خوشه های صنعتی مجموعه ای از واحدهای تولیدی فعال و همگن هستند كه در یك منطقه جغرافیایی خاص فعالیت كرده و با كمك سازمانها و انجمنهای صنفی و صنعتی، تشكیل یك شبكه می دهند تا بتوانند توانمندیها و ظرفیتهایشان را افزایش دهند.
فرایند كار خوشه های صنعتی كه گاه به آنها خوشه های كسب و كار نیز گفته می شود به ترتیب با شناسایی، امكان سنجی و مطالعه شناختی آغاز می شود تا شناختی از صنعت مورد نظر حاصل گردد.
این كار توسط یك شخص حقیقی به نام 'عامل توسعه' خوشه صنعتی انجام می شود و بعد از آن طی حدود سه سال از طریق شناختی كه نسبت به آن صنعت پیدا شده برنامه های عملی شكل می گیرد كه از جنس تولید و مسایل آموزشی است.
وقتی از خوشه ها و بطور مثال خوشه صنعتی طلا و جواهرات صحبت می شود همه واحدهای سنگ، واحدهای جواهرسازی و طلاسازی به عنوان ذی نفعان این خوشه بوده و تمام نهادهایی كه در اطراف خوشه هستند نهادهای پشتیبان محسوب می شوند.
تاكنون در خراسان رضوی 19 خوشه صنعتی شناسایی و برای 14 خوشه نیز امكان سنجی و طرح مطالعاتی فراهم شده است. از این تعداد نیز مطالعات پنج خوشه خاتمه یافته و یك پروژه با عنوان 'خوشه فرش' هنوز در دست مطالعه است.
* جایگاه خوشه صنعتی طلا و جواهرات در خراسان رضوی
خوشه صنعتی طلا و جواهرات از جمله خوشه های صنعتی فعال در خراسان رضوی است. برخلاف استانهای دیگر كه بیشتر در زمینه زیورآلات طلا فعالیت دارند اكثر واحدهای تولیدی صنف طلا و جواهر خراسان رضوی در زمینه جواهرات فعال هستند.
یادآوری این امر ضروری است كه در این بحث وقتی سخن از جواهرات می شود منظور سنگ به اضافه فلز است اما وقتی سخن از زیورآلات طلایی است فقط طلا مد نظر است.
75 درصد واحدهای تولیدی استان خراسان رضوی و شهر مشهد بر خلاف اصفهان، یزد و تهران 'جواهرساز' هستند، نه طلا ساز.
هم اكنون 16 هزار و 100 نفر بطور مستقیم و 48 هزار و 300 نفر به شكل غیرمستقیم در صنف طلا و جواهر خراسان رضوی فعالیت دارند. دو انجمن، دو اتحادیه، دو تعاونی و دو شبكه نرم برای بازاریابی و طراحی در این عرصه ایجاد شده لذا توان و ظرفیت خوبی در خراسان رضوی وجود دارد كه بناست در قالب شهرك طلا و جواهر ساماندهی شود.
پس از سه سال كار توسعه در خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی هم اینك سه واحد تولیدی و هشت واحد خدماتی در این خوشه صنعتی شكل گرفته اند. در آغاز راه افتادن خوشه صنعتی طلا و جواهرات جز اتحادیه مرتبط هیچ سازمان دیگری وجود نداشت ولی هم اكنون 11 سازمان با مسائل این خوشه صنعتی درگیر هستند.
مسائل و مشكلات این خوشه صنعتی مشهد با حضور مسعود اصغریان مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی، محمدجواد پیش بین مدیر توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات مشهد و دبیر كانون ملی هماهنگی دانش و صنعت فیروزه و سنگهای قیمتی، عبدالصمد رحیمی مقدم رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد، باقر معبودی نژاد رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد، محمدرضا وفادار نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد و جواد دریادل كارشناس خوشه های صنعتی شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی در میزگرد ایرنا در مشهد به بحث و تبادل نظر گذاشته شد.
* نگاهی به گذشته و حال صنعت طلا و جواهر
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد گفت: ایران اگر نگوییم نخستین ولی یكی از خاستگاههای اصلی صنعت طلا و جواهر در جهان است لذا در گذشته ایرانیان از بهترین صنعتگران در عرصه طلا و جواهر بوده اند.
