رمضان بهار قرآن ، شكفتن جوانه های معنویت ، لبیك گویی قلوب پاك ، نوای جاودانه كلام الله ، برترین در فضای روحانی ، راه را برای رسیدن به معنای حق باز می گرداند.
رمضان با خود وارستگی بندگی را آورد، دریچه دلها باز است تا خطاها را بیرون ریزد، آمرزش بخواهد ، خالق دامان گسترده تا خطاكاران را پناه دهد ، ببخشاید ، لبها به توبه باز است ، رحمت می جوید ، خالق درهای آسمان را گشوده تا نواهاشان را بشنود و ندا در دهد ، پاك و منزه آیید.
هر بنده ای راه خود را به سوی خالق به گونه ای باز می كند ، یكی با شب زنده داری ، یكی با تضرع و زاری ، یكی با خواندن نماز و قرآن ، دیگری با دست گیری مستمندان ، آن یكی با راز و نیاز ، این یكی با عشق ورزیدن به مخلوقات عشق ورزیدن و پناه دادن به یك پرنده زخمی ، آن دگر با بوسیدن دست بزرگتر ، این دگر با خدمت به خلق .
رمضان همه راهها را به هم وصل می كند ، شاهراه رسیدن بنده به خالق است ، در رمضان ، شاه بیت روزه داری است و شب زنده داری ، تضرع و زاری ، نوای قرآن و نماز ، دست گیری از مستمند ، راز و نیاز ، عشق ورزیدن به مخلوقات ، خدمت به خلق ، احترام به بزرگترها همه در بیت جمعند.
استان فارس با پیشینه تاریخی و قدمت فرهنگی ، آیین و سنن اصیلی در مناسبتهای مختلف دارد ، اگرچه برخی دستخوش تغییرات و یا فراموشی گذر زمان شده اما هنوز برخی سنن پابرجاست.
مومنین فارس رمضان را كه ماه عبادت و بندگی است با خانه تكانی و زدودن گرد و غبار از دیوار خانه ها قبل از ماه مبارك شروع می كنند تا در این ایام برای طهارت بخشیدن به جسم و جان آماده باشند.
برخی از سنن با گذر زمان در هر منطقه ای تقریبا كمرنگ شده ، مومنان در ماههای رجب و شعبان روزه می گرفتند و ماه روزه داری در فارس سه ماه بود.
غالب روزه داران ، یك روز قبل از شروع ماه مبارك روزه می گرفتند كه هنوز این مهم در بیشتر مناطق انجام می شود.
با شروع ماه رمضان ، در هر محله ای مناجات خوانان زمان سحر را با خواندن ابیات مناجات نامه به فارسی اعلام می كردند ، هر همسایه ای كه بیدار می شد ، همسایه ها دیگر را از زمان سحر باخبر می كرد.
در گذشته كه امكانات ارتباطی و رسانه ای بدین گونه نبود ، طبالان نوید آغاز سحر و اعلان قبل از سحر را در كوچه ها طبل می نواختند .
مجالس قرآن خوانی دسته جمعی صبح و عصر در مساجد و برخی خانه ها برپاست و در این ماه تا چندین بار قرآن را ختم می كنند.
در سنت برخی از فارسیهاست زمانی كه هلال ماه دیده شد و شروع ماه رمضان نوید داده شد، بر آیینه نگاه می كنند و مقداری پول و یا آذوقه را به عنوان صدقه این ماه كنار می گذارند.
از ابتدای ماه مبارك رمضان تا 15 رمضان و تولد امام حسن (ع) ، دید و بازدید و جشن در فارس رواج دارد ، در شیراز مرسوم است ، شب تولد امام حسن (ع) در برخی خانه ها ، سفره نذری گسترده ، و جشن و مولود خوانی بر پا می كنند.
سفره این مراسم سبز است ، بشقابها و لیوانها ، شمعها و بسته ها همه سبز است ، غذاهایش سبزی پلو ، كلم پلو ، آش رشته ، كوكوی سبزی ، كوفته سبزی ، نان و پنیر سبزی ، ترشی سبزیجات ، همه خوراكیها سبز است ، میهمانان همه سبزپوشند.
