ركورد جهانی در فرونشست زمین در برخی دشت های كشور/رسیدن به آب شور در سه استان

به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، محمد شكرچی زاده افزود: برداشت‌های بی‌رویه آب سبب شده در برخی نقاط از دشت‌های كشور به منابع آب استاتیكی برسیم؛ منابع آب استاتیكی منابعی هستند كه تنها در صورت داشتن ده‌ها سال پربارش می‌توانیم جایگزینی برای آنها داشته باشیم.
وی گفت: در برخی جاها حتی به آب شور رسیده‌ایم كه اثر منفی روی زمین و كشاورزی دارد و این موضوع در دشت‌های استان‌های اصفهان، جنوب تهران و به خصوص فارس شدیدتر است.
به گفته شكرچی زاده، بیلان برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی در حد منفی چند هزار میلیارد مترمكعب است.
رئیس مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی یادآورشد: فرونشست‌ها می‌تواند بر زیرساخت‌های حمل و نقل و همچنین ساختمان‌ها و مناطق مسكونی نزدیك به دشت‌ها اثر منفی و مخربی داشته باشد.
وی تاكید كرد: بر اساس تجاربی كه در دنیا وجود دارد، اگر فرونشست‌ها به صورت یكنواخت و یكپارچه انجام شود، آثار مخربش را به كندی نشان می‌دهد، اما در جاهایی كه ضخامت سنگ بستر متفاوت باشد و یا فرونشست‌ها یكنواخت نبوده و در یك جا شدیدتر از جاهای دیگر باشد در این صورت زمین ترك‌ها و شكاف‌های بزرگی بر می دارد.

** فرونشست راه آهن در یكی از مسیرهای ریلی كشور
وی با اشاره به فرونشست راه‌آهن یكی از مسیرهای ریلی كشور گفت: ما مراتب را سریعا به شركت راه‌آهن اعلام كردیم؛ كارشناسان این شركت پیش از اطلاع‌رسانی ما تحقیقات مختصری انجام داده بودند اما پژوهشگران مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی در حال بررسی و تحقیق برای تعیین روش‌های حل این مشكل هستند.
شكرچی‌زاده تاكید كرد: تغییر مسیر راه‌آهن بسیار مشكل است و معضلات بیشتری از قبیل هزینه‌های بالای خرید اراضی، بسته شدن مسیر در هنگام ساخت و ساز، لزوم تغییر مسیر از اراضی بالادست (ده‌ها كیلومتر پیش از نقطه تقاطع فرونشست با ریل) به دلیل عدم امكان تغییر ناگهانی زاویه حركت قطارها به دنبال خود دارد.
وی با اشاره به بررسی مساله فرونشست زمین در كارگروه زلزله و زمین ‌لغزش مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی افزود: قرار است گروهی به صورت تخصصی روی زیرساخت‌ها كار كند، چون فرونشست زمین آثار منفی خود را علاوه زیر ساخت های روبنایی، روی شبكه‌های آبرسانی و لوله‌های انتقال گاز نیز می‌گذارد.
رئیس مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی با تأكید بر اینكه 30 درصد فضاهای سرزمینی با سرعت‌ در حال فرونشست است، خاطرنشان كرد: این رقم در سال‌های آینده نیز بیشتر می‌شود و باید منابع آب زیر زمینی كشور را منابع استراتژیك محسوب كرد تا در بخشی از دشت‌ها برداشت آب ممنوع شود.
رئیس مركز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازی در عین حال تاكید كرد: باید آب‌های سطحی را در دشت‌ها رها كرد تا در زمین فرو رفته و به مرور منابع آب زیرزمینی را تقویت كنند كه البته این كار، فرآیندی بلندمدت و ده‌ها ساله دارد.
به گزارش ایرنا، دانشمندان معتقدند كه عوامل متعددی از جمله انحلال، آب شدگی یخ ها، حركت آرام زمین، خروج گدازه و یا عملیات انسانی نظیر معدنكاری و یا برداشت بی رویه آب های زیرزمینی و نفت، استخراج مواد معدنی، ریزش سازه های زیرزمینی مانند تونل ها و یا ایجاد حفره در اثر انحلال، از عمده دلایل فرونشست زمین است.
اقتصام(1)1108 ** 2023