باقر معبودی نژاد افزود: اما متاسفانه به نقطه صفر رسیده ایم و هم اكنون از استان خراسان رضوی هیچگونه صادراتی در این زمینه انجام نمی شود.
وی گفت: این در حالی است كه هم اینك به عنوان مثال در شهرك طلا و جواهر استانبول در كشور تركیه فعالیت خیلی گسترده ای صورت می گیرد زیرا با غفلت ما، آنها به مراحل پیشرفته ای رسیده اند.
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد افزود: این در حالی است كه بازارهای خوبی برای صادرات طلای ایران وجود دارد چنانكه روسای اتحادیه های طلا و جواهر شهرهای هرات و كابل افغانستان در سفر به مشهد اعلام كردند سالانه 15 تن محصولات طلای ما را خواستار هستند.
وی ادامه داد: تشابهات فرهنگی ایران و افغانستان به خصوص نزدیكی هرات با خراسان رضوی موجب شده ذوق و سلیقه یكسانی میان مردم دو كشور وجود داشته باشد لذا باید از این فرصت نهایت بهره برداری را كرد.
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد گفت: مدعی هستیم بعد از نفت بهترین صادرات اشتغالزا و ارزآور، صنعت طلا و جواهر است.
نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد نیز گفت: یكی از اهداف جمهوری اسلامی ایران كاهش و قطع وابستگی كشور به نفت است لذا باید دیدها را نسبت به صادرات عوض كرد. محمدرضا وفادار افزود: جهتگیری نسبت به طلا، جواهر و سنگهای قیمتی باید در مسیر صادرات سازماندهی و در مورد رفع موانع در تمامی صنایع از جمله طلا و جواهر كارگروههایی تشكیل شود.
وی ادامه داد: صنعت طلا و جواهر صنعتی است كه به حمل و نقل سنگین از جمله قطار، كشتی و فضای بزرگ برای تولید نیاز ندارد.
او گفت: بدون دستگاههای خیلی پیشرفته و با حمایت جزئی و در حد یك نورد می توان درصد بالایی صنایع دستی تولید كرد كه اگر حمایت شود می توان روزانه یك كیلوگرم طلا را در یك كارگاه 10 مترمربعی با پنج نفر شاغل تولید شود.
وفادار افزود: در همین راستا طبیعی است كه اگر تولید زیورآلات طلا و جواهرات حمایت شود بازار داخلی اشباع شده و نسبت به صادرات احساس نیاز می شود.
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی نیز می گوید هدف نهایی و غایی همه ما ایجاد اشتغال مولد و ارزش افزوده برای كشور است لذا نباید هیچ تعصبی بر روی طلا و یا نقره داشته باشیم.
جواد پیش بین افزود: هم اكنون بخش اعظم تولیدات این حوزه در تایلند و تركیه به نقره اختصاص دارد. وی گفت: هم اكنون از وجود صنعتگران نقره سازی در مشهد برخورداریم كه قادر هستند هر سرویس ظریفی را در خوشه جواهرات تولید كنند كه با طلا قابل مقایسه است.
* عقب ماندگی در فناوری
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد در ادامه میزگرد ایرنا گفت: اعتراف می كنیم مصنوعات لوكسی كه قبلا در ایران تولید می شد هم اكنون تولید نمی شود.
معبودی نژاد افزود: ارائه مصنوعات لوكس در صنعت طلا و جواهر مستلزم دستگاهها و فناوری روز است كه ما فاقد آن هستیم. وی ادامه داد: به همین خاطر هم اینك مصنوعات لوكس طلا و جواهرات از طریق قاچاق تامین می شود در حالی كه می توان با توسعه و روزآمد نمودن فناوری كارگاهها جلوی این واردات بی رویه را گرفت.
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی هم در این خصوص گفت: ضعف فناوری یكی از نقاط فشار بر این صنعت و خوشه صنعتی بوده و است كه برای حل این معضل با كمكهای اتحادیه و بقیه فعالان این عرصه در چهار سال توسعه خوشه قریب به 150 میلیارد ریال ماشین آلات جدید تولید وارد خوشه جواهرات مشهد شد.
