بسیاری از مردم هنوز با نگاه ترحم آمیز زمینه های ارتزاق متكدیان خیابانی را فراهم می كنند اما واقعیت آن است كه بازیگران این عرصه با سوء استفاده از عواطف مردم بدون هیچ زحمتی مبالغ هنگفتی را به جیب می زنند و در پس نقاب مظلومانه آن ها بسیاری از آسیب ها نظیر قاچاق كودك، توزیع مواد مخدر و فحشا رخ می نمایاند.
پدیده تكدی گری در مقاطع مختلف سال یكی از دغدغه های متولیان اجتماعی و اجرایی استان مركزی است و حضور متكدیان با چهره های عوام فریبانه در مقابل دیدگان مردم و استفاده از شیوه های آزاردهنده متنوع در دریوزگی از مسایلی است كه برای سامان آن عزم جدی نیاز است.
هر ساله در فصول گرم سال بیشتر معابر و خیابان های شهر اراك پهنه جولان متكدیانی است كه با پوشش های مختلف ایجاد شرایط رقت بار سعی در جلب منافع مادی از مردم را دارند و با درخواست های نابجا حقوق شهروندی را نقض می كنند.
برخی از این افراد با استفاده از معلولیت و بیماری، برخی با خواباندن كودكان اجاره ای در بستر پیاده روها، برخی با سد كردن مسیر عابران و یا مراجعه به منازل مردم امان آنان را می برند و با سماجت تا حصول منفعت مادی آزار خود را ادامه می دهند.
صحنه های حضور متكدیان در جای جای شهر اراك در شرایطی است كه اجماع و زنجیره خدمتی در ساماندهی امور متكدیان با خلاء های جدی مواجه است و كارایی لازم در این حوزه را ندارد.
معاون امور خدمات شهری شهرداری اراك گفت: در اینكه تكدی گری یك مساله مهم در مدیریت شهری است شكی نیست اما قانونی وجود ندارد كه متولی نگهداری متكدیان را شهرداری معرفی كرده باشد.
ناصر عسگری افزود: بحث جمع آوری متكدیان از سطح شهر با هماهنگی مقام های انتظامی در حیطه كاری شهرداری است اما مشكل اصلی نبود متولی مشخص برای ساماندهی و نگهداری این قشر است.
وی بیان كرد: شورای اسلامی كلانشهر اراك ایجاد یك گرمخانه در این شهر را مصوب كرده كه مقدمات اجرای این طرح انجام و قرارداد آن با پیمانكار بسته شده است.
معاون امور خدمات شهری شهرداری اراك ادامه داد: در این مكان افرادی كه خودشان مایل باشند نگهداری می شوند و هیچ ابزاری قانونی برای الزام ماندگاری متكدیان وجود ندارد.
عسگری اظهار كرد: بر اساس ظرفیت و توانمندی هایی كه بهزیستی در خصوص مقابله با آسیب های اجتماعی دارد باید متولی اصلی در ساماندهی و ارایه خدمات اصلاحی به متكدیان باشد اما این دستگاه حمایتی به انحای مختلف از پذیرش این مسوولیت سرباز می زند.
وی گفت: وجود متكدیان در جامعه نه تنها منظر شهری را زشت و نازیبا جلوه می دهد بلكه چون رودخانه ای پنهان در جریان بخشی آسیب های اجتماعی عمل می كند.
معاون امور خدمات شهری شهرداری اراك افزود: این شهرداری آماده همكاری با دستگاه ها و نهادهای مختلف در خصوص ساماندهی متكدیان است به شرط آنكه متولی اصلی آن مشخص شود و تنها با اقدامات مقطعی در این عرصه گام برداشته نشود.
رییس كمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی كلانشهر اراك نیز گفت: متكدیان به 6 گروه تقسیم می شوند كه بخشی از این افراد تا حدی نیازمند و فقیر هستند اما عده ای با روش های حرفه ای این پدیده را شغل خود قرار داده اند و كاسب كارانه احساسات مردم را به پول تبدیل می كنند.
اسماعیل تاج آبادی افزود: عده ای از متكدیان دارای اختلالات روانی هستند و تعدادی نیز معتاد بی خانمانند و برخی دیگر نیز افراد بی سرپرست كارتن خواب هستند.
وی ادامه داد: گروه دیگر متكدیان را بچه های خانواده های طلاق و بی سرپرست تشكیل می دهد كه شناخت ماهیت دریوزگی برای تصمیم سازی موثر و راهبری مدیریت این حوزه امری ضروری است.
رییس كمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی كلانشهر اراك بیان كرد: جمع آوری متكدیان با هماهنگی و دستور انتظامی بر عهده شهرداری است اما پس از این مرحله نهادهای حمایتی باید با ایجاد كانون نگهداری و حرفه آموزی هدایت سكان اصلاحی متكدیان را به دست گیرند كه متاسفانه این حلقه از زنجیره ساماندهی گدایان در اراك مفقود است.
