در اين گزارش كه در شماره روز پنجشنبه بيست و نهم مرداد 1394 خورشيدي به قلم «پريسا اصولي» منتشر شد، مي خوانيم: از آنجا كه تعداد تخمك‌ها در خانم‌ها ثابت است و با افزايش سن، سير نزولي دارد و تمام مي‌شود، ايجاد بانك تخمك اين امكان را براي خانم‌ها فراهم مي‌كند كه بتوانند تخمك خود را ذخيره كنند و به كمك روش‌هاي لقاح خارج رحمي صاحب فرزند شوند.همچنين خانم‌هاي مبتلا به سرطان پيش از شيمي‌درماني و خانم‌هايي كه در سنين باروري قرار دارند، اما شرايط بچه‌دار شدن را تا زمان نامشخصي ندارند به كمك بانك تخمك مي‌توانند در سال‌هاي آينده صاحب فرزند شوند. البته علاوه‌بر بانك تخمك، بانك اسپرم (انجماد و نگهداري اسپرم به مدت طولاني)، انجماد بافت تخمدان و انجماد بافت بيضه از ديگر روش‌هاي حفظ باروري به حساب مي‌‌آيند كه هر كدام در شرايط خاصي به افراد پيشنهاد مي‌شوند.
گاهي اوقات در كلينيك‌هاي ناباروري با خانم‌هايي مواجه مي‌شويم كه به دليل ابتلا به سرطان و درمان‌هاي رايج، قدرت باروري‌شان را از دست داده‌اند بدون اين‌كه پزشك معالج‌شان آنها را از شرايط ذخيره تخمك مطلع كرده باشد. دكتر هانيه رسول‌زاده، متخصص زنان و زايمان و ناباروري در گفت‌وگو با جام‌جم مي‌گويد: ممكن است سال‌ها بعد از درمان سرطان عملكرد طبيعي تخمدان حفظ شود؛ اما اين موضوع در مورد همه صادق نيست و به كمك هيچ آزمايشي هم نمي‌توان از عملكرد تخمدان‌ها بعد از بهبود مطمئن شد. از طرفي احتمال يائسگي زودرس بيماراني كه از سرطان جان سالم به در مي‌برند چهار برابر بيشتر است. پس تخمك، قبل از شيمي‌درماني براي مدت زمان طولاني بدون هر گونه كاهش در كيفيت و قدرت باروري افراد به وسيله انجماد در دماي بسيار پايين در بانك تخمك ذخيره مي‌شود.
بانك تخمك و تخمك‌هاي اهدايي
به گفته دكتر رسول‌زاده، گاهي اوقات به دليل مشكلاتي كه يك خانم دارد و نمي‌تواند از تخمك خودش استفاده كند، بناچار متقاضي استفاده از تخمك اهدايي مي‌شود. در اين شرايط بانك تخمك به كمك خانم نابارور مي‌آيد تا به كمك لقاح خارج رحمي صاحب فرزند شود.
ناباروري ناشي از بالا رفتن سن ازدواج
دكتر رسول‌زاده با بيان اين كه خانم‌ها از دوره باروري محدودي برخوردارند مي‌افزايد: هر خانم ماهانه يك تا دو تخمك آزاد مي‌كند و اگر دوره 15 تا 45 سال را دوره باروري در نظر بگيريم تنها 500 عدد تخمك آزاد مي‌شود. حالا اگر به هر دليلي مثل بالا رفتن سن ازدواج، تحصيل، شغل و... افراد بچه‌دار شدن را به تاخير بيندازند، شانس باروري هم كمتر مي‌شود. به عبارتي زن و شوهر وقتي به شرايط ايده‌آل مي‌رسند كه مثلا خانم تخمك ندارد يا به علت شرايط خاص بدني با سقط‌هاي مكرر مواجه مي‌شود و نابارور لقب مي‌گيرد. در چنين وضعيتي اگر خانمي تخمك فريز شده در بانك تخمك داشته باشد مشكل نازايي حل شده و زوج به كمك روش‌هاي لقاح خارج رحمي صاحب فرزند خواهند شد.