پیش بین افزود: گرچه این دستگاهها هم اكنون در جای جای مشهد كار می كنند ولی مهمتر از آن فرهنگ استفاده از این فناوری بود كه در جواهرسازان ما به وجود آمد و موجب شد خودشان را به سمت به روز شدن پیش ببرند.
وی بر خلاف نظر رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد گفت: هم اكنون محصولات تولیدی جواهرات مشهد با كارهای ایتالیایی خیلی زیبا، رقابت می كند.
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی افزود: به عنوان مثال من سه سرویس طلا و جواهر ساخت مشهد را تمام كردم و به شكل ناشناس، سفارش ساخت نمونه آن را به بازار تهران دادم اما همكاران تهرانی اعلام كردند این كار خارجی است و نمی توانند از روی آن بسازند.
وی تاكید كرد: همین امر مزیت خوبی برای صنعتگران و خوشه صنعتی طلا و جواهرات مشهد به شمار می آید.
* فقدان صادرات عامل نابودی صنعت
كارشناس خوشه های صنعتی شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: اگر مسوولان به صادرات اهمیت ندهند صنعت طلا و جواهر در درازمدت نابود خواهد شد زیرا حتی اگر به فعالان خوشه جواهرات دیكته شود كه فقط در بازار داخلی كار كنند، بعد از آن شاهد ورود رقیبان خارجی به بازار خواهیم بود.
جواد دریادل افزود: فعالان تجاری و صنعتی ما با بازارهای جهانی ارتباط كمی دارند لذا به تدریج دانش و اطلاعاتشان از نوآوریهای روز دنیا كم می شود و توان رقابت را از دست می دهند و بعد از گذشت چند سال رقیبان در بازار داخلی ورود پیدا می كنند مثل اتفاقی كه همین الان در خوشه مبل سازی خراسان رضوی افتاده است.
وی ادامه داد: بعد از اینكه در صادرات مبلمان به فعالان این عرصه كمك نشد رقبایی مثل تركیه وارد بازار ایران شدند و بدتر آن است كه وقتی رقیب وارد منطقه جغرافیایی ما شد خارج كردنش هزینه بیشتری دارد.
كارشناس خوشه های صنعتی شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی گفت: همین اتفاق برای صنعت پوشاك نیز افتاد لذا اگر به صنعت جواهرات كمك نشود سرنوشت آن مشابه صنعت پوشاك خواهد بود.
وی افزود: تمام خوشه های صنعتی مشكلات مشابه دارند مثلا در خوشه كفش گفته می شود رقیب چینی دارد در صورتی كه صنعت كفش ایران توان رقابت دارد زیرا حتی بالاتر از چین قرار دارد اما بی توجهی مسوولان نسبت به صادرات و كمك و حمایت منجر به شكست صنعتگران می شود.
* موانع صادرات
مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی در میزگرد ایرنا گفت: ساز و كار صادرات طلا و جواهر هنوز در ایران فراهم نشده هر چند جواهرسازان و طلاسازان خراسان رضوی آماده صادرات هستند. مسعود اصغریان افزود: فعالان این صنعت حتی حاضر هستند قبل از صادرات، مواد اولیه كار خود را كه همان شمش طلا است به صورت موقت وارد كشور كنند زیرا طلا پشتوانه ارز كشور در نظر گرفته شده و كشور نباید در این خصوص ضرر كند.
وی ادامه داد: هر چند مكاتبات زیادی با گمرك، استانداری و نمایندگان مجلس برای رفع این مشكل صورت گرفته اما هنوز چنین ساز و كاری در خراسان رضوی برای صادرات وجود ندارد.
مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی گفت: این در حالی است كه واحدهای زیادی هم اینك فعال هستند كه توان صادرات سالیانه تا 50 تن جواهر و طلا را دارند و بازار این محصول در خارج از كشور نیز وجود دارد. وی افزود: به عنوان مثال در هرات افغانستان سالیانه حدود 15 تن طلا و جواهر مصرف می شود كه خراسان رضوی توان تغذیه و تهیه آن را دارد.