تاج آباد گفت: انتظار است سازمان بهزیستی پس از جمع آوری متكدیان نیازمند واقعی را شناسایی كرده و تحت پوشش بگیرد و یا برای حمایت های خاص این افراد به كمیته امداد امام خمینی (ره) معرفی شوند و شناسنامه تفكیكی از متكدیان حرفه ای و نیازمندان ایجاد شود.
رییس كمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی كلانشهر اراك ادامه داد: مشكل اصلی، متكدیان حرفه ای هستند كه بیشتر این افراد علاوه بر تكدی گری در زمینه بسیاری از آسیب های اجتماعی از جمله فروش موادمخدر نیز فعالیت دارند.
تاج آباد بیان كرد: شورای اسلامی كلانشهر اراك بحث ایجاد گرمخانه یا همان نواخانه های قدیم را به تصویب رسانده و عملیات اجرایی این طرح توسط شهرداری به زودی آغاز می شود.
معاون سیاسی فرمانداری اراك نیز گفت: تكدی گری یكی از آسیب های اجتماعی است كه در بروز و اشاعه بسیاری از آسیب های اجتماعی دیگر تاثیرگذار است.
حمید رضا فراهانی افزود: تكدی گری در جامعه می تواند در بروز و افزایش اعتیاد، حمل موادمخدر، بیماری های پر خطر، سرقت ، فحشا و سایر بزه های اجتماعی موثر باشد و بسیاری از كودكان و نوجوانان كه به امر تكدی گری مشغولند طعمه سایر افراد می شوند.
وی ادامه داد: ایجاد اردوگاهی برای نگهداری متكدیان امری ضروری است و این مهم بر عهده شهرداری است كه این اردوگاه در شهرستان اراك در حال ایجاد است كه با ساخت آن بسیاری از مشكلات تكدی گری در این شهر حل می شود.
وی گفت: از ابتدای امسال تاكنون 2 نشست در خصوص ساماندهی متكدیان در این فرمانداری تشكیل شده است.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان مركزی نیز گفت: متولی اصلی جمع آوری متكدیان بر اساس قانون شهرداری است و در قانونی تكلیفی در این بخش برای بهزیستی تعریف نشده است.
عبدالكریم یادگاری افزود: ساماندهی و جمع آوری كودكان خیابانی و كودكان كار بر عهده بهزیستی است اما این نهاد متكدیانی را كه در زمینه حمایت های مالی معرفی شوند نیز تحت پوشش قرار می دهد.
وی بیان كرد: كودكان كار و كودكان خیابانی نیز با هماهنگی مراجع قضایی و انتظامی جمع آوری می شوند و در زمان های كوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت ساماندهی و نگهداری می شوند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی استان مركزی ادامه داد: زمان كوتاه مدت 21 روز را شامل می شود كه در این زمان بهزیستی با شناسایی خانواده این كودكان آن ها را به آغوش خانواده باز می گرداند.
یادگاری اظهار كرد: دوره حمایتی میان مدت، فاصله 21 روز تا یكسال را شامل می شود كه در این مدت كودكانی كه خانواده های آن ها شناسایی نمی شود نگهداری و مورد حمایت قرار می گیرند و در حمایت های بلند مدت نیز كودكان فاقد سرپرست در مراكز شبانه روزی نگهداری می شوند.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی نیز گفت: تكدی گری یا به زبان ساده تر گدایی یكی از معضلات جامعه است و متاسفانه غفلت و كندی در كور كردن این سرمنشاء زمینه ساز آسیب است.
غلامرضا فتح آبادی افزود: در بسیاری از موارد افراد شیادی هستند كه كودكان و نوجوانان را به این امر تشویق و یا مجبور می كنند كه خود زمینه دیگر جرایم از جمله اعتیاد، سرقت، فساد و فحشا، آزار و اذیت های جنسی را به دنبال دارد و به همین دلیل لازم است در این زمینه مطالعات بیشتری صورت گیرد تا بتوان آن را به شایستگی مهار كرد.
وی بیان كرد: تكدی گری به صورت پنهان و آشكار صورت می گیرد و نوع پنهان آن به صورت پنهانی و به قولی آبرومندانه انجام می شود، مانند كاری كه دراویش، دعانویسان و كولی ها انجام می دهند.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی اضافه كرد: در تكدی گری آشكار افراد متكدی به صورت آشكار و با استفاده از رموز روانشناختی ترحم مردم را به خود جلب می كنند و به شیوه های مختلف از جمله معلول نشان دادن خود و نشان دادن یك برگه پزشكی جعلی را كه در آن به یك بیماری صعب العلاج اشاره شده، تقاضای كمك می كنند.
وی اظهار كرد: مطابق ماده 712 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 شخصی كه به تكدی گری می پردازد به یك تا سه ماه حبس محكوم می شود و چنانچه با وجود توان مالی مرتكب عمل فوق شود، علاوه بر مجازات مذكور همه اموالی را كه از طریق تكدی گری به دست آورده است، مصادر می شود.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی افزود: مطابق ماده 713 قانون مجازات اسلامی شخصی كه اطفال و اشخاص غیر رشید را به تكدی گری به كار گیرد یا آنان را وسیله گدایی قرار دهد علاوه بر حبس از سه ماه تا 2 سال به استرداد تمامی اموالی كه از این طریق به دست آورده است محكوم می شود.
