به گزارش روز سه شنبه ايرنا، بر اساس آيين نامه ارزيابي و تشخيص شركتها و موسسات دانشبنيان، كالاها و خدمات دانش بنيان بايد در حوزه فناوري هاي بالا و متوسط به بالا باشد، داراي پيچيدگي فني بوده و توليد آن نياز به تحقيق و توسعه هدفمند توسط يك تيم فني خبره داشته باشد.
همچنين بايد براي حفظ توان رقابتي آن محصول در بازار، تحقيق و توسعه بصورت مداوم انجام شود و عمده ارزش افزوده آن، ناشي از دانش فني و نوآوري فناورانه باشد.
توليد كالاهاي دانش بنيان يكي از معيارهايي است كه در فرايند ارزيابي و شناسايي شركتهاي دانش بنيان مورد توجه قرار مي گيرد و براي اين منظور فهرستي از مصاديق كالاها و خدمات دانش بنيان تهيه و مبناي عمل قرار گرفته است.
بر اين اساس، كارگروه ارزيابي و تشخيص صلاحيت شركتها و موسسات دانشبنيان و نظارت بر اجرا زير مجموعه معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري اقدام به تهيه و انتشار فهرست كالاها و خدمات دانش بنيان در بخشهاي مختلف كرده است.
كالاها و خدمات دانش بنيان در اين فهرست در 13 دسته شامل فناوري زيستي، فناوري نانو، اپتيك و فوتونيك، تجهيزات و مواد پيشرفته، « سخت افزارهاي رايانه اي، برق، قدرت، الكترونيك، كنترل و مخابرات »، فناوري اطلاعات و ارتباطات و نرمافزارهاي كامپيوتري، تجهيزات پيشرفته ساخت، توليد و آزمايشگاهي، داروهاي پيشرفته، وسائل ، ملزومات و تجهيزات پزشكي، هوافضا، انرژيهاي نو و محصولات پيشرفته ساير بخشها، تقسيم بندي شده است.
منابع مختلفي براي تهيه اين فهرست استفاده شده است از جمله تجربيات و دسته بندي و فهرست هاي مشابه خارجي مانند برخي مراكز انتقال فناوري در دنيا و چارچوب پيشنهادي سازمان جهاني مالكيت فكري.
همچنين فناوري ها، صنايع و كالاهاي معرفي شده در اسناد ملي مرتبط مانند اولويتهاي فناوري نقشه جامع علمي كشور، فهرست صنايع نوين، سياستها و اولويتهاي پژوهش و فناوري كشور، بخش فناوريهاي پيشرفته طرح آمايش صنعتي و معدني و دسته بندي سازمان گسترش و نوسازي صنايع درباره صنايع پيشرفته، بعنوان منابع در اين فهرست بندي مد نظر بوده است.
مهمترين ويژگي ها و معيارها براي گزينش كالاها و خدمات دانش بنيان شامل نياز به فعاليتهاي تحقيق و توسعه متمركز و برنامه ريزي شده توسط گروههاي متخصص، اهميت راهبردي و حياتي براي كشور، نوآوري در سطح ملي و داراي ارزش افزوده بالاست.
نسخه اوليه فهرست كالاها و خدمات دانش بنيان در سال 91 تهيه شد اما اين ويرايش با توجه به ماهيت تغيير فناوري و تحولات در نيازها و اقتضائات كشور مورد تجديد نظر، تكميل و اصلاح قرار گرفت و ويرايش دوم آن خرداد امسال ارائه شد.
بر اين اساس كالاها و خدمات دانش بنيان در دسته فناوري زيستي شامل غذايي ( مانند توليد مواد غذايي جديد به روش بيو فناوري)، كشاورزي، دامي و گياهي ( مانند توليد كودهاي پيشرفته بيولوژيك)، صنعتي و محيط زيست ( مانند توليد سوختهاي زيستي پيشرفته ) و زيست فناوري مولكولي ( مانند توليد حسگرهاي اپتيكي و مكانيكي) است.
