۷ بهمن ۱۳۹۴، ۱۴:۲۲
کد خبر: 81938025
T T
۰ نفر
استاد دانشگاه و پژوهشگر: نهج البلاغه كتابي سياسي و حكومتي است

تهران-ايرنا- عضو هيئت علمي دانشكده الهيات پرديس فارابي دانشگاه تهران گفت: نهج البلاغه بيش از آنكه كتابي اخلاقي، اجتماعي و عرفاني باشد، اثري سياسي و حكومتي است.

به گزارش خبرنگار ايرنا، حجت‌الاسلام محمدعلي مهدوي‌راد شامگاه سه شنبه در نشست معرفي و نقد و بررسي كتاب «نهج البلاغه» با ترجمه سيدعلي موسوي‌گرمارودي در مركز فرهنگي شهر كتاب افزود: نهج البلاغه اثري گزينشي است اما در خطبه ها و نامه هاي اين كتاب كه بن مايه و جان مايه سياسي حكومتي دارد، گزينشي انجام نشده است.
وي با اشاره به نامه حضرت علي(ع) به مالك اشتر افزود: اين نامه 53 صفحه اي كه درباره شيوه هاي حكومت داري است به طور كامل در كتاب نهج البلاغه آمده و نامه 31 به عنوان منشور تربيت به صورت كامل در اين كتاب بيان شده است.
مهدوي راد با اشاره به ويژگي هاي خطبه در ادبيات عرب گفت: خطبه ها در ميان قوم عرب فخرآفرين بوده و اعراب در حاشيه بزرگترين بازار خود به نام «بازار عكاظ» به سرودن شعر و نثرگويي همچون خطابه مي پرداختند و افرادي نيز آنها را مي نوشتند و به ثبت مي رساندند.
اين استاد علوم قرآن و حديث افزود: به همين دليل نيز خطبه هاي حضرت علي(ع) در ميان اعراب داراي ارزش و اعتبار والايي بود و يكي از شاگردان حضرت علي(ع) خطبه هاي روزهاي جمعه و اعياد ايشان را در زمان حياتشان در مجموعه اي گردآوري كرده است.
مهدوي راد درباره پيشينه گردآوري نهج البلاغه توسط سيدرضي گفت: سيدرضي شخصيت برجسته اي است كه خطبه ها و نامه هاي حضرت علي(ع) را جمع آوري كرده و در اختيار علاقه مندان قرار داده است.
وي با بيان اينكه سيدرضي لقب نقيب النقبا را در ميان قوم خود داشته افزود: علي اكبر برقعي در اثر خود به نام «كاخ دلاويز» به بررسي زندگي سيدرضي پرداخته و معتقد است كه وي در سن 47 سالگي به شهادت رسيده است.
عضو هيئت علمي دانشكده الهيات پرديس فارابي دانشگاه تهران گفت: اولين راوي نهج البلاغه پس از سيدرضي دختر سيد مرتضي(برادر سيدرضي) بود كه براساس مطالعات انجام شده اين كتاب اواسط قرن پنجم هجري قمري به خراسان بزرگ راه يافت و قرن ششم هجري قمري نيز عالمان خراساني به شرح كتاب نهج البلاغه پرداختند.
مهدوي راد با بيان اينكه بيشترين شرح نهج البلاغه متعلق به خراساني هاست افزود: ابن فندق بيهقي بزرگ خراسان و قطب الدين كيذري بيهقي برجسته ترين شارحان نهج البلاغه در خراسان بودند.
وي با اشاره به ترجمه كتاب نهج البلاغه توسط سيدعلي موسوي گرمارودي گفت: ترجمه گرمارودي از نهج البلاغه بسيار حق شناسانه است و ما نيازمند بررسي و ترجمه موضوعي از اين كتاب هستيم.
بهاءالدين خرمشاهي نويسنده و قرآن پژوه نيز در اين نشست با اشاره به ايجاز در كلام عرب گفت: قوم عرب اهل ايجاز است و سجع در زبان عرب وجود دارد اما اين قوم هيچ گاه معنا را قرباني سجع نمي كردند و سجع تابع معنا بوده است.
وي همچنين ترجمه كتاب نهج البلاغه توسط سيدعلي موسوي گرمارودي را اثري ارزشمند و شايسته دانست.
سيدعلي موسوي گرمارودي نويسنده و مترجم كتاب نهج البلاغه نيز در اين نشست با بيان اهميت سخنان حضرت حضرت علي(ع) گفت: سخنان ايشان در بردارنده‌ عميق‌ترين و دقيق‌ترين مباحث ماورالطبيعه، شناخت خداوند، پند و اندرز، وعظ و ارشاد، مردم‌شناسي، سياست، ملك‌داري، تدبير كشور، جنگ و صلح، تحليل تاريخ، تفسير قرآن و حتي جان‌مايه‌ برخي علوم ديگر است.
