كتاب هایی كه روانه كارخانه خمیرسازی می شوند

به گزارش روز سه شنبه خبرنگار حوزه كتاب و ادبیات ایرنا ، سوددهی پایین و زمان طولانی‌مدت عرضه محصولات و شمارگان متوسط 700 تا 1500 نسخه برای كتاب سبب شده است تا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای این بازار دیگر تمایلی برای حضور در بازار فرهنگ نداشته باشند چرا كه ناشران به طور متوسط برای تولید یك هزار و 500 نسخه، حدود پنج تا 10 میلیون تومان هزینه می‌كنند و بازگشت سرمایه اولیه و سود طی زمان یكساله انجام می‌شود در صورتی كه سرمایه‌گذاری در تولید دیگر محصولات بر اساس استانداردهای رایج با سودی حداقل 25 درصد همراه است و وضعیتی كه در بازار كتاب وجود ندارد و فشارهای اقتصادی برصنعت نشر مانع از افزایش قدرت ریسك سرمایه‌گذاران شده است.
ماجرای خمیر سازی كتاب این روزها در بسیاری از رسانه ها خبر ساز شده به طوری كه مدیر انتشارات تیمورزاده چندی پیش اعلام كرد كه كتاب‌هایش به ارزش یك میلیارد تومان را در ۱۳ خاور روانه كارخانه خمیرسازی كرد و فقط 300 میلیون ریال عایدش شد.
باید این مسئله را به عنوان یك معضل و فاجعه در صنعت نشر تلقی كرد ، مولفی كه چند سال عمرش را صرف نوشتن می كند و با هزینه زیادی آن را به چاپ می رساند اكنون این محصول فرهنگی باید سر از كارخانه های خمیرسازی در آورد.

**خمیر شدن كتاب فاجعه آمیز است
سیدعباس حسینی مدیر انتشارات مجد در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید:موضوع خمیر كردن كتاب نقطه آخر فاجعه آمیز كتاب است، كتابهایی كه بفروش نمی رسند و یا تاریخ گذشته می شوند.
وی با بیان اینكه كتاب های علمی بیشترین قربانیان خمیر سازی هستند، ادامه می دهد: توزیع نامناسب ، گرانی و یا پایین بودن فرهنگ مطالعه از عواملی هستند كه باعث می شوند ناشران نتوانند كتابها را در انبارها نگهداری كنند و به همین خاطر آنها را برای تبدیل به كالاهای دیگر می فروشند تا وجهی به دست آورند.
حسینی اظهار می دارد: هر ساله با این معضل مواجه هستیم و باید با اصلاح روش های توزیع مناسب و استقبال عمومی مردم بتوان كتاب های بیشتری را به فروش رساند تا خمیر نشوند.

**مراكز علمی كتابهای بیشتری بخرند
مدیرعامل انتشارات مجد با اشاره به اینكه باید تدابیری اندیشیده شود تا كتابخانه ها و مراكز علمی كتاب های انبار شده را بخرند، اضافه می كند: همچنین پیشنهاد می شود با برگزاری یك نمایشگاهی كتابهای موجود در انبار را با تخفیف بسیار بالا به فروش رساند.
ناشر نمونه سال 93 تصریح می كند:در سفری به یكی از كشورها، مشاهده كردم در سال چند مرتبه كتابخانه های بزرگ شهرها كتابهای قدیمی را با قیمت كمتر از یك یا دو دلار به فروش می رسانند و این كتابها در خانه های مردم می رود و جریان علم ادامه می یابد.

**نمایشگاه كتاب های از رده خارج شده دایر شود
وی خاطرنشان می كند:اتحادیه ناشران و كتابفروشان ، خانه كتاب و موسسه نمایشگاههای فرهنگی ،ناشران دانشگاهی و كودك نیز باید این مسئله را محوریت قرار داده و بطور فصلی كتابها را در مكانی خاص و در تاریخی ثابت با تخفیف بالا عرضه كنند.
داوود آقارضایی مدیر بازرگانی انتشارات امیركبیر نیز در این باره می گوید: كتاب های چاپ شده اگر پس از مدتی به فروش نرسد، به دلیل استقبال نكردن مخاطب، توسط ناشران انبار و دیگر امكان پرداختن به آن نیست.