صاحبخانه در زیر سفره ، اسكناسهای نو چیده است ، پس از افطار و جمع شدن وسایل هر كس با چشم بسته نیت می كند و دست زیر سفره می چرخاند اگر اسكناسی یافت ، برای بركت روزی در كیف پول نگه می دارند ، نان و پنیر سفره را می خورند تا هوو دار نشوند ، دختركان دم بخت را زیر سفره جمع كرده می نشانند و سفره سبز را بر سرشان می كشند تا بختشان باز شود.
در برخی خانواده ها مرسوم است اگر دختری را به عقد پسر خود درآورده اند، شب اول ماه مبارك رمضان برای عروس خود خنچه ای شامل پارچه، لباس، قطعه ای طلا، شیرینی، حلوا، رنگینك كه به روزه داران معروف است ، می فرستند.
شیرازی ها براساس اعتقاد،روز اول ماه مبارك رمضان به زیارت شاهچراغ (ع) و سیدعلاء الدین حسین (ع) برادران امام هشتم می روند و برخی خانواده ها تا نماز مغرب و عشا در آنجا می مانند و روزه خود را باز می كنند.
برخی معتقدند : خرید چادر و یك قطعه طلا در ماه مبارك رمضان شگون دارد، اگر خانواده ای دختر دم بخت داشته باشد حتما در این ماه برای او چادرنماز و طلا می خرند.
در استان فارس بیش از هر كجا غذاهای سنتی هنوز رواج دارد ، رنگینك، ترحلوا، شله زرد، كوفته هلو، مرصع پلو، شیش انداز، قنبرپلو و آش های متنوع ، حلواها و نانهای مخصوص برای سفره های افطار و سحری تهیه می شود.
در مساجد فارس ، به همت بزرگان محل ، بسته های مواد غذایی تهیه می شود و به نیازمندان می رسانند تا در این ماه هیچ سفره ای خالی نماند ، همه باهم گرد سفره های افطار جمع شوند و به دعای ربنا ' ربنا لا تزع قلوبنا بعد اذ هدیتنا وهب لنا من لدنك رحمه انك انت الوهاب ...' گوش دهند و با اذانش روزه را باز كنند .
لیالی قدر ، شبهای پربركتی است ، شب زنده داری ، خلوت با حضرت دوست ، در این شبها مساجد فارس از غروب آفتاب تا صبح پذیرای عبادت كنندگان ، حلاوتی دارد ، شبهای احیا همه دستها در دست هم ، مراسم را شكل می دهند .
نماینده ولی فقیه در فارس معتقد است : خداوند ماه مبارك رمضان را برای به كمال رساندن خصایل انسانی ، نزدیك شدن مخلوق به خالق ، اندیشه در منش و كردار انسانها قرار داده است.
آیت الله اسدالله ایمانیه معتقد است : رمضان ماه نزول قرآن است خداوند انسان را به ترك گناه و تلاش برای ترك معصیت سفارش كرده است.
امام جمعه شیراز بیان كرد: رسیدگی به امور مستضعفان ، قرائت قرآن ، شب زنده داری ، بازبینی اعمال از خصوصیات ماه مبارك رمضان است.
وی خاطر نشان كرد: شیراز بعد از مشهد و قم بعنوان سومین شهر مذهبی ایران مطرح است ، جامعه باید به گونه ای در این ماه بدرخشد كه شانیت سومین حرم اهل بیت را حفظ كند.
آیت الله اسدالله ایمانیه بیان داشت: مردم باید در ماه مبارك رمضان با وضعیتی در جامعه ظاهر شوند ، كه حرمت ماه مبارك رمضان را نگه داشته باشند.
امام جمعه شیراز گفت: ماه رمضان با شبهای قدرش راه را برای توبه كنندگان باز گذاشته است ، باید از بركات و مغفرتهای این شبها بهره بگیریم تا درهای رحمت الهی به روی ما باز شود.
