تالاب شادگان روزي پناهگاه حيات وحش بوده است اين تالاب در كنوانسيون بين المللي رامسر نيز ثبت رسيده است.
نام هاي ديگر تالاب شادگان به نام هاي خوردورق، دورقالفرس و فلاحيه است.
مسير دسترسي به تالاب شادگان براي بازديد كنندگان اين تالاب، از مسير جاده اهواز – آبادان، به دارخوين است و از دارخوين جاده اي به سمت شرق و شهر شادگان است.
رودخانه جراحي بزرگترين تامين كننده آب تالاب است و بعد از آن نهر بحره كه از رودخانه كارون منشعب مي شود، تالاب شادگان را تغذيه مي كند.
تالاب شادگان باقيمانده از تالاب بسيار بزرگي است كه زماني تا هورالعظيم در مرز عراق ادامه داشته است و احتمال مي رود بخش دور افتاده و جدا شده اي از مجموعه تالاب هاي گسترده و به هم پيوسته بين النهرين باشد.
مساحت تالاب شادگان كه در كنوانسيون رامسر به ثبت رسيده است 400 هزار هكتار مي باشد! اما اندازه گيري سال 1383 مساحت تالاب را حدود 54 هزار هكتار نشان مي دهد.
اسكله اي محلي در كنار روستاي صراخيه قرار دارد كه در آن گردشگران را با بلم هاي چوبي به تماشاي تالاب مي برند.
كوچه پس كوچه هاي روستاي صراخيه در ميان آب است اما نبود امكانات لازم اين مكان حداقل امكانات را براي گردشگران تالاب ندارد.
سال هاست كه هر آنچه از خوزستان مهاجرت مي كند فصل مهاجرتش طولاني مي شود و يا شايد ابدي.
سال ها پيش، جنگ فصل مهاجرت را براي شهر هاي جنوب خوزستان تعريف كرد، همه گفتند كوتاه است مي روند و برمي گردند.
برخي ماندند و با خاك عجين شدند و برخي ديگر مهاجر شدند و رفتند، فصل رفتن بي پايان همشهريان جنوب قصه شهر بي شهروند است كه در جاي جاي خوزستان تكرار مي شود.
جنگ كه تمام شد خيلي ها نيامدند و در شهر هاي خوش آب و هواي ديگركشور ماندگار شدند.
فصل مهاجرت براي شهر هاي جنوب چهار فصل تكرار دارد، فصل بي بازگشت مهاجرت هر سال پررنگ تر مي شود.
براي بازگشتن بهانه اي لازم است، كه حجم بزرگ كاستي ها و نبود امكانات بهانه اي براي رفتن بي بازگشت مهاجران شده است، نه امكاناتي كه آنها را نگه دارد، كه دل خوشي كه آنها را برگرداند.
حادثه اين است كه خانه هاي ويران شهر توانايي برگرداندن مهاجران جنگ را نداشتند.
اين روزها نيز، فصل رفتن پرندگان مهاجر تالاب شادگان اينگونه است، فصل مهاجرت كه رسيد همه ي پرندگان مهاجر رفتند ولي فصل بازگشت آنها كه رسيد فصل بي بازگشت مهاجرت آغاز شد.
اين بار تالاب شادگان، فصل بي بازگشت پرندگان مهاجر را شادهد است.
رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان شادگان در گفت و گو با ايرنا با تشريح كمبود و نواقصي كه سببب مهاجرت بي بازگشت پرندگان شده است، گفت:هر چند براي احيا و نگهداري تالاب شادگان كم‌كاري شده است اما همچنان مشكل تامين آب اين تالاب نيز وجود دارد و سبب نابودي برخي گونه هاي وحشي پرندگان اين تالاب شده است، ولي تلاش مي‌شود با برنامه‌ريزي و جذب حمايت مالي، مشكلات اين تالاب رفع شود.
سيدمحمدحسن فقيه با ابراز اميدواري از بارش هاي اخير در استان، گفت:با توجه به بارندگي‌هاي اخير، تالاب شادگان شرايطي عادي پيدا كرده است و با توجه به اينكه هشت سال خشكسالي را در سال‌هاي گذشته طي كرده، وضعيت اين تالاب با بارندگي‌هاي امسال رو به بهبود است.
*** تالاب شادگان حمايت مالي نمي شود
فقيه با بيان مشكلات اقتصادي تاثيرگذار بر خشك شدن تالاب، گفت:تالاب شادگان از حمايت مالي برخوردار نيست، با اين وجود، برنامه‌هايي بسياري بهبود وضع تالاب شادگان در دست اجراست.
وي در بخش ديگري از سخنانش با تشريح ويزگي هيا گردشگري تالاب، اضافه كرد:طي دو سال گذشته برنامه‌هايي براي تالاب شادگان تدوين شد و در حال حاضر منتظربه حد نرمال رسيدن آب تالاب هستيم.
رئيس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان شادگان افزود:چنانچه آب تالاب شادگان تامين شود، مي‌توان همه برنامه‌هايي را كه در چشم انداز گردشگري تالاب شادگان درنظر گرفته شده است را اجرا كرد.
وي بابيان آلودگي هايي كه تالاب را تهديد مي كند نيز، گفت:كيفيت آب و بي‌آبي تالاب شادگان موجب شده گونه‌هاي غيربومي كه پيش از اين به تالاب مي‌آمدند، تالاب را ترك كنند.
فقيه تصريح كرد:دوزيستاني كه در اين تالاب زندگي مي‌كنند، دچار مشكلات زيستي شده‌اند.
وي دليل اصي بازنگشتن پرندگان مهاجر تالاب شادگان را خشكسالي تالاب عنوان كرد و گفت: در گذشته پرندگان مهاجر از شمال و جنوب كره زمين به تالاب شادگان مهاجرت مي‌كردند، امروز اين پرندگان به علت خشكسالي ديگر به اين تالاب نمي‌آيند.
فقيه با بيان اينكه هر ساله 6 ميليون بچه‌ماهي در تالاب شادگان رهاسازي مي‌شود، گفت:در تالاب شادگان معمولا صيد ماهي از سوي بوميان انجام شده و بيشتر اين ماهي‌ها بومي تالاب هستند.
بر خلاف تصور اوليه در تمام اين محدوده آب نمي بينيد و تالاب شادگان، فضايي مشابه خور دارد.
اين تالاب بر روي كمربند ناحيه خشك زمين قرار گرفته است و يك آمار عجيب از اين منطقه نشان مي دهد كه طي يك بازه زماني 23 ساله متوسط بارندگي ساليانه 207 ميلي متر و ميزان تبخير در همان بازه سالانه 3626 ميلي متر بوده است.
منطقه تابستان هاي بسيار گرمي دارد و به همين دليل بهترين زمان بازديد از تالاب شادگان اواخر پاييز و زمستان است.
ضمن اينكه به دليل حضور پرندگان مهاجر، تنوع پرندگان در اين در تالاب در گذشته بسيار زياد بوده ولي امروز گونه هاي پرندگان مهاجر بسيار انگشت شمار شده است.
شايد چشم تالاب شادگان به بازگشت پرندگان مهاجر تالاب خشك شود، چشم آنها كه قادر بودند براي احياي تالاب گام بردارند روشن!
گزارش از: سعاد سوداني زاده
6010/6125
شادگان-ايرنا-تالاب شادگان اين روزها در سكوتي عميق فرو رفته است و از جاي خالي پرندگاني مي گويد كه روزي از اين محل مهاجرت كرده و ديگر به آن، باز نگشتند.
