طبق آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي بيمارستانهاي كشور به عنوان يكي از بزرگترين منابع توليد پسماندهاي بيمارستاني روزانه 400 تن پسماند توليد مي كنند.
ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻣﺎده 11 'ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ' ﺗﻤﺎم ﻣﺮاﮐﺰ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﭘﺴﻤﺎﻧﺪهاي وﯾﮋه و زﺑﺎﻟﻪهاي ﻋﻔﻮﻧﯽ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﭘﺴﻤﺎﻧﺪهاي ﻋﻔﻮﻧﯽ پرخطر از زباله‌هاي عادي اقدام كنند.
كلانشهر سه و نيم ميليون نفري مشهد كه سالانه ميزبان 25 ميليون نفر زائر و مسافر نيز مي باشد از شهرهايي است كه با توجه به توليد روزانه 20 تن زباله بيمارستاني درگير مشكل بي خطرسازي اين نوع پسماند است.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري مشهد مي گويد تنها دو درصد مطبها در مشهد زيرپوشش برنامه جمع آوري زباله هاي عفوني قرار دارند.
علي نجفي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا شمار مطب پزشكان را در مشهد حدود پنج هزار واحد اعلام و بيان كرد: فقط 117 مطب از اين تعداد تحت پوشش برنامه بي خطرسازي زباله هاي عفوني قرار گرفته اند.
وي افزود: به رغم پيگيريهاي هشت ساله براي تجهيز بيمارستانها و مراكز درماني به دستگاه اتوكلاو به منظور بي خطرسازي زباله هاي عفوني هنوز هيچ اقدامي در اين حوزه صورت نگرفته است.
مديرعامل سازمان پسماند شهرداري مشهد ادامه داد: از 31 بيمارستان موجود در سطح اين شهر نيز 27 بيمارستان مجهز به دستگاه اتوكلاو هستند ولي هيچيك از همين بيمارستانها امسال موفق به اخذ تاييديه اداره كل حفاظت محيط زيست نشده اند.
وي گفت: بي توجهي به اين موضوع باعث شكل گيري چرخه عدم سلامت در جامعه مي شود.
نجفي ادامه داد: شهرداريها نسبت به جمع آوري زباله‌هاي زيان آور توليد شده در مراكز بهداشتي مسوليتي بر عهده ندارند اما با اين حال در كلانشهر مشهد طي هشت سال گذشته تاكنون زباله هاي عفوني بيمارستان از سوي شهرداري جمع آوري مي شود.
وي افزود: اين زباله ها در زباله گاه كيلومتر 25 جاده ميامي دفن مي شود لذا عدم بي خطرسازي آنها توسط مراكز درماني آسيب جدي به محيط زيست وارد مي كند.
* بي خطرسازي ناقص زباله هاي عفوني در بيمارستانها
معاون پايش و نظارت اداره كل حفاظت محيط زيست خراسان رضوي نيز در خصوص وضعيت زباله هاي عفوني و بيمارستاني در مشهد گفت: هم اكنون از مجموع 31 بيمارستان اين شهر تعداد سه بيمارستان فاقد دستگاه بي خطرسازي زباله هاي بيمارستاني وعفوني هستند.
محمد عرفاني افزود: بيمارستانهاي داراي اين دستگاه نيز به دليل حجم بالاي توليد زباله، به صورت كامل موفق به بي خطر سازي زباله هاي عفوني نمي شوند.
معاون اداره كل حفاظت محيط زيست خراسان رضوي با اشاره به توليد روزانه 20 تن زباله بيمارستاني در مشهد ادامه داد: اين ميزان توليد زباله در مشهد در روزهاي پيك مسافر و با افزايش جمعيت با حضور مسافران افزايش چشمگيري پيدا مي كند.
وي گفت: زباله هاي عفوني و بيمارستاني از زباله هاي خاص هستند كه بايد پيش از دفن عمليات بي خطر سازي بر روي آنها انجام گيرد اما هم اكنون روند بي خطرسازي زباله هاي بيمارستاني بنا به دلايل فني به صورت كامل انجام نمي شود.
عرفاني با تاكيد بر الزامي بودن ايجاد و راه اندازي زباله سوز ويژه اين زباله هاي بيمارستاني در كلانشهر مشهد افزود: اقدامات و هماهنگي لازم در اين زمينه انجام شده لذا به مرحله قابل قبولي از زيرساختهاي لازم براي راه اندازي زباله سوز مركزي در مشهد رسيده ايم.
وي ادامه داد: زباله هاي عفوني خطرات فراواني در بر دارند و بر اساس آمار سازمان بهداشت جهاني سالانه شش ميليون نفر در جهان بخاطر عدم مديريت صحيح پسماندهاي بيمارستاني به دليل ابتلا به بيماريهايي از جمله ايدز جان خود را از دست مي دهند.
* بي خطرسازي زباله هاي عفوني/ توجيه اقتصادي و بهانه هاي مالي
معاون خدمات شهري و محيط زيست شهرداري مشهد نيز ضمن اعلام آمادگي شهرداري براي مشاركت در ايجاد زباله سوزي متمركز براي بي خطرسازي زباله هاي عفوني و بيمارستاني به خبرنگار ايرنا گفت: به رغم اينكه نهادهاي توليد زباله عفوني و بيمارستاني متولي بي خطرسازي اين زباله ها هستند ولي به بهانه هاي مالي نسبت به اين موضوع بي توجهي مي كنند.
