به گزارش خبرنگار هنرهای تجسمی ایرنا ، اكسپو هنری یك رخداد فوق العاده بزرگ و جذاب فرهنگی است كه هر كشوری تلاش می كند شكوه تاریخی گذشته، فرهنگ و دستاوردهای علمی، فنی، نو آوری و خلاقیت های خود را در آن ارایه كند.
اكسپو در جهان غرب با طرح مسئله مدرنیست پا به عرصه گذاشت و از دهه 50 میلادی پس از پایان جنگ جهانی دوم شكلی جدی به خود گرفت. اینكه آثار هنری در طی دو جنگ جهانی تخریب و یا سرقت شدند باعث شد توجه به حفظ آنها معطوف و ارزشی كه این آثار یافته بودند راه را برای جریان اقتصادی هنر باز كرد.
در كشورمان نیز موضوع اهمیت دادن به اقتصاد هنر از دهه 40 و با فعالیت گالری ها شكل گرفت و برهمین اساس در سال های اخیر تعدادی اكسپو توسط بخش خصوصی با مشاركت نگارخانه ها كه به طور عمده نیز غیر دولتی هستند به منظور ایجاد زمینه و فرصتی برای فروش آثار برگزار شده است .
برگزاری اكسپوی هنری (بازار فروش آثار هنری) در دنیا اتفاق تازه ای نیست اما گردهمایی هنرمندان و ارایه آثار هنری آنها می تواند تأثیر زیادی بر روند خلق آثار هنری داشته باشد؛ هرچند این اتفاق در ایران چندان مرسوم نبوده است اما به تدریج جای خود را در میان مردم و علاقه مندان به هنر باز كرده است .
هدف از برگزاری اكسپو تحول در اقتصاد هنر است. برگزاری چنین بازارهایی زمانی می تواند در كشور با موفقیت همراه باشد كه موضوع خرید آثار تجسمی با الزام و اجبار همراه باشد.
** اقتصاد هنر
اما موضوع اقتصاد هنر در ایران از سابقه چندان بالایی برخوردار نیست و به كمتر از یك دهه باز می گردد و می توان مبنای آن را به برگزاری اولین اكسپو هنری تهران توسط علیرضا سمیع آذر نسبت داد . حضور ایران در حراجی های بین المللی همچون حراج كریستی، بونامز و ساتبی بعدا توانست ارزش هنر كشورمان را در جوامع مختلف اثبات كند و روند رشد اقتصادی هنر را هموارتر سازد.
در این میان نقش نمایشگاههای فروش آثار هنری كه اتفاقا به شكل خصوصی برپا شدند در تسهیل این جریان بسیار حائز اهمیت بود كه علاوه بر گالری هفت نگاه كه در این حوزه فعال است می توان به سه حراج بزرگ در تهران طی سال های اخیر اشاره كرد .
**زمینه های نامشخص اقتصاد هنر
در جهان امروز كه ریشه بسیاری از مشكلات مردم اقتصادی است این تصور كه نقاش به عنوان یك هنرمند تنها اصل فعالیت خود را تفكر در حوزه هنر می داند، بیهوده است .
بنابراین باید اقتصاد و هنر دوشادوش یكدیگر حركت كنند ، موضوعی كه هم اكنون در بسیاری از كشورهای پیشرفته مد نظر هنرمندان است، در غرب با هنرمندانی مواجه می شویم كه در مواردی خود به عنوان یك بنگاه عمل می كنند، همین افراد كه كم هم نیستند بخشی از اقتصاد هنر خود را به تبلیغات برای آثارشان توسط كارشناسان زبده اختصاص می دهند.
برخی كارشناسان معتقدند: یكی از مشكلاتی كه در زمان حاضر و در گذشته نیز اقتصاد حوزه هنر با آن دست به گریبان بوده نبود راهبرد مشخص برای برگزاری اكسپوها است به نحوی كه جامعه هنری بدون نقد و بررسی رویكردهای غرب در اقتصاد هنر آن را الگو قرار می دهد و اجرا می كند این امر آسیب های بسیاری را بر بدنه هنر كشورمان وارد می كند .
سلطان علی محمدی هنرمندخوشنویس اظهارداشت: نگاهی به تجربیات به دست آمده نشان می دهد كه اقتصاد هنر توانسته نقشی بی بدیل در شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جوامع ایفا كند و همین نگاه اقتصادی به هنر بوده كه شكل گیری فرهنگ معاصر را در دنیا رقم زده است.
وی در ادامه گفت: وجود فضای مناسب برای برگزاری یك اكسپو بسیار مهم است، فضای نامناسب سبب می شود تا ارزش واقعی آثار هنری به درستی به نمایش گذاشته نشود.
**برگزاری اكسپو یكی از قدم ها برای فروش آثار هنری
ابراهیم حقیقی هنرمند گرافیست با اشاره به اكسپو در عرصه هنرهای تجسمی گفت: اكسپو قطعا در عرصه هنرهای تجسمی تاثیرگذار است و می تواند نتایج مثبتی داشته باشد اما نحوه برگزاری و استفاده از این رویداد بسیار اهمیت دارد.
