چوب توزیع لای چرخ نشر در آذربایجان شرقی

تعدادی از ناشران آذربایجان شرقی كه غرفه داران سیزدهمین نمایشگاه بین المللی كتاب تبریز هستند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از وضعیت نامطلوب كتابخوانی و خرید كتاب در این استان گله مندند و می گویند: انتشارات استان در لای برگ های كتاب قطوری با عنوان
'توزیع' گم شده است.
برخی از این ناشران كه از درج نامشان خودداری می كنند، معتقدند توزیع كنندگان در پایتخت، ناشران استانی را بازی نمی دهند و در برخی موارد كه یك كتاب ناشر استانی سر و صدای زیادی بكند، به سرعت كپی آن را تهیه و توزیع می كنند.
یك ناشر فعال در تبریز كه بیش از 650 عنوان كتاب منتشر كرده، می گوید: شبكه توزیع در استان وجود ندارد اما ناشران باید تحت هر شرایطی خود را به شبكه توزیع كتاب در تهران متصل كنند.
' كریم با وفا' كه از سال 1370 فعالیت نشر را در انتشارات 'احرار تبریز' آغاز كرده، معتقد است كتاب های منتشر شده در آذربایجان شرقی از مشكل توزیع رنج می برند و به دلیل ضعف در تبلیغات و اطلاع رسانی، كمتر در معرض دید قرار می گیرند.
وی می گوید: در برخی موارد، كتاب های ناشران استان از كیفیت پایین برخوردار است اما در میان آنها برخی كتاب های نفیس و پر طرفدار همچون ' تفسیرالمیزان' هم به چشم می خورد كه چاپ آن برای چندمین بار تجدید می شود.
به گفته وی دولت برای حمایت از ناشران می تواند تعدادی از هر عنوان كتاب را خریداری و جهت استفاده مخاطبان به كتابخانه های عمومی ارسال كند.
مدیر مسوول انتشارات ' اختر تبریز' نیز با بیش از 800 عنوان كتاب چاپ شده، می گوید: در آذربایجان شرقی توزیع كننده صرف وجود ندارد و ناشران به كار توزیع كتاب می پردازند اما مشكل توزیع تا حدودی در رفع مشكلات ناشران تاثیرگذار است.
به گفته ' صمد محمدی آسیابی ' كه از سال 1373 به كار نشر اشتغال دارد، استقبال از كتاب و كتابخوانی در جامعه بسیار پایین آمده و این نگران كننده است و باید برای آن چاره اندیشی شود.
وی می گوید: برای اشاعه فرهنگ كتابخوانی و بهبود وضعیت ناشران استان باید از آموزش و پرورش شروع كنیم تا نسل های بعدی كتاب بخوانند و وضعیت فروش كتاب بهبود یابد.
مدیر مسوول انتشارات ' ایشیق تبریز' نیز می گوید: تفاوت هایی میان وظایف ناشران و توزیع كنندگان وجود دارد؛ ناشران مراحلی همچون اخذ مجوز و فیپا (فهرست نویسی پیش از انتشار) را بر عهده دارند در حالی كه توزیع كنندگان كتاب های منتشر شده را باید به دست مخاطبان برسانند.
'سید علی میر عباسوند' معتقد است توزیع كننده ای برای كتاب های منتشر شده در آذربایجان شرقی فعال نیست و ناشران یا دست به دامن توزیع كنندگان تهران شده و یا در پیچ و خم شبكه های توزیع آن هم در سطح كشور گرفتار می شوند.
وی میزان كتابخوانی در بین اهالی این استان را بسیار پایین دانسته و می گوید: پیش از این در كنار نشر یك كتابفروش هم در تبریز داشتم كه به دلیل نداشتن توجیه اقتصادی آنجا را تعطیل كردم.
وی می گوید: مولفان زیادی به ناشران مراجعه می كنند اما نشر سودی ندارد و عشق به كتاب و نشر موجب تداوم فعالیت ما می شود.
وی كه تاكنون 50 عنوان كتاب در انتشارات ' ایشیق' تبریز منتشر كرده، می گوید: رسانه ها هیچ اقدامی در راستای اشاعه فرهنگ كتابخوانی نمی كنند و آب باریكه خرید تعداد اندكی كتاب از سوی فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز خشك شده است.
میرعباسوند معتقد است: سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز هم كه در سال های گذشته ' جشنواره كتاب سال' برگزار می كرد، از امسال بی خیال كتاب و كتابخوانی شده است.
مدیر مسوول انتشارات تازه تاسیس ' پارلاق قلم' در شهرستان بناب می گوید: وجود توزیع كنندگان محلی در فروش كتاب تاثیرگذار است.
به گفته ' فریده داداش پور' ناشران در زمان حاضر اوضاع چندان مناسبی ندارند و وجود توزیع كنندگان باری از دوش آنان بر می دارد و وقت و انرژی ناشران صرف دغدغه فروش نمی شود.
مدیركل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی نیز می گوید: تبریز قطب صنعت چاپ و پیشكسوت این صنعت در ایران است.
'علی اكبر صفی پور' معتقد است: آذربایجان با توجه به موقعیت جغرافیایی در چهارراه تبادل فرهنگ و هنر با كشورهای همسایه قرار دارد و این امر جایگاه ویژه و حساس این استان را بیش از پیش روشن می كند.
به گفته صفی پور، آذربایجان شرقی در صدور مجوز نشر كتاب، جزو پنج استان صاحب صلاحیت كشور است و بر این اساس باید زمینه برای حمایت از نویسندگان و تخصیص اعتبار برای چاپ و خرید كتاب هایی كه به زبان بومی تدوین و تالیف شده اند، بیش از پیش انجام شود و دبیرخانه صدور مجوز كتاب دراستان نیازمند حمایت ویژه در این راستا است.
وی می گوید: فرهنگ و هنر دولتی نیست و باید بخش خصوصی در این حوزه فعال باشد و توان و ظرفیت خود را به آن جایی برساند كه همه امور مربوطه را بتوان با آسودگی خیال واگذار كرد.
صفی پور اظهار داشت: سیاست گذاری و نظارت وظیفه بخش دولتی است و هر چقدر كاهش تصدی گری داشته باشیم به همان اندازه موفق تر خواهیم بود.
وی می گوید: نمایشگاه كتاب تبریز بدون تردید یكی ازمهم ترین رویدادهای فرهنگی آذربایجان شرقی و فرصتی برای بازاریابی و فروش كتاب ناشران استان است.
در مجموع می توان گفت اگرچه بی توجهی مردم به كتاب و كتابخوانی عامل اصلی كاهش فروش كتاب و بروز مشكلات مالی برای ناشران است اما گسترش شبكه توزیع كتاب می تواند بخشی از مشكل فروش ناشران را مرتفع نماید و باری از دوش آنان بردارد.
گزارش از علیرضا فولادی
3072/518/1352