وي با بيان اينكه حضرت علي(ع) بزرگترين نشانه‌ حقانيت و درستي دين اسلام است افزود: ايشان محصول عملي زحمات وجود مبارك پيامبر (ص) و بزرگترين نشانه‌ حقانيت دين محمد (ص) و درستي و الهي بودن آيين اسلام است.
گرمارودي گفت: خطبه‌ها، نامه‌ها و كلمات قصار حضرت علي(ع) هر يك بيان كننده ويژگي هاي شخصيتي ايشان همراه با نهايت زيبايي، ايجاز، فصاحت و بلاغت است به طوري كه كلام او به اتفاق آرا ادبا و سخن‌شناسان بزرگ تاريخ پس از كلام خداوند و پيامبر اكرم (ص) برترين است.
وي با بيان اينكه كلام حضرت علي(ع) به كلام فصيح و بليغ مشهور بوده افزود: كلام ايشان همچنين به سجع مزين بوده اما نكته اي كه تاكنون در مورد سجع كلام حضرت علي(ع) به آن اشاره نكرده اند، آن است كه در سخن او سجع تابع معناست و نه معنا تابع سجع.
موسوي گرمارودي گفت: براين اساس حضرت علي(ع) بدون قرباني كردن معنا كلامش را به همراهي سجع بيان كرده و در تمام نهج البلاغه يك مورد نيز نمي توان يافت كه امام به خاطر رعايت سجع كلمه اي ديگري به كار ببرد و به دليل همين ويژگي است كه قبل از اينكه سيدرضي خطابه هاي و نامه هاي را در يك مجموعه گردآوري كند ادبيان و نويسندگان عرب آنها را از بر بودند.
موسوي گرمارودي گفت: من كتاب نهج البلاغه را از متن نهج البلاغه دكتر صبحي صالح كه در ايران متداول تر از ساير متون است استفاده كردم.
وي با بيان اينكه ترجمه نهج البلاغه شش سال به طول انجاميد افزود: با بهره گيري از نثر معيار و زبان باستان گرايي براي نزديكي به فضا و موقعيت نوشتاري نهج البلاغه بهره بردم.
نشست معرفي، نقد و بررسي كتاب نهج‌البلاغه اميرمومنان علي (ع) با ترجمه‌ فارسي سيدعلي موسوي‌گرمارودي با حضور حجت الاسلام و المسلمين محمدعلي مهدوي‌راد قرآن پژوه، بهاء الدين خرمشاهي نويسنده و قرآن پژوه و سيدعلي موسوي‌گرمارودي نويسنده و مترجم و علي اصغر محمدخاني معاون فرهنگي و بين الملل شهر كتاب در مركز فرهنگي شهر كتاب برگزار شد.
كتاب نهج‌البلاغه اميرمومنان علي (ع) با ترجمه‌ فارسي سيدعلي موسوي‌گرمارودي به همت انتشارات قدياني منتشر شده است.
نهج‌البلاغه گزيده‌اي از خطبه‌ها، نامه‌ها و سخنان كوتاه حضرت علي(ع) است كه توسط سيدرضي در قرن چهارم هجري قمري گردآوري شده، سخنان اميرالمومنين علي ابن ابي‌طالب در اين كتاب در سه باب خطبه‌ها و اوامر، نامه‌ها و رسائل و وصايا، كلمات قصار، حكمت آميز و مواعظ آمده‌است.
ترجمه‌هاي متعددي از اين كتاب به فارسي در دسترس است كه از آن ميان مي‌توان به ترجمه‌هاي سيدجعفر شهيدي، علي نقي فيض‌الاسلام، جواد فاضل، محمدتقي جعفري، سيدمحمدمهدي جعفري، حسينعلي منتظري، حسين انصاريان، محمد دشتي، مصطفي زماني، علي اصغر فقيهي از نهج‌البلاغه اشاره كرد.
ن‍ه‍ج ال‍ب‍لاغ‍ه م‍ن‍ظوم (خ‍طب‍ه‌ه‍ا) به ‌اهتمام علي توكلي گنابادي مهمترين اثر منظوم فارسي بر اساس نهج البلاغه است.
همچنين اين كتاب توسط عبدالكريم تاراس چرنينكو به زبان روسي ترجمه شده است.
علامه اميني در جلد چهارم كتاب الغدير 81 شرح نهج‌البلاغه را معرفي كرده‌ كه معروفترين شروح نهج‌البلاغه شرح نهج‌البلاغه ابن ابي‌الحديد معتزلي بغدادي، شرح ابن ميثم بحراني، شرح خوئي و از معاصران، ترجمه و تفسير نهج‌البلاغه اثر شيخ محمدتقي جعفري و شرح نهج‌البلاغه تاليف شيخ محمدتقي شوشتري را مي‌توان نام برد.
تهرام/7245//1348
۰ نفر