حضرت امامزاده يحيي بن موسي (ع) در سال 178 هجري قمري در مدينه منوره ديده به جهان گشود و در پنج سالگي از نعمت وجود پدر محروم شد.
بنا به شهادت 'ابن‌شهرآشوب' در مناقب و تأييد مرحوم حضرت آيت‌الله علامه حائري مازندراني ، امامزاده يحيي بن موسي (ع) در سال 198 هجري قمري هنگام عزيمت برادر بزرگوارش حضرت امام رضا (ع) از مدينه به مرو از همراهان ايشان بود و امام هشتم شيعيان ، وي را براي ارشاد مردم اين سامان، مأمور كرد.
بعد از شهادت امام رضا(ع)، به تحريك مأمون خليفه عباسي ، حضرت يحيي(ع) نيز در سمنان تحت تعقيب قرار گرفت .
در روايتي است كه امامزاده يحيي(ع) كه تحت تعقيب مأمورين مأمون عباسي بود، براي محفوظ ماندن از گزند آنان وارد گرمابه اي شد.
ايشان در اين گرمابه مرد نابينايي را ديدند كه مشغول استحمام بود و به دنبال ظرف آبي بود، حضرت به آن مرد كمك كردند و ظرف آب را به او دادند.
مرد نابينا پس از تشكر، از تنگدستي و نابينايي خود شكايت كرد. حضرت بر چشمان آن مرد دستي كشيد و در حق او دعا فرمودند.
از بركت دعاي حضرت، مرد نابينا، بينايي خود را بدست آورد و با خوشحالي از گرمابه بيرون دويد. مأمورين مأمون كه به شكل كشاورزان لباس پوشيده بودند، از او سبب خوشحالي‌اش را پرسيدند و آن مرد كه حضرت يحيي را نمي شناخت به ماموران گفت : سيد بزرگواري داخل گرمابه است كه به دعاي او شفا يافتم .
مأمورين با شنيدن اين سخن به داخل حمام يورش بردند و با بيل‌هايشان، حضرت را در سن 25 سالگي مظلومانه به شهادت رساندند.
اين واقعه جانگداز در بيست و سومين روز ماه صفر المظفر سال 203 هجري قمري اتفاق افتاده و امروز ، سالروز شهادت امامزاده يحيي بن موسي (ع) است .
پس از شهادت ، پيكر مطهر اين امامزده جليل القدر در محل كنوني مدفون شد و گرمابه اي هم كه ايشان در آن به شهادت رسيدند هنوز موجود و به نام ' گرمابه حضرت ' در تكيه پهنه قرار دارد .
مرحوم آيت الله علامه حائري مازندراني كه سالها در جوار بقعه مبارك امامزاده يحيي (ع) سكونت داشت،پس از تحقيقات لازم ، رابطه فرزند بلافصل بودن امامزاده يحيي (ع) با حضرت امام موسي كاظم (ع) را تاييد و در شعري به اندازه 60 بيت به زبان عربي ، سلسله نسب آن حضرت را اعلام كرده است .
قرار گرفتن بقعه متبرك فرزند بلافصل حضرت امام موسي كاظم (ع) در سمنان ، اين استان را بين الحرمين دو بارگاه نوراني قم و مشهد مقدس ساخته است .
بسياري از زائران حرم امام رضا (ع) در مسير سفر خود به مشهد مقدس ، در سمنان توقفذكرده و با حضور در بارگاه مطهر امامزاده يحيي (ع) ، از جانب آن حضرت نايب الزياره امام رضا (ع)دمي شوند .
مردم سمنان هم بر اساس سنتي ديرينه پيش از سفر به مشهد مقدس يا قم ، به پابوسي حضرت امامزاده يحيي (ع) مي آيندو در سفر به بارگاه مطهر برادر و خواهر امامزاده يحيي (ع) ، سلام ايشان را به آن بزرگواران مي رسانند و در بازگشت از سفر هم در بارگاه مطهر امامزاده يحيي (ع) نذري سفر مي دهد.
بقعه مبارك بارگاه مطهر امامزاده يحيي (ع) در قرن هشتم ساخته شده و داراي گنبد عظيم و ايوان كاشيكاري شده است .
ارتفاع ايوان به 12 و نيم متر مي رسد و در سال 1338 به طرز زيبايي كاشي كاري شده است .
قسمت تحتاني ايوان داراي كاشي كاري جديدتري است و شامل چهار طاق نماي كاشيكاري و يك درب و ورودي حرم است.
طاق نماي سمت راست، به زيارت نامه حضرت يحي بن موسي (ع) و طاق نماي سمت چپ به دعاي اذن دخول با كاشي هاي لاجوردي رنگ مزين شده است.
بر طاقنماي جنوبي، آيه شريفه آيه الكرسي به خط زيباي نوشته شده است . بالاي راهروي ورودي قسمت جنوبي ،سوره مباركه توحيد به چشم مي خورد.
حرم مطهر مربع شكل به ضلع هفت متر است كه در وسط آن ضريح بر پايه اي از سنگ مرمر به ارتفاع 30 سانتي متر قرار دارد .
در ضلع شمالي حرم حضرت امامزاده يحيي (ع) مرقد مطهر بيش از 270 نفر از شهداي گرانقدر انقلاب اسلامي و جنگ تحميلي سمنان وجود دارد كه زينت و اعتبار خاصي به آستانه بخشيده است .
همچنين در ايوان بقعه تعدادي از علماي معروف و برجستة سمنان چون آيت الله شيخ محمّدعلي عالمي، آيت الله شيح محمد تقي نصيري ، حجت‌الاسلام و المسلمين حاج شيخ ملا غلامحسين هراتي، آيت‌الله شيخ محمّدرضا فيض سرخه‌اي، آيت الله حاج شيخ مهدي شريفي و حجت الاسلام و المسلمين حاج سيدعلي اكبر سيادتي و حجت الاسلام حاج شيخ علي اكبر ادب و حاجي شيخ هادي شريفي مدفونند.
بر اساس مصوبه شوراي فرهنگ عمومي استان سمنان ، با توجه به ظرفيت هاي فرهنگي و مذهبي بارگاه مطهر امامزده يحيي (ع) ، اين شخصيت جليل القدر امسال به مردم ايران معرفي مي شود تا زائران بارگاه مطهر رضوي، حضرت معصومه (س) و حضرت شاهچراغ در سفر خود به حرم چهارم اهل بيت در سمنان نيز سفر كنند.
به اين منظور شامگاه امروز(شنبه)، نخستين آيين گراميداشت سالروز شهادت امامزاده يحيي بن موسي كاظم (ع) در بارگاه مطهر ايشان برگزار مي شود.
علاوه بر امامزاده يحيي (ع) ، وجود بقعه 37 امامزاده و پيامبران سام النبي و لام النبي نشان از توان گردشگري مذهبي شهرستان سمنان دارد.ك/4
7340/6026/
سمنان - ايرنا - در انتهاي بازار جنوبي شهر سمنان ، پس از گذر از تكيه معروف ' پهنه ' قدم به بارگاه مطهر امامزاده اي مي گذاري كه فرزند بلافصل هفتمين اختر تابناك آسمان امامت و ولايت، امام موسي كاظم (ع) است، يعني اين خطه در واقع پايگاه چهارمين حرم اهل بيت در ايران زمين محسوب مي شود.