**كتابهای دانشگاهی و كمك درسی بیشترین قربانیان خمیرسازی
وی با اشاره به اینكه كتابهای كمك درسی و دانشگاهی بیشتر خمیر می شوند، اظهار می دارد: به دلیل اینكه انبار شدن كتابها نیز هزینه بر است، به كارخانه های دستمال كاغذی و مقوا سازی به عنوان ضایعات فروخته می شوند.
آقارضایی ادامه می دهد: كارخانه های دستمال كاغذی، كتاب را پس از چربی زدایی و مركب زدایی، خمیر می كنند تا از آن دستمال تولید شود.
مدیر بازرگانی انتشارات امیر كبیر اضافه می كند: كارخانه های مقواسازی نیز پس از خمیر كردن كتاب، آن را ورق كرده و مقواهایی مانند جعبه های شیرینی تهیه می كنند.
آقارضایی با بیان اینكه با این عمل كتاب كه اثری ماندگار و محصولی فرهنگی است به عنوان كالایی بی ارزش نگریسته می شود، می گوید: اكنون در سبد خرید مردم اولویت های اصلی مسكن، غذا، پوشاك، تحصیل و آینده فرزندان است و كتاب در اولویت های آخر مورد توجه قرار می گیرد.

**تیراژ كتاب كاهش یابد
وی می افزاید: مسئله خمیر سازی كتاب به دلیل آن است كه تولید و تقاضا با یكدیگر سازگار نیست و برای جلوگیری از این روند در صنعت نشر باید تیراژ كتاب را از یكهزار و 500 به 500 نسخه كاهش داد تا براساس نیاز و تقاضای جامعه چاپ مجدد كرد.
آقا رضایی تصریح می كند: چند سال گذشته به مكانی رفتم كه كتاب را كیلویی 7500 ریال می فروختند و هر كتاب را انتخاب می كردید را روی ترازو می كشیدند، این موضوع تاسف انگیز بوده و صنعت نشر آسیب دیده است.
وی با اشاره به اینكه در آینده ای نزدیك جامعه از وجود محققان و مولفان تهی می شود، اظهار می دارد: نوشتن یك كتاب خوب چند سال از عمر مولف را می گیرد و حق مولف تنها 20 درصد از فروش كتاب با تیراژ 500 نسخه است.
آقارضایی خاطرنشان می كند: با حق تالیف كم دیگر رغبتی برای نوشتن وجود ندارد و در عصر كنونی با گسترش شبكه های اجتماعی، هر فردی مطلبی بی اصالت، نوشته و در اختیار همگان قرار می دهد.
حال باید مسوولان فرهنگ كشور باید فكری اساسی برای خمیرسازی كتاب كنند، كتابی كه پس از یك زنجیره طولانی با فراز و نشیب های فراوان به چاپ می رسد اما همچنان به عنوان محصول مهم فرهنگی به آن نگریسته نمی شود.

**هیچ رسانه ای هنوز جای نقش كتاب را نگرفته است
رشد و توسعه هر فرهنگی بدون توسعه كتابخوانی امكان پذیر نیست از این رو باید همه امكانات و ابزارها در جهت ارتقای مطالعه در جامعه بكار گرفته شود.
با اینحال با وجود رشد قابل توجه رسانه‌های جمعی، هنوز هیچ رسانه‌ای نتوانسته نقش كتاب را در رشد تمدن‌ها ایفا كند به همین دلیل این موضوع اهمیت كتاب و كتابخوانی را در رشد جامعه آشكارتر می سازد.
فراهنگ **9022 ** 1569