محسن خندان دل روز يكشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا با اشاره به 22 طرح صنعتي نيمه تمام در خراسان رضوي افزود: مشكل اصلي اين طرحها كه اجراي آنها از سال 1385 در خراسان رضوي آغاز شده و بين پنج تا 67 درصد پيشرفت فيزيكي دارد، نبود زيرساختهاي لازم به ويژه آب است.
وي اظهار كرد: برنامه ريزي حاكميتي در بخش معدن داراي ايرادات اساسي و فاقد سياستهاي بلندمدت ثابت است بطوري كه با تغيير هر دولت سياستها و قوانين اين بخش به كلي تغيير مي كند و تبعات آن گريبان بخش خصوصي را مي گيرد.
خندان دل گفت: نمايندگان مردم برخي شهرستانها در مجلس شوراي اسلامي به حوزه انتخابيه خود نگاه فرابخشي دارند و با قدرت نمايي، مقامات را وادار مي كنند كه براي حوزه آنها طرح فولادي تعريف و اجرا كنند در حالي كه اجراي طرح فولادي در آن منطقه به دليل نبود زيرساختهاي لازم و بازار مناسب به هيچوجه توجيه اقتصادي ندارد.
وي با اشاره به آمار مركز آمار ايران در سال 1393 افزود: براساس آمار اين مركز ارزش افزوده توليدات معدني 18 درصد، سرانه جبران خدمت شاغلان معادن 31 درصد، شمار شاغلان آن 36.2 درصد، ميزان توليد مواد معدني 41 درصد، سرانه جبران خدمات 20 درصد، بهره وري نيروي كار در معادن 5.9 درصد و بهره برداري از معادن سنگ آهن، صادرات و سرمايه گذاري در اين بخش رشد داشته و نتيجه نهايي اينكه بخش معدن شرايطي مطلوب دارد.
عضو هيات مديره خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي اين آمارها را غيرواقعي دانست و گفت: وقتي سرمايه گذاري در اقتصاد، سياسي شود و طرحها فاقد توجيه فني باشد در نتيجه آمارها نيز غيرواقعي مي شود.
خندان دل اظهار كرد: ميزان بهره برداري از معادن سنگ آهن در خراسان رضوي در حدي نيست كه 22 طرح فولادي براي آن تعريف شود، از سوي ديگر وضعيت ماشين آلات، حمل و نقل اعم از جاده ترانزيتي، شمار واگن و خط ريلي نيز پاسخگوي نياز طرحهاي فولادي به اين تعداد نيست.
وي با اشاره به خام فروشي سنگ آهن در خراسان رضوي و تلاش دولت براي كنترل آن با اجراي طرحهاي فولادي افزود: وقتي ماده معدني استخراج شود ولي واحد فرآوري براي استفاده از اين ماده وجود نداشته باشد نبايد معدنكار را متهم به خام فروشي كرد زيرا نمي تواند معدن خود را تعطيل كند لذا ناگزير به خام فروشي رو مي آورد.
وي ادامه داد: پيش از آنكه خام فروشي مواد معدني را اشكال اساسي بدانيم بايد بررسي كرد آيا همه عوامل براي فرآوري، حمل و نقل، فروش و صادرات يك ماده معدني فراهم شده است كه معدنكاران براي تامين هزينه هاي خود نيازي به صادرات مواد خام به خارج از كشور نداشته باشند؟
خندان دل گفت: كشورهايي همچون استراليا و برزيل سنگ آهن معادن خود را به صورت خام صادر مي كنند پس چرا خام فروشي اين ماده معدني براي كشور ما كه ازنظر اقتصادي در شرايط بهتري از آنها نيست يك اشكال به شمار مي آيد؟
رييس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي نيز در اين باره به خبرنگار ايرنا گفت: برخي از طرحهاي مربوط به صنايع معدني در اين استان از جمله فولادسازي طي سالهاي گذشته بدون توجه به زيرساختها و توجيه اقتصادي و به دليل فشارهاي سياسي اجرا شده كه مشكلاتي را براي صنعتگران بوجود آورده است.
