روز تاسوعا در فرهنگ شیعه از دیرباز به عنوان روزی شناخته شده كه عزاداران و عاشقان اهل بیت(ع) ضمن بیان فضیلت های علمدار كربلا، به مرثیه سرایی و عزاداری برای او می پردازند.
بیان رشادت ها و مصیبت های حضرت ابوالفضل(ع) در روز تاسوعای حسینی، باعث شده تا برخی چنین تصور كنند كه آن حضرت در روز تاسوعا به شهادت رسیده و به همین علت در این روز عزای سقای دشت كربلا را برپا می كنند درحالی كه قریب به اتفاق یاران امام حسین(ع) در روز عاشورا و در چند ساعت جان خود را برای یاری دین خدا و امام خود فدا كردند.
تاسوعا و عاشورا نه تنها در میان ایرانیان و شیعیان از جایگاه ویژه ای برخوردار است كه حتی اقلیت های دینی احترام خاصی برای مقام شهدای كربلا به ویژه سیدالشهدا(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) و بزرگداشت روزهای تاسوعا و عاشورا قائل هستند.
واژه «تاسوعا» از «تسع» به معنی 9 گرفته شده و این واژه در تاریخ شیعه مربوط به نهم محرم است و امام صادق(ع) فرمود تاسوعا روزی است كه حسین(ع) و یارانش در آن روز در كربلا محاصره شدند و سپاه شام پیرامونش حلقه وار گرد آمده او را از حركت بازداشتند و پسر مرجانه (ابن زیاد) و «عمر بن سعد» در آن روز شادمان كه لشكری انبوه، به اختیار دارند و حسین(ع) و یارانش را ضعیف شمردند و یقین كردند كه دیگر حسین، یار و یاوری ندارد و مردم عراق به مدد او نخواهند آمد.
مقام با عظمت حضرت ابوالفضل و موقعیت خاص ایشان باعث شده تا به طور ویژه یك روز را به بیان رشادت ها و فضیلت های این فرزند امیرمومنان(ع) اختصاص دهند كه این روز، همان تاسوعای حسینی است.
رهبر معظم انقلاب در 26 فروردین سال 79 هنگام بیان ذكر مصیبت حضرت عباس(ع) خطبه های نماز جمعه تهران به ویژگی های ایشان اشاره كردند و فرمودند: در زیارات و كلماتی كه از ائمه(ع) راجع به اباالفضل العباس(ع) رسیده، روی دو جمله تاكید شده است، یكی بصیرت و یكی وفا. بصیرت اباالفضل العبّاس(ع) كجاست؟ همه یاران حسینی، صاحبان بصیرت بودند اما او بصیرت را بیشتر نشان داد.
ایشان افزودند: در روز تاسوعا وقتی كه فرصتی پیدا شد كه او خود را از این بلا نجات دهد، یعنی آمدند به او پیشنهاد تسلیم و اماننامه كردند و گفتند ما تو را امان میدهیم، چنان برخورد جوانمردانهای كرد كه دشمن را پشیمان نمود. گفت «من از حسین جدا شوم؟! وای بر شما! اف بر شما و اماننامه شما!»
رهبر انقلاب اضافه كردند: نمونه دیگر بصیرت او این بود كه به سه نفر از برادرانش هم كه با او بودند، دستور داد كه قبل از او به میدان بروند و مجاهدت كنند تا اینكه به شهادت رسیدند. میدانید كه آنها چهار برادر از یك مادر بودند، ابالفضل العبّاس(ع) برادر بزرگتر، جعفر، عبدالله و عثمان.
یكی از حوادثی كه در این روز اتفاق افتاد، امان نامه ای بود كه شمر برای عباس(ع) و برادرانش آورد. شمر در روز نهم محرم، خود را نزدیك خیام امام حسین(ع) رسانید و سراغ پسران خواهر خود، یعنی حضرت ابوالفضل(ع) و برادرانش را گرفت اما آن بزرگواران جوابی به او ندادند كه در این هنگام امام حسین(ع) فرمود اگرچه او فاسق است ولی جوابش را بدهند.
حضرت عباس (ع) پس از شنیدن سخنان شمر كه می گفت «خود را به خاطر حسین(ع) به كشتن ندهید» در پاسخ به او با صدای بلند فرمود: لعنت خدا بر تو و بر امیر تو و بر امان تو باد. ما را امان می دهید در حالی كه پسر رسول خدا در امان نباشد؟
در روز تاسوعا كه دشمن عرصه را بر امام تنگ كرده بود، امام حسین (ع) از دشمن خواست تا در جنگ تاخیر اندازند و یك شب را مهلت دهند. عمر سعد كه لشكر را آماده جنگ كرده بود، ابتدا قبول نكرد ولی در نهایت پذیرفت و سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش آن شب را تا صبح به مناجات و دعا و تلاوت قرآن و نماز گذراندند.
در چنین روزی بود كه به دستور عبیدالله بن زیاد، لشكر مجهزی از كوفه وارد كربلا شد و امام حسین(ع) در عصر روز تاسوعا برای یاران خود خطابه ای خواندند و اصحاب آن حضرت اعلام وفاداری و حمایت خود را تا پای جان اعلام كردند.
فراهنگ**1003**1436
تهران - ایرنا - ذكر مصیبت و نوحه های عزاداران حسینی در روز تاسوعا درس هایی از وفاداری و بصیرت حضرت عباس(ع) است كه آزادگان جهان را با مرام آن بزرگمرد آشنا می كند.