وی افزود: برگزاری اكسپو یكی از قدمهایی است كه برای فروش آثار هنری برداشته می شود و برای اینكه چرخه خرید و فروش آثار بهتر فعالیت كند، هرچه از گالری داران حرفه ای دعوت شود كمك بیشتری در این زمینه به برگزار كنندگان اكسپو می كند.
وی گفت: باید برگزاری اكسپوها تداوم داشته باشد چرا كه تداوم نشان می دهد این امر همیشگی است. ضمن اینكه باید به خریداران آموزش داد كه اثر هنری ارزشمند است و با گذشت زمان ارزش افزوده پیدا می كند.
فرین نیساری، مدیر گالری آن اظهار داشت: گالری ها قطبهای فرهنگی جامعه در سطح شهر هستند كه آثار هنرمندان را ارائه می كنند.
وی افزود: آنها وظیفه مهم اقتصادی و هنری این عرصه را برعهده دارند اما خرید آثار هنری به وزارتخانهها و نهادها باز می گردد چرا كه اكسپو محدود است و با اطلاع رسانی درست، مدیران خرید آثار هنری نهادها، می توانند به گالریها و وب سایت آنها كه گنجینه بسیار قوی و متنوعی هستند، مراجعه و با مشاهده آثار هنرمندان، آنها را خریداری كنند.
نیساری ادامه داد: بدون تردید اكسپو نقش مهمی در بخش رونق اقتصادی هنر به همراه خواهد داشت اما نتیجه اكسپو نشان می دهد كه آیا میتوان به این رونق امیدوار بود یا نه؟
مدیر گالری هنر خاورمیانه نیز افزود: برگزاری اكسپو قدم موثری است، اما واقعیت این است كه مركز هنرهای تجسمی می بایست به صورت كلان در تمام ابعاد تحقیقاتی، فرهنگی و اقتصادی استراتژی و برنامه تعیین كند.
ناصر پلنگی گفت: شاهد اتفاقاتی مانند جذب سرمایه های فرهنگی و ارائه آثار هنری در كشورهای دیگر، اكسپوها، حراجی ها و بازارها هستیم، بنابراین اكسپو حداقل كاری است كه دراین زمینه انجام می شود و باید از برگزاری آن استقبال كرد و متولیان این حركت را نیز تشویق كرد.
وی با اشاره به حمایت از هنرمندان گفت: برگزاری رویدادهایی مانند نمایشگاه فروش آثار هنرهای تجسمی فرصت مناسبی برای حمایت از هنرمندان رشته های تجسمی فراهم می كند.
بهنام كامرانی نقاش و پژوهشگر معاصر با مقایسه شرایط هنر در ایران و كشورهای پیشرفته گفت: در بسیاری از كشورها آموزشهایی وجود دارد كه مردم را به كار هنری علاقهمند كند، چیزی كه در كشور ما هنوز تدوین نشده است. این كه چگونه قشر غیر هنری را به هنر علاقهمند كنیم سیاست فرهنگی است. در حال حاضر مسئله ما این نیست كه آثار به چه قیمتی فروش میروند، مسئله اساسی این است كه عموم مردم هنوز مسعود عربشاهی یا بهمن محصص را نمیشناسند. برنامهریزان اقتصاد هنر باید بدانند چگونه هدفمندانه مردم را با این موضوعات آشنا كنند. در این شرایط حتی اگر یك اثر هنری به مبلغی بالاتر از ارزش خود فروش رود به سایر نقاشان كمك میكند.
با توجه به آنچه گفته شد باید ادغان كرد كه حمایت گسترده میتواند اقتصاد هنر را پرورش دهد و باعث رشد آن شود. آن را كنترل كند و ظرفیتهای هنری را تا جایی كه ممكن است پیش ببرد.
رادیو و تلویزیون هم نقش دارند؛ وقتی رادیو و تلویزیون فضایی را برای انعكاس فعالیتها و معرفی آثار هنری ارائه ندهند، مسئولیت این كار بهتنهایی برعهده هنرمند خواهد بود و اوست كه تاوان آن را میدهد.
توان خرید خانواده ایرانی در عرصه هنر پایین است و علتاش این است كه باید هنر در سیستم آموزش و پرورش قرار بگیرد تا زایش ذهن از كودكی با انسان همراه شود. باید كودكی كه تازه به دنیا میآید، هنر را ببیند تا فرهنگ خرید آثار هنری در آینده وی بخشی از زندگیاش شود.
فراهنگ**9338**1601**
تهران-ایرنا- اقتصاد هنر و یا همان بازار فروش آثار هنری یكی از دغدغه های مهم عرصه هنرهای تجسمی است كه با برگزاری اكسپو می توان تأثیر زیادی بر رونق كسب و كار دراین حوزه و خلق آثار هنری جدید برجای گذاشت.