بگفته وی ، مردم باید در این ماه مبارك به مساجد رونق دیگری بدهند ، جوانان در خط اول عبادتها قرار گیرند تا شور و نشاط دیگری به امور این ماه ببخشند.
یكی از روحانیون شیراز در گفت و گو با ایرنا اظهار داشت : ماه مبارك رمضان در كتاب ، سنت و آموزه های دینی بعنوان ظرف زمانی و فرصت استثنایی معرفی شده است.
حجت الاسلام عبدالرضا خوشنویس افزود: در قرآن كریم رمضان بعنوان ظرف نزول قرآن و ظرف وجود شب قدر مطرح است تا انسانها از آن بهره كافی ببرند.
وی بیان كرد: پیامبر اسلام (ص) ، رمضان را ماه بركت ، رحمت و مغفرت تعریف كرده اند و به امت توصیه كردند در این ماه تمام كنش و واكنش های شما در لیست اعمال نیك شما ثبت می شود ، به غیر از گناه ، همه گفتار و كردار شما دارای پاداش است.
وی اظهار كرد: پیامبر اكرم (ص) فرموده اند :' بهترین عمل در ماه مبارك رمضان ترك لذت بخش گناه است '، رمضان ماه ثبت خوبیها و بدیهاست ، بدترین انسانها ، افرادی هستند كه در این ماه از سبد گناه آنها چیزی كم نشود.
بگفته این استاد دانشگاه ، ترك گناه و رفتارهای ناهنجار در یك ماه ، تمرین خوبی برای ماههای بعد است كه با اختیار خود از لذت گناه گذشت كرد.
خوشنویس گفت: وقتی روزی 16 ساعت گرسنگی و تشنگی را تحمل می كنیم ، در این ماه 480 ساعت برای خدا گرسنگی خواهیم كشید ، این بار سنگینی است كه اعتقاد محكمی می خواهد .
وی اضافه كرد: در این ماه 510 ركعت نماز می خوانیم ، این كمیتها را اگر به كیفیت ویژه ماه رمضان گره زنیم ، روزه داران باید دقت كنند تا این زحمتها و تلاشها را به منزل مقصود برسانند.
وی افزود: افرادی كه به دلایل مختلف از روزه داری شرعا معذور هستند باید تظاهر به روزه خواری نكنند و رعایت شان ماه مبارك رمضان را داشته باشند، حرمت این ماه را نشكنند.
بگفته این صاحبنظر ، روزه از جمله عبادات فراگیری است كه تمام ادیان به آن توجه داشته اند ، روزه ارث دینی اسلاف ماست ، ما وارث رفتار شكوهمندی هستیم كه حلقه اتصال ما با گذشتگان است.
یكی دیگر از روحانیون شیراز گفت: ماه مبارك رمضان ماه میهمانی خداست ، كه بخشش ، طلب استغفار و مغفرت و آمرزش در مائده آسمانی برای همه به یكسان تقسیم می شود.
حجت الاسلام غلامحسین سبحانی نیا افزود: خداوند كریم ، انسان را دوست دارد و می خواهد او را از لغزشها نجات دهد ، خطاها را چشم پوشی كند ، رمضان فرصت ترك گناه و جبران مافات است.
وی بیان داشت: خداوند رمضان را به نام خود ملقب كرده است ، انسان با تلاوت قرآن در این ماه ، باید خود را آن گونه بسازد كه عنایت خداوند شامل او شود.
وی اضافه كرد: رمضان سید شهور است ، آقای همه ماهها نام گرفته ، صرفنظر از عذابهای دنیوی و اخروی ، افراد باید حرمت این ماه را نگه دارند ، تا خداوند آبروی ما را در دنیا و آخرت حفظ كند.ك/4
6117/ 5054
شیراز - ایرنا- رمضان ماه عبادت ، پرهیزگاری ، ماه قرآن ، ماه یكی شدن همه بندگان خوب خدا ، ماه از خود به خدا رسیدن ، هم نوا شدن با ملائك و قدسیان ، كوبیدن درهای بهشت و انتظار برای مغفرت و وارستگی است.