اين كالاها و خدمات در دسته فناوري نانو شامل مواد ( توليد نانو مواد پيشرفته ضد خوردگي فولاد)، پوششها و روكشها ( مانند پوششهاي پيشرفته نانو ساختار فلزي)، پزشكي ( مانند نانو داروها) و محصولات پيشرفته نانويي ( مانند نانو اليافهاي پيشرفته ) است.
حوزه اپتيك و فوتونيك (مواد، قطعات و سامانه ها) نيز شامل سامانه هاي محاسباتي، ذخيره سازي اطلاعات و مخابراتي، تشخيصي و اندازه گيري، اپتيكي ، نجومي و خورشيدي، مواد نوري، تجهيزات اپتيكي، لايه نشاني، ليزرهاي پزشكي، اپتيك پزشكي، ليزرهاي صنعتي، تحقيقاتي و دفاعي و سامانه هاي فناوري هاي نوين است.
همچنين كالاهاي دانش بنيان در حوزه مواد پيشرفته شامل مواد پليمري ( مانند توليد انواع پارچه هاي پيشرفته )، مواد سراميكي ( مانند سراميكهاي پيشرفته زيستي و الكتريكي)، مواد فلزي ( مانند انواع سوپر آلياژها) و كامپوزيتها ( مانند توليد كامپوزيتهاي زيست سازگار) است.
در بخش سخت افزارهاي رايانه اي، برق، قدرت، الكترونيك، كنترل و مخابرات نيز اولويتهاي كالاها و خدمات دانش بنيان، سخت افزارهاي الكترونيكي و رايانه اي ( مانند رايانه هاي شخصي و قابل حمل)، ميكروالكترونيك ( مانند قطعات پايه الكترونيكي) و مدارهاي الكترونيكي ( مانند تجهيزات ساخت و توليد) مي باشد.
همچنين در اين بخش، مواردي از جمله توليد طراحي و ساخت نيروگاههاي تجديد پذير)، انتقال ( مانند كابلهاي انتقال)، توزيع، ماشينهاي الكتريكي ( مانند ماشينهاي مغناطيس دائم پيشرفته)، الكترونيك قدرت، اندازه گيري و انتقال ( ابزار دقيق)، كنترل فرايند و تجهيزات ارتباطي و مخابراتي ( مانند تجهيزات امنيتي پيشرفته و ارتباطات بي سيم) بعنوان اولويتهاي خدمات دانش بنيان معرفي شده است.
حوزه فناوري اطلاعات ( مانند رايانش ابري و شبكه هاي اجتماعي همراه) و امنيت فضادي تبادل اطلاعات ( مانند ديواره آتش) نيز در دسته فناوري اطلاعات و ارتباطات و نرمافزارهاي كامپيوتري قرار دارد.
بخش تجهيزات پيشرفته ساخت، توليد و آزمايشگاهي نيز شامل فناوريهاي ساخت و توليد مواد و محصولات سراميكي، پليمري و كامپوزيتي، تجهيزات استخراج و توليد از معدن، فلزي، اتوماسيون پيشرفته توليد، تجهيزات پيشرفته ساخت و عمليات حرارتي، آزمايشگاهي، تجهيزات پايش، نگهداري و تعميرات و تجهيزات آزمايشگاهي مطالعات عصب شناختي است.
همچنين تجهيزات شناختي باليني، زيست فناوري، نانو فناوري، داروسازي، آزمايشگاهي برق، الكترونيك و قدرت، طراحي و ساخت سيستمهاي هيدروليكي و پنوماتيكي و رباتهاي كاربردي و شبيه سازي هوشمند بعنوان اولويتهاي كالاها و خدمات دانش بنيان در بخش تجهيزات پيشرفته ساخت، توليد و آزمايشگاهي قرار دارد.
حوزه داروهاي پيشرفته نيز شامل مواد اوليه دارويي، راديو داروها، اشكال دارويي، داروهاي عصبي شناختي، آرايشي بهداشتي طبيعي، داروهاي با منشاء گياهي و طبيعي، مكملهاي دارويي و دارو و فراورده هاي بيولوژيك است.