آيا تخمك موقع فريز آسيب نمي‌بيند؟
در بانك تخمك از شيوه انجماد سريع براي نگهداري آن استفاده مي‌شود. البته روش‌هايي كه در گذشته براي انجماد تخمك مورد استفاده قرار مي‌گرفت، انجماد آهسته بود كه به غشاي سلول‌ها آسيب مي‌رساند و تخمك صدمه مي‌ديد؛ اما به كمك تكنيك‌هاي جديد و افزايش سرعت انجماد از تشكيل بلور يخ جلوگيري مي‌شود و ميزان آسيب‌پذيري سلول‌ها بشدت كم شده و در نهايت هم تخمك در دماي نزديك به 200 درجه سانتي‌گراد زير صفر فريز و نگهداري مي‌شود تا در زمان مورد نياز استفاده شود.
اگر خواستيد بچه‌دار شويد
به گفته دكتر رسول‌زاده، در مرحله اول براي ذخيره تخمك خانم‌ها مورد معاينه و ارزيابي قرار مي‌گيرند و اگر مشكلي در سلامت تخمك نبود بعد از گذشت دو هفته تا يك ماه فرد براي دادن تخمك آماده مي‌شود. بايد بدانيد به كمك داروهاي تحريك تخمك‌گذاري تعداد بيشتري تخمك آزاد و معمولا هم چند تخمك جمع‌آوري مي‌شود كه شانس حاملگي آينده را افزايش دهد و تخمك‌ها در بانك تخمك فريز مي‌شوند. در صورتي كه خانمي آماده بچه‌دار شدن باشد به بانك مراجعه مي‌كند و اين تخمك به كمك اسپرم همسر فرد، بارور و به جنين تبديل خواهد شد. اين جنين سه تا پنج روز كشت داده مي‌شود و وقتي به كيفيت مناسب رسيد، داخل رحم منتقل مي‌شود. پس از انتقال، حدود دو هفته زمان نياز است تا نتيجه انتقال موفقيت‌آميز يا ناموفق بودن جنين مشخص شود و معمولا هم درصد موفقيت در لقاح خارج رحمي به كمك ذخيره‌سازي تخمك 80 درصد است.
چه خانم‌هايي حتما تخمك‌شان را منجمد كنند
ـ دختران و خانم‌هاي جواني كه مبتلا به سرطان هستند يا نياز به جراحي هر دو تخمدان دارند و در معرض ناباروري قرار مي‌گيرند.
ـ خانم‌هايي كه به هر دليلي مثلا مشكلات اقتصادي نمي‌خواهند تا چند سال بچه‌دار شوند.
ـ خانم‌هايي كه بنابه دلايلي مجبور هستند هر دو تخمدانشان را با عمل جراحي خارج كنند.
ـ خانم‌هايي كه در خانواده آنها سابقه يائسگي زودرس وجود دارد.
ـ خانم‌هايي كه برخي داروهاي اعصاب و روان مصرف مي‌كنند؛ داروهايي كه روي قدرت باروري تاثير منفي دارند.
ـ خانم‌هاي مبتلا به بيماري‌هايي مثل لوپوس، بهجت و... كه به دليل دارودرماني قدرت باروري آنها كاهش مي‌يابد.
*گروه اطلاع رساني
پژوهشم**9165**9128**2054
تهران- ايرنا- روزنامه «جام جم» در گزارشي در صفحه «سلامت» خود نوشت: سال 86 بود كه نخستين بانك تخمك در كشور ما راه‌اندازي شد و از آن زمان به بعد روش فريز كردن تخمك براي خانم‌هايي كه به هر دليلي دنبال حفظ قدرت باروري‌شان هستند، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
