی از آن است گرفته و از نظر این سازمان مشكلی ندارد.
وی افزود: قطعا در صدور مجوزهای این طرح تمام نیازهای استان یزد دیده شده و سپس تصمیم گرفته است.
رییس سازمان مهندسی استان یزد ادامه داد: معتقدم باید در كنار احیای بافت تاریخی كه نیازمند تلاش همه دستگاههااست به سمت ساخت و سازهای نوین در سایر نقاط شهری با استفاده از نمادهای تاریخی برویم.
فرشید گفت: شاید ساخت چنین بناهایی بتواند به نوعی نمادی از ساخت و ساز نوین در كنار ساخت و سازهای تاریخی و قدیمی شهر باشد و بتواند زمینه مقایسه را برای مخاطبان فراهم كند.
این مسوول با بیان اینكه ساخت برج 30طبقه از نظر ما در بافت تاریخی نبوده و مغایرتی نیز با این بافت باارزش ندارد، تاكید كرد: به هر حال نمی توانیم همیشه در بافت سنتی سیر كنیم و استان یزد نمی تواند از قافله ساخت و ساز مدرن عقب باشد و در واقع یزد هم نیاز به ساختمانهای بلندمرتبه و مدرن دارد.
وی خاطرنشان كرد: تمام تدابیر و نیازهای این ساختمان دیده شده و امیدواریم دستگاههای مرتبط در طرحهایی كه موجب پیشرفت و رشد و توسعه شهر می شود همكاری داشته باشندتا سرمایه گذاران به سمت یزد بیایند.
رییس نظام مهندسی یزد یادآور شد: قرار است در این مجموعه بزرگ یك نمایشگاه بین المللی كاشی و سرامیك كه استان یزد قطب آن است در كنار یك هتل و مجموعه های تفریحی دیده شود واین موارد منافاتی با پیشرفت و توسعه استان ندارد.
** ساخت برج 30 طبقه مصوبه كمیسیون ماده پنج است
در این خصوص شهردار یزد نیز گفت: مصوبه كمیسوین ماده پنج ساخت برج 30طبقه است و ما بر اساس این مصوبه عمل خواهیم كرد.
محمدرضا عظیم زاده افزود: در صورتی كه این مصوبه در كمیسیون یاد شده لغو شود ساخت این برج نیز لغو خواهد شد.
** ساخت برج بلند تنها با هماهنگی میراث فرهنگی و رعایت الگوی معماری ایرانی و اسلامی
مدیر شهرسازی و معماری اداره كل راه و شهرسازی استان كه دبیر كمیسیون ماده پنج است در این خصوص گفت: متقاضی و سرمایه گذار درخواستی به شهرداری داده و شهرداری نیز درخواست 30طبقه به كمیسیون ارائه كرده است.
مسعود جعفریان افزود: درخواست یاد شده در كمیسیون مطرح شد و با توجه به موافقت با تراكم 580درصد فكر كنم بیش از 14 طبقه ساخته نشود.
وی ادامه داد: با این حال یكسری پیش نیاز و پیش فرض از جمله ارائه طرح بر اساس الگوها و معیارهای معماری ایرانی و اسلامی و نیز هماهنگی با میراث فرهنگی در نظر گرفته شده كه باید لحاظ شود.
دبیر كمیسیون ماده پنج یزد با بیان اینكه بنده شخصا مخالف ساخت برج 30طبقه نیستم ، خاطرنشان كرد: ساخت برجی با این تعداد طبقات نیاز به دانش خاص فنی و مهندسی و معماری دارد و هرجا بخصوص در یزد ساخته شود نشانه اقتدار حوزه معماری آن ست.
جعفریان تاكید كرد : با این حال معتقدم شهر تاریخی یزد نیاز به چنین برجی ندارد و برای سیما و منظر شهری و بافت و معماری ایرانی و اسلامی این شهر مناسب نیست.
*** فضا برای حضور سرمایه گذاران در استان بازتر شود
در این خصوص نایب رییس اول سازمان نظام مهندسی ساختمان استان یزد نیز كه در زمان تصویب این طرح 30طبقه در كمیسیون ماده پنج رییس هیات مدیره بوده است گفت: من در زمان تصویب طرح ساخت برج 30طبقه در جلسه كمیسیون حضور نداشته ام اما معتقدم باید فضا را برای حضور سرمایه گذار باز بگذاریم.
سیدحسین اعلایی افزود: نباید به هر دلیل در توسعه شهر خللی ایجاد كرده و موجب فرار سرمایه گذاران از شهر یزد شویم چون همین طوری نیز خیلی عقب هستیم.
وی با اشاره به اینكه اختلافات بین شهرداری و نظام مهندسی موجب مشكلات زیادی در ساخت و سازهاست، تاكید كرد: هم اكنون این اختلافات موجب رشد خلاف سازی در این شهر شده بگونه ای كه 75درصد ساخت و سازها خلاف قوانین ساخت و ساز صورت می گیرد.