خليل الله كاظمي افزود: تجهيز بيمارستانها به دستگاه اتوكلاو نيز به تنهايي مشكل زباله هاي و بيمارستاني را حل نمي كند.
وي با بيان اينكه دستگاههاي اتوكلاو فقط زباله هاي عفوني را بي خطر مي سازند ادامه داد: داروهاي تاريخ گذشته و برخي سموم موجود در زباله هاي بيمارستاني با اين دستگاهها بي خطر نمي شوند.
معاون شهردار مشهد گفت: به همين خاطر ايجاد زباله سوزي متمركز براي بي خطرسازي زباله ها با ساز و كار خاص در مشهد ضروري است.
وي با اشاره به پيگيريهاي چند ساله شهرداري براي اجرايي شدن اين مهم افزود: ايجاد اين مركز در گرو همت متوليان توليد زباله هاي عفوني و بيمارستاني است.
* برخورد جدي با بيمارستانها و مراكز درماني فاقد دستگاه زباله سوز
كارشناس در حوزه معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكي مشهد در گفت و گو با ايرنا از برخورد جدي با متخلفين و مراكز درماني كه زباله عفوني توليد مي كنند ولي مجهز به دستگاه زباله سوز و اتوكلاو نيستند خبر داد.
وي گفت: عدم تجهيز به اين دستگاهها تخلف است و واحد نظارت درمان دانشگاه علوم پزشكي با مراكز متخلف برخورد مي كند.
وحيد آذري فر افزود: هم اكنون در مشهد 12 بيمارستان دولتي فعال است كه همه آنها به دستگاهها زباله سوز مجهز هستند.
وي با بيان اينكه اين دستگاهها توسط اداره كل تجهيزات پزشكي وزارت بهداشت تهيه مي شود گفت: معاونت درمان دانشگاه علوم پزشكي مشهد فقط وظيفه تهيه و توزيع اين دستگاهها را برعهده دارد زيرا تعيين معيارها و استانداردهاي لازم براي بي خطر سازي زباله ها بر عهده معاونت بهداشت محيط دانشگاه علوم پزشكي است.
اين كارشناس دانشگاه علوم پزشكي مشهد در خصوص تجهيز مطبها به دستگاه اتوكلاو نيز اظهارداشت: فقط مطبهايي كه از طريق انجام جراحي سرپايي و نظير آن توليد زباله عفوني مي كنند ملزم به تجهيز به اين دستگاه هستند.
* تجهيز 95 درصد بيمارستانهاي مشهد به دستگاه بي خطرساز زباله
مدير گروه بهداشت محيط و حرفه اي معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي مشهد نيز به خبرنگار ايرنا گفت: از آنجا كه هر مجموعه اي موظف به بي خطرسازي زباله هاي عفوني خود است لذا 95 درصد بيمارستانهاي مشهد دستگاه بي خطرسازي زباله هاي عفوني را خريداري كرده اند.
علي اصغر حسني افزود: بيمارستانهايي نيز كه به اين دستگاهها مجهز نشده اند با سازمان مديريت پسماند شهرداري براي بي خطرسازي زباله ها قرارداد دارند.
وي در خصوص بي خطرسازي ناقص زباله هاي عفوني و بيمارستاني به دليل حجم زياد زباله نيز گفت: براي حل اين مشكل طرح تفكيك و جداسازي زباله هاي بيمارستاني در دست اجرا است كه با اين اقدام حجم زباله ها براي بي خطرسازي كاهش مي يابد.
مدير گروه بهداشت محيط و حرفه اي معاونت بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي مشهد افزود: تمامي مراكز درماني و مطبهايي كه زباله بيمارستاني توليد مي كنند بايد يا به دستگاههاي بي خطرسازي زباله مجهز شوند و يا از طريق قرارداد با سازمان مديريت پسماند نسبت به بي خطرسازي زباله اقدام كنند.
وي ادامه داد: در مجموع هر اقدامي كه در اين حوزه انجام مي شود داراي نقاط ضعف و قوت است لذا بايد نقاط ضعف فرايند بي خطرسازي زباله هاي عفوني در مراكز درماني توسط بازرسين اداره كل محيط زيست شناسايي شود تا نسبت به رفع آن اقدام گردد.
حسني در خصوص ايجاد زباله سوز متمركز براي بي خطرسازي زباله هاي بيمارستاني در مشهد نيز گفت: چنانچه اين طرح در كارگروه پسماند استانداري خراسان رضوي مورد تاييد و تصويب قرار گيرد همكاريهاي لازم را براي اجرايي شدن آن با نهادهاي مرتبط خواهيم داشت.
7505/1858
مشهد - ايرنا - مديريت دفع زباله هاي عفوني و بيمارستاني از مهمترين معضلات شهرنشيني است كه اگر درست و اصولي انجام نشود تبديل به تهديدي جدي براي سلامت عمومي خواهد شد.
