خشكسالی شدید 45كشور را تهدید می كند/ ایران در رتبه چهارم هشدارها

به گزارش ایرنا، بی.بی.سی جمعه شب گزارش داد: به تاریخ كه بنگریم پایه بسیاری از تمدن‌های بشری را در كنار رودها پیدا می‌كنیم. تمدن سومریان در كنار دجله و فرات، تمدن مصر در كنار نیل و تمدن جیرفت در كنار هلیل‌رود نمونه هایی از فهرست طولانی این تمدن‌ها هستند.
در میان تمدن های گذشته شماری صدها سال عمر كردند و آثار گرانبهایی از خود به جا گذاشتند، اما بر اثر تغییرات آب و هوایی و كمبود آب و خشكسالی از تاریخ رخت بر بستند. از جمله این تمدن‌ها، تمدن دره سند است كه از هند تا ایران امتداد داشت و تمدن سومریان كه مبدع خط میخی و چرخ بود.
بر اساس تحقیقات مت كنفرست، متخصص زمین شناس و عضو مركز تحقیقات آب و هوای قطبی (BPCRC) در اوهایو، در اثر یك دوره طولانی خشكسالی200 تا 300 ساله، تمدن سومریان هم به جمع تمدن های نابود شده پیوست. این یافته ها به ما یادآوری می‌كند كه تمدن‌های مدرن امروزی نیز با تشدید تغییرات آب و هوا به همان اندازه می‌توانند آسیب پذیر باشند.
اما خشكسالی را نمی توان صرفا ناشی از رخدادهای طبیعی دانست. بر اساس چهارمین گزارش مجمع بین‌المللی تغییرات اقلیمی (IPCC)، افزایش دمای كره زمین در 250 سال گذشته به احتمال بیش از 90 درصد محصول فعالیت‌های بشر بوده است. طبق این گزارش در سال 2007، گرم شدن آب و هوا، خطر سیل و خشكسالی را افزایش داده است.
شدت و وخامت خشكسالی‌ در اقصی نقاط دنیا خود نشانگر نقش گرمایش زمین و پیامدهای آن بوده است. از جمله خشكسالی شرق آفریقا در سال 2011، وخیم ترین خشكسالی در 60 سال گذشته در آن منطقه بود و كمبود غذا در سومالی، اتیوپی، كنیا و جیبوتی و تلفاتی حدود یكصد هزار نفر به همراه داشت.
خشكسالی چین در سال2011 -2010، بدترین خشكسالی از 1961 بود كه ضربه بزرگی به كشاورزی چین وارد كرد.
خشكسالی روسیه (شمال شرقی روسیه) در سال 2010، موجب كاهش 25 تا 30 درصدی تولیدات كشاورزی روسیه و افزایش قیمت غلات در بازارهای جهانی شد.
خشكسالی در شرق و جنوب شرق آسیا در سال 2010، همراه با موج گرما بود كه دمای هوا را 20 درجه سانتیگراد از حد معمول بالاتر برد و حدود 50 میلیون را نفر با كمبود آب آشامیدنی و مواد غذایی روبه رو كرد.
ناسا گزارشی پیرامون گرمایش جهانی و خشكسالی در 30 سال آینده منتشر كرده است كه نشان می‌دهد 45 كشور جهان در معرض خشكسالی شدید هستند و در صورت عدم ذخیره منابع آبی دچار بحران كشاورزی و دامداری می‌شوند.
بر اساس این گزارش، در فهرست 45 كشور در معرض خطر، ایران در رتبه چهارم قرار گرفته است. گزارش ناسا تاكید می‌كند كه بعید نیست بین 30 تا 40 سال آینده بخش‌های وسیعی از ایران به بیابان مطلق تبدیل شوند.
تاثیرات گرمایش زمین و عواقب آن همچون خشكسالی به حدی جدی است كه هشدارها برای مهار گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از پیامدهای ناگوار مثل سیل جاری شده است.
دانشمندان ناسا با مطالعه چندین مدل اقلیمی در فوریه 2015 مقاله‌ای در مجله ساینس به چاپ رساندند و هشدار دادند كه مناطق جنوب غربی و مركزی ایالات متحده امریكا در آستانه خشكسالی‌ شبیه دهه 1930 هستند.
خشكسالی1930 فاجعه‌ای بود كه بحران های اقتصادی شدیدی برای آمریكا به همراه داشت، ولی این بار گمان می‌رود كه این خشكسالی 30 تا 35 سال طول بكشد.
بن كوك دانشمند آب و هوا در موسسه گودارد ناسا و نویسنده ارشد این مطالعه گفته است: اگر افزایش گازهای گلخانه‌ای تا اواسط قرن 21 متوقف نشود، مناطق جنوب غربی و مركزی آمریكا به احتمال 80 درصد در طول سه دهه، بین سال های 2050 تا 2099 میلادی خشكسالی بسیار شدیدی را تجربه خواهند كرد.
مجمع بین‌المللی تغییرات اقلیمی پیش بینی می‌كند كه خاورمیانه و شمال آفریقا گرمتر و خشك‌تر از آن چه تا به حال بوده‌اند، خواهند شد. این موسسه تخمین می‌زند كه حدود 80 تا 100 میلیون نفر از ساكنان این مناطق تا سال 2050 میلادی در معرض تنش شدید آبی قرار خواهند گرفت.
همچنین ناسا و مركز هوا و فضای آلمان با ارزیابی آب جاری مصرفی بین سال های 2003 تا 2009 میلادی نشان داده‌اند كه رودخانه‌های دجله و فرات (كه بخش های از تركیه، سوریه، عراق و غرب ایران را مشروب می‌كنند) بعد از هند بیش از هر جای دیگر در حال از دست دادن آب هستند.
عده‌ای معتقدند كه تغییرات آب و هوایی و اقلیمی و پیامدهای ناشی از آن مساله امنیت ملی نیز محسوب می‌شود و از آنجایی كه شرایط آب و هوایی در حال تغییر است، عدم توجه به این موضوع می‌تواند پیامدهای بسیار مخربی به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال، بر اساس گزارش اقلیم‌شناسان آكادمی ملی علوم آمریكا بین سال 2006 تا 2011 میلادی بخش‌های وسیعی از سوریه دچار خشكسالی شد و این فاجعه زیست‌محیطی نهایتا منجر به مهاجرت‌های اجباری روستاییان به مناطق شهری و بی‌ثباتی اقتصادی و اجتماعی شد كه در ایجاد ناآرامی های این كشور بی‌تاثیر نبود.
به گزارش مجله ساینس در سال 2013، دانشگاه بركلی پژوهشی در مورد رابطه خشونت با گرما در استرالیا، آمریكا، هند، تانزانیا، جنوب آسیا، اروپا و برزیل انجام داده و نتیجه گرفته است كه تغییرات آب و هوایی و خشونت رابطه مستقیمی دارند. این پژوهش همچنین نشان داده است كه افزایش متوسط دمای بالاتر از 2 درجه سانتی‌گراد، امكان بروز تنش‌های داخلی كشورها را 50 درصد افزایش خواهد داد.
هدف از اعلام نتایج این مطالعات، روشنگری در مورد گرمایش زمین و پیامدهای آن بوده است، موضوعی كه با نادیده گرفتن اهمیت آن و عدم تلاش برای همكاری بین‌المللی، سكونت در این كره خاكی را مشكل می‌كند.
شبس**1751**1613