اصغریان ادامه داد: فعالان صنف طلا و جواهر خراسان رضوی اقدامات خوب و موثری در این عرصه انجام داده اند بطور مثال آقای یكی از فعالان این صنعت برندی را در 80 كشور ثبت بین المللی و در خارج از ایران مشتری پیدا كرده است اما برای صادرات مشكل دارد و 9 ماه طول كشیده تا محموله صادراتی وی صادر شود.
وی در توضیح این موضوع گفت: بانك مركزی به این صادركننده اعلام كرده باید ارز حاصل از صادراتش را به بانك مركزی بفروشد در صورتی كه تمام صادركنندگان ارزشان را یا در اختیار واردكننده و یا در اختیار صرافی قرار داده و در واقع آن را به قیمت بازار عرضه می كنند. مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی افزود: بر این اساس یكی از محدودیتهای صادرات طلا و جواهر الزام صادركننده به فروش ارز حاصل از صادراتش به قیمت بانك مركزی آن هم فقط به همین بانك است.
وی ادامه داد: اگر این صنف نتواند صادرات كند و از آن طرف هم نتواند خودش را با بازارهای جهانی مطابقت دهد نمی تواند حتی نیاز داخلی را برآورد كند.
اصغریان گفت: طلا، جواهر و سنگهای قیمتی از نظر وزن سبك و قابل حمل هستند و ورود آن به كشور نیز تا میزان 80 گرم مجاز است لذا اگر صنف طلا و جواهر نتواند به نیازهای مردم پاسخگو باشد، افراد آخرین مدلهای جواهرات را با خود از خارج كشور می آورند و در این صورت این رشته از صنعت را كه به شدت می تواند اشتغالزا باشد و به شدت ارزش افزوده ایجاد كند از دست می دهیم.
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: پایه صادرات زیورآلات، طلا، نقره و سنگهای قیمتی اوایل پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1359 گذاشته شد كه در آن زمان مقرراتی برای صادرات این اقلام وجود نداشت اما هم اكنون مقررات دست و پاگیری وضع شده است.
عبدالصمد رحیمی مدعی شد: در كشورهای دیگر برای ورود و خروج طلا منعی وجود ندارد و با ارائه فاكتور با برگه خرید این كار امكانپذیر است اما در مملكت ما طلا را می گیرند و می گویند قاچاق است.
وی افزود: از جمله مقررات این است كه نقره با ارزش 17 هزار ریال در هر گرم مشمول مقررات طلا و همین امر باعث شده طی 30 سال اخیر 80 درصد كارگاههای نقره كاری كشور تعطیل شوند گرچه اخیرا گفته اند می توانید نقره را صادر و در مقابل ارز حاصل از آن را وارد كنید.
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد ادامه داد: صادرات، ریزه كاریهایی نیز دارد. یكی از آنها 'پست دی.اچ.ال' است كه در جهان رونق دارد ولی در ایران رایج نیست.
دی.اچ.ال(DHL)نام شركت خدمات لجستیك و زیرمجموعهٔ شركت دوچه پست بزرگترین شركت پستی آلمان است. این شركت در بیش از 180 كشور جهان دارای شعبه می‌باشد و هر ساله میلونها مرسوله پستی مشتریان خود را در سراسر جهان جا به جا می‌كند.
رحیمی گفت: اگر شما از خارج از كشور بخواهید كالایی را به پست دی.اچ.ال بدهید از شما قبول می كنند اما می گویند در ایران با این كه در پست دی.اچ.ال یك نماینده گمرك هم وجود دارد نمی توانند كالا را از گمرك ترخیص كرده و به مقصد تحویل دهند.
وی افزود: هم اینك اگر كالایی مثل سنگهای قیمتی را به پست دی.اچ.ال تحویل بدهید كه جنبه تجاری دارد از شما اظهارنامه مطالبه و عنوان می شود كه یك مشت سنگ را پست دی.اچ.ال قبول نمی كند در حالی كه در دنیای واردات و صادرات قسمت اعظم تجارتها با حجم كم را همین پست دی.اچ.ال به راحتی انجام می دهد.
* گمرك و مشكلات آن
دبیر كانون ملی هماهنگی دانش و صنعت فیروزه و سنگهای قیمتی گفت: معضل عمده گمركی فقدان كدتعرفه خاص برای مصنوعات جواهر است كه بخاطر این نقصان باید جواهرات و سنگهای قیمتی را لابه لای یك كدتعرفه دیگر پیدا كرد.