نایب رییس اول نظام مهندسی ساختمان یزد تاكید كرد: در چنین وضعیتی نباید با مصاحبه هایی كه بیشتر بوی سیاسی كاری می دهد مشكلات را بیشتر كرد بلكه باید با دادن تخفیف های مختلف زمینه حضور سرمایه گذاران را در استان فراهم كرد.
اعلایی با بیان اینكه در زمان مسوولیت هیات مدیره این نكات و لزوم دعوت از سرمایه گذاران را به معاون عمرانی استانداری یادآور شده است گفت: معتقدم تنها روشی كه می تواند اقتصاد را تكان دهد ساخت و ساز است چون اشتغال و كار ایجاد كرده و موجب رونق خرید و فروش می شود.
وی اضافه كرد : نكته دیگر این است كه ساخت این برج 30طبقه در بلوار جمهوری است جایی كه چند طبقه سازی رونق گرفته و با بافت تاریخی شهر نیز فاصله زیادی دارد.
اعلایی یادآور شد: البته من نیز با ساخت ساختمان های چند طبقه در اطراف و نزدیكی بافت تاریخی به شدت مخالف هستم همانگونه كه درباره كتابخانه ملی اعلام شد ولی ساختمان فعلی كه از سوی یك سرمایه گذار خصوصی قرار است ساخته شود به بادگیرها و بافت تاریخی ارتباط نداشته و فاصله زیادی دارد.
وی ادامه داد: باید زمینه مجموعه سازی ها فراهم شده تا صنوف مختلف بتوانند لوازم مورد نیاز مردم را در یك ساختمان در معرض فروش بگذراند و مردم بتوانند به راحتی آن را تهیه كنند مانند خیابان رجایی كه به صنف لوازم خانگی تبدیل شده حال قرار است یك ساختمانی برای عرضه یك نوع محصول خاص ساخته شود این امر چه عیبی دارد.
نایب رییس اول سازمان نظام مهندسی یزد خواستار رونق گرفتن مجموعه سازی شد و گفت: بهتر است مانند خیلی از شهرها صنوف مختلف بتوانند اجناس خود را در یك مجموعه یا خیابان خاص یا یك ساختمان عرضه كنند.
اعلایی معتقد است نباید دید بسته و خط و نگاه سیاسی به این حوزه وارد شود چون استان یزد با توجه به رشد صنعت گردشگری و لزوم ساخت هتل و رشد ساختمان سازی نیازمند حضور جدی سرمایه گذاران است و این مسائل حاشیه ای می تواند موجب فرار این قشر از دارالعباده شود.
در طرف دیگر این امر مخالت هایی وجود دارد به گونه ای كه عده ای معتقدند ساخت و ساز در جای جای شهر یزد به هم مرتبط بوده و پیوسته است و در واقع ساخت و ساز مدرن به ساختار و نمای بافت تاریخی و قدیمی لطمه وارد می كند.
*** مدارك ساخت برج 30طبقه به نظام مهندسی نرسیده است
در این خصوص عضو هیات رییسه نظام مهندسی ساختمان كه رییس دانشكده معماری دانشگاه یزد نیز هست به برخی سایت ها گفته است: در مجموع ساخت هر گونه ساختمانی اعم از آسمانخراش یا حتی واحدی یك طبقه، باید منطبق با قانون انجام شود و قانون برای تمام ساخت و سازها بدرستی اعمال شود.
سید محمدحسین آیت اللهی درباره وضعیت برج 30طبقه اظهار كرد: هنوز مدارك ساخت این برج به نظام مهندسی تحویل نشده و ساخت آن رسمیت نیافته اما نكته حائز اهمیت و جای سئوال این است كه چه عاملی باعث شده كه همان قدرتی كه یك طبقه از كتابخانه مركزی یزد را با وجود اینكه یك طرح ملی و دارای مصوبه دولت را به بهانه تهدید برای ثبت بافت تاریخی یزد تخریب كرد، اكنون چنین آسمانخراشی را در شهر یزد بسازد و چنین اجازه خلاف قانون و شرعی را صادر كند.
وی همچنین معتقد است ساخت چنین ساختمانی باید توجیه شهرسازی داشته باشد ولی اگر توجیه شهرسازی نداشته باشد، اصولاً طرح موضوع آن در كمیسیون ماده 5 بیمعناست ضمن آنكه طرح مذكور حتما باید گزارش شهرسازی و مصوبه داشته باشد.
*** ساخت برج 30طبقه مانعی بر سر راه ثبت جهانی بافت تاریخی
در همین خصوص نگاه سختگیرانه تری نیز وجود دارد كه ساخت برج و بلندمرتبه سازی را تفكری غربی دانسته و برای ثبت بافت تاریخی یزد مضر می داند.
معاون دانشكده معماری دانشگاه یزد معتقد است ساخت این برج 30 طبقه نامتناسب با یزد تاریخی است و باید قبل از خدشهدار شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد و بروز یك مشكل ملی دیگر همچون مجموعه جهاننمای میدان نقش جهان اصفهان، جلوی ساخت این بنا گرفته شود.
محسن عباسی هرفته افزود: اصولاً شهر یزد با توجه به گستردگی زیاد و وجود زمین های خالی زیاد نیازی به تراكم سازی ندارد، ضمن اینكه ساخت این برج خط آسمان شهر یزد كه عمدتاً یك خط آرام است را با ساخت این جیغ بنفش بلند، خدشهدار خواهد كرد.
وی واقع شدن این آسمانخراش در مهمترین معبر وروردی گردشگران داخلی و خارجی به یزد را نامتناسب با توقعی كه از شهر تاریخی یزد در اذهان گردشگرانی كه به شهر وارد می شود، میداند.
وی این طرح را در واقع جدال نابرابر و ناعادلانه میان برج و بادگیر در شهر بادگیرها خواند و اظهار كرد: متاسفانه در حالی كه برخی كشورها برای جذب توریست بیشتر اقدام به ساخت و كهنه سازی بناهای تاریخی و جعل مدارك آنها می كنند، ما در كشورمان با وجود چنین ظرفیتهای تاریخی به دست خود آنها را نابود می كنیم.
عباسی، تفكر برج سازی و تب بلندمرتبه سازی را برگرفته از سبك زندگی غربی دانسته و گفت: متاسفانه ساخت این آسمانخراش در بلوار جمهوری شهر یزد نه تنها به بافت تاریخی یزد آسیب وارد خواهد كرد بلكه آسیبهای اجتماعی و زیست محیطی فراوان دیگری مانند افزایش بار ترافیكی این معبر و غیره را به دنبال خواهد داشت.
*** بحث ساختمان 30طبقه مطرح نیست
در كنار این همه بحث های اختلافی درباره امكان ساختن یك برج 30طبقه در یزد مدیركل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان یزد اصل این موضوع را رد كرده و گفت: مالك درخواستی را دو بار به كمیسیون ماده پنج ارائه كرده و سایت پلانی را مطرح كرده است.
محمدمهدی شرافت افزود: متقاضی سرمایه گذاری در شهر یزد درخواستی ارائه كرده و افزایش تراكم آن در كمیسیون تصویب شده و فكر می كنم این ساختمان بر اساس طرح تفصیلی و در حد 15طبقه بیشتر نشود.
وی ادامه داد: حمایت ما نیز بدلیل پیش بینی ساخت هتل پنج ستاره برای جذب گردشگران بیشتر در این مجموعه است ولی اگر احساس كنیم گردشگری به میراث فرهنگی لطمه وارد می كند برخورد خواهیم كرد.
مدیركل میراث فرهنگی استان به دوستداران میراث فرهنگی اطمینان داد كه گردشگری را برای حمایت از این میراث ماندگار گذشتگان می خواهیم در غیر این صورت مقابل آن می ایستیم.
شرافت یادآور شد: ما نیز مخالف بلندمرتبه سازی هستیم اما در این طرح هیچكس با ساختمان 30طبقه موافقت نكرده بلكه با تراكم آن موافقت شده ضمن آنكه مالك در این خصوص با میراث فرهنگی 100درصد هماهنگ است و اخیرا نیز مشاور انتخاب كرده و در اولین نشست موضوعات میراثی به او تذكر داده خواهد شد.
این مسوول خاطرنشان كرد: مشاور نیز با بررسی تمام جوانب و لزوم هماهنگی وضعیت شهری و تاكید بر استفاده از المانهای شهری دارالعباده و آثار تاریخی یزد بر طرح ساخت این بنا نظارت خواهد داشت.
وی با بیان اینكه مالك درخواست تعداد طبقات نداده و شهرداری درخواست 30طبقه كرده است گفت: از این رو برداشت شخصی من این است فرض خودساخته ای ایجاد شده كه مباحثی را درخصوص این بنای چند طبقه كه هنوز در ابتدای راه بوده ایجاد كرده است.
شرافت بار دیگر تاكید كرد كه این اداره كل در هر شرایطی گردشگری را فدای میراث نمی كند و معتقد است سرمایه گذاری در حوزه گردشگری نباید خدشه ای به میراث فرهنگی استان و شهر یزد ایجاد كند با این حال تضادی بین میراث فرهنگی و ساخت و ساز منطبق بر رعایت ملاك ها و المانهای شهری وجود ندارد.
به گفته وی ، میراث فرهنگی از تمامی طرحهایی كه چنین شرایطی را كاملا رعایت كنند قطعا حمایت خواهد كرد.
استان یزد 2270 هكتار بافت تاریخی دارد كه شهر یزد به عنوان نخستین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان دارای بافت تاریخی به مساحت عرصه 743 هكتار و مساحت حریم پنج هزار هكتار در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است.
قرار است بافت تاریخی شهر یزد در سال 2016 برای ثبت جهانی به یونسكو معرفی شود. ك/4
1968/8068 /1484
یزد - ایرنا - ثبت جهانی بافت تاریخی یزد و ساخت و سازهای آن دو مقوله ای است كه طی چند سال اخیر به شدت تحت تاثیر یكدیگر قرار گرفته و تهدیدی برای این شهر تاریخی محسوب می شود .