ابراهيم ناصري افزود: طرحهاي فولادسازي اغلب در نقاطي از خراسان رضوي اجرا شده كه آب، برق و ديگر زيرساختهاي آن تكميل نشده است اما با اين حال بخش دولتي به اندازه بخش خصوصي به دنبال ارزش افزوده صنايع معدني است.
وي بيان كرد: عمده واحدهاي فولادسازي در سنگان خواف دولتي هستند، البته بخش خصوصي نيز در سنگان واحدهاي فولادسازي راه اندازي كرده كه تاكنون فعاليت مطلوبي داشته اند اما زنجيره فولاد كامل نيست و اغلب طرحهاي فولادي در خراسان رضوي نيازمند واحدهاي گندله سازي هستند.
وي افزود: اكنون شركت بزرگ فولاد خراسان در تامين خوراك خود يعني 'گندله' با مشكل مواجه است زيرا تنها منبع تامين گندله اين شركت در معادن سيرجان استان كرمان و استان يزد است كه ميزان ناچيزي را از آنها دريافت مي كند.
وي بيان كرد: با اين حال شركت فولاد خراسان طرحي را در زمينه گندله سازي و توليد كنسانتره براي تامين مواد اوليه توليد فولاد در دست اجرا دارد لذا دولت بطور جدي پيگير مساعدت مالي به اين شركت براي اتمام اجراي اين طرحها است.
رييس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي واحد توليد آهن اسفنجي طرح فولاد سبزوار و دو طرح فولادي شركت فولاد خراسان را نيز از فعاليتهايي برشمرد كه در سال جاري به اتمام مي رسند.
ناصري گفت: 22 طرح فولادي با ظرفيت توليد سالانه 35 ميليون و 92 هزار تن در زمينه شمش فولادي، گندله آهن، ورق فولادي، مقاطع فولادي و كنسانتره آهن با مجموع سرمايه گذاري 157 هزار و 290 ميليارد ريال و اشتغالزايي 14 هزار و 358 نفر در خراسان رضوي در دست اجرا است.
وي ادامه داد: وزارت صنعت، معدن و تجارت پيگير اتمام طرحهاي فولادي در خراسان رضوي است لذا در صدد رفع مشكلات زيرساختي و تكميل فرآوري مواد معدني در اين بخش است .
وي افزود: بخش خصوصي به تنهايي قادر به مديريت يك واحد فولادي نيست لذا براي تكميل زنجيره توليد فولاد بايد كنسرسيومي تشكيل شود تا دولت و بخش خصوصي با يكديگر تعامل داشته باشند.
ناصري اظهار كرد: خراسان رضوي بعد از تهران و اصفهان از نظر تعداد پروانه هاي بهره برداري و اشتغال صنعتي رتبه سوم كشور را دارد اما از نظر سرمايه گذاري بعد از استانهاي اصفهان، تهران، خوزستان، مركزي و بوشهر در جايگاه ششم قرار گرفته است.
وي افزود: براي افزايش رتبه استان در بخش سرمايه گذاري صنعتي بايد بنگاههاي بزرگ با حمايت دولت در خراسان ايجاد شوند و همچنين به منظور توازن توسعه بايد پروژه هاي بزرگ ملي نظير فولادسازي در سطح شهرستانها پياده شوند.
وي ادامه داد: حدود 100 هزار ميليارد ريال فقط در بخش سرمايه گذاري صنعت فولاد خراسان در شهرستانهاي محروم از جمله خواف، تربت حيدريه، تربت جام و تايباد و بخشي هم در نيشابور و سبزوار مورد نياز است.
معادن سنگ آهن سنگان با ذخيره قطعي 1،2 ميليارد تن يكي از بزرگترين ذخاير سنگ آهن در كشور است كه ميزان استخراج سالانه آن حدود هفت ميليون تن مي باشد.
ظرفيت توليد فولاد در خراسان رضوي بيش از 64 ميليون تن در سال است كه با اجراي كامل طرحهاي در دست اجراي فولادي اين ظرفيت افزايش قابل توجهي خواهد يافت.
7489 / 6053
مشهد- ايرنا- عضو هيات مديره خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوي گفت: پراكندگي جغرافيايي طرحهاي فولادسازي و نداشتن توجيه اقتصادي آنها نشان مي دهد كه اجراي اين طرحها تنها براساس فشارهاي سياسي بوده است.
