حقابه تالاب گاوخونی درهر شرایطی باید تامین شود

مهرداد فرهادیان روز یكشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: مهمترین موضوع در شرق اصفهان، تامین حقابه زیست محیطی تالاب گاوخونی است در حالیكه اكنون این موضوع به صورت مقطعی یا فصلی تامین می شود.
وی اظهار كرد: در سال های اخیر حقابه تالاب گاوخونی بیشتر با جریان یافتن مقطعی آب در رودخانه برای كشاورزان شرق اصفهان تامین شده است كه نمی تواند پاسخگوی همه نیازهای زیست محیطی این تالاب باشد.
این استاد دانشگاه اصفهان با اشاره به مصوبات وزارت نیرو و سازمان حفاظت محیط زیست كشور برای تامین حقابه تالاب گاوخونی گفت: این حقابه به میزان 160 تا 170 میلیون متر مكعب در سال تعیین شده و جزو الزامات بوده است.
وی با بیان اینكه این حقابه به طور عملی و كامل تامین نشده است افزود: سه راهكار اصلی برای تامین حقابه وجود دارد كه در صورت اجرای بهینه آنها می توان این موضوع را تحقق بخشید.
دكتر فرهادیان این راهكارها را كاهش نرخ تبخیر و سد زاینده رود، كاهش برداشت از طریق كنترل و افزایش راندمان آبیاری به ویژه در بالادست رودخانه اعلام و اظهار كرد: روش های علمی و عملیاتی برای اجرای این راهكارها وجود دارد از جمله یك كار تحقیقاتی در ایالت كالیفرنیای شمالی امریكا كه با استفاده از توپ های پلاستیكی ، میزان تبخیر از سطح آب را به حداقل رسانده اند.
رئیس پژوهشكده محیط زیست دانشگاه اصفهان با تاكید بر اینكه اگر حقابه تالاب گاوخونی تامین نشود، حیات آن از بین می رود گفت: با خشك شدن تالاب و وزش باد از شرق به غرب اصفهان، ریزگردها كه محتوی نمك ها و خاك های رسی هستند وارد هوای كلانشهر اصفهان و سایر شهرها و استان های همجوار و منجر به افزایش آلودگی هوا می شود.
وی تصریح كرد: عدم اطلاع رسانی در این زمینه باعث شده است تا بسیاری از دوستداران محیط زیست نیز این موضوع و تاثیر آن بر روی سلامت را فراموش كنند.
احیای تالاب بین المللی گاوخونی از جمله اقدام های مهمی بود كه با روی كار آمدن دولت تدبیر و امید در دستور كار قرار گرفت.
بر اساس مصوبات شورای عالی آب و دستور ریاست جمهوری مبنی بر اینكه زاینده رود حتی با جریان حداقلی آب زنده نگه داشته شود و مردم اطراف این رودخانه و زیست بوم طبیعی حوضه این حق را دارند كه سهمی از آب نیز به حیات رودخانه اختصاص یابد، اكنون آب تا نزدیكی گاوخونی رسیده است.
در همین راستا تیر ماه امسال بود كه پس از 10 سال آب رودخانه زاینده رود به تالاب بین المللی گاوخونی رسید اما پس از گذشت مدت كوتاهی جریان آب در رودخانه قطع شد اما آبان امسال با جریان یافتن مجدد آب در رودخانه جهت كشت پاییزه كشاورزان شرق اصفهان، مقداری آب وارد این تالاب شده است.
تالاب گاوخونی یكی از 19 تالاب بین المللی ایران است كه در كنوانسیون رامسر در سال 1975 به ثبت رسیده است.
این تالاب یكی از اكوسیستم های طبیعی استان اصفهان واقع در انتهای زاینده رود است و به عنوان یك اكوسیستم طبیعی واقع در یك منطقه خشك می تواند در توسعه پایدار منطقه نقش مهم داشته باشد.
تالاب گاوخونی دارای وسعتی حدود 476 كیلومتر مربع است و در فاصله 140 كیلومتری جنوب شرقی اصفهان، 30 كیلومتری شهر ورزنه، جنوب غربی شهرستان نایین و غرب منطقه ندوشن از استان یزد و شمال غربی كویر ابرقو قرار دارد.
سالهاست تالاب گاوخونی با كمبود آب مواجه شده و در ورطه نابودی است.
خشكی تالاب بین المللی گاوخونی كه تبعات حاصل از پراكنش ریزگردهای آن تهدیدی برای سلامت ساكنین منطقه مركزی كشور تا استان تهران به شمار می آید از دغدغه های زیست محیطی اصلی مردم و مسوولان این استان است.
در این حال مسوولان استان اصفهان با اشاره به تبعات ناشی از انتشار ریزگردها در نتیجه خشكی تالاب گاوخونی راهكارهای مختلف از جمله انتقال پساب شبكه فاضلاب شهر اصفهان به این تالاب برای تامین حداقل آب مورد نیاز جهت نمناك نگه داشتن این تالاب را مورد توجه قرار داده اند.
بارگذاری فراوان برای تامین آب كشاورزی، صنعت و شرب در چند دهه اخیر و همچنین وقوع خشكسالی و تغییرات اقلیمی سبب شده است كه در چند سال اخیر رودخانه زاینده رود در نیمه شرقی آن بارها خشك شود.
در چند سال اخیر در زمانی هم كه دریچه های سد زاینده رود با توجه به میزان ذخیره آن به طور موقت بیشتر باز می شود به سبب نفوذ آب به آبخوانهای حاشیه رودخانه و برداشت برای كشاورزی در عمل آبی به تالاب گاوخونی نرسیده است.
ت/3011/ 6022