به گزارش روز دوشنبه خبرنگار گروه فرهنگی ایرنا، با رواج روزافزون تأثیر رایانه در مسائل روزمره، جهان با سرعت فزایندهای به دنیای الكترونیك و دیجیتال تبدیل میشود.
كتاب و چاپ و نشر نیز از این راه باز نماندهاند و ظهور نشر الكترونیك این صنعت را دستخوش تحولی عظیم كرده است. كتاب الكترونیكی، پدیدهای كاملاً تازه در این بین است و میرود تا نظام آموزش و اطلاعرسانی را با دگرگونی هایی اساسی مواجه سازد.
كتاب های الكترونیكی مزایای مختلفی دارد كه كم هزینه بودن و حمل و نقل آسان آن از محاسن این گونه محصولات است.
امروزه كتاب های الكترونیكی امكاناتی را در اختیار كاربران قرار می دهد كه به عنوان فناوری آموزشی نیز بسیار مفید و همیشه قابل دسترس است.
به نظر می رسد در حوزه نشر الكترونیك باید بستری فراهم شود كه تمام امكانات در اختیار كاربران قرار گیرد و ناشران و نویسندگان بدون هیچگونه واسطهای، كتابهایشان را در اختیار آنان قرار دهند.
**توسعه فناوری در عرصه كتاب همراه با ایجاد جذابیت
برخی كارشناسان حوزه نشر بر این باورند، توسعه فناوری در عرصه كتاب، باعث ایجاد جذابیت در محتوای كتابها و در نتیجه باعث افزایش سرانه مطالعه میشود.
به گفته آنان در كلاسهای درس و یا در مطالعات فردی، كتاب یا دیگر منابع اطلاعاتی همواره مورد نیاز قابل دسترس هستند در حالی كه منابع چاپی را نمیتوان همیشه و در هر شرایطی به میزان مورد نیاز تهیه كرد.
با استفاده از كتاب های الكترونیكی، نه تنها میتوان بخشی از متن مورد نظر خود را برای استفادههای بعدی ذخیره كرد، بلكه میتوان به روش های الكترونیكی و بسیار سریع، در تمام متن به جستجوی مطالب مورد نظر خود پرداخت.
سیروس یغمایی یك كارشناس حوزه نشر در این زمینه می گوید: وسایل دیجیتالی به ناشران و نویسندگان امكان میدهد تا به سرعت، حتی چند هفته پس از انتشار یك كتاب به اصلاح یا انتشار ویرایش های جدید اثر مورد نظر بپردازند.
**نشر الكترونیك كم هزینه و سریع
وی با بیان اینكه انجام چنین فرایندی در محیط الكترونیكی بسیار سریع و كم هزینه است، می افزاید: بطور مثال برای كتاب های چاپی باید حتی برای اصلاح یك صفحه، همه كتاب را مجددا به چاپ رساند كه خود هزینه زیادی برای ناشر در پی دارد اما كتاب های الكترونیكی این گونه نیست.
این كارشناس ادامه می دهد:یكی دیگر از ارزش های افزوده محیط وب برای نشر كتاب، ارائه ویرایش جدیدی از یك كتاب قبل از انتشار نسخه چاپی و توزیع آن در بازار نشر است، در واقع، از آنجایی كه فرایند چاپ، آمادهسازی، و توزیع كتاب های چاپی بسیار زمان بر است، از طریق قرار دادن نسخهای از كتاب در محیط وب میتوان به سرعت ویرایش جدید را در دسترس خوانندگان قرار داد.
یغمایی تصریح می كند: بیشتر كشورهای دنیا، استفاده بهینه و بهره وری زیادی از نشر دیجیتال می برند، ناشران ونویسندگان ما نیز باید خود را با شرایط تكنولوژی امروزی مطابقت دهند و در این مسیر گام بردارند.
**كاهش هزینه های تولید و چاپ كتاب
وی ، كاهش هزینههای تولید و چاپ كتاب و دسترسی همزمان خوانندگان به كتاب های مورد نیازشان را از مهمترین مزایای نشر الكترونیك بیان می كند و می گوید: انتشار فقط یك نسخه از كتاب های الكترونیكی در محیط وب و دسترسی همزمان خوانندگان به آن، موجب میشود تا برخلاف كتاب های چاپی نیاز به انتشار شمارگانی بالا از یك كتاب نباشد.
**نشر الكترونیك همراه با ترویج كتابخوانی
محسن سلیمانی یك نویسنده نیز با بیان اینكه نشر الكترونیك می تواند به ترویج كتابخوانی كمك كند، می گوید: با این نوع نشر به جای اینكه دو هزار كتاب را بخواهی حمل كنی ، به آسانی آن را می توان به شكل دیجیتال و راحت تر از آن چیزی را كه فكرش را بكنی، استفاده كرد.
وی ادامه می دهد:مشكل نشر ما متعدد است برخی می گویند مردم كتاب نمی خوانند و یا كتاب گران است و یا اینكه دولت كمك خاصی نمی كند این مسایل به این دلیل بوده كه بسیار احساس كنند كه كتاب نیازشان نیست برای همین سراغش نمی روند.
سلیمانی ،اظهار می دارد: برخی از ناشران بدون محاسبه ،كتابی را چاپ می كنند و مجبور به چند سال انبار كردنش می شوند، در حالی كه از طریق نشر الكترونیك، از مصرف بی رویه كاغذ را جلوگیری كرده و كتاب مورد نیاز به راحتی قابل دسترس است.
**كتابخانه بزرگ برای همه
ناشران با پیوستن به نشر الكترونیك بستری را فراهم می كنند تا خوانندگان كتاب و علاقه مندان به مطالعه بتوانند با بهره گیری از فناوری همیشه كتابخانه بزرگی را بر روی موبایل یا تبلت خود داشته باشند و در هر زمانی از شبانه روز و از هر جای دنیا، كتاب مورد نظر خود را خریداری كرده و مطالعه كنند.
از جمله مزایای كتاب های الكترونیكی میتوان به دسترسی از راه دور، سهولت انتقال در عین یكپارچگی مطالب، انسجام مطالب و تنوع كاربرد، تبادل بنیادین مطالب با یكدیگر، پشتیبانی از امكانات مالتی مدیا و سهولت كار و اجرا اشاره كرد.
با استفاده روزافزون از رایانه در كتابخانهها، بتدریج شكل سنتی خدمات كتابخانهها، رنگ میبازد. تغییرات روی داده، اجتنابناپذیر به نظر میرسند؛ زیرا انقلابی كه فناوری های جدید اطلاعاتی به وجود آورده است، پیامدهای خویش را نیز به دنبال دارد.
كتاب الكترونیك رفته رفته جای خود را در بازار كتاب باز میكند. این نوع كتاب ها در بازار جهانی تا حدودی رایج شدهاند، اما در كشور ما كاملاً غریبهاند.
كتاب های الكترونیكی هر چند عمر طولانی ندارند اما باید غربت این كتاب ها به دلیل مزایایی كه این نوع محصولات دارند از میان برود تا میزان مطالعه افراد جامعه رشد یابد.
فراهنگ **9022 ** 1569
تهران - ایرنا- سرانه مطالعه همواره از دغدغه های متولیان فرهنگ جوامع بوده و هست حالا با گسترش كتاب های الكترونیكی كارشناسان انتظار دارند میزان مطالعه با رشد مواجه شود.