جواد پیش بین افزود: این امر موجب ایجاد اشكال در آمارگیری است زیرا فیروزه و سنگهای قیمتی را با یك سری كالاهای تزئینی دیگر به خارج صادر می كنند.
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد نیز گفت: نمی توان آماری دقیق از صادرات جواهرات و سنگهای قیمتی به دست آورد و طی سالها تنها یك نوبت این كار با كمك معاون وقت صنایع دستی اداره كل میراث فرهنگی خراسان انجام شد.
رحیمی افزود: در آن زمان میزی در اختیار ما قرار گرفت و نماینده ای تعیین شد تا صادرات جواهرات و سنگهای قیمتی را دقیقا مشخص كند لذا طی سه ماه آمار صادرات جواهرات و سنگهای قیمتی 12 برابر شد.
وی گفت: این بدان خاطر بود كه كسانی كه می دانستند خروج این كالا منع قانونی دارد با 'پته' كالای خود را اظهار كرده و در قالب صنایع دستی صادر می كردند.
دبیر كانون ملی هماهنگی دانش و صنعت فیروزه و سنگهای قیمتی نیز گفت: در آن مقطع به آمار خوبی دست یافتیم اما به نظر من صادرات افزایش نیافت بلكه آمارها واقعی تر شد كه خودش در برنامه ریزی تاثیر داشت در حالی كه تا قبل از آن هیچ آماری در اختیار نداشتیم.
* شركتهایی برای مدیریت صادرات
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی نیز در ادامه میزگر ایرنا در مشهد گفت: باید شركتهایی برای مدیریت صادرات در عرصه طلا و جواهر تشكیل شود.
جواد پیش بین افزود: در صادرات این دو محصول نیز تمركز باید بر روی جواهرات به جای زیورآلات طلا باشد چون حداقل بخشی از محصول 'سنگ' است كه تابع هیچ فعل و انفعال بین المللی نیست.
وی گفت: افت و خیز نرخ طلا در دنیا وابسته به متغیرهای گوناگون و بسیار لغزنده است اما در مورد برلیان، زمرد یا هر سنگ گرانبهای دیگر قیمتها همواره سیر صعودی دارند.
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی افزود: به همین خاطر آنهایی كه در سطح ملی در كار طلا بوده اند از افت و خیز بازار متضرر شده اند اما افرادی كه در كار جواهرات هستند ضرر كمتری دیده و توانسته اند بین قیمت سنگ و طلا توازن ایجاد كنند.
* چالش كارشناس بانك مركزی
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و فروش مشهد در ادامه میزگرد ایرنا گفت: 99 درصد صادرات سنگهای زینتی ایران از مشهد صورت می گیرد كه سالیانه حداقل سه میلیون دلار ارزش دارد.
عبدالصمد رحیمی افزود: بر این اساس ارزشگذاری و قیمتگذاری این سنگها به منظور صادرات نیز باید از مشهد انجام شود.
وی ادامه داد: ارگانهای دولتی می خواهند ارقام واقعی صادرات را به دست آورند لذا اگر كارشناس مرتبط قیمتگذاری در مشهد مستقر باشد می تواند از كارشناسی اتحادیه طلافروشان و فیروزه فروشان به رایگان استفاده كند و نرخ روز را با استفاده از خبرگان موجود روی كالا بگذارد.
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و فروش مشهد گفت: در این صورت ارقام صادرات فوق العاده بالا می رود، چون بر روی كالا قیمت واقعی گذاشته می شود ضمن اینكه صادركنندگان كه عمدتا در مشهد هستند كارشان راحت می شود و نیاز به مسافرت ندارند.
مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی نیز گفت: باید كار ارزشگذاری، به یك كارشناس در همین استان تفویض اختیار شود یا اینكه یك كارشناس از تهران به صورت مقیم در مشهد حضور داشته باشد.
مسعود اصغریان افزود: دلیلی ندارد یك محموله گران قیمت و ارزشمند را با هزار خطر به تهران ببرند كه ارزشگذاری شود و باز به مشهد برگردانند تا كارهای گمركی آن انجام شود.
نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: اگر صادركننده بخواهد 10 كیلوگرم طلا صادر كند باید روزها و شاید یك هفته این حجم طلا را در تهران جا به جا كند. محمدرضا وفادار افزود: به این ترتیب یك صادركننده كه برای صادرات یك كیلوگرم طلا تنها 30 میلیون ریال سود می كند باید جان و مالش را در خطر اندازد.
وی ادامه داد: با این وجود بانك مركزی اعلام كرده اگر قرار است كارشناسی این كار به بانك ملی كارگشایی مشهد انتقال یابد باید دو درصد هزینه كارشناسی پرداخت شود.
نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد گفت: چون صحبت از طلا است دوستان فكر كرده اند همه این كار به اندازه طلا قیمت دارد حال آنكه آن طلا دوباره به گردونه بازار بر می گردد و فقط ارزش افزوده ای كه رویش كار می شود به این هزینه نیاز دارد.
عامل توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات خراسان رضوی نیز گفت: برای این كه زیربناها در خوشه صنعتی طلا و جواهرات مشهد ساخته شود دو نفر كارشناس در بانك مركزی و 36 نفر ارزیاب در گمرك مشهد توسط خوشه آموزش داده شده اند و بارها این درخواست اعلام شده كه پایانه تخصصی صادرات - واردات جواهرات و ارزشگذاری روی محموله های صادراتی به گمرك مشهد تفویض شود لذا مكاتبات زیادی نیز صورت گرفته كه متاسفانه بی سرانجام مانده اند.
جواد پیش بین افزود: مشهد به عنوان دومین كلانشهر بزرگ ایران این استحقاق را دارد و در این حوزه تولید صاحب مزیت است، البته تاكنون دوبار نامه موافقت با این امر تا روی میز رئیس كل بانك مركزی هم رفته اما هر بار با تغییر رئیس كل همزمان شده است.
وی گفت: این اقدامات انجام شده و سوابق آن نیز در بانك مركزی وجود دارد اما مشخص نیست گره كار كجا است؟
* قانون مالیات بر ارزش افزوده، اما و اگرها
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد گفت: بعد از سال 1388 كه قانون مالیات بر ارزش افزوده در خصوص طلا اجرا شد ركود بازار طلا آغاز گردید و اكنون به اوج خود رسیده است.
معبودی نژاد افزود: سود حاصل از فروش یك گرم طلا برای فروشنده كمتر از هفت درصد است و معمولا فروشندگان طلا با چهار یا پنج درصد سود، طلای خود را به فروش می رسانند.
وی گفت: اگر قرار باشد 9 درصد برای مالیات بر ارزش افزوده بپردازیم مبلغ طلا خیلی سنگین شده و خریدار از خرید آن منصرف می شود.
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد افزود: باید از مابه التفاوت طلای نو كه همان اجرت ساخت و سود باشد مالیات اخذ شود، نه از اصل طلا چون در این صورت قیمت طلا بسیار سنگین می شود و شمار خریداران طلا كاهش می یابد.
وی ادامه داد: یكی از مشكلات اصلی این صنف همین است كه موجب كساد بازار طلا و جواهر و تعطیلی كارگاهها شده است.
معبودی نژاد گفت: هم اكنون 30 درصد كارگاههای طلا و جواهرات مشهد تعطیل شده اند اما اگر مشكلات ارزش افزوده حل، امكان صادرات مهیا و قوانین اصلاح و تسهیلاتی برای صنف طلا و جواهر در نظر گرفته شود این صنعت دوباره پا خواهد گرفت، در غیر این صورت به سرنوشت صنعت فرش و نساجی دچار خواهد شد.
نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد نیز گفت: اگر یك هزارم حمایتهایی كه از صنعت خودرو می شود در صنعت طلا صورت می گرفت تعداد زیادی اشتغال ایجاد می شد و این در حالی است كه این صنعت آن میزان سرمایه را هم نمی خواهد.
وفادار گفت: هم اكنون از 320 كارگاه تولیدی طلای مشهد تنها 60 كارگاه فعال است و این واقعا جای تامل دارد.
* بگذارید طلا وارد كنیم!
مبحث واردات طلا نیز از درخواستهایی بود كه میزگرد ایرنا در مشهد به عنوان مطالبه فعالان خوشه صنعتی طلا و جواهرات استان خراسان رضوی مطرح شد. به این معنی كه چون طلا در ایران پشتوانه پول ملی است و خروج طلا موجب تضعیف پول ملی می شود پس دولت اجازه دهد فعالان این صنف طلای خام را به صورت شمش وارد كنند و پس از تبدیل یه زیورآلات و جواهرات آن را صادر نمایند.
مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی خراسان رضوی گفت: فعالان این صنف و شركت شهركهای صنعتی به دنبال ورود موقت طلا به استان هستند و از بس مكاتبه با سازمانهای مختلف صورت كرده اند حجم آن به یك پوشه بزرگ تبدیل شده است.
اصغریان افزود:در طی این مكاتبات و برای تحقق این امر هر روز یك دستگاه به ما معرفی شد. از ستاد مبارزه با قاچاق كالا و ارز تا بانك مركزی و گمرك ولی در نهایت موفق به تحقق این خواسته نشدیم.
رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد نیز گفت: حال كه طلا پشتوانه اسكناس است و مانع صادراتش می شوند پس اجازه دهند وارداتش انجام شود.
رحیمی افزود: طلا نرخ بین المللی دارد و وقتی وارد كننده آن را وارد می كند باید برای تعیین عیار به آزمایشگاه و نیز بانك مركزی برود و در بانك مركزی هم تعیین عیار و مجوز و تعیین ضرب می شود.
وی گفت: پس از طی این مراحل، طلای وارداتی بر اساس نرخ بین المللی قیمت گذاری می شود و حقوق و عوارض گمركی و ارزش افزوده باید پرداخت كنند. در چنین شرایطی چگونه می توان طلا را وارد كرد و ضرر نكرد. رئیس اتحادیه صنف فیروزه و عقیق تراش و عقیق فروش مشهد افزود: متاسفانه در چنین شرایطی كسی كه مجبور است طلا را وارد كند به دنبال راهی ولو خلاف قانون می گردد كه كالایش را وارد كند.
رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد نیز گفت: پیرو پیگیریها روزنه های امیدی ایجاد شده تا بتوانیم در مقابل صادرات طلا و جواهر و نقره، ارز وارد و این ارز را در بازار آزاد ارائه كنیم.
معبودی نژاد افزود: اگر طبق قانون بخواهیم طلا و شمش طلا وارد كنیم باید 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده بپردازیم كه فقط ضرر و زیان دارد.
وی گفت: شاید در موقع صادرات، مالیات بر ارزش افزوده به صادركننده برگردد ولی متاسفانه كسانی كه در تهران شمش طلا وارد كردند حال كه می خواهند مصنوعات طلا را صادر كنند این مبلغ مالیات بر ارزش افزوده به آنها برگشت داده نشده است و مشكلات زیادی برایشان پیش آمده و در این شرایط كار مقرون به مصرفه نیست.
* شهرك طلا و جواهر
معبودی نژاد رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد ساخت شهرك طلا و جواهر را از نیازهای مبرم و اولیه فعالان صنف در این منطقه ذكر و بیان كرد: به منظور هماهنگی میان تولیدكننده، فروشنده، بازدیدكننده و صادرات به وجود چنین شهركی نیاز است.
مدیرعامل شركت شهركهای صنعتی نیز گفت: این شركت زمینی را در موقعیتی خیلی خوب در اختیار دارد كه حاضر است آن را برای ساخت شهرك طلا و جواهر مشهد به این صنف واگذار كند.
اصغریان افزود: چشم اندازی كه برای این شهرك تعریف شده جذب یك و نیم میلیون نفر گردشگر خارجی عمدتا عرب و علاقه مند به مصنوعات طلا و جواهر مشهد، صادرات زیورآلات طلا و جواهرات و ساخت نمونه ای از شهرك طلا و جواهر در ایران است.
1922/1858
مشهد- ایرنا- بیش از یك دهه از تشكیل خوشه های صنعتی در كشور می گذرد، ساماندهی جدیدی كه زیر نظر شركت شهركهای صنعتی ایجاد شده تا بتواند پشتیبانی برای صنایع كوچك باشد.