فتح آبادی گفت: مهمترین قانون در زمینه ساماندهی امور مربوط به متكدیان مصوبه شورای عالی اداری در خصوص ساماندهی این قشر است كه در هشتاد و دومین نشست این شورا در 15 اردیبهشت ماه سال 87 به تصویب رسید.
وی ادامه داد: یكی از عمده ترین گرایش متكدیان به دریوزگی ،انسجام نداشتن و نبود همبستگی خانواده ها است و اینكه در سطح جامعه خانواده های ناقص و بی سرپرست فراوان مشاهده می شود.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی گفت: رسانه های جمعی آن طور كه باید و شاید در این زمینه آموزش های فرهنگی مناسبی ارایه نداده اند و افراد را به درستی راهنمایی نمی كنند.
فتح آبادی گفت: حتی در برخی موارد مانند سریال های تلویزیونی راه های مختلف تكدی گری به نمایش گذاشته می شود و چه بسا افراد سود جو از این فیلم ها سوء استفاده می كنند و به همان روش ها تكدی گری خود را ادامه می دهند.
وی اظهار كرد: فقر، بیكاری، نداشتن مهارت و آشنایی با یك حرفه خاص نیز می تواند از دیگر دلایل عمده روی آوردن افراد به تكدی گری باشد.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی ادامه داد: مهاجرت و نقل و مكان افراد از روستاها به شهرها یكی دیگر از عوامل گرایش به تكدی گری است.
فتح آبادی عنوان كرد: بسیاری از افراد به امید زندگی بهتر و مدرن تر از روستای محل زندگی خود به سمت شهر مهاجرت می كنند و وقتی در شهر آنچه را كه تصور می كردند نمی یابند به صورت عمد یا غیر عمد به تكدی گری روی می آورند.
وی اظهار كرد: نقص عضو و معلولیت از دیگر عواملی است كه متاسفانه افراد را به سمت گدایی كردن سوق می دهد، البته این مورد عمومیت ندارد و در برخی موارد رخ می دهد.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی اضافه كرد: راحت بودن تكدی گری از دیگر علل گرایش متكدیان به این كار است زیرا تن پروران بی هیچ زحمتی در خیابان ها، سرچهارراه ها، پمپ بنزین ها و سایر مكان ها می ایستند و به روش های مختلف از مردم اخاذی می كنند.
فتح آبادی بیان كرد: ارتقای دانش دینی و فرهنگی مردم جامعه، جلوگیری از مهاجرت بی رویه از روستاها به شهرها، برخورد قاطع با متكدیان و جلوگیری از این پدیده توسط ادارات و سازمان های مسوول، قانونی كردن مقابله و مبارزه با گدایی و تعریف قضایی و حقوقی رفتار تكدی گرایانه به عنوان عملی كه قانون را نقض می كند از جمله راهكارهای كاهش تكدی گری در جامعه است.
وی، مبارزه با رشد مشاغل كاذب از جمله دستفروشی ها، همكاری و هماهنگی سازمان ها با یكدیگر برای جلوگیری و رفع مشكل، تحت حمایت قرار دادن همه افراد معلول و بی سرپرست و تخصیص اعتبار به ستادهای استانی سامان دهی امور متكدیان و كودكان خیابانی را از دیگر عوامل موثر در مقابله با تكدی گری عنوان كرد.
مدیركل دفتر امور اجتماعی استانداری مركزی افزود: بر اساس آخرین آمار اخذ شده تعداد متكدیان این استان به صورت حرفه ای و غیر حرفه ای 253 نفر است كه این افراد در شهرستان های اراك، ساوه و خمین به امر تكدی گری می پردازند.
فتح آبادی توصیه كرد: با توجه به فرا رسیدن فصل تابستان و ترویج بیش از پیش فرهنگ نابجای تكدی گری، فرمانداران شهرستان ها باید نسبت به فعال سازی ستاد ساماندهی متكدیان اقدام كنند و دستگاه های ذیربط به ویژه شهرداری و فرماندهی انتظامی نیز همكاری های لازم را در این خصوص با فرمانداران داشته باشند.
كارشناسان و دست اندركاران امور اجتماعی و اجرایی استان مركزی بر این باورند كه حل اصولی معضل تكدی گری و پرهیز از پاس كاری وظایف دستگاه ها به یكدیگر و شانه خالی كردن از زیر بار مسوولیت ها وابسته به تعیین متولی یا متولیان مقابله با این پدیده است كه تصمیم سازان بایستی یك بار برای همیشه آن را حل كنند.ك/4
گزارش از معصومه صفری
3005/6013/6012/1358
اراك- ایرنا- تكدی گری با چهره ای احساس گونه سال هاست كه در جامعه به عنوان زخمی كاری خودنمایی می كند و در پس نقاب چند وجهی آن طیفی از آسیب های اجتماعی جریان دارد.