كالاهاي دانش بنيان در بخش وسائل، ملزومات و تجهيزات پزشكي نيز تجهيزات پيشرفته پزشكي، دندانپزشكي، آزمايشگاهي، بيمارستاني و تست آزمون كاليبراسيون عنوان شده است.
در بخش هوا و فضا نيز اولويتهايي مانند هوا ناوهاي بدون موتور، پرنده هاي سرنشين دار و بدون سرنشين، اويونيك، مخابرات و رادار، ماهواره، فرودگاهي، موشكي و موتورهاي هوايي و پيش رانش تعيين شده است.
همچنين خدمات دانش بنيان در بخش انرژي هاي نو در سه دسته اصلي هسته اي، تجديد پذير ( پيل سوختي و هيدروژن، خورشيدي، آب، باد، زمين گرمايي و زيست توده) و بهينه سازي انرژي قرار دارد.
در حوزه تجهيزات و مواد پيشرفته نفت، گاز، پتروشيمي و پالايش نيز كالاها و خدمات دانش بنيان در بخشهاي اكتشاف نفت، حفاري نفت، مخازن نفت، بهره برداري نفت، تجهيزات و مواد نفت، پايين دستي نفت، طراحي و توليد سيستمهاي پيشرفته بازيافت كاتاليستهاي مصرفي صنعت نفت، فرايندهاي پالايشگاهي و كاتاليستها و تجهيزات مورد نياز پالايشگاهها، بالادست پتروشيمي ( مانند مواد پتروشيميايي) و پايين دست پتروشيمي ( مانند پلاستيكها) معرفي شده است.
محصولات پيشرفته در ساير حوزه ها نيز در دسته هاي معدن، فناوريهاي ساختمان و مسكن، فناوري هاي راهسازي، ريلي و صنايع دريايي، كشاورزي، آب، هوا و خاك، علوم شناختي و محصولات شيميايي پيشرفته عنوان شده است.
لايحه حمايت از شركتهاي دانشبنيان به پيشنهاد معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري در سال 87 در هيات دولت مطرح و تصويب شد و آبان 89 به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيد.
12 نوع تسهيلات در قانون حمايت از شركتهاي دانشبنيان در نظر گرفته شده است از جمله حمايتهاي مالي صندوق نوآوري و شكوفايي و معافيت مالياتي.
صلاحيت شركتهاي دانش بنيان جهت برخورداري از اين حمايتها و تسهيلات توسط «كار گروه ارزيابي و تشخيص صلاحيت شركتها و موسسات دانشبنيان و نظارت بر اجرا» معاونت علمي و فناوري رياست جمهوري ارزيابي مي شود.
بيش از يكهزار و 500 شركت دانش بنيان در كشور فعال است كه تاكنون 480 شركت از ميان آنها موفق به دريافت تسهيلات از صندوق شكوفايي و نوآوري شده اند.
آخرين رقم مربوط به فروش اين شركتها حدود پنجهزار و 400 ميليارد تومان است.
صندوق نوآوري و شكوفايي بمنظور كمك به تحقق و توسعه اقتصاد دانشبنيان، تكميل زنجيره ايده تا بازار و تجاريسازي نوآوريها، دستاوردهاي پژوهشي و اختراعات و كاربردي شدن دانش از طريق ارائه كمكها و خدمات مالي و پشتيباني به شركتها و مؤسسات دانشبنيان در سال 1390 تشكيل شده است.
سرمايه اوليه صندوق نوآوري و شكوفايي، سي هزار ميليارد ريال است كه از طريق حساب ذخيره ارزي يا صندوق توسعه ملي يا ساير منابع در حداكثر سه سال، تأمين و پرداخت ميشود.
گ/3011/ 6508
اصفهان- ايرنا- قوانين و تسهيلات زيادي براي حمايت از توليد و ارائه كالاها و خدمات دانش بنيان در كشور در نظر گرفته شده است اما بايد ديد كه اين حمايتها مشمول كدام كالاها و خدمات